Famagusta και "Turkaegean": Σημεία αφύπνισης για Ελληνική σθεναρή αντίδραση στις τουρκικές διεκδικήσεις

Μπάμπης Παπασπύρος

Τον τελευταίο καιρό, οι προκλήσεις της Τουρκίας δεν περιορίζονται μόνο στα πολιτικά ή στρατιωτικά πεδία, αλλά επεκτείνονται και σε τομείς όπως ο πολιτισμός και τα ΜΜΕ. 

Η πρόσφατη υπόθεση σύμφωνα πάντα με τη δήλωση του Προέδρου του τουρκικού ΕΣΡ (Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο) σχετικά με τη σειρά "Famagusta" και τον αποκλεισμό της από άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, φέρνει ξανά στο προσκήνιο τις συνεχείς προσπάθειες της Άγκυρας να ελέγχει την αφήγηση και την πρόσληψη της ιστορίας και του πολιτισμού.

Η περίπτωση αυτή θυμίζει το θέμα με το εμπορικό σήμα "Turkaegean", το οποίο εντάχθηκε από την Τουρκία στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη πριν δύο χρόνια, προκαλώντας σοβαρές αντιδράσεις στην Ελλάδα. Η δήλωση του Τούρκου αξιωματούχου για το "Famagusta" δεν είναι μια μεμονωμένη πολιτιστική πράξη, αλλά μια σαφής πολιτική επιλογή, που υπογραμμίζει το πώς η Τουρκία επιδιώκει να ελέγχει την εικόνα και την πραγματικότητα, ιδιαίτερα σε ευαίσθητα ιστορικά ζητήματα όπως η Κύπρος.

Η διαχείριση τέτοιων ζητημάτων δείχνει ότι τα αντανακλαστικά της Ελλάδας σε πολλά επίπεδα ενδέχεται να έχουν χαλαρώσει. Το παράδειγμα του "Turkaegean", όπου μια απλή γραφειοκρατική "παράλειψη" επέτρεψε στην Τουρκία να καταχωρήσει έναν όρο που αμφισβητεί την ελληνική ταυτότητα του Αιγαίου, αποδεικνύει την έλλειψη προνοητικότητας και γρήγορων αντιδράσεων από την ελληνική πλευρά. Τέτοιες αστοχίες και αδράνειες υποδηλώνουν ότι η Ελλάδα δεν ανταποκρίνεται άμεσα στις τουρκικές διεκδικήσεις και προκλήσεις, είτε αυτές προέρχονται από την πολιτική σφαίρα είτε από τον πολιτισμό.

Αυτό που διαφαίνεται είναι ότι η Τουρκία έχει επιλέξει μια πολυδιάστατη προσέγγιση στις διεκδικήσεις της. Εκτός από τις στρατιωτικές απειλές και τις πολιτικές πιέσεις, χρησιμοποιεί και "ήπιες δυνάμεις" όπως τα ΜΜΕ, ο πολιτισμός και η εμπορική διπλωματία για να προωθήσει τις θέσεις της και να επιβάλει τη δική της εκδοχή της ιστορίας. 

Αυτό που αναδεικνύει η υπόθεση του "Famagusta", είναι η προσπάθεια της Τουρκίας να περιορίσει την πρόσβαση του κοινού σε μια τηλεοπτική σειρά που είναι αντίθετο προς τη δική της οπτική για την Κύπρο, αποδεικνύοντας ότι ο πολιτισμός γίνεται πλέον ένα ακόμη εργαλείο πολιτικής επιρροής.

Είναι απαραίτητο, λοιπόν, η Ελλάδα και η Κύπρος να αντιδράσουν πιο άμεσα και οργανωμένα σε αυτές τις τουρκικές κινήσεις. Η πολιτιστική διπλωματία, τα ΜΜΕ και οι πολιτικές αντιδράσεις πρέπει να λειτουργούν σε στενή συνεργασία, ώστε να διασφαλίζεται ότι η ελληνική οπτική δεν θα υποχωρεί μπροστά στην τουρκική επιρροή. Δεν πρέπει να επιτρέπουμε την υποχώρηση από τα εθνικά μας δίκαια, είτε αυτό αφορά την ιστορία, τον πολιτισμό, είτε ακόμα και το πώς παρουσιάζονται στα διεθνή μέσα οι σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας.

Η απάντηση σε αυτές τις τουρκικές κινήσεις πρέπει να είναι σθεναρή και άμεση. Χρειάζεται ενίσχυση των μηχανισμών αντίδρασης και μια νέα στρατηγική πολιτιστικής και πολιτικής επικοινωνίας που θα αντικρούει τις τουρκικές προκλήσεις σε όλα τα επίπεδα. Ειδικά όταν αφορά κρίσιμα εθνικά θέματα, όπως το Κυπριακό, η ελληνική αντίδραση δεν μπορεί να αφήνεται σε γραφειοκρατικά λάθη ή καθυστερήσεις. Η Τουρκία, χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως ο αποκλεισμός πολιτιστικών προϊόντων, το εμπορικό branding και η διπλωματία, δείχνει ότι βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά στη διεκδίκηση της ατζέντας.

Είναι αναγκαίο να κατανοήσουμε ότι η πολιτική και πολιτιστική αντίσταση πρέπει να γίνει πιο συντονισμένη, δυναμική και διεισδυτική, όχι μόνο για να απαντήσει στις τουρκικές προκλήσεις, αλλά και για να διατηρήσουμε την εθνική μας ταυτότητα της ιστορίας και του πολιτισμού. 

Η περίπτωση του "Famagusta" και το "λάθος" στο "Turkaegean" δεν πρέπει να αποτελέσουν μεμονωμένα περιστατικά, αλλά σημεία αφύπνισης για μια πιο σθεναρή ελληνική αντίδραση.