Άρθρο του Κώστα Λάβδα*
Στο διεθνές πεδίο, η νέα περίοδος Τραμπ θα δοκιμάσει το όριο της συστηματικής μονομέρειας και της επιλεκτικής, à la carte πολυμέρειας. Το βέβαιο είναι ότι μέχρι τις επόμενες προεδρικές εκλογές, τον Νοέμβριο του 2028, θα έχουμε βιώσει το τέλος της Pax Americana ως δεδομένης σε σχέση με την Ευρώπη.
Αυτό όμως κατά κανέναν τρόπο δεν σημαίνει ότι οι ΗΠΑ δεν θα παραμείνουν σημαντικός σύμμαχος και εταίρος για μια χώρα όπως η Ελλάδα. Αυτό φυσικά ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι οι σχέσεις μας δεν θα βυθιστούν ακόμη περισσότερο σε ένα νέος νέος ψυχροπολεμικό μικροκλίμα, υπό νέο ιδεολογικό μανδύα, αφορώντας τη χώρα, με αλυσιδωτά αποτελέσματα.
Ο πιο αντικειμενικός τρόπος για να περιγράψουμε την κατάσταση στη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση στη χρονική στιγμή ανάληψη της αμερικανικής προεδρίας από τον Τραμπ είναι ως ασαφές αδιέξοδο. Μετά τις διαπιστώσεις που θα καταγραφούν πέρα από τις δηλώσεις και τις πρώτες διαπραγματευτικές αφοριστικές. Όμως τι θα συμβεί αν οι ΗΠΑ, μη επιτυγχάνοντας το πλαίσιο άρνησης των επιδιώκων, αποσυρθούν εντελώς από τη διαχείριση της σύγκρουσης; Επιθυμεί όντως η Ε.Ε. τη καυτή πατάτα; Και αν όντως την επιθυμεί, έχει τα μέσα, τον συντονισμό και το σθένος να τη διαχειριστεί;
Ανάλογα με τη διαχείριση του Ρωσο-ουκρανικού και αφού βρεθεί μια προσχηματική λύση με ορίζοντα κάποιας διάρκειας, θα εξαρτηθεί και από τις δύο πλευρές η μετέπειτα της συμφωνίας. Στην πραγματικότητα, η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη να αναλάβει το βάρος από τις ΗΠΑ. Τα πραγματικά διακυβεύματα θα είναι πολύπλοκα: η πρώτη, αν και όχι η μόνη, είναι η διατήρηση του ευρωπαϊκού μοντέλου, που έχουμε κάθε λόγο να θεωρούμε ως βασικότερη επιδίωξη.
Το γεγονός ότι σήμερα ακριβώς αυτό το ευρωπαϊκό μοντέλο, με την αμερικανική αποχώρηση και επιλεκτική επανατοποθέτηση σε περιοχές του πλανήτη που ξεκίνησε επί Ομπάμα, δεν σημαίνει ότι η σχέση δεν μπορεί να φτάσει σε ένα νέο, περισσότερο αποστασιοποιημένο, αλλά σταθερό επίπεδο, με ένα νέο συμβόλαιο Ευρώπης - ΗΠΑ. Αυτό πρέπει να είναι το ζητούμενο. Ως Ελλάδα, μας αφορούν βεβαίως οι τρέχουσες εξελίξεις, αλλά μας ενδιαφέρει κυρίως το αύριο, το οποίο θα διαδραματίζεται σε ένα νέο, υβριδικό διεθνές σύστημα. Όπως επιμένω από χρόνια, στη ρευστή περίοδο στην οποία εισερχόμαστε, η Ελλάδα, μας με την απόλυτα αναγκαία ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος και την γενικευμένη διπλωματική και επικοινωνιακή αντεπίθεση. Σε πολυμερή και διμερή φορά, βεβαίως εντός αλλά και εκτός της Ε.Ε., η Ελλάδα χρειάζεται τη συνεχή αναζήτηση νέων συμμαχιών και την ενίσχυση των παραδοσιακών, όπως η στρατηγική σχέση με τη Γαλλία και η αναβάθμιση της σχέσης με την Τουρκία. Ο υβριδικός κόσμος που έρχεται είναι γεμάτος προκλήσεις και νέες ευκαιρίες. Η Ελλάδα πρέπει να μετασχηματιστεί και να προετοιμαστεί, με ή χωρίς τον Τραμπ, καθώς ο Τραμπ βοήθησε κάποιους να βγουν από τον λήθαργο.
*Καθηγητής Ευρωπαϊκής και Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος στις Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια δημοσιεύονται με μια καθυστέρηση και αφού τα δει κάποιος από τη διαχείριση...και όχι για λογοκρισία αλλά έλεγχο για: μη αναφορά σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, διευθύνσεις, προσβλητικά, υποτιμητικά και υβριστικά μηνύματα ή δεσμούς (Link) με σεξουαλικό περιεχόμενο.
Η φιλοξενία και οι αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων, τα σχόλια και οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά. Προειδοποίηση: Περιεχόμενο Αυστηρώς Ακατάλληλο για εκείνους που νομίζουν ότι θίγονται προσωπικά στην ανάρτηση κειμένου αντίθετο με την ιδεολογική τους ταυτότητα ή άποψη, σε αυτούς λέμε ότι ποτέ δεν τους υποχρεώσαμε να διαβάσουν το περιεχόμενο του ιστολογίου μας.