Η εύλογη αναγκαιότητα επαναξιολόγησης του έργου 14 του Προγραμματικού Ορίζοντα ΕΑ 2025 του ΕΛΚΑΚ


Μπάμπης Παπασπύρος

Στο πλαίσιο του Προγραμματικού Ορίζοντα Έργων Έρευνας & Ανάπτυξης (ΕΑ) 2025 του ΕΛΚΑΚ, έχει ενταχθεί ως έργο υπ’ αριθ. 14 η «Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Συστήματος Αντιμετώπισης Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων (Counter-UAS), με ενσωματωμένες δυνατότητες παρεμβολής δεκτών GNSS». 


Η σκοπιμότητα του έργου αυτού, ωστόσο, τίθεται εύλογα υπό αμφισβήτηση, ιδίως υπό το πρίσμα της υφιστάμενης επιχειρησιακής και τεχνολογικής επάρκειας του συστήματος "ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ", το οποίο χρηματοδοτείται ήδη από το ΕΛΚΑΚ και έχει αποδείξει την επιχειρησιακή του αξία.

Το σύστημα ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ  έχει σχεδιαστεί και κατασκευασθεί ως πλήρες σύστημα C-UAS, ικανό να αποκαλύπτει και αντιμετωπίζει την απειλή των UAV μέσω παρεμβολής τηλεχειρισμού (στο φάσμα 100 MHz – 6 GHz) και παρεμβολής GNSS δεκτών στα τέσσερα κύρια παγκόσμια δορυφορικά δίκτυα πλοήγησης (GPS, Galileo, GLONASS, BeiDou). Οι τεχνικές του δυνατότητες είναι πιστοποιημένες, ενώ η επιχειρησιακή του αξιοπιστία έχει ήδη αποδειχθεί στο  πεδίο.

Πέραν των τεχνικών δυνατοτήτων, ιδιαίτερη σημασία έχει ότι το σύστημα ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ είναι σχεδιασμένο να λειτουργεί τόσο ως σταθερός σταθμός όσο και ως κινητή μονάδα, με δυνατότητα τοποθέτησης σε πλοία επιφανείας, σε εδαφικές πλατφόρμες και σε μονάδες ταχείας ανάπτυξης. Η ευελιξία επιχειρησιακής ανάπτυξης, η πλήρης κάλυψη του φάσματος τηλεχειρισμού και δορυφορικής πλοήγησης και η διαλειτουργικότητά του με διαφορετικά περιβάλλοντα και φορείς καθιστούν το ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ ένα ολοκληρωμένο και ήδη χρηματοδοτούμενο σύστημα που εκπληρώνει απόλυτα τις επιχειρησιακές απαιτήσεις του έργου 14.

Είναι επομένως εύλογο να τεθεί το ερώτημα: ποια είναι η σκοπιμότητα ανάπτυξης νέου C-UAS συστήματος, με ανάλογες δυνατότητες, όταν αυτό καλύπτεται πλήρως από ένα ήδη υλοποιημένο, δοκιμασμένο και χρηματοδοτούμενο σύστημα;

Σε μια περίοδο που οι διαθέσιμοι πόροι είναι περιορισμένοι και οι ανάγκες του αμυντικού τομέα αυξάνονται, η διπλή χρηματοδότηση για την ίδια επιχειρησιακή δυνατότητα δεν συνιστά απλώς στρατηγικό σφάλμα, αλλά ενδέχεται να οδηγήσει και σε κατακερματισμό της τεχνολογικής βάσης, επικάλυψη έργων, απώλεια οικονομιών κλίμακας και σπατάλη πόρων. Η αρχή της αναλογικότητας και της αποδοτικής διαχείρισης δημόσιων κονδυλίων επιβάλλει την αποφυγή επενδύσεων χωρίς σαφή προστιθέμενη αξία.

Η λογική κατεύθυνση δεν είναι η ανάπτυξη δεύτερου παράλληλου συστήματος, αλλά η επέκταση και αναβάθμιση του ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ, είτε μέσω της ενσωμάτωσής του σε άλλους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων (Ξηρά, Αεροπορία), είτε με την προσθήκη νέων τεχνολογικών δυνατοτήτων όπως: Radar, ενεργειακές ή κινητικές λύσεις καταστροφής στόχων) κλπ.

Η αναγκαιότητα του έργου 14, υπό το φως των ανωτέρω, δεν τεκμηριώνεται επιχειρησιακά ούτε τεχνολογικά. Αντιθέτως, η συνέχισή του ενέχει τον κίνδυνο αναποτελεσματικής αξιοποίησης των κονδυλίων του ΕΛΚΑΚ και αδυναμίας ιεράρχησης αναγκών σε άλλα κρίσιμα πεδία της Άμυνας και της Τεχνολογίας.

Η επαναξιολόγηση του έργου 14 είναι όχι μόνο εύλογη, αλλά επιβεβλημένη.

Υ. Γ

Αν παρ ελπίδα το ΕΛΚΑΚ απαντήσει πχ., ότι θα ήθελε πέραν της παθητικής αποκάλυψης με RF δέκτες (που παρέχει ο ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ) την ύπαρξη και radar, θα υπενθυμίσουμε στο ΕΛΚΑΚ την ύπαρξη του radar ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ της ΕΑΒ που θα μπορούσε εύκολα να ενσωματωθεί στο σύστημα. 

Σχόλια