Γιατί δεν υπάρχουν εικόνες από ρωσικά drones στην Ευρώπη; Έλλειψη αποδείξεων ή έλλειψη συστημάτων εντοπισμού;

Μπάμπης Παπασπύρος

Κάναμε έρευνα στο διαδίκτυο, ρωτήσαμε το ChatGPT αλλά και άλλες πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης . Η απάντηση είναι σαφής:

Υπάρχουν μόνο ελάχιστα, μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού, οπτικά υλικά (φωτογραφίες/βίντεο) που δείχνουν αντικείμενα στον ουρανό που αναφέρθηκαν ως drones αλλά δεν υπάρχει αξιόπιστο, επίσημα επιβεβαιωμένο οπτικό υλικό που να δείχνει ρωσικά drones σε δράση στο ευρωπαϊκό έδαφος εκτός Πολωνίας. 

Αυτό επιβεβαιώνεται και από αναλύσεις ειδησεογραφικών πηγών. 

Ρωσικό drone στην Πολωνία / Photo / AP

 

Ας δούμε τι λένε τα στοιχεία και τα γεγονότα με περισσότερη λεπτομέρεια. 

Περιστατικά drones σε χώρες της Ευρώπης αλλά χωρίς ξεκάθαρες αποδείξεις

Τους τελευταίους μήνες έχουν καταγραφεί πολλαπλές θεάσεις & αναφορές περιστατικών με drones πάνω από ευρωπαϊκά αεροδρόμια και στρατιωτικές εγκαταστάσεις:

Στην Δανία (Κοπεγχάγη, Aalborg), στη Νορβηγία (Όσλο) και σε αεροδρόμια της Γερμανίας υπήρξαν αναφορές δραστηριότητας drones που οδήγησαν σε προσωρινά κλεισίματα ή ακυρώσεις πτήσεων. Τα τελευταία πραγματικά περιστατικά δείχνουν αύξηση συμβάντων σε πάνω από 12 χώρες της Ε.Ε. σε αεροδρόμια και στρατιωτικές βάσεις. 

Ωστόσο, αυτά τα περιστατικά συνήθως συνοδεύονται από αναφορές ή βίντεο με φωτεινά αντικείμενα ή «ύποπτα μη επανδρωμένα αεροσκάφη» όχι σαφείς εικόνες ρωσικών drones. 

Σε πολλές περιπτώσεις τα πλάνα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο είναι:

• μη επιβεβαιωμένα ότι δείχνουν drone (π.χ. μπορεί να είναι λάθος ερμηνείες φωτεινών σημείων, ανεπιβεβαίωτα αντικείμενα ή απλά αναφορές μαρτύρων). 
• δεν υπάρχει σαφής ταυτότητα του drone και ουσιαστική απόδειξη για ρωσική προέλευση των αντικειμένων που φαίνονται. 

Ακόμα και σε μεγάλες ειδησεογραφικές αναλύσεις, δεν εμφανίζονται καθαρές φωτογραφίες ή βίντεο που να δείχνουν με βεβαιότητα ρωσικό drone πάνω από ευρωπαϊκές χώρες, εκτός της Πολωνίας.

Πού μπορεί να οφείλεται αυτή η έλλειψη αποδεικτικού οπτικού υλικού;

Υπάρχουν τρεις κύριες πιθανές εξηγήσεις:

• Δεν υπάρχουν πραγματικά δημοσιευμένα αποδεικτικά υλικά

Η έρευνα δείχνει ότι παρότι υπάρχουν αναφορές για drones σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, δεν έχουν δημοσιευθεί δημόσια αξιόπιστες εικόνες ή βίντεο που να δείχνουν ξεκάθαρα ρωσικά UAV σε πτήση. Αν και πολλά περιστατικά καταγράφηκαν από μάρτυρες ή radar, δεν υπάρχει οπτικό υλικό υψηλής αξιοπιστίας που να συνδέει άμεσα τα drones με ρωσική προέλευση. 

• Δεν υπάρχουν αρκετά συστήματα εντοπισμού που να συλλέγουν τέτοιο υλικό

Τα συστήματα radar πολιτικής αεροπορίας, π.χ. στον χώρο των εμπορικών πτήσεων, δεν έχουν σχεδιαστεί για να ανιχνεύουν ή να καταγράφουν αντικείμενα που πετούν πολύ χαμηλά ή με πολύ μικρή ανακλαστική επιφάνεια όπως είναι τα μικρά drones. 

• Έλλειψη εξειδικευμένων anti-drone συστημάτων εντοπισμού σε πολλές χώρες

Η δυνατότητα να τραβήξει μια χώρα φωτογραφίες ή βίντεο από drones εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ποιες τεχνολογίες εντοπισμού έχει εγκατεστημένες. Χωρίς εξειδικευμένα radar που να ανιχνεύουν αυτόνομα drones με μικρή υπογραφή (π.χ. χωρίς εκπομπές), είναι δύσκολο να εντοπισθούν & καταγραφούν καθαρές οπτικές αποδείξεις.

ROBIN IRIS RADAR

Ένα παράδειγμα είναι η πρόσφατη παραγγελία από την Ολλανδική Πολεμική Αεροπορία 100 anti-drone radar “IRIS” από την εταιρεία Robin Radar Systems, τα οποία χρησιμοποιούν micro-Doppler τεχνολογία για να αναγνωρίζουν και να παρακολουθούν drones σε πραγματικό χρόνο. 

Το γεγονός ότι χώρες επενδύουν σε τέτοια εξειδικευμένα radar υποδηλώνει ότι τα υπάρχοντα συστήματα (π.χ. πολιτικά radar ή παραδοσιακά στρατιωτικά radar) δεν είναι σχεδιασμένα για εντοπισμό τέτοιων στόχων 

Τεχνολογίες & συστήματα anti-drone εντοπισμού: IRIS και ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ

Όπως γίνεται ολοένα πιο σαφές, αν η έλλειψη αποδεικτικού υλικού οφείλεται στην έλλειψη κατάλληλου εντοπισμού, τότε η τεχνολογία παίζει κρίσιμο ρόλο.

Anti-drone radar IRIS της Robin Radar Systems

Το IRIS είναι ένα 3D anti-drone ραντάρ που έχει σχεδιαστεί ειδικά για ανίχνευση και παρακολούθηση μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Χρησιμοποιεί micro-Doppler σήματα και τεχνητή νοημοσύνη για να ξεχωρίζει drones από άλλα αντικείμενα (π.χ. πουλιά) και παρέχει 360° κάλυψη και real-time εντοπισμό σε πλήθος περιβαλλόντων. 

Αυτή η τεχνολογία είναι πολύ πιο αποτελεσματική από τα παραδοσιακά ραντάρ εναέριας κυκλοφορίας, ειδικά για στόχους με μικρή radar διατομή όπως τα σύγχρονα drones. 

Η παραγγελία 100 συστημάτων αποδεικνύει ότι χώρες θεωρούν ότι χρειάζεται ένα νέο επίπεδο ανίχνευσης για να αντιμετωπιστούν αυτά τα απειλών και πιθανώς για να αποκτήσουν καλύτερο οπτικό/ραντάρ υλικό από ύποπτες πτήσεις

Το FMCW/Doppler radar «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ» της ΕΑΒ

Το ελληνικής σχεδίασης FMCW/Doppler radar ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ της ΕΑΒ , έχει σχεδιαστεί ειδικά για την ανίχνευση μικρών και mini drones, ακόμη και σε πολύ χαμηλά ύψη. 

Λειτουργεί με τεχνολογία Doppler, ικανή να εντοπίζει μικρού μεγέθους πτητικές συσκευές σε πολύ χαμηλά ύψη. 

Έχει χρησιμοποιηθεί σε περιβάλλοντα όπου τα drones μπορεί να κινούνται με αυτόνομο τρόπο χωρίς εκπομπές, καθιστώντας το ιδανικό για εντοπισμό αντικειμένων που τα κοινά ραντάρ δεν πιάνουν εύκολα.

Παρότι υπάρχουν περιστατικά, αναφορές, βίντεο ή φωτογραφίες με «ύποπτα drones» σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, εκτός της Πολωνίας δεν υπάρχει μέχρι σήμερα αξιόπιστο οπτικό υλικό που να αποδεικνύει ότι πρόκειται για ρωσικά drones. 

Το ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι σοβαρό:

Αποκρύπτονται πληροφορίες; Ή είναι πιο πιθανό ότι δεν υπάρχει αρκετό αποδεικτικό υλικό επειδή τα υπάρχοντα συστήματα εντοπισμού δεν μπορούν να συλλέξουν τέτοια εικόνα ή βίντεο;

Τα δεδομένα δείχνουν με βεβαιότητα ότι το βασικό πρόβλημα δεν είναι η απόκρυψη, αλλά η έλλειψη κατάλληλων συστημάτων anti-drone εντοπισμού. Η επένδυση σε εξειδικευμένα radar όπως το IRIS και τεχνολογίες τύπου ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ αποδεικνύει ότι οι χώρες αντιλαμβάνονται την ανάγκη για πιο άμεσα και αξιόπιστα συστήματα εντοπισμού, προκειμένου μελλοντικά να συλλέγονται πραγματικά αποδεικτικά φωτογραφίες και βίντεο από τέτοια περιστατικά.