Ελλάδα: Η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα με εξαήμερη εργασία παρά την παγκόσμια τάση για υιοθέτηση τετραήμερης εργασίας

Η Ελλάδα έγινε η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καθιέρωσε εξαήμερη εβδομάδα εργασίας, με το νέο νόμο που τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2024. Αυτή η απόφαση ανατρέπει την παγκόσμια τάση για υιοθέτηση μικρότερης εργάσιμης εβδομάδας, η οποία προωθείται ως μέτρο βελτίωσης της ισορροπίας εργασίας-ζωής και της παραγωγικότητας.
Ο Νόμος και οι Προβλέψεις του
Η νομοθεσία αυτή αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου συνόλου εργατικών νόμων που ψηφίστηκε πέρυσι και αφορά ορισμένες ιδιωτικές επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες όλο το εικοσιτετράωρο. Οι εργαζόμενοι αυτών των επιχειρήσεων μπορούν να εργάζονται επιπλέον δύο ώρες την ημέρα ή να προσθέτουν μια επιπλέον οκτάωρη βάρδια, επεκτείνοντας την παραδοσιακή εβδομάδα εργασίας των 40 ωρών σε 48 ώρες την εβδομάδα. Σημειώνεται ότι οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες εστίασης και τουρισμού δεν περιλαμβάνονται σε αυτή την πρωτοβουλία.
Αντιδράσεις και Κριτικές
Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από εργατικά συνδικάτα και πολιτικούς αναλυτές. Ο καθηγητής Δικαίου της ΕΕ από το Πανεπιστήμιο Maynooth της Ιρλανδίας, John O’Brennan, εξέφρασε την απογοήτευσή του μέσω των κοινωνικών μέσων λέγοντας ότι η απόφαση είναι "γελοία" και αντιτίθεται στη μετάβαση σε τετραήμερη εργάσιμη εβδομάδα, που γίνεται στις περισσότερες πολιτισμένες χώρες.
Τα εργατικά συνδικάτα στην Ελλάδα θεωρούν ότι η εξαήμερη εργασία μπορεί να επιβαρύνει περαιτέρω τους εργαζόμενους, οι οποίοι ήδη εργάζονται περισσότερο από τους αντίστοιχους σε πολλές άλλες χώρες. 

Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), οι Έλληνες εργαζόμενοι εργάστηκαν κατά μέσο όρο 1.886 ώρες το 2022, περισσότερες από τον μέσο όρο των ΗΠΑ (1.811 ώρες) και τον μέσο όρο της ΕΕ (1.571 ώρες).
Υποστήριξη από την Κυβέρνηση
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη υπερασπίστηκε τη νομοθεσία, χαρακτηρίζοντάς την ως φιλική προς τους εργαζόμενους και προσανατολισμένη στην ανάπτυξη. Το μέτρο αυτό, σύμφωνα με την κυβέρνηση, έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει τους εργαζόμενους που δεν αποζημιώνονται επαρκώς για την υπερωριακή εργασία και να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος της αδήλωτης εργασίας.
Παγκόσμιες Τάσεις: Η Μετάβαση σε Μικρότερη Εργάσιμη Εβδομάδα
Η απόφαση της Ελλάδας έρχεται σε αντίθεση με την παγκόσμια τάση για υιοθέτηση τετραήμερης εργάσιμης εβδομάδας. Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από το think tank Autonomy νωρίτερα φέτος, διαπίστωσε ότι οι περισσότερες εταιρείες που συμμετείχαν στη μεγαλύτερη δοκιμή τετραήμερης εργάσιμης εβδομάδας στον κόσμο κατέστησαν την πολιτική αυτή μόνιμη. Οι γενικοί διευθυντές και οι διευθύνοντες σύμβουλοι των εταιρειών που συμμετείχαν στη δοκιμή ανέφεραν ότι, μια τετραήμερη εργάσιμη εβδομάδα είχε θετική επίδραση στον οργανισμό τους, με περισσότερους από τους μισούς να περιγράφουν τον αντίκτυπο ως "πολύ θετικό".

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς εισήγαγε πρόσφατα νομοθεσία για την καθιέρωση εβδομάδας εργασίας 32 ωρών. Οι εταιρείες που έχουν εκτενή εμπειρία στη χρήση τεχνητής νοημοσύνης είναι υπερδιπλάσιες πιθανότητες να είναι ανοιχτές σε τετραήμερη εβδομάδα εργασίας, σύμφωνα με έρευνα της Tech.co σε 1.000 ηγέτες επιχειρήσεων.
Πιλοτικά Προγράμματα σε Διάφορες Χώρες
Πολλές χώρες έχουν πειραματιστεί με την τετραήμερη εργάσιμη εβδομάδα με θετικά αποτελέσματα. Η Ισλανδία χρησιμοποίησε πιλοτικά μια εβδομάδα εργασίας 36 ωρών το 2015 με 2.500 άτομα, και από τότε, το 90% του πληθυσμού της χώρας έχει μειώσει τις ώρες εργασίας του. Η Γερμανία, η Φινλανδία και η Πορτογαλία έχουν επίσης δοκιμάσει την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας, ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ξεκίνησαν μια εβδομάδα εργασίας τεσσερισήμισι ημερών το 2023. Η Lamborghini ανακοίνωσε ότι προχωρά σε τετραήμερη εβδομάδα εργασίας για τους εργάτες παραγωγής της στην Ιταλία. Τον Φεβρουάριο, 45 εταιρείες στη Γερμανία δήλωσαν ότι θα εισαγάγουν τετραήμερη εβδομάδα εργασίας για το μισό έτος και η Δομινικανή Δημοκρατία ανακοίνωσε μια τετραήμερη εβδομαδιαία δοκιμή, επίσης για μισό χρόνο.
Συμπεράσματα
Η απόφαση της Ελλάδας να καθιερώσει εξαήμερη εβδομάδα εργασίας είναι μια αμφιλεγόμενη κίνηση που έρχεται σε αντίθεση με τις παγκόσμιες τάσεις για μείωση των ωρών εργασίας. Αν και η κυβέρνηση υπερασπίζεται το μέτρο ως φιλικό προς τους εργαζόμενους και αναπτυξιακό, οι αντιδράσεις από εργατικά συνδικάτα και πολιτικούς αναλυτές υποδηλώνουν ότι η εφαρμογή του νόμου μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω επιβάρυνση των Ελλήνων εργαζομένων, οι οποίοι ήδη εργάζονται περισσότερες ώρες από τους αντίστοιχους σε πολλές άλλες χώρες.

Τα παραδείγματα άλλων χωρών που έχουν δοκιμάσει και υιοθετήσει την τετραήμερη εργάσιμη εβδομάδα δείχνουν ότι η μείωση των ωρών εργασίας μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα στην παραγωγικότητα και την ισορροπία εργασίας-ζωής.

Η επιτυχία αυτών των προγραμμάτων υποδεικνύει ότι η προσέγγιση της Ελλάδας μπορεί να μην είναι η βέλτιστη για την υποστήριξη των εργαζομένων και την προώθηση της ανάπτυξης μακροπρόθεσμα. 

Με πληροφορίες από CNBC 1 & CNBC 2