Είναι τα Cyber Anti-Drone η απάντηση στην ασφάλεια των αεροδρομίων;

Η διαρκώς αυξανόμενη απειλή των drone στα αεροδρόμια

Η απειλή από μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) σε αεροδρόμια έχει εξελιχθεί από σποραδικά περιστατικά σε μια παγκόσμια πρόκληση ασφάλειας. Η χρήση των drones αυξάνεται ραγδαία, τόσο σε αριθμό όσο και σε τεχνικές δυνατότητες, οδηγώντας σε ολοένα πιο σύνθετες και επικίνδυνες παρεμβάσεις στον εναέριο χώρο. Από τις αρχές του 2023, έχουν καταγραφεί σοβαρά περιστατικά σε αεροδρόμια όπως το Λονδίνο, το Εδιμβούργο, η Μαδρίτη, το Πίτσμπουργκ, το Παλμ Μπιτς και το Δουβλίνο, ενώ στο αεροδρόμιο Όσλο Γκαρντερμόεν της Νορβηγίας σημειώνονταν περίπου 50 συναγερμοί για drones τον μήνα στα τέλη του 2022.

Η απειλή πλέον δεν αφορά απλώς την τυχαία εμφάνιση ενός ερασιτεχνικού drone από άπειρο ή απρόσεκτο χειριστή. Όλο και συχνότερα, ακτιβιστές χρησιμοποιούν drones για να διακόψουν τη λειτουργία αεροδρομίων, ενώ έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις όπου ακτιβιστές ή ένοπλες ομάδες έχουν χρησιμοποιήσει drones για επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές. Η νέα πραγματικότητα απαιτεί προηγμένες και συντονισμένες λύσεις.

Η τεχνολογία C-UAS στα αεροδρόμια: Ανάγκη και πρόκληση

Οι διαχειριστές αεροδρομίων έχουν αρχίσει να υιοθετούν πολυεπίπεδα συστήματα C-UAS που ενσωματώνουν αισθητήρες radar, ακουστικούς, οπτικούς και ραδιοσυχνοτήτων. Η συγκέντρωση και επεξεργασία των δεδομένων μέσω ενιαίου συστήματος διοίκησης και ελέγχου επιτρέπει την έγκαιρη διάκριση εξουσιοδοτημένων και μη εξουσιοδοτημένων drones. Παράλληλα, καθοριστική είναι η δυνατότητα ενσωμάτωσης αυτών των συστημάτων στις καθημερινές διαδικασίες του αεροδρομίου (π.χ. αεροναυτιλία, ασφάλεια, συντήρηση).

Επιπλέον, οι σχεδιαστές C-UAS συστημάτων οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη το ξεχωριστό επιχειρησιακό περιβάλλον κθε αεροδρομίου, γεωγραφία, κλιματολογικές συνθήκες, επίπεδο απειλής, οικονομικοί πόροι και να προσαρμόζουν αντίστοιχα τις τεχνολογικές λύσεις.

Η πρόκληση της εξουδετέρωσης και οι περιορισμοί των παραδοσιακών μεθόδων

Η τελική φάση της αντιμετώπισης ενός drone είναι η εξουδετέρωσή του. Ωστόσο, σε περιβάλλον αεροδρομίου, οι παραδοσιακές μέθοδοι όπως οι παρεμβολές (jamming), τα δίχτυα σύλληψης, ή ακόμα και η χρήση όπλων υψηλής ενέργειας, παρουσιάζουν σοβαρούς περιορισμούς:

• Παρεμβολές: Μπορούν να διαταράξουν κρίσιμα συστήματα επικοινωνίας και πλοήγησης.
• Δίχτυα/μηχανικά μέσα: Έχουν περιορισμένο εύρος και είναι δύσκολο να στοχεύσουν γρήγορα.
• Κατευθυνόμενη ενέργεια/πυρομαχικά: Πολλά από αυτά είναι ακατάλληλα για πολιτικό περιβάλλον λόγω κινδύνου παράπλευρων ζημιών.

Κατά συνέπεια, οι αρχές αναζητούν πιο "χειρουργικές", ασφαλείς και αξιόπιστες λύσεις.

Κυβερνοανίχνευση και κατάληψη Ελέγχου: Μια νέα εποχή στην αεροπορική ασφάλεια

Η πιο υποσχόμενη λύση σήμερα είναι η κυβερνοανίχνευση και κατάληψη ελέγχου (cyber take-over). Με αυτήν την τεχνολογία, το σύστημα εντοπίζει τα σήματα ραδιοσυχνοτήτων που εκπέμπει το drone και, μέσω βάσης δεδομένων, αναγνωρίζει τον τύπο, τον σειριακό αριθμό και το σημαντικότερο την ακριβή θέση του χειριστή. Στη συνέχεια, αν επιτραπεί από το ρυθμιστικό πλαίσιο, το σύστημα μπορεί να καταλάβει τον έλεγχο του drone, να διακόψει τη σύνδεσή του με τον χειριστή και να το προσγειώσει με ασφάλεια ή να το επιστρέψει στο σημείο απογείωσης.

Cyber C-UAS: Η βέλτιστη λύση για τα αεροδρόμια

Υπάρχουν πολλαπλά και προφανή οφέλη από τη χρήση τέτοιας τεχνολογίας:

• Προσφέρει χειρουργική ακρίβεια χωρίς πρόκληση παράπλευρης ζημιάς.
• Διασφαλίζει τη συνέχεια των επιχειρήσεων ακόμα και κατά την εξέλιξη ενός περιστατικού, τόσο για μη εξουσιοδοτημένες όσο και για εξουσιοδοτημένες πτήσεις drone.
• Παρέχει αναλογικότητα στην αντίδραση.
• Μπορεί να εφαρμοστεί είτε σε σταθερές είτε σε κινητές εφαρμογές.
• Δίνει στον χειριστή του συστήματος C-UAS μεγάλη ευελιξία στον καθορισμό της αμυντικής "ομπρέλας".
• Επιτρέπει την ακριβή ανάλυση περιστατικών για σκοπούς εγκληματολογικής διερεύνησης και τεκμηρίωσης.
• Μπορεί να ενημερώνεται συνεχώς ώστε να προσαρμόζεται σε νέες απειλές.

Η τεχνολογία αυτή είναι πλέον διαθέσιμη, με την προϋπόθεση ότι πληροί τους εθνικούς και τοπικούς κανονισμούς ανίχνευσης και εξουδετέρωσης. Τα αεροδρόμια μπορούν, επομένως, να περάσουν από παθητική σε ενεργητική διαχείριση των πτήσεων drone εντός και γύρω από τις εγκαταστάσεις τους. Ο εναέριος χώρος χαμηλού ύψους του μέλλοντος θα ναι πολύ διαφορετικός από αυτόν του σήμερα. Καθώς οι πτήσεις πέραν της οπτικής επαφής (BVLOS) και οι αυτόνομες επιχειρήσεις drone πολλαπλασιάζονται, η ανάγκη για συστηματική διαχείριση του εναέριου χώρου από τα αεροδρόμια είναι πλέον επιτακτική. 

Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβερνοκατάληψη (cyber takeover) αποτελεί βασικό καταλύτη.

Με στοιχεία από: "Airport Counter-UAS:  Cyber Detection and Take-Over Mitigation as  an Essential Enabler to Business Continuity",  By Philip Butterworth-Hayes  Editor and Publisher of Unmanned Airspace.  A White Paper from www.unmannedairspace.info