Η Ελλάδα μπορεί να κάνει τη δική της NSPA (NATO Support and Procurement Agency): Με όχημα μια "νέα" ΕΑΒ στηρίζουμε την εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία

Μπάμπης Παπασπύρος

Η NATO Support and Procurement Agency (NSPA) αποτελεί τον κύριο διαχειριστικό φορέα υποστήριξης και προμηθειών του ΝΑΤΟ, εξυπηρετώντας ανάγκες των μελών του αλλά και εταίρων του ΝΑΤΟ. Μέσω της NSPA παρέχονται υπηρεσίες που περιλαμβάνουν προμήθειες, υποστήριξη, συντήρηση και αναβαθμίσεις αμυντικών μέσων, με έμφαση σε αεροσκάφη και οπλικά συστήματα, απόκτηση εξοπλισμού και διαχείριση κύκλου ζωής των συστημάτων αυτών. Παρότι η Ελλάδα βασίζεται ήδη στην υποστήριξη της NSPA για τη υποστήριξη πολλών αμυντικών συστημάτων, το μεγαλύτερο μέρος των υπηρεσιών αυτών παρέχεται από ξένες εταιρείες, με αποτέλεσμα σημαντικά κονδύλια να κατευθύνονται εκτός χώρας.

Η πρόταση για τη δημιουργία ενός εθνικού διαχειριστικού οργανισμού παρόμοιου τύπου, που θα βασίζεται στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), έχει στόχο να μειώσει την εξάρτηση της χώρας από ξένες εταιρείες και να διοχετεύσει αυτά τα σημαντικά ποσά στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία, συμβάλλοντας τόσο στην οικονομική ανάπτυξη όσο και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η ΕΑΒ διαθέτει ήδη τις βάσεις και τις υποδομές για να λειτουργήσει ως διαχειριστικός φορέας για τα αμυντικά μέσα των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, με το πλεονέκτημα ότι μπορεί να συνεργαστεί με άλλες ελληνικές εταιρείες, ενισχύοντας τις εγχώριες αμυντικές υποδομές.
Η Εμπειρία της Ελλάδας και ο Ρόλος της NSPA
Η Ελλάδα έχει μακρά εμπειρία συνεργασίας με την NSPA, μέσω της οποίας καλύπτει σημαντικές ανάγκες συντήρησης και υποστήριξης των αμυντικών της μέσων. Ενδεικτικά, η NSPA έχει αναλάβει, μέσω υποκατασκευαστών, συντήρηση αριθμού αεροκινητήρων αεροσκαφών F-16, μέρος της εργοστασιακής συντήρησης C-130, την υποστήριξη πτητικών μέσων του Λιμενικού Σώματος, καθώς και πυροσβεστικών αεροσκαφών κλπ.
Παράλληλα σημαντικό έργο ηλεκτρονικών & οπλικών συστημάτων έχει ανατεθει στην NSPA.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο ποσοστό των οικονομικών αποδόσεων των έργων αυτών κατευθύνεται σε ξένες εταιρείες, στερώντας την ελληνική αγορά από σημαντικά κονδύλια που θα μπορούσαν να στηρίξουν την εγχώρια βιομηχανία και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
Η ανάθεση αυτών των υπηρεσιών ή μέρους τους στην ΕΑΒ, θα έδινε στην Ελλάδα τη δυνατότητα να αναπτύξει έναν δικό της διαχειριστικό οργανισμό, αντίστοιχο της NSPA, που θα μπορούσε να λειτουργεί ως κεντρικός πυλώνας διαχείρισης για τις αμυντικές ανάγκες της χώρας.
Η "Νέα" ΕΑΒ ως Εθνικός Διαχειριστικός Οργανισμός Υποστήριξης
Η αναβάθμιση της ΕΑΒ ώστε να αναλάβει τον ρόλο ενός εθνικού διαχειριστικού οργανισμού θα μπορούσε να ενισχύσει την αμυντική βιομηχανία της Ελλάδας, προάγοντας τη συνεργασία με εγχώριες επιχειρήσεις. Η "νέα" ΕΑΒ θα μπορούσε να λειτουργεί ως διαχειριστής, οργανώνοντας και αναθέτοντας εργασίες συντήρησης, επισκευών, και αναβαθμίσεων σε ελληνικές εταιρείες, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζει την τήρηση διεθνών προτύπων.
Οι κύριες λειτουργίες της ΕΑΒ ως διαχειριστικός οργανισμός θα περιλαμβάνουν:
Ανάθεση Συντηρήσεων και Αναβαθμίσεων σε Ελληνικές Εταιρείες: Η ΕΑΒ, πέρα από τις δικές της επισκευαστικές ικανότητες, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα δίκτυο συνεργασίας με εξειδικευμένες εγχώριες εταιρείες, αναθέτοντας σε αυτές τα έργα σύμφωνα με τις δυνατότητές τους. Με αυτό τον τρόπο θα ενισχυθούν και άλλες ελληνικές επιχειρήσεις στον τομέα της αεροναυπηγικής και της αμυντικής βιομηχανίας.
Διαχείριση Προμηθειών και Διαγωνισμών: Η ΕΑΒ, αναλαμβάνοντας τον ρόλο διαχειριστή προμηθειών και διαγωνισμών για τα πτητικά μέσα και άλλα συστήματα των Ενόπλων Δυνάμεων (Ε.Δ) και Σωμάτων Ασφαλείας (Σ.Α), θα επιδιώκει την οικονομική αποδοτικότητα και την ποιότητα στις υπηρεσίες, ενισχύοντας παράλληλα την ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Διασφάλιση Διαθεσιμότητας και υποστήριξης: Μέσα από συνεργασίες με εταιρείες που μπορούν να παράσχουν υπηρεσίες και τεχνογνωσία, η ΕΑΒ θα διασφαλίζει ότι οι Ε.Δ & τα Σ.Α διαθέτουν τα απαραίτητα μέσα και υλικά για την απρόσκοπτη λειτουργία τους.
Εξασφάλιση Ποιότητας και Συμμόρφωσης: Η ανάπτυξη μηχανισμών πιστοποίησης εντός της ΕΑΒ θα διασφαλίζει την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται, ενώ η συμμόρφωση με διεθνή πρότυπα και κανονισμούς θα ενισχύει τη διαφάνεια και την αξιοπιστία της εγχώριας βιομηχανίας.
Υποδομές, Εκσυγχρονισμός και Θεσμικές Ρυθμίσεις
Για την επιτυχημένη ανάληψη αυτού του ρόλου, απαιτείται μια σειρά από στρατηγικές επενδύσεις και θεσμικές ρυθμίσεις. Η ΕΑΒ χρειάζεται να αναβαθμίσει τις υπάρχουσες υποδομές της, όπως νέο προσωπικό, εξοπλισμό και εγκαταστάσεις, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της υποστήριξης και της αναβάθμισης μεγάλων και σύνθετων οπλικών συστημάτων.
Πέρα από τις υλικοτεχνικές υποδομές, απαιτείται επίσης η διαμόρφωση ενός ευέλικτου νομικού πλαισίου που θα εξασφαλίσει στην ΕΑΒ τον απαιτούμενο βαθμό αυτονομίας και διαφάνειας. Οι βασικές θεσμικές ρυθμίσεις περιλαμβάνουν:

• Ευέλικτες Διαδικασίες Προμηθειών και Ανάθεσης Έργων: Ένα νέο καθεστώς προμηθειών θα επιτρέψει στην ΕΑΒ να συνάπτει γρήγορα συμβάσεις με ελληνικές εταιρείες, διευκολύνοντας τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, ενώ θα διατηρείται υψηλό επίπεδο διαφάνειας και συμμόρφωσης.
• Ρύθμιση Διεθνών Συνεργασιών: Η δυνατότητα διεθνούς συνεργασίας με άλλους οργανισμούς και εταιρείες θα επιτρέψει στην ΕΑΒ να εξασφαλίζει τεχνογνωσία και τεχνική υποστήριξη από το εξωτερικό, ενισχύοντας παράλληλα τις δικές της δυνατότητες και επεκτείνοντας πιθανές εξαγωγικές προοπτικές.

Οικονομικά και Κοινωνικά Οφέλη
Η αναβάθμιση της ΕΑΒ σε έναν εθνικό διαχειριστικό οργανισμό υποστήριξης προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες και οφέλη:

• Ανάπτυξη της Εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας: Οι επενδύσεις θα τονώσουν την ελληνική βιομηχανία αεροναυπηγικής και αμυντικού εξοπλισμού, δίνοντας τη δυνατότητα στις εγχώριες εταιρείες να αποκτήσουν πολύτιμη τεχνογνωσία και εμπειρία.
• Δημιουργία Θέσεων Εργασίας: Το έργο που θα αναλαμβάνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενισχύοντας τη συνολική απασχόληση και οικονομία.

Με τον κατάλληλο συνδυασμό επενδύσεων σε τεχνική υποδομή και εκσυγχρονισμό, μαζί με ένα σαφές και ευέλικτο νομικό πλαίσιο, η ΕΑΒ θα μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες των Ε.Δ & Σ.Α και να αναδειχθεί σε κεντρικό διαχειριστή αμυντικών υπηρεσιών υποστήριξης.