Νέο ΥΠΕΘΑ: Αρχιτεκτονική αναβάθμιση ή "ασπίδα" στο φως;


Μπάμπης Παπασπύρος

Η νέα πρόσοψη του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας παρουσιάζεται επίσημα στις 29 Οκτωβρίου. Με ένα εντυπωσιακό γυάλινο  μνημείο των ηρώων πεσόντων της Ελλάδας και αυστηρές κάθετες περσίδες, το κτίριο διχάζει: είναι σύμβολο προόδου ή απομόνωσης;  

Μήπως πίσω από τη μοντέρνα αισθητική κρύβεται μια θεσμική αντίφαση;

Στις 29 Οκτωβρίου 2025, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας θα παρουσιάσει επίσημα τη νέα του πρόσοψη, ένα έργο που φιλοδοξεί να σηματοδοτήσει την είσοδο της Ελλάδας σε μια νέα εποχή στρατηγικής, θεσμικής και αισθητικής ανανέωσης. Όμως, η σύγκριση με το παλιό κτίριο εγείρει ερωτήματα: πρόκειται για ουσιαστική μετάβαση ή για μια επιφανειακή μεταμφίεση;

Το παλιό ΥΠΕΘΑ, με την πολυώροφη δομή και τα μπαλκόνια, ενσαρκώνει μια εποχή διοικητικής αυστηρότητας , λιτότητας και στρατιωτικής τυπικότητας. 

Η νέα πρόσοψη εντυπωσιάζει με το γυάλινο μνημείο του Κώστα Βσρώτσου και τις καθαρές γραμμές. Οι μπλε-πράσινες αποχρώσεις του κεντρικού θόλου παραπέμπουν σε διαφάνεια και τεχνολογική πρόοδο. Όμως, οι πολυάριθμες κάθετες περσίδες και η αυστηρή γεωμετρία του υπόλοιπου κτιρίου θυμίζουν περισσότερο σωφρονιστικό ίδρυμα παρά θεσμό στρατηγικής σκέψης.

Αν τα γραφεία πίσω από αυτές τις περσίδες στερούνται φυσικού φωτός, τότε το φως του γυάλινου μνημείου είναι απλώς βιτρίνα. Η αρχιτεκτονική μπορεί να εκπέμπει ισχύ και έλεγχο, αλλά κινδυνεύει να δημιουργήσει ένα περιβάλλον αποξένωσης και ψυχρότητας για τους εργαζομένους.

Το νέο ΥΠΕΘΑ φαίνεται να θέλει να εκπέμψει θεσμική σοβαρότητα και ευρωπαϊκή ταυτότητα. Όμως, η αισθητική του μπορεί να ερμηνευτεί και ως απομόνωση, έλεγχος, ακόμη και αποξένωση. Αν δεν συνοδευτεί από ουσιαστικές αλλαγές στη λειτουργία και τη στρατηγική του Υπουργείου, τότε το νέο πρόσωπο δεν είναι μετάβαση είναι μεταμφίεση.

Η Ελλάδα έχει ανάγκη από θεσμούς που δεν φοβούνται να κοιτάξουν τον πολίτη στα μάτια. Αν το νέο ΥΠΕΘΑ είναι απλώς ένα αρχιτεκτονικό έργο χωρίς ουσία, τότε κινδυνεύει να γίνει σύμβολο της αισθητικής απολυταρχίας. Αν όμως συνοδευτεί από διαφάνεια, στρατηγική ανανέωση και έμφαση στον ανθρώπινο παράγοντα, τότε μπορεί να γίνει σημείο αναφοράς για μια νέα εποχή.

Σχόλια