ReArm Europe: Μήπως τελικά θα πληρώσουμε τον λογαριασμό για εξοπλισμούς που δεν μας χρειάζονται;

Μπάμπης Παπασπύρος

Το πρόγραμμα ReArm Europe προσφέρει μεταξύ άλλων, 150 δισ. ευρώ σε δάνεια για κοινές αμυντικές αγορές, αλλά το ερώτημα είναι αν αυτά τα χρήματα επαρκούν.

Το βασικό ερώτημα είναι αν επαρκούν τα 150 δισεκατομμύρια ευρώ για να καλύψουν τις κρίσιμες αμυντικές ανάγκες της ΕΕ, όπως:

• Αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα
• Συστήματα πυροβολικού
• Πυραύλους και πυρομαχικά
• Drones και anti-drone τεχνολογίες
• Κυβερνοάμυνα
• Στρατιωτική κινητικότητα

Κατά την άποψή μας οι συνολικές ανάγκες της ΕΕ σε αντιαεροπορική άμυνα, πυρομαχικά, drones, anti-drones, κυβερνοάμυνα και στρατιωτική κινητικότητα ξεπερνούν κατά πολύ αυτό το ποσό. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ο κίνδυνος οι επιπλέον δαπάνες να μετακυληθούν στα κράτη-μέλη.Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε δύο σοβαρά προβλήματα:
Οι χώρες θα αναγκαστούν να χρηματοδοτήσουν από εθνικούς πόρους την κάλυψη των κενών, αυξάνοντας τις αμυντικές τους δαπάνες πέρα από τα προβλεπόμενα όρια. Αυτό μπορεί να επιβαρύνει ιδιαίτερα τις οικονομίες χωρών με ήδη υψηλά επίπεδα χρέους, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία.
Υπάρχει ο κίνδυνος πολιτικών πιέσεων ώστε οι χώρες-μέλη να αγοράζουν συστήματα που δεν είναι προτεραιότητά τους, απλώς για να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αγορές «αχρείαστων» συστημάτων, τη στιγμή που κάθε χώρα έχει διαφορετικές ανάγκες ανάλογα με τη γεωγραφική της θέση και τις απειλές που αντιμετωπίζει.
Τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα;
Η Ελλάδα θα πρέπει να  διασφαλίσει ότι:

• Οι κοινές αγορές θα αφορούν εξοπλισμό που ενισχύει και τις δικές της επιχειρησιακές ανάγκες και δεν θα υποχρεωθεί να συμμετέχει σε προγράμματα που δεν της χρειάζονται.
• Θα εξασφαλίσει με εγγυήσεις την μέγιστη συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στα κοινά προγράμματα, ώστε να αποκομίσει οικονομικά και τεχνολογικά οφέλη.
• Χρηματοδότηση για αναβάθμιση της ελληνικής αεράμυνας και anti-drone τεχνολογιών.
• Θα υπάρχει ευελιξία στη χρήση των κονδυλίων, ώστε να μπορεί να καλύψει τις προτεραιότητές της (αντιαεροπορική άμυνα, anti-drone τεχνολογίες, πυρομαχικά, κυβερνοάμυνα).
• Επενδύσεις στην αμυντική τεχνολογία και κυβερνοάμυνα.

Αν δεν υπάρξει προσεκτικός σχεδιασμός, το ReArm Europe μπορεί να μετατραπεί από ευκαιρία σε παγίδα, με τις χώρες-μέλη να πληρώνουν περισσότερα από όσα είχαν υπολογίσει για εξοπλισμούς που ίσως δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές τους ανάγκες.