Κύριοι της κυβέρνησης τι δεν καταλαβαίνετε όταν ο ΟΟΣΑ αναδεικνύει ως μείζον πρόβλημα της πολιτικής σας την ανισοκατανομή πόρων μεταξύ πρόληψης και καταστολής πυρκαγιών

Μία από τις πιο σημαντικές διαπιστώσεις της μελέτης του ΟΟΣΑ (Taming wildfires in the context of climate change: The case of Greece, June 2024), είναι η έντονη συσχέτιση μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και της αυξημένης ευπάθειας της Ελλάδας σε πυρκαγιές

Η Ανάγκη για Ενίσχυση των Μέτρων Πρόληψης Πυρκαγιών στην Ελλάδα
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει επενδύσει σημαντικούς πόρους και προσπάθειες για την ενίσχυση της ικανότητας καταστολής των δασικών πυρκαγιών. Ωστόσο, ενώ αυτές οι δράσεις έχουν συμβάλει στη βελτίωση της ετοιμότητας και της απόκρισης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, δεν έχουν συνοδευτεί από ανάλογη αύξηση των προσπαθειών για την πρόληψη των πυρκαγιών. Αυτό το έλλειμμα μεταξύ καταστολής και πρόληψης   αποτελεί ένα από τα κύρια προβλήματα της ελληνικής πολιτικής για τις πυρκαγιές.

Το Πρόβλημα της Ανεπαρκούς Πρόληψης
Η υπερβολική έμφαση στην καταστολή των πυρκαγιών, ιδίως μετά τη διάσπαση της δομής της Δασικής Υπηρεσίας το 1999, έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα τα τελευταία χρόνια. Η έλλειψη επενδύσεων στην πρόληψη των πυρκαγιών έγινε ιδιαίτερα εμφανής κατά τη διάρκεια των ακραίων περιόδων πυρκαγιών του 2018 και του 2021, όπου οι ταυτόχρονες εκδηλώσεις πολλών πυρκαγιών δυσχέραναν την αποτελεσματική κινητοποίηση των διαθέσιμων πόρων πυρόσβεσης.
Μετά τις καταστροφές του 2018 και του 2021, η χαμηλή επένδυση στην πρόληψη αναγνωρίστηκε ως βασικό μειονέκτημα της πολιτικής για τις πυρκαγιές στην Ελλάδα. Ως αποτέλεσμα, η χώρα έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια να ενισχύει τις προσπάθειες πρόληψης, με σκοπό την αύξηση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων και των οικοσυστημάτων απέναντι στον αυξανόμενο κίνδυνο πυρκαγιών.

Η επένδυση στη διαχείριση των πυρκαγιών επικεντρώθηκε, μετά το 1999, κυρίως στην καταστολή και όχι στην πρόληψη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της χρηματοδότησης της Ελληνικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, εις βάρος των πόρων που διατίθενται στη Δασική Υπηρεσία. Συγκεκριμένα, η χρηματοδότηση για την καταστολή των πυρκαγιών υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ 1998 και 2008, ενώ οι πόροι για τη Δασική Υπηρεσία μειώθηκαν σχεδόν κατά 30% μεταξύ 2010 και 2017. Το 2017, οι πόροι που διατίθεντο στη Δασική Υπηρεσία αντιστοιχούσαν μόλις στο ένα πέμπτο των πόρων της Πυροσβεστικής.

Η έλλειψη πόρων για την πρόληψη επηρεάζει επίσης τους δήμους και άλλες δημόσιες υπηρεσίες που εμπλέκονται στην πρόληψη των πυρκαγιών. Οι περικοπές αυτές έχουν δυσχεράνει την ικανότητα των τοπικών αρχών να εφαρμόσουν μέτρα που θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο πυρκαγιών και να προστατεύσουν τις κοινότητες από τις επιπτώσεις τους.

Για να μπορέσει η χώρα να ανταποκριθεί σε αυτήν την πρόκληση, είναι απαραίτητο να κλείσει το χάσμα μεταξύ της χρηματοδότησης για την καταστολή και την πρόληψη των πυρκαγιών. Η διασφάλιση επαρκούς και σταθερής χρηματοδότησης για τα προληπτικά μέτρα είναι κρίσιμη για τη μείωση του οικονομικού βάρους που προκαλούν οι πυρκαγιές και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της Ελλάδας απέναντι στις ακραίες πυρκαγιές.
Χρειάζεται μια νέα, ολιστική στρατηγική, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις νέες συνθήκες και θα ενσωματώνει την πρόληψη και την ανθεκτικότητα ως βασικά στοιχεία της πολιτικής για τις πυρκαγιές.