Τα κρίσιμα ορυκτά της Ουκρανίας και η συμφωνία με τις ΗΠΑ

Μπάμπης Παπασπύρος

Η Ουκρανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέληξαν σε συμφωνία για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της χώρας, σύμφωνα με δηλώσεις Ουκρανού αξιωματούχου στο BBC. Αν και δεν έχουν αποκαλυφθεί όλες οι λεπτομέρειες, αναφέρεται ότι η Ουάσινγκτον εγκατέλειψε την αρχική της απαίτηση για δικαιώματα ύψους 500 δισ. δολαρίων από την αξιοποίηση των ορυκτών, χωρίς όμως να προσφέρει σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε πως αναμένει τον Ουκρανό ομόλογό του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην Ουάσινγκτον μέσα στην εβδομάδα για την υπογραφή της συμφωνίας. Παράλληλα, τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη προσφέρει 300-350 δισ. δολάρια σε στρατιωτική και οικονομική βοήθεια, τα οποία τώρα θα πρέπει να επιστραφούν μέσω της εκμετάλλευσης των ουκρανικών ορυκτών.
Τα κρίσιμα ορυκτά της Ουκρανίας
Η Ουκρανία διαθέτει πλούσια αποθέματα λιθίου, τιτανίου, γραφίτη και σπάνιων γαιών, στοιχεία απαραίτητα για τη βιομηχανία ηλεκτρονικών, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την πολεμική τεχνολογία. Ειδικότερα:

• 19 εκατ. τόνοι αποδεδειγμένων αποθεμάτων γραφίτη, βασικό συστατικό στις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων.
• Το ένα τρίτο των κοιτασμάτων λιθίου στην Ευρώπη, κρίσιμο για τη βιομηχανία μπαταριών.
• 7% της παγκόσμιας παραγωγής τιτανίου πριν τον πόλεμο, μέταλλο που χρησιμοποιείται στην αεροναυπηγική και την ενεργειακή βιομηχανία.
• Σημαντικά κοιτάσματα σπάνιων γαιών, απαραίτητα για την παραγωγή όπλων, τουρμπινών και ηλεκτρονικών.

Ωστόσο, σύμφωνα με την Ουκρανή υπουργό Οικονομίας, Γιούλια Σβιριτένκο, ορυκτά αξίας 350 δισ. δολαρίων βρίσκονται σε εδάφη που κατέχει σήμερα η Ρωσία.
Πολιτικές και γεωστρατηγικές διαστάσεις
Η συμφωνία αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής της Ουκρανίας για την ανοικοδόμηση της χώρας, ενώ ενδέχεται να εξασφαλίσει και μεγαλύτερη δέσμευση των ΗΠΑ στην ασφάλεια του Κιέβου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι θα δημιουργηθεί κοινό επενδυτικό ταμείο για τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης.
Ωστόσο, οι πρόσφατες δηλώσεις Τραμπ έχουν προκαλέσει ανησυχία στο Κίεβο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία, ακόμα και χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας. Την ίδια στιγμή, ο Βλαντίμιρ Πούτιν πρότεινε στις ΗΠΑ πρόσβαση σε ορυκτά, συμπεριλαμβανομένων αυτών που βρίσκονται σε ρωσοκρατούμενα ουκρανικά εδάφη, υπονομεύοντας έτσι τη θέση του Κιέβου.
Η Ουκρανία ευελπιστεί ότι η νέα συμφωνία με τις ΗΠΑ θα ενισχύσει τη θέση της και θα διασφαλίσει τη μελλοντική στήριξη της Ουάσινγκτον, καθώς ο πόλεμος και οι γεωπολιτικές ισορροπίες παραμένουν αβέβαιες.