Οι ΗΠΑ χτύπησαν με βόμβες GBU-57 τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν

Μπάμπης Παπασπύρος

Λίγες ώρες πριν, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, επιβεβαίωσε δημόσια μέσω της εκπομπής του Sean Hannity στο Fox News πως αμερικανικά στρατιωτικά μέσα πραγματοποίησαν μαζική επίθεση κατά τριών βασικών πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ιράν. Πιο συγκεκριμένα, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι:

Έξι (6) βόμβες GBU-57 "Massive Ordnance Penetrator" (MOP) ερρίφθησαν στην υπόγεια πυρηνική εγκατάσταση του Fordow, η οποία θεωρούνταν το «απόρθητο καταφύγιο» του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.

Τα εργοστάσια Natanz και Isfahan δεν επλήγησαν από βόμβες, αλλά δέχθηκαν συνολικά 30 πυραύλους BGM-109 Tomahawk που εκτοξεύθηκαν από αμερικανικά υποβρύχια.

Πρόκειται για την πρώτη επιχειρησιακή χρήση του GBU‑57/B σε πραγματικό πεδίο μάχης και την πρώτη απευθείας επίθεση των ΗΠΑ σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν εδώ και δεκαετίες.

Το GBU‑57/B: Το πιο ισχυρό μη πυρηνικό όπλο στον κόσμο

Η βόμβα GBU‑57/B, γνωστή ως "Massive Ordnance Penetrator" (MOP), είναι ειδικά σχεδιασμένη να διαπερνά υπόγεια καταφύγια προστατευμένα με παχιά στρώματα οπλισμένου σκυροδέματος και βράχων. Με βάρος σχεδόν 13,6 τόνων και ικανότητα να διεισδύει πάνω από 60 μέτρα σε έδαφος ή περίπου 18 μέτρα σε ενισχυμένο σκυρόδεμα, είναι η μόνη μη πυρηνική βόμβα ικανή να καταστρέψει εγκαταστάσεις όπως το Fordow, που βρίσκεται βαθιά κάτω από την ιρανική γη.

Μόνο το βομβαρδιστικό B-2 Spirit, που διαθέτει τεχνολογία stealth, μπορεί να μεταφέρει την MOP, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι οι επιθέσεις έγιναν αποκλειστικά από τις ΗΠΑ.

Το Fordow: Πυρηνικό προπύργιο και στόχος-κλειδί

Η εγκατάσταση Fordow είναι το πιο προστατευμένο πυρηνικό κέντρο του Ιράν, κρυμμένο κάτω από 80–90 μέτρα βράχων, κοντά στην πόλη Qom. Είχε κατασκευαστεί με σκοπό να αντέξει βομβαρδισμό και θεωρούνταν μέχρι πρότινος απρόσβλητο. Οι επιθεωρητές της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) είχαν διαπιστώσει πρόσφατα ότι το Ιράν παρήγαγε ουράνιο εμπλουτισμένο έως και 83,7%, πλησιάζοντας σε επίπεδα κατάλληλα για πυρηνικά όπλα.

Με την επίθεση των ΗΠΑ, το Fordow πιθανώς έχει τεθεί εκτός λειτουργίας, τουλάχιστον προσωρινά, εάν οι έξι MOP έπληξαν τις εγκσταστάσεις

Ταυτόχρονα, τα εργοστάσια Natanz και Isfahan, επίσης καίρια σημεία του πυρηνικού προγράμματος, χτυπήθηκαν από πυραύλους BGM-109 Tomahawk, που μπορούν να φέρουν κεφαλές υψηλής εκρηκτικής ισχύος και να καθοδηγούνται με εξαιρετική ακρίβεια. Ενώ δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί λεπτομέρειες για το μέγεθος των ζημιών, στρατιωτικές πηγές εκτιμούν ότι τουλάχιστον οι υποδομές ηλεκτροδότησης και ψύξης έχουν πληγεί καθυστερώντας την επανέναρξη εμπλουτισμού για εβδομάδες ή μήνες.

Στρατηγική και πολιτική διάσταση

Η κίνηση του Προέδρου Τραμπ φέρνει νέα δεδομένα στην παγκόσμια σκακιέρα. Πρώτον, επανεπιβεβαιώνει τη στρατιωτική ηγεμονία των ΗΠΑ και την ικανότητα πλήγματος σε καλά προστατευμένους στόχους σε κάθε σημείο του πλανήτη. Δεύτερον, δημιουργεί άμεσες γεωπολιτικές συνέπειες:

Το Ιράν έχει ήδη απειλήσει με αντίποινα, ενώ ενδέχεται να αποχωρήσει πλήρως από τη συμφωνία με την IAEA.

Η Ρωσία και η Κίνα έχουν εκφράσει «έντονη ανησυχία» και κάνουν λόγο για μονομερή χρήση βίας.

Το Ισραήλ, αν και δεν επιβεβαιώνεται επίσημη συμμετοχή του, ενδέχεται να ακολούθησε με δικές του δευτερεύουσες επιθέσεις εναντίον ιρανικών εγκαταστάσεων ή στρατιωτικών βάσεων.

Η επόμενη μέρα

Η κίνηση των ΗΠΑ δεν αποτελεί πλέον υπόθεση ή απειλή είναι γεγονός. Το ερώτημα δεν είναι αν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν υπέστη σοβαρό πλήγμα, αλλά πόσο γρήγορα μπορεί να ανακάμψει και πώς θα αντιδράσει πολιτικά και στρατιωτικά.

Η χρήση του GBU-57/B σε πραγματική επιχείρηση ανοίγει μια νέα σελίδα στην ιστορία των «προληπτικών πολέμων»: πλέον, οι υπόγειες εγκαταστάσεις δεν είναι ασφαλείς. Η τεχνολογία μπορεί να τις φτάσει και να τις διαλύσει.

Συμπερασματικά

Η πρώτη χρήση των MOP σε πεδίο μάχης ήταν επιτυχημένη αλλά γεμάτη κινδύνους.

Η στρατηγική προειδοποίηση μετατράπηκε σε αιφνιδιαστική πράξη.

Οι γεωπολιτικές εξελίξεις θα είναι ραγδαίες, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή.

Η τεχνολογική υπεροχή των ΗΠΑ επιβεβαιώνεται, αλλά ο δρόμος προς την ειρήνη είναι πιο αβέβαιος από ποτέ.