Προκλήσεις της Ανάπτυξης και της Καινοτομίας στην Αμυντική Βιομηχανία: Από τις Εξαγγελίες στην Υλοποίηση

Μπάμπης Παπασπύρος

• Πως & γιατί οι κατά καιρούς εξαγγελίες των κυβερνήσεων για ανάπτυξη & καινοτομία στον χώρο της Αμυντικής βιομηχανίας δεν υλοποιούνται; 
  

• Γίνονται απλώς δηλώσεις "φωτοβολίδες" για εντυπωσιασμό; 

• Δεν χρησιμοποιούνται τα κατάλληλα πρόσωπα για να υλοποιήσουν τις εξαγγελίες; 

• Δεν υπάρχει συνεκτικό σχέδιο ανάπτυξης της Αμυντικής Βιομηχανίας; Είναι κακή αντιγραφή ξένων σχεδίων;

• Υπάρχουν ξένα ή ντόπια συμφέροντα τρίτων που δεν επιθυμούν μια τέτοια ανάπτυξη;  

Σε αυτά τα ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε κάνοντας παράλληλα και προτάσεις

Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα είναι πολύπλοκη και πολυπαραγοντική. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την ανεπιτυχή υλοποίηση εξαγγελιών για ανάπτυξη και καινοτομία στον τομέα της Αμυντικής Βιομηχανίας .

•     Πολιτικά και γραφειοκρατικά εμπόδια: Σε πολλές περιπτώσεις, η αλλαγή πολιτικών προτεραιοτήτων, η προχειρότητα, η γραφειοκρατία και η αδυναμία σχεδιασμού & εκτέλεσης αποτελεσματικών διαδικασιών μπορεί να καθυστερήσει ή να δυσχεράνει την υλοποίηση των σχεδίων.

•     Έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού: Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να λείπει μια συνεκτική στρατηγική για την ανάπτυξη του αμυντικού τομέα, με αποτέλεσμα οι εξαγγελίες να μην είναι συνδεδεμένες με ένα συνολικό σχέδιο.

•     Χρησιμοποίηση μη ειδικών: Οι επιλεγμένοι αξιωματούχοι ή εκτελεστικοί υπάλληλοι που είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση των προγραμμάτων ενδέχεται να μην έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση ή εμπειρία στον τομέα.

•     Αντιγραφή ξένων σχεδίων: Η αναπαραγωγή ιδεών ή σχεδίων από άλλες χώρες χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες και δυνατότητες της δικής χώρας μπορεί να οδηγήσει σε αποτυχία.

Για να αποφευχθεί μια ενδεχόμενη αποτυχία, είναι σημαντικό να υπάρχει συνεχής επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων, της βιομηχανίας και των ειδικών, καθώς και να δοθεί έμφαση στην κατάρτιση και την ανάπτυξη των επαγγελματιών που αναλαμβάνουν την υλοποίηση των σχεδίων.

Προτάσεις για τη βελτίωση της υλοποίησης εξαγγελιών για ανάπτυξη και  καινοτομία στον τομέα της Αμυντικής Βιομηχανίας :

•     Δημιουργία συνεκτικού σχεδίου ανάπτυξης: Η κυβέρνηση θα πρέπει να αναπτύξει και να υλοποιήσει ένα συνεκτικό σχέδιο για την ανάπτυξη της Αμυντικής Βιομηχανίας, το οποίο θα περιλαμβάνει σαφείς στρατηγικούς στόχους και μέτρα για την επίτευξή τους.

•     Δημιουργία ειδικών δομών: Η κυβέρνηση θα πρέπει να δημιουργήσει ειδικές δομές, θέσεις και αρμοδιότητες για την υλοποίηση των προγραμμάτων ανάπτυξης της Αμυντικής Βιομηχανίας, με την επιλογή εξειδικευμένων επαγγελματιών με εμπειρία στον τομέα.

•     Ενίσχυση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης: Πρέπει να δοθεί έμφαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση του προσωπικού που είναι υπεύθυνο για την υλοποίηση των προγραμμάτων ανάπτυξης, προκειμένου να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες.

•     Ενίσχυση της συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα: Η κυβέρνηση θα πρέπει να ενθαρρύνει τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα για την υλοποίηση των προγραμμάτων ανάπτυξης, μέσω δημιουργίας κίνητρων και επιδοτήσεων.

•     Εφαρμογή μηχανισμών παρακολούθησης και αξιολόγησης: Πρέπει να θεσπιστούν μηχανισμοί παρακολούθησης και αξιολόγησης της προόδου των προγραμμάτων ανάπτυξης, προκειμένου να διασφαλιστεί η επιτυχής υλοποίησή τους και η επίτευξη των στόχων του σχεδίου ανάπτυξης της αμυντικής βιομηχανίας.
  

Η συμμετοχή των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων είναι επιβεβλημένη και με βαρύνουσα σημασία 

Η συμμετοχή τους είναι κρίσιμη για την επιτυχή υλοποίηση των προγραμμάτων ανάπτυξης στον τομέα της Αμυντικής Βιομηχανίας. Μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορούν να συμβάλουν περιλαμβάνουν:

• Επιστημονική έρευνα, χρηματοδότηση και ανάπτυξη τεχνολογιών: Τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα μπορούν να διεξαγάγουν  κυρίως εφαρμοσμένη έρευνα για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που μπορούν να εφαρμοστούν στον αμυντικό τομέα. Η χρηματοδότηση προγραμμάτων για την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας αποτελεί ζωτικό παράγοντα για τη διασφάλιση της εθνικής ασφάλειας και της οικονομικής ευημερίας. Η αμυντική βιομηχανία απαιτεί συνεχή επενδυτική υποστήριξη για την έρευνα, την ανάπτυξη και την παραγωγή τεχνολογικά προηγμένων συστημάτων και εξοπλισμού
  

•     Κατάρτιση επαγγελματιών: Τα πανεπιστήμια μπορούν να παρέχουν εκπαίδευση και κατάρτιση σε μελλοντικούς επαγγελματίες στον τομέα της άμυνας, παρέχοντας τους τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες.

•     Μεταφορά Τεχνολογίας : Τα ερευνητικά κέντρα μπορούν να λειτουργήσουν ως γέφυρα μεταξύ της ακαδημαϊκής έρευνας και της βιομηχανίας, διευκολύνοντας τη μεταφορά τεχνολογιών και την εφαρμογή τους σε αμυντικά συστήματα.

•     Συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα: Η συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και  εταιρειών μπορεί να ενισχύσει την καινοτομία και την ανάπτυξη στον αμυντικό τομέα.

Συνολικά, η ενεργός συμμετοχή των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων είναι ουσιαστική για την επίτευξη των στόχων ανάπτυξης και καινοτομίας στον τομέα της Αμυντικής Βιομηχανίας.

Τέλος υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορεί να έχουν συμφέροντα, που δεν συμβαδίζουν με την ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Κάποια από αυτά τα συμφέροντα μπορεί να περιλαμβάνουν:

•     Εξάρτηση από Ξένους Προμηθευτές: Ορισμένες χώρες ενδέχεται να είναι εξαρτημένες από ξένους προμηθευτές για τον εφοδιασμό τους με αμυντικό εξοπλισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας θα μπορούσε να μειώσει την εξάρτηση από αυτούς τους προμηθευτές.

•     Ανταγωνισμός με Ξένες Εταιρείες: Ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας ενδέχεται να βλέπουν την εγχώρια ανάπτυξη ως ανταγωνιστική απειλή για τα δικά τους συμφέροντα και το μερίδιο της αγοράς.

•     Γεωπολιτικά Συμφέροντα: Σε ορισμένες περιπτώσεις, άλλες χώρες μπορεί να έχουν γεωπολιτικά συμφέροντα που δεν συμβαδίζουν με την ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Αυτό μπορεί να σχετίζεται με τις σχέσεις δύναμης και τον έλεγχο των αμυντικών τεχνολογιών.

•     Οικονομικά Συμφέροντα: Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ορισμένες οικονομικές οντότητες ή συμφέροντα μπορεί να επωφελούνται από τη συνέχιση της εξάρτησης από ξένους προμηθευτές, αντί να υποστηρίζουν την εγχώρια ανάπτυξη.

Αυτά τα συμφέροντα μπορεί να προκαλέσουν αντίσταση ή να επηρεάσουν τις αποφάσεις πολιτικών ή επιχειρηματικών φορέων όσον αφορά την ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Ωστόσο, η αυξημένη ανεξαρτησία και ικανότητα παραγωγής αμυντικού εξοπλισμού είναι συχνά κρίσιμη για την εθνική ασφάλεια και την οικονομία.

Ο σχεδιασμός, συντονισμός, η παρακολούθηση, χρηματοδότηση και η πολιτική βούληση υποστήριξης της αμυντικής βιομηχανίας, αποτελεί στρατηγική επένδυση για την ασφάλεια και την ευημερία μιας χώρας.