Αμυντική Βιομηχανία: Ο δρόμος προς την αυτονομία και την καινοτομία

Μπάμπης Παπασπύρος

Η ανάπτυξη μιας ισχυρής εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας αποτελεί κρίσιμο στόχο για την εθνική ασφάλεια, την τεχνολογική πρόοδο και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο υλοποίησης που βασίζεται σε ξεκάθαρες επιχειρησιακές απαιτήσεις, τεχνολογικές δυνατότητες και την απόκτηση κρίσιμης τεχνογνωσίας είναι απαραίτητο για την επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας.

Καθορισμός Μακροπρόθεσμων Απαιτήσεων
Η διαδικασία ξεκινά με τον καθορισμό μακροπρόθεσμων επιχειρησιακών απαιτήσεων (τουλάχιστον δεκαετίας), οι οποίες θα καθοδηγήσουν τις μελλοντικές δράσεις. Αυτό περιλαμβάνει:

• Αξιολόγηση της γεωπολιτικής κατάστασης: Καταγραφή των πιθανών απειλών και προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα.
• Προσδιορισμός αναγκών: Συνεργασία με τις ένοπλες δυνάμεις για την κατανόηση των επιχειρησιακών απαιτήσεων σε εξοπλισμό και τεχνολογία.
• Προτεραιοποίηση: Καθορισμός των κρίσιμων προγραμμάτων που θα καλύψουν τις άμεσες και μελλοντικές ανάγκες άμυνας.

Χαρτογράφηση Εγχώριων Δυνατοτήτων και Τεχνολογικών Αναγκών
Η επόμενη φάση περιλαμβάνει τη χαρτογράφηση της υπάρχουσας εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και των τεχνολογικών της δυνατοτήτων:

• Καταγραφή φορέων: Εντοπισμός εταιρειών, ερευνητικών κέντρων και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνται στον τομέα.
• Αξιολόγηση δυνατοτήτων: Ανάλυση του τι μπορεί να παραχθεί εγχώρια και ποια τεχνογνωσία είναι διαθέσιμη.
• Αναγνώριση κενών: Προσδιορισμός των τεχνολογιών που απαιτούνται για την κάλυψη των αναγκών άμυνας.

Ένα κρίσιμο στοιχείο της χαρτογράφησης είναι η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην αναζήτηση Ελλήνων του εξωτερικού που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρίες σε τομείς αιχμής, όπως η αεροδιαστημική, οι τεχνολογίες αιχμής και η αμυντική βιομηχανία. Η συμμετοχή τους σε μια εθνική προσπάθεια μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική για την ανάπτυξη της εγχώριας τεχνογνωσίας. Ωστόσο, αυτό απαιτεί τη λήψη γενναίων αποφάσεων, όπως η παροχή ελκυστικών απολαβών, ανταγωνιστικών με το διεθνές περιβάλλον, και πρόσθετων κινήτρων, όπως φορολογικές ελαφρύνσεις, πρόσβαση σε ερευνητικές υποδομές και ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης.
Ανάλυση και Απόφαση για Κάθε Πρόγραμμα
Για κάθε προγραμματισμένο έργο, απαιτείται μια σαφής και τεκμηριωμένη ανάλυση που θα απαντά στα εξής ερωτήματα:

• Τι θα παραχθεί εγχώρια: Καθορισμός των προϊόντων και συστημάτων που μπορούν να αναπτυχθούν και να παραχθούν από την ελληνική βιομηχανία.
• Τι θα εισαχθεί: Εντοπισμός των συστημάτων και τεχνολογιών που δεν είναι εφικτό να αναπτυχθούν εγχώρια, αλλά μπορούν να αποκτηθούν με προμήθειες ή μέσω συνεργασιών.
• Απόκτηση τεχνολογίας: Στρατηγικές για την εισαγωγή τεχνογνωσίας μέσω μεταφοράς τεχνολογίας, συμπαραγωγής ή στρατηγικών συνεργασιών με ξένες εταιρείες.

Συνεργασία Όλων των Εμπλεκόμενων Φορέων
Η επιτυχία ενός τέτοιου σχεδίου εξαρτάται από την ενεργή συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων:

• Κυβέρνηση και Υπουργείο Άμυνας: Καθορισμός στρατηγικών προτεραιοτήτων και παροχή υποστήριξης. Χρησιμοποίηση & αξιοποίηση σε αυτή την προσπάθεια ανθρώπων με εξειδίκευση που αποδεδειγμένα γνωρίζουν το αντικείμενο και όχι ουρανοκατέβατους & αρεστούς...

• Αμυντική και γενικότερη βιομηχανία: Ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων και προσαρμογή στις απαιτήσεις των χρηστών.
• Ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια: Εστίαση σε έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών.
• Διεθνείς συνεργασίες: Ενίσχυση στρατηγικών συμμαχιών για την απόκτηση κρίσιμων τεχνολογιών.

Η Λευκή Βίβλος για Έρευνα και Ανάπτυξη
Για την αποτελεσματική εφαρμογή του σχεδίου, απαιτείται η σύνταξη μιας "Λευκής Βίβλου" που θα καθορίζει:

• Στρατηγικές προτεραιότητες: Τα κρίσιμα πεδία έρευνας και ανάπτυξης.
• Μηχανισμούς χρηματοδότησης: Διασφάλιση επενδύσεων και χρηματοδότησης για την ανάπτυξη της βιομηχανίας.
• Συγκεκριμένα έργα: Καθορισμός προγραμμάτων εφαρμοσμένης τεχνολογίας που θα ενισχύσουν την αμυντική ικανότητα της χώρας και όχι έρευνα για την έρευνα.

Συμπέρασμα
Η ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας δεν είναι απλώς ζήτημα εθνικής ασφάλειας, αλλά και στρατηγική επιλογή για την οικονομική και τεχνολογική πρόοδο της χώρας. Με ένα σαφές σχέδιο δράσης , πολιτική βούληση, ισχυρή συνεργασία, αξιοποίηση του κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού και επένδυση στην έρευνα και ανάπτυξη, η Ελλάδα μπορεί να αποκτήσει την αυτονομία και τη δύναμη που απαιτούν οι σύγχρονες προκλήσεις.