Μπάμπης Παπασπύρος
Η τεχνολογική αναβάθμιση της Εθνικής Άμυνας είναι κρίσιμη, αλλά χωρίς επένδυση στον άνθρωπο, παραμένει ημιτελής
Σε μία εποχή που η γεωπολιτική ρευστότητα κυριαρχεί, η ανάγκη για ισχυρές και αξιόπιστες Ένοπλες Δυνάμεις καθίσταται αδιαμφισβήτητη. Η Ελλάδα, απέναντι σε προκλήσεις και απειλές που συνεχώς μεταβάλλονται, οφείλει να διαθέτει σύγχρονα μέσα, προηγμένα οπλικά συστήματα και αποτελεσματικές αμυντικές δομές. Ορθώς, λοιπόν, δίνεται έμφαση σε εξοπλιστικά προγράμματα, στη δημιουργία "θόλων" προστασίας και στην αναβάθμιση της αμυντικής στρατηγικής στο πλαίσιο διεθνών συνεργασιών, όπως αυτή που σκιαγραφείται στην Ατζέντα 2030 του Υπουργείου Εξωτερικών και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Ωστόσο, όσο και αν η τεχνολογία καθίσταται πυλώνας αποτροπής, υπάρχει ένα «αλλά» κρίσιμο, πολυσήμαντο και συχνά αγνοημένο. Το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων. Οι άνθρωποι πίσω από τα όπλα, οι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί, οι επαγγελματίες οπλίτες και οι στρατεύσιμοι. Εκείνοι που καλούνται να εκπαιδευτούν, να χειριστούν και εν τέλει, να κληθούν πρώτοι να αντιμετωπίσουν κάθε απειλή, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Όσο σύγχρονο και αν είναι ένα μαχητικό αεροσκάφος ή ένα σύστημα αεράμυνας, χωρίς κατάλληλα εκπαιδευμένο, αφοσιωμένο και υποστηριζόμενο προσωπικό, μένει απλώς ένα εργαλείο χωρίς ψυχή.
Οι προκλήσεις του προσωπικού: Ανθρώπινα αλλά καθοριστικά ζητήματα
Η σημερινή κατάσταση του ανθρώπινου δυναμικού στις Ε.Δ. εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς. Πρωτίστως, το ζήτημα των αμοιβών. Παρά την πολυετή κρίση και την έντονη λιτότητα, το στρατιωτικό προσωπικό εξακολουθεί να υποαμείβεται, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τις ώρες εργασίας, τη φύση του επαγγέλματος και τις συχνές μεταθέσεις, που διαταράσσουν την οικογενειακή ζωή. Η οικονομική πίεση οδηγεί στην απογοήτευση, ενίοτε ακόμα και στην αποχώρηση ικανών στελεχών που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν πολλά.
Παράλληλα, η επαγγελματική εξέλιξη των στελεχών παραμένει ασαφής και συχνά άδικη. Η απουσία σαφών και αξιοκρατικών μηχανισμών αξιολόγησης, η υπερβολική γραφειοκρατία, αλλά και η πολυπλοκότητα στην αναγνώριση προσόντων, δημιουργούν ένα περιβάλλον που δεν ενθαρρύνει τη συνεχή ανάπτυξη. Ειδικά οι απόφοιτοι των στρατιωτικών σχολών (ΑΣΕΙ και ΑΣΣΥ), αντιμετωπίζουν προβλήματα σχετικά με τα επαγγελματικά δικαιώματα των τίτλων σπουδών τους πρόβλημα που παραμένει άλυτο επί δεκαετίες.
Η νέα δομή δυνάμεων, η επανεξέταση της λειτουργίας του σώματος των υπαξιωματικών, αλλά και τα θέματα των ΕΠΟΠ, φέρνουν στο προσκήνιο την ανάγκη για ένα συνολικό στρατηγικό σχέδιο ανθρώπινου δυναμικού όχι αποσπασματικές παρεμβάσεις ή πρόχειρες διευθετήσεις και αντιγραφή ξενόφερτων συστημάτων ενόπλων δυνάμεων με άλλη κουλτούρα και τρόπο λειτουργίας
Το ενδιαφέρον των νέων: Ένα καμπανάκι για το μέλλον
Ένα ακόμη ανησυχητικό φαινόμενο είναι η μειωμένη διάθεση των νέων να εισαχθούν στις στρατιωτικές σχολές. Η απαξίωση του επαγγέλματος, σε συνδυασμό με τις δυσκολίες που το συνοδεύουν, έχει οδηγήσει στην κάμψη του ενδιαφέροντος, ακόμα και από μαθητές που κατά τα λοιπά διαθέτουν τις προϋποθέσεις. Εάν δεν υπάρξει γενναία αναβάθμιση του πλαισίου ζωής και σταδιοδρομίας στις Ε.Δ., οι μελλοντικές στελεχιακές ελλείψεις δεν είναι απλώς πιθανές είναι μαθηματικά βέβαιες.
Η προσέλκυση ικανών και μορφωμένων στελεχών απαιτεί ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ Πολιτείας και στρατιωτικού. Όπου το καθήκον αναγνωρίζεται, η προσφορά ανταμείβεται και το κράτος στέκεται έμπρακτα αρωγός στην οικογενειακή και επαγγελματική ζωή των στελεχών.
Υποδομές και μέριμνα: Πυλώνες ηθικού
Η λειτουργία των στρατιωτικών νοσοκομείων και των μετοχικών ταμείων συνιστούν άλλους δύο κρίσιμους πυλώνες που σχετίζονται με την ευημερία των εν ενεργεία και αποστράτων στελεχών. Οι περικοπές πόρων, η υποστελέχωση και η διοικητική αδράνεια έχουν πλήξει τη λειτουργικότητα αυτών των θεσμών. Η αποκατάστασή τους, η επένδυση στη στελέχωσή, η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και η ενίσχυση της οικονομικής τους βιωσιμότητας αποτελούν καίριας σημασίας ζητήματα.
Ο Άνθρωπος είναι το όπλο
Σε τελική ανάλυση, όσο κι αν επενδύσουμε σε φρεγάτες, Rafale, F-35 ή αντιαεροπορικούς θόλους και ασπίδες, τίποτα δεν έχει αξία αν δεν υπάρχει πίσω από αυτά ο άνθρωπος που θα τα χρησιμοποιήσει, θα τα επισκευάσει, θα τα υπερασπιστεί. Ο άνθρωπος είναι το πραγματικό όπλο. Και όσο πιο καλά εκπαιδευμένος, προστατευμένος και υποστηριζόμενος είναι, τόσο πιο αξιόπιστη και αποτρεπτική γίνεται και η άμυνα της χώρας.
Η πολιτεία, το ΥΠΕΘΑ, τα επιτελεία και η κοινωνία οφείλουν να αναγνωρίσουν ότι η εθνική ασφάλεια δεν είναι μόνο θέμα τεχνολογίας και εξοπλισμών δισεκατομμυρίων. Είναι, πρωτίστως, ζήτημα δικαιοσύνης, πρόνοιας και εμπιστοσύνης προς τον Έλληνα στρατιωτικό. Αυτόν που σηκώνει τη σημαία στα φυλάκια του Έβρου και στα νησιά, που υποστηρίζει τα αεροσκάφη και τους πιλότους που πετούν στο Αιγαίο...
Αυτόν που φυλάει Θερμοπύλες.
Γιατί, τελικά, οι πανοπλίες και οι ασπίδες είναι χρήσιμες, αλλά αν δεν υπάρχει ένας Αχιλλέας μέσα τους, είναι απλώς άδεια μέταλλα.

Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια δημοσιεύονται με μια καθυστέρηση και αφού τα δει κάποιος από τη διαχείριση...και όχι για λογοκρισία αλλά έλεγχο για: μη αναφορά σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, διευθύνσεις, προσβλητικά, υποτιμητικά και υβριστικά μηνύματα ή δεσμούς (Link) με σεξουαλικό περιεχόμενο.
Η φιλοξενία και οι αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων, τα σχόλια και οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά. Προειδοποίηση: Περιεχόμενο Αυστηρώς Ακατάλληλο για εκείνους που νομίζουν ότι θίγονται προσωπικά στην ανάρτηση κειμένου αντίθετο με την ιδεολογική τους ταυτότητα ή άποψη, σε αυτούς λέμε ότι ποτέ δεν τους υποχρεώσαμε να διαβάσουν το περιεχόμενο του ιστολογίου μας.