Μπάμπης Παπασπύρος
Η τραγωδία των Τεμπών αποτελεί μία από τις πιο οδυνηρές στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Η απώλεια 57 ανθρώπινων ζωών δεν άφησε κανέναν ασυγκίνητο και γεννήθηκε ένα συλλογικό αίτημα για πλήρη διαλεύκανση των αιτίων και απόδοση ευθυνών. Ωστόσο, δυο χρόνια μετά, η εικόνα μοιάζει να περιπλέκεται περισσότερο, καθώς – σύμφωνα με τον τύπο – έχουν εκπονηθεί 16 διαφορετικά πορίσματα από φορείς, επιτροπές, εμπειρογνώμονες και άσχετους. Το ερώτημα που προκύπτει εύλογα είναι το εξής: βοηθούν ή τελικά εμποδίζουν αυτή η πληθώρα πορισμάτων στην ανάδειξη της αλήθειας και την απονομή της δικαιοσύνης;
Η πολυφωνία ως στοιχείο της δημοκρατίας… μέχρι ενός σημείου
Η ύπαρξη πολλών ερευνητικών πορισμάτων από διαφορετικούς φορείς μπορεί να θεωρηθεί κατ’ αρχάς θετική, καθώς διασφαλίζει τη διαφάνεια και αποτρέπει τον έλεγχο της αφήγησης από έναν μόνο πόλο εξουσίας. Κάθε επιτροπή ενδέχεται να προσφέρει μια διαφορετική οπτική, να φωτίσει επιμέρους πτυχές ή να αποκαλύψει παραλείψεις που διαφορετικά θα περνούσαν απαρατήρητες.
Ωστόσο, όταν αυτά τα πορίσματα δεν συνθέτουν ένα ενιαίο αφήγημα, αλλά αλληλοαναιρούνται ή αλληλοσυγκρούονται, τότε ανακύπτει ένας σοβαρός κίνδυνος: η σύγχυση.
Η αλήθεια αρχίζει να μοιάζει σχετική και υποκειμενική, ενώ η δημόσια σφαίρα γεμίζει με αντιφατικές πληροφορίες. Σε μια κοινωνία που ήδη βάλλεται από κρίση εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς, αυτή η κατάσταση ενδέχεται να ενισχύσει τον κυνισμό και την απογοήτευση των πολιτών.
Το κυνήγι της αλήθειας δεν πρέπει να γίνεται σε θολά νερά
Η ανάγκη για απόδοση δικαιοσύνης δεν είναι απλώς θεσμική υποχρέωση. Είναι ηθική υποχρέωση απέναντι στους ανθρώπους που χάθηκαν, στις οικογένειές τους, αλλά και στην κοινωνία που απαιτεί λογοδοσία. Αν, όμως, η Δικαιοσύνη κληθεί να αποφασίσει μέσα σε ένα θολό πεδίο αντιφατικών ή επιλεκτικά παρουσιασμένων στοιχείων, τότε το έργο της καθυστερεί, καθίσταται δυσκολότερο και πιο ευάλωτο σε αμφισβήτηση.
Η πληθώρα πορισμάτων μπορεί να λειτουργήσει αποπροσανατολιστικά, ιδιαίτερα όταν υπεισέρχονται πολιτικές σκοπιμότητες ή τυχόν επιδιώξεις συγκάλυψης. Το ζήτημα δεν είναι μόνο ποιος έχει δίκιο, αλλά και πώς το κοινό και κυρίως η δικαιοσύνη, μπορεί να αναγνωρίσει ποιος έχει δίκιο μέσα σε ένα χάος εγγράφων, ευθυνών και τεχνικών λεπτομερειών.
Χρειάζεται θεσμικός συντονισμός και κοινή βάση αξιολόγησης
Η λύση δεν βρίσκεται στον περιορισμό της ερευνητικής διαδικασίας, αλλά στον θεσμικό συντονισμό. Χρειάζεται ένα ενιαίο πλαίσιο αξιολόγησης των πορισμάτων, καθώς και μία επίσημη, ανεξάρτητη αρχή που θα τα ενοποιήσει, συγκρίνοντας και σταθμίζοντας τα ευρήματα. Μόνο έτσι μπορεί να υπάρξει ένα καθαρό αφήγημα για τα αίτια της τραγωδίας και να στηριχθεί μια δίκαιη απόδοση ευθυνών.
Συμπερασματικά η διαλεύκανση της τραγωδίας των Τεμπών δεν μπορεί να αφήνεται στην τύχη των πολλών και ασυντόνιστων πορισμάτων. Η αναζήτηση της αλήθειας και η απονομή δικαιοσύνης απαιτούν καθαρές διαδικασίες, ανεξαρτησία, συντονισμό και υπευθυνότητα. Όχι άλλα λόγια, όχι άλλη σύγχυση. Οι πολίτες αξίζουν απαντήσεις και οι ψυχές που χάθηκαν, δικαίωση.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια δημοσιεύονται με μια καθυστέρηση και αφού τα δει κάποιος από τη διαχείριση...και όχι για λογοκρισία αλλά έλεγχο για: μη αναφορά σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, διευθύνσεις, προσβλητικά, υποτιμητικά και υβριστικά μηνύματα ή δεσμούς (Link) με σεξουαλικό περιεχόμενο.
Η φιλοξενία και οι αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων, τα σχόλια και οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά. Προειδοποίηση: Περιεχόμενο Αυστηρώς Ακατάλληλο για εκείνους που νομίζουν ότι θίγονται προσωπικά στην ανάρτηση κειμένου αντίθετο με την ιδεολογική τους ταυτότητα ή άποψη, σε αυτούς λέμε ότι ποτέ δεν τους υποχρεώσαμε να διαβάσουν το περιεχόμενο του ιστολογίου μας.