Η Ασφάλεια της Ευρώπης: Προκλήσεις και Αναγκαία Βήματα για το Μέλλον

Μπάμπης Παπασπύρος

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε μια περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας, αντιμετωπίζοντας πολυάριθμες κρίσεις, από την πανδημία του COVID-19 έως τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις κλιματικές αλλαγές. Αυτές οι προκλήσεις καθιστούν αναγκαία μια συνολική προσέγγιση για την προετοιμασία και την ετοιμότητα της ΕΕ τόσο στον πολιτικό όσο και στον στρατιωτικό τομέα. Σύμφωνα με την έκθεση, για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του πρώην Προέδρου της Φινλανδίας Sauli Niinistö, η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξει μια νέα στρατηγική ασφάλειας που θα διασφαλίζει τη λειτουργικότητα των θεσμών της υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.

Η Αναγκαιότητα Μιας Ολοκληρωμένης Προσέγγισης

Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η ΕΕ δεν είναι ακόμη πλήρως προετοιμασμένη για μια σοβαρή διασυνοριακή κρίση. Παρόλο που έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας σε τομείς όπως η υγειονομική ασφάλεια, η κυβερνοασφάλεια και η προστασία κρίσιμων υποδομών, οι υφιστάμενοι μηχανισμοί δεν επαρκούν για να αντιμετωπίσουν πολυδιάστατες κρίσεις.
Η συνολική προσέγγιση που προτείνει η έκθεση περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής προετοιμασίας, που θα διασφαλίζει την ικανότητα της Ένωσης να αντιδρά με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Αυτή η στρατηγική θα πρέπει να βασίζεται σε τρεις βασικούς άξονες: πρόληψη, ανθεκτικότητα και ταχεία αντίδραση.
Η Σημασία της Εμπλοκής των Πολιτών και του Ιδιωτικού Τομέα
Ένα κρίσιμο στοιχείο της ετοιμότητας είναι η συμμετοχή των πολιτών και του ιδιωτικού τομέα. Οι πολίτες πρέπει να είναι ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι για πιθανές κρίσεις. Η έκθεση προτείνει την ενίσχυση της εκπαίδευσης σε θέματα πολιτικής προστασίας και τη δημιουργία κινήτρων για την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στην ετοιμότητα έκτακτης ανάγκης.
Ο ιδιωτικός τομέας, που διαχειρίζεται κρίσιμες υποδομές και εφοδιαστικές αλυσίδες, πρέπει επίσης να διαδραματίσει ενεργό ρόλο. Η συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων και επιχειρήσεων μπορεί να βελτιώσει την ανταπόκριση σε κρίσεις, διασφαλίζοντας τη συνέχεια της λειτουργίας βασικών υπηρεσιών.
Ευρωπαϊκή Αμυντική Ετοιμότητα και Σχέσεις με το ΝΑΤΟ
Η έκθεση τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει τη στρατιωτική της ετοιμότητα, χωρίς να υπονομεύσει τον ρόλο του ΝΑΤΟ. Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να επενδύσουν στην ανάπτυξη κοινών αμυντικών δυνατοτήτων. Αυτό θα επιτρέψει στην ΕΕ να ανταποκρίνεται καλύτερα σε πιθανές απειλές, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει την αξιοπιστία της ως στρατηγικός εταίρος.
Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ πρέπει να βελτιώσουν τον συντονισμό τους σε περίπτωση στρατιωτικής επίθεσης κατά κράτους-μέλους της ΕΕ. Αυτό απαιτεί τη δημιουργία μηχανισμών ταχείας ανταπόκρισης και τη διασύνδεση των στρατηγικών σχεδιασμών των δύο οργανισμών.
Η Οικονομία της Προετοιμασίας και η Ανθεκτικότητα των Κρίσιμων Υποδομών
Μία από τις βασικές προκλήσεις είναι η διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας κατά τη διάρκεια μιας κρίσης. Η ΕΕ πρέπει να επενδύσει στην προληπτική προετοιμασία, αποφεύγοντας αντιδράσεις της τελευταίας στιγμής που οδηγούν σε υψηλό οικονομικό κόστος.
Η ενίσχυση των στρατηγικών αποθεμάτων κρίσιμων αγαθών, όπως φάρμακα, καύσιμα και πρώτες ύλες, είναι ζωτικής σημασίας. Επιπλέον, η διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού μπορεί να προστατεύσει την Ευρώπη από σοβαρές οικονομικές διαταραχές.
Συμπέρασμα
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας και η ανάγκη για ενίσχυση της ετοιμότητας είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Η υιοθέτηση μιας συνολικής στρατηγικής προετοιμασίας, που θα περιλαμβάνει τη συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, πολιτών και επιχειρήσεων, είναι απαραίτητη για την ασφάλεια και την ευημερία της Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δράσει άμεσα, επενδύοντας στην ασφάλεια, τη στρατηγική αυτονομία και τη συνεργασία με διεθνείς εταίρους. Μόνο με μια συντονισμένη και προορατική προσέγγιση θα μπορέσει η Ευρώπη να παραμείνει ασφαλής και ανθεκτική στις προκλήσεις του μέλλοντος.

Υ. Γ

Καλές και άγιες οι πρωτοβουλίες, της ΕΕ & του ΝΑΤΟ, ενίσχυσης της άμυνας και της αντιαεροπορικής προστασίας και "θόλων" των χωρών...

Όμως θα πρέπει να υπάρξει ενας συντονισμός και εναρμονισμός μεταξύ των εθνικών απαιτήσεων και συστημάτων και του τρόπου χρηματοδότησης και υλοποίησης...