Το Ισραήλ προσεγγίζει τον πόλεμο στον Βορρά χωρίς αποφασιστική απάντηση στα drones της Χεζμπολάχ (Ισραηλινό δημοσίευμα)

Anti-drone σύστημα "Drone dome", by RAFAEL

Η Χεζμπολάχ χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο χαμηλά ιπτάμενα drones για να συλλέγει πληροφορίες και να επιτίθεται.

Πριν από μερικές εβδομάδες, η Χεζμπολάχ κυκλοφόρησε ένα βίντεο που δείχνει ένα drone φορτωμένο με εκρηκτικά, να πετάει γύρω από ένα ισραηλινό στρατιωτικό φυλάκιο και στη συνέχεια να ανατινάζει ένα όχημα όχι μακριά από το σημείο όπου στέκονταν δύο στρατιώτες. Ένα άλλο βίντεο, που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο, δείχνει ένα drone να χτυπά αυτό που η Χεζμπολάχ ισχυρίζεται ότι είναι ένα σύστημα anti-drone κατασκευασμένο από τη Rafael σε ένα ισραηλινό στρατιωτικό φυλάκιο στο Μαργαλιώτ κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο.
Αυτά δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά. Τους τελευταίους μήνες υπάρχει αυξανόμενος αριθμός επιθέσεων με drones, που τεκμηριώνονται ως μέρος της προπαγανδιστικής προσπάθειας της Χεζμπολάχ. Δεν έχουν επαληθευτεί όλα τα βίντεο, αλλά είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι η λιβανέζικη τρομοκρατική ομάδα διαθέτει drones ικανά για επιθέσεις και συλλογή πληροφοριών.
Αυτά είναι μικρά, & φθηνά, drones που ενεργοποιούνται με τηλεχειρισμό (δεν πρέπει να συγχέονται με τα μεγαλύτερα, σταθερής πτέρυγας drones που η Χεζμπολάχ έχει εκτοξεύσει προς το Ισραήλ). Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η Χεζμπολάχ άρχισε να στοχεύει τις ισραηλινές δυνάμεις με drones  FPV, τα οποία είναι γρήγορα και εξαιρετικά ευέλικτα.
Όσο πιο κοντά βρίσκεται το Ισραήλ σε μια μεγάλης κλίμακας εκστρατεία κατά της Χεζμπολάχ, πιθανώς ακόμη και με εμπλοκή εδάφους, τόσο πιο πραγματική γίνεται αυτή η απειλή. Ήδη προκαλεί σοβαρές ανησυχίες ότι θα μπορούσαμε να δούμε σκηνές όπως τα ουκρανικά drones που “κυνηγούν” Ρώσους στρατιώτες .

Καμμία στρατηγική
Έχει το Ισραήλ απάντηση; Από συνομιλίες με πηγές της βιομηχανίας και ειδικούς στον τομέα, φαίνεται ότι το Ισραήλ ξεκίνησε τον πόλεμο της 7ης Οκτωβρίου απροετοίμαστο για την απειλή των drones. Ακόμη και σήμερα σε μεγάλο βαθμό, απέτυχε να δώσει προτεραιότητα στην απειλή.
Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις εξοπλίστηκαν γρήγορα με διάφορα συστήματα άμυνας κατά των drones, που είχαν επιτυχίες και έσωσαν ζωές στρατιωτών, αλλά υπάρχει βαρύ τίμημα για την πολυετή παραμέληση του ζητήματος και μέχρι σήμερα, δεν έχει διαμορφωθεί μια πλήρης και ολοκληρωμένη στρατηγική και απάντηση.
“Ο βορράς θα μπορούσε να είχε προστατευτεί εδώ και καιρό,” λέει μια καλά ενημερωμένη πηγή. Μια άλλη πηγή στρατιωτικού αξιωματούχου απορρίπτει αυτή την κριτική, λέγοντας: “Τα drones είναι ένα γεγονός μεσαίας σοβαρότητας, με σχετικά διαχειρίσιμη ικανότητα ζημιάς, και οι υπάρχουσες λύσεις είναι καλές.”
Τόσο η Χαμάς όσο και η Χεζμπολάχ χρησιμοποιούν πολιτικά διασκευασμένα drones εδώ και χρόνια. Το 2019 υπήρξαν περιστατικά με drones της Χαμάς γύρω από τη Γάζα που έριχναν εκρηκτικά σε ισραηλινές δυνάμεις. Η Χεζμπολάχ χρησιμοποιεί τέτοια drones από το 2014. Ο Amos Harel ανέφερε στην Haaretz το 2022 ότι η ομάδα αυτή αυξάνει τη χρήση των drones μέσω εμπειρίας που συγκεντρώθηκε στη Συρία και μέσω ρωσικής και ιρανικής τεχνογνωσίας. Η 91η Μεραρχία (“Σχηματισμός Γαλιλαίας”) του Ισραήλ δημιούργησε ακόμη και ένα κέντρο διοίκησης για την παρακολούθηση της απειλής των drones.

Credit: Smart Shooter

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, τα συστήματα anti-drone που διέθετε ο στρατός, απλά δεν λειτουργούσαν εκείνο το Σάββατο το πρωί, και η Χαμάς χρησιμοποίησε drones για να καταστρέψει φυλάκια και να ρίξει χειροβομβίδες σε στρατιώτες και τανκς.
“Υπήρχε ένα σύστημα που δεν ήταν καν συνδεδεμένο. Δεν υπήρχε αίσθηση επείγοντος και η απειλή δεν λήφθηκε σοβαρά υπόψη” λέει μια πηγή της βιομηχανίας.
Τη στιγμή μετά την επίθεση, ενόψει της χερσαίας επιχείρησης στη Γάζα, η Maf’at (Διεύθυνση Έρευνας & Ανάπτυξης Άμυνας) ξεκίνησε μια  εκστρατεία προμηθειών σε συστήματα άμυνας κατά των drones (Counter-UAS), όπου ήταν διαθέσιμα. Οι διάφοροι Ισραηλινοί κατασκευαστές έδωσαν ένα χέρι, αποσύροντας πόρους από τις πωλήσεις στην παγκόσμια αγορά υπέρ του ισραηλινού στρατού. Η αμυντική  βιομηχανία, επαινέθηκε για την κινητοποίηση, την αμεσότητα και την ετοιμότητα των ανώτερων αξιωματούχων να “βάλουν τα εγώ τους” στην άκρη.
Τα συστήματα που αγοράστηκαν προέρχονται από τους μεγάλους κατασκευαστές: Rafael, Elbit και Israel Aerospace Industries, καθώς και από μικρότερες ισραηλινές εταιρείες: D-Fend, Regulus Cyber, Sentrycs (πρώην Convexum) και την εταιρεία Skylock του Ομίλου Avnon. Στο παρελθόν, η Skylock ανέφερε στην Haaretz πώς οι διευθυντές της εταιρείας έλαβαν “ένα επείγον τηλεφώνημα” από τον ισραηλινό στρατό μετά τις 7 Οκτωβρίου. “Μέσα σε μια νύχτα, έθεσαν σε χρήση τις πιο προηγμένες λύσεις που είχε να προσφέρει η ισραηλινή αγορά,” λέει η Audelia Boker, αντιπρόεδρος μάρκετινγκ της Sentrycs.
Τα συστήματα είναι διαφορετικά, αλλά η αρχή είναι συχνά η ίδια: Κάποια χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση και αναγνώριση drones, ενώ άλλα είναι επίσης ικανά να τα καταρρίψουν, συνήθως με την παρεμβολή των καναλιών επικοινωνίας και ελέγχου με τον χειριστή, που προκαλεί την προσγείωση του drone ή την επιστροφή του στον χειριστή. Σε άλλες περιπτώσεις, η αναχαίτιση επιτυγχάνεται με φυσική κινητική πρόσκρουση.

Credit: Hassan Ammar/AP

Αυτά τα συστήματα έχουν σημειώσει αρκετές επιτυχίες στο πεδίο. Δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων μονάδων πεζικού και τεθωρακισμένων οχημάτων που εισήλθαν στη Λωρίδα της Γάζας, ήταν εξοπλισμένες με συστήματα ανίχνευσης και αναχαίτισης drones. Ο ισραηλινός στρατός υιοθέτησε επίσης το έξυπνο σύστημα ελέγχου πυρός Pigyon της ισραηλινής εταιρείας Smartshooter, το οποίο μπορεί να ενσωματωθεί στο όπλο ενός στρατιώτη και βοηθά τον στρατιώτη να ακολουθεί και να χτυπά κινούμενους στόχους ιδιαίτερα drones.
Επιπλέον, η ισραηλινή αγορά διαθέτει επίσης πιο “δημιουργικές” λύσεις – όπως τα  anti-drones Iron Drone της Airobotics ή τα drones Griffon της Xtend, ικανά να πλησιάσουν ένα εχθρικό drone και να το καταρρίψουν με ένα δίχτυ.
Η απειλή των drones από τη Χαμάς έχει μειωθεί, αλλά μπορεί να ήταν μόνο μια προεπισκόπηση της απειλής των drone-βομβών από τη Χεζμπολάχ. Κατά τη διάρκεια μηνών πολέμου, σε αρκετές περιπτώσεις, η Χεζμπολάχ έχει επιτεθεί σε ισραηλινά στρατιωτικά φυλάκια και δυνάμεις χρησιμοποιώντας καμικάζι drones που λειτουργούν ως περιπλανώμενα όπλα. Επιπλέον, η ομάδα χρησιμοποιεί σμήνη drones για την ανίχνευση και τον εντοπισμό στόχων, επιτρέποντας στη Χεζμπολάχ να τους επιτεθεί αργότερα με αντιαρματικούς πυραύλους και ρουκέτες. Τα πλεονεκτήματα για τη Χεζμπολάχ είναι η φθηνή τιμή, η διαθεσιμότητα και η απλότητα χρήσης.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι ειδικοί παρατηρούν ότι η Χεζμπολάχ εντείνει τη χρήση μικρών drones αγώνων, που ελέγχονται με γυαλιά εικονικής πραγματικότητας (FPV, First Person View), παρουσιάζοντας στον χειριστή τη σκηνή της επιχείρησης όπως φωτογραφίζεται από το drone. Τα drones FPV θεωρούνται μεγάλος πονοκέφαλος: Φτάνουν ταχύτητες έως και 200 χλμ/ώρα, επιταχύνουν απότομα, εκτελούν πολύπλοκες ακροβατικές κινήσεις και ελιγμούς και συντρίβονται στους στόχους τους.
Η εκτεταμένη χρήση των drones FPV από τον ουκρανικό στρατό έχει ήδη δείξει το δυναμικό ζημιάς, το οποίο δεν περιορίζεται στο πεζικό. Τα drones ελίσσονται μέσα από παράθυρα και εισέρχονται σε ανοίγματα τεθωρακισμένων οχημάτων και είναι ακόμη ικανά να αναχαιτίσουν μεγαλύτερα drones και ελικόπτερα.
“Τα drones είναι μια τεράστια επανάσταση στο πεδίο της μάχης, είναι το μεγαλύτερο πράγμα που συμβαίνει τώρα στον πόλεμο εδάφους,” λέει ένας κορυφαίος αξιωματούχος της βιομηχανίας.
Απειλή χαμηλής πτήσης
Διάφορες πηγές στη βιομηχανία επικρίνουν έντονα τις αρχές για το ότι ποτέ δεν έδωσαν πραγματικά προτεραιότητα στην άμυνα κατά των drones με σημαντική χρηματοδότηση. Σε σύγκριση, το Ισραήλ κατασκευάζει διάφορα στρώματα άμυνας κατά των πυραύλων και των ρουκετών εδώ και δεκαετίες – από τον Σιδηρούν Θόλο (Iron Dome) έως τους πυραύλους Arrow 3 – που αποδείχθηκαν κατά την επίθεση του Ιράν τον Απρίλιο. Αλλά οι απειλές χαμηλής πτήσης, όπως τα μικρά drones και σε μεγάλο βαθμό, τα drones σταθερής πτέρυγας, έχουν παραμεληθεί. “Οι τρομοκρατικές ομάδες χρησιμοποιούν drones συστηματικά, έχουν σχολές εκπαίδευσης για χειριστές. Το Ισραήλ απέτυχε να το συνειδητοποιήσει,” λέει μια πηγή της βιομηχανίας.
Ήδη στην έκθεσή του το 2021,  κρατικός επιθεωρητής έγραψε, μεταξύ άλλων, ότι “Η αεροπορία δεν έχει ολοκληρωμένη λύση για την άμυνα κατά των drones,” και ότι “δεν υπάρχουν οδηγίες για την αντιμετώπιση αυτής της απειλής στις βάσεις των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων.”
Η ανάπτυξη μιας λύσης για την απειλή καθυστέρησε λόγω οικονομικών δυσκολιών και διαφωνιών μεταξύ της αστυνομίας & του στρατού, ενώ το εύρος του εξοπλισμού που αγοράστηκε ήταν μόλις το 22% της ανάγκης που παρουσίασε η διεύθυνση επιχειρήσεων.
Έτσι, μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, ο στρατός βρέθηκε να χρειάζεται να αγοράσει γρήγορα διάφορα συστήματα, χωρίς να έχει διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική κατά των drones. Δεν ορίστηκαν στρώματα άμυνας, ούτε μέθοδοι λειτουργίας και διανομής στις δυνάμεις, και υπάρχει δυσκολία στον συγχρονισμό και τον συντονισμό των συστημάτων.
“Αγοράστηκαν συγκεκριμένες λύσεις, μια πληθώρα συστημάτων, μερικά από τα οποία δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως ακόμα. Μερικές φορές επηρρεάζουν το ένα το άλλο και διακόπτουν τις συχνότητες άλλων συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών των συσκευών πληροφοριών και ηλεκτρονικού πολέμου. Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη πρόκληση,” λέει η πηγή. “Υπάρχουν συγκεκριμένες δυνατότητες, υπάρχει κάποια βελτίωση, τα drones αναχαιτίζονται, αλλά δεν υπάρχει μια ολοκληρωμένη λύση άμυνας.”
“Η εστίαση ήταν σε λύσεις μεσαίας έως υψηλής πτήσης, από τον Iron Dome (Σιδηρούν Θόλος) έως τους πυραύλους Arrow, ως η απειλή αναφοράς και έτσι οι δυνάμεις καθώς και οι συνοριακές κοινότητες έμειναν εκτεθειμένες,” λέει ο δικηγόρος Avi Kalo, ηγέτης της ανάλυσης ευκαιριών ανάπτυξης άμυνας στη Μέση Ανατολή στην Frost & Sullivan. “Από την άλλη πλευρά, αυτές είναι μεγάλες, στρατηγικές αποφάσεις, αυτή είναι μια λεπτή και πολύπλοκη συζήτηση. Και ως μέρος των μαθημάτων από τον πόλεμο, πολλές τεχνολογίες κατά των drones από όλο τον κόσμο χρησιμοποιούνται τώρα.”
Έτσι, τα υπάρχοντα συστήματα άμυνας λειτουργούν αλλά απέχουν πολύ από το να παρέχουν μια απόλυτη λύση, ειδικά κατά των FPVs.
Ανοσία στις παρεμβολές
Πράγματι, το πρόβλημα των drones είναι πολύπλοκο. Το μέγεθος, το ύψος και η ταχύτητά τους προκαλούν προκλήσεις στα συστήματα ανίχνευσης. Σύμφωνα με ανακοινώσεις των κατασκευαστών συστημάτων, τα drones είναι ικανά για συχνές αλλαγές συχνότητας, που καθιστούν την ανίχνευση και την παρεμβολή τους ακόμη πιο δύσκολη.
Επιπλέον, το Ιράν καταβάλλει προσπάθειες για την ανάπτυξη τεχνολογιών για την παράκαμψη των παρεμβολών drones.
Πάνω από αυτό υπάρχει μια άλλη πρόκληση: drones που πετούν αυτόνομα σύμφωνα με προγραμματισμένες οδηγίες. Και drones που λειτουργούν με οπτικές ίνες. Τέτοια drones είναι εντελώς ανθεκτικά στις παρεμβολές και πρέπει να αναχαιτιστούν φυσικά.
“Είναι γελοίο πόσο εύκολο είναι να αποκτήσει κανείς ένα drone και να το χειριστεί, μερικές φορές ακόμη και με τρόπο που παρακάμπτει τις παρεμβολές,” λέει η Liran Antebi, ανώτερη ερευνήτρια στο εργαστήριο Yuval Ne’eman στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ.
Η Boker από τη Santrycs προσθέτει: “Το πρόβλημα δεν λύνεται ποτέ. Νέα drones εμφανίζονται και στα υπάρχοντα drones επίσης υφίστανται αλλαγές. Δεν υπάρχει αλάνθαστη άμυνα. Το όνομα του παιχνιδιού είναι να αντιδράς στις αλλαγές όσο το δυνατόν γρηγορότερα.”
Κατηγορώντας την αεροπορία
Μια κορυφαία πηγή της βιομηχανίας κατηγορεί την αεροπορία για όλα. “Είναι δουλειά της αεροπορίας να προστατεύει τον ισραηλινό εναέριο χώρο, επίσης και από τα drones. Απέτυχε να συνειδητοποιήσει αυτή την απειλή. Η δουλειά της ήταν να παρέχει μια συστημική λύση σε αυτή την παραβίαση της κυριαρχίας, να συγκεντρώσει όλα τα σώματα και τους κατασκευαστές, να τους κλείσει σε ένα δωμάτιο. Δεν έχουν παράσχει μια συστημική λύση σε 11 μήνες. Αντίθετα, υπάρχει εσωτερική σύγκρουση και διαμάχη για την ανάθεση αρμοδιοτήτων. Αυτό είναι πολύ λυπηρό.”
Επιπλέον, η απειλή των drones δεν περιορίζεται σε εξωτερικές τρομοκρατικές ομάδες: υπάρχουν εγκληματικές πολιτικές απειλές, διασυνοριακές και το εντός φυλακών λαθρεμπόριο, τρομοκρατικές απειλές από το εσωτερικό του Ισραήλ και άλλα. “Αυτό είναι ένα ζήτημα που απαιτεί μια άλλη αντίληψη,” λέει η Antebi. “Είναι εύκολο να αγοράσεις ένα τεχνολογικό προϊόν και να το συνδέσεις, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Απαιτείται ανάθεση εξουσιών, μια οριζόντια λύση.”
Με χρήματα και άμεσες αποφάσεις της εξουσίας, μπορεί να παρασχεθεί μια καλύτερη λύση, η οποία θα είναι επίσης εξαγώγιμη και θα κάνει τη ζωή εδώ καλύτερη μετά τον πόλεμο."
Μια στρατιωτική πηγή  απορρίπτει αυτή την κριτική, υποβαθμίζοντας την έκταση της απειλής που θέτουν τα drones σε σύγκριση με άλλα όπλα του εχθρού: "Υπάρχει μια καλή έως πολύ καλή λύση για τα drones, και ήμασταν στο σωστό πλαίσιο σκέψης στις 7 Οκτωβρίου επίσης. Τις πρώτες δύο εβδομάδες του πολέμου, εξαλείψαμε αυτό το πρόβλημα στη Γάζα, εγκαταστήσαμε έναν τρελό αριθμό διαφόρων συστημάτων. Τα drones FPV αποτελούν μεγάλη απειλή, αλλά έχουν επίσης τα όριά τους και τα μαθαίνουμε, βελτιωνόμαστε και προετοιμαζόμαστε.
“Θα θέλαμε να αναπτύξουμε μια ολοκληρωμένη λύση, αλλά δεν είναι έτσι η κατάσταση. Υπάρχουν μελλοντικές αποτελεσματικές λύσεις, όπως συστήματα αναχαίτισης με λέιζερ ή ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς που απέχουν μήνες ή λίγα χρόνια.” λέει, “Είναι αλήθεια ότι αν είχαμε μια ολοκληρωμένη, καλά προσαρμοσμένη λύση με μια στρατηγική πολλαπλών επιπέδων, η κατάστασή θα ήταν καλύτερη. Αλλά όταν λαμβάνετε υπόψη άλλες απειλές, όπως πυραύλους και drones σταθερής πτέρυγας, και όταν λαμβάνετε υπόψη ότι η δεξαμενή πόρων είναι περιορισμένη οι προτεραιότητες ήταν σωστές.”

Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) δήλωσαν, “Οι IDF και το Υπουργείο Άμυνας διαχειρίζονται την οικοδόμηση αεροπορικής άμυνας κατά μιας σειράς απειλών. Οι IDF επενδύουν τεράστια ποσά αυτές τις μέρες σε μια ποικιλία λύσεων ανίχνευσης και αναχαίτισης, καθώς και στη δημιουργία επιχειρησιακών μονάδων για τον έλεγχο αυτού του μέσου. Η προτεραιοποίηση αυτής της απειλής στις IDF σήμερα είναι πολύ υψηλή, και δίνονται πολλά χρήματα και προσοχή σε αυτήν.”

haaretz.com

Υ. Γ

Όπως έχουμε αναδείξει σε άρθρα μας, υπάρχει radar που αποδεδειγμένα  αποκαλύπτει mini drones και είναι το σύστημα ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ της ΕΑΒ  , το οποίο εκτιμάται ότι έχει ενισχυθεί και με soft kill δυνατότητες ώστε να αποτελεί ένα ολοκληρωμένο anti-drone σύστημα.