Ανάπτυξη Στρατιωτικών Αεροσκαφών: Οι Μηχανικοί στο Κέντρο του Παραγωγικού Μοντέλου της Αμυντικής Αεροπορικής Βιομηχανίας της Χώρας

Κυριάκος Η. Κουρούσης

Καθηγητής Πανεπιστημίου, Δρ ΕΜΠ, Μηχανικός ΣΜΑ

Μπάμπης Παπασπύρος

Ταξίαρχος εν αποστρατεία Μηχανικός ΣΜΑ, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας

Βασίλειος Μηλιώτης

Director of Business Development Defense @ Bianor Services | CEO @ MSB Technologies | Δρ UPC BarcelonaTech, MBA Imperial College London, Μηχανικός ΣΜΑ

Ανάπτυξη Ελληνικού Αεροσκάφους: Απαιτήσεις και Διαδικασίες

Η δημιουργία ενός ελληνικού αεροσκάφους απαιτεί μία πολυσύνθετη διαδικασία που περιλαμβάνει μακροχρόνιο σχεδιασμό, δοκιμές, τεχνολογική ανάπτυξη, απαιτήσεις ασφάλειας και χρηματοδότηση.

 

Ακολουθεί μια επισκόπηση των βασικών σταδίων ανάπτυξης και προϋποθέσεων (με βάση το Σχήμα 1).

Σχήμα 1 – Φάσεις σχεδίασης και ανάπτυξης αεροσκαφών.

 

 

1. Ορισμός του προγράμματος (problem definition)
Στα αρχικά στάδια ορισμού του προγράμματος ανάπτυξης ελληνικού αεροσκάφους, είναι κρίσιμο να προσδιοριστούν πρώτα οι βασικές απαιτήσεις του νέου προϊόντος και στη συνέχεια να καθοριστεί η δυνατότητα υλοποίησής του μέσω μιας ανάλυσης εφικτότητας.

2. Σχεδιασμός και Ανάπτυξη (conceptual design – preliminary design – detailed design)

• Συγκρότηση εξειδικευμένης ομάδας σχεδιασμού.
• Ανάπτυξη λεπτομερούς σχεδίου με τεχνικές προδιαγραφές.
• Έρευνα για τις νέες τεχνολογίες και υλικά που θα χρησιμοποιηθούν.

Αξίζει να τονισθεί ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα από την έγκριση του μέχρι την κατασκευή του πρωτοτύπου απαιτεί χρηματοδότηση και διάρκεια πάνω από μια δεκαετία.

3. Δοκιμές (flight testing)
Σε αυτό το στάδιο, κατασκευάζεται ένα πρωτότυπο και υποβάλλεται σε αυστηρές δοκιμές πτήσης. Είναι μια πολύ χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία για τη διασφάλιση ποιότητας και ασφάλειας στο νέο αεροσκάφος, που μπορεί να διαρκέσει χρόνια για να ολοκληρωθεί.

4. Κρίσιμη Ανασκόπηση Σχεδιασμού (critical design review)
Εδώ ο σχεδιασμός αξιολογείται και πραγματοποιούνται τελικές μικρές αλλαγές για να προσαρμοστούν σε προβλήματα που προκύπτουν κατά τη δοκιμή πτήσης.

5. Πιστοποίηση (certification)
Μόλις το αεροσκάφος είναι πιστοποιημένο, τότε επιτρέπεται να να προχωρήσει σε πλήρη χρήση και παραγωγή. Κατά την τελική διαδικασία πιστοποίησης, απαιτούνται διάφορες εγκρίσεις για τον σχεδιασμό και την ασφάλεια.

6. Χρηματοδότηση

• Κυβερνητική επένδυση και υποστήριξη.
• Συμμετοχή ιδιωτικών επενδυτικών φορέων.
• Αναζήτηση διεθνών συνεργασιών και χρηματοδότησης.

Υπάρχουσα κατάσταση

Αξιοποίηση του ανθρωπίνου δυναμικού

Το υπάρχον οργανωτικό και θεσμικό πλαίσιο δεν παρέχει τη δυνατότητα να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό της χώρας που διαθέτει υψηλή εξειδίκευση και εμπειρία στην αμυντική αεροπορική βιομηχανία. Οι περιορισμοί αυτοί αφορούν τους Μηχανικούς αεροσκαφών (αεροναυπηγικής) και Μηχανικούς τηλεπικοινωνιών – ηλεκτρονικών (συστημάτων αεροσκαφών) της Σχολής Ικάρων (ΣΜΑ), οι οποίοι έχουν πολυετή εμπειρία από τον αεροπορικό χώρο, σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων: σχεδίαση, ανάπτυξη, κατασκευή, τεχνική υποστήριξη και επιχειρησιακή εκμετάλλευση στρατιωτικών αεροσκαφών. Επίσης, οι απόφοιτοι έταιρων πανεπιστημιακών σχολών της χώρας (και της αλλοδαπής) με εξειδίκευση σε αεροναυπηγική πολιτικών αεροσκαφών, δεν δύναται να συνεργαστούν με τους Μηχανικούς της Σχολής Ικάρων (ΣΜΑ), καθώς δεν υπάρχει σχετικό θεσμικό πλαίσιο που να το προβλέπει. Η δημιουργία στεγανών στην αξιοποίηση του ανθρωπίνου δυναμικού είναι ένας ανασταλτικός παράγοντας για την πρόοδο και την ανάπτυξη της αμυντικής αεροπορικής βιομηχανίας της χώρας. Η υπάρχουσα κατάσταση αποτυπώνεται εν συντομία στον Πίνακα 1.

 

Πίνακας 1 – Σύνοψη υπάρχουσας κατάστασης ως προς το ανθρώπινο δυναμικό στην αμυντική αεροπορικής βιομηχανία της χώρας.

Αξιοποίηση Γνώσης και Εμπειρίας Μηχανικών της Πολεμικής Αεροπορίας στον Σχεδιασμό Αεροσκαφών

Η γνώση και η εμπειρία των Μηχανικών της Σχολής Ικάρων (ΣΜΑ) αποτελούν πολύτιμους πόρους για την επιτυχημένη υλοποίηση του σχεδιασμού ενός ελληνικού αεροσκάφους.

1. Επιστημονική Γνώση & κατάρτιση
Οι Μηχανικοί της πολεμικής αεροπορίας έχουν βαθιά γνώση και κατανόηση της αεροδυναμικής συμπεριφοράς των αεροσκαφών & της λειτουργίας των avionics σε πραγματικές συνθήκες.
Οι σπουδές, το θεωρητικό τους υπόβαθρο και η εμπειρία τους στην αντιμετώπιση βλαβών και στην συντήρηση των αεροσκαφών είναι κρίσιμη για τον σχεδιασμό ασφαλών αεροσκαφών.

2. Τεχνολογική Καινοτομία
Η τεχνολογία στο χώρο της αεροναυπηγικής αναπτύσσεται συνεχώς με τεχνολογικές καινοτομίες.
Οι Μηχανικοί της ΣΜΑ με την εμπειρία τους, είναι σε θέση να ενσωματώσουν τις πιο πρόσφατες τεχνολογίες στον σχεδιασμό νέων αεροσκαφών.

3. Αντιμετώπιση Προβλημάτων και Ασφάλεια
Οι μηχανικοί της Σχολής Ικάρων (ΣΜΑ) έχουν εμπειρία στη σχεδίαση για αντιμετώπιση προβλημάτων και εξασφάλιση της ασφάλειας των αεροσκαφών.
Η γνώση των απαιτήσεων ασφαλείας είναι ουσιαστική για την πιστοποίηση και την αποδοχή των αεροσκαφών.

Υποδομές
Το βιομηχανικό οικοσύστημα της Ελλάδας, με βάση τις υποδομές και το τεχνικό υπόβαθρο των Μηχανικών, είναι σε θέση να καλύψει άμεσα τα περισσότερα από τα επίπεδα τεχνολογικής ετοιμότητας (Technology Readiness Levels – TRL) (Πίνακας 2) που απαιτούνται για την ανάπτυξη συστημάτων αεροσκαφών. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι τα τρια ανώτερα επίπεδα TRL 7, 8 και 9 αφορούν στη δοκιμή πρωτοτύπων σε επιχειρησιακό περιβάλλον, την πιστοποίηση του πλήρους συστήματος και την τελική διαπίστευση του συστήματος σε επιχειρησιακό περιβάλλον. Πέρα από υποσυστήματα, συγκροτήματα και μικρότερης έκτασης/ πολυπλοκότητας συστήματα, για την κάλυψη και των τριών αυτών επιπέδων θα απαιτηθεί η απόκτηση τεχνογνωσίας. Αυτό μπορεί να γίνει με την ανάλογη επένδυση σε χρόνο και οικονομικούς πόρους, ακολουθώντας παραδείγματα χωρών αντίστοιχου επιπέδου ωριμότητας με την Ελλάδα στον αεροναυπηγικό τομέα.

Πίνακας 2 – Επίπεδα Τεχνολογικής Ετοιμότητας – Technology Readiness Levels (TRL)

Πηγή: europa.eu

Επίλογος

Συνοψίζοντας, η επιτυχία ενός τέτοιου έργου απαιτεί στρατηγική μακροπρόθεσμη σκέψη, χρηματοδότηση, συνεργασία των εμπλεκομένων φορέων, και δέσμευση στην τεχνολογική καινοτομία με συνέπεια και ρεαλισμό. 

Τόσο το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας όσο και η ελληνική αμυντική βιομηχανία θα πρέπει να επενδύσουν σε αυτές τις διαδικασίες για να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό αεροσκάφος που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της εθνικής ασφάλειας.

 

Με τη συμβολή των μηχανικών Σχολής Ικάρων (ΣΜΑ), η Ελληνική αμυντική βιομηχανία έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει αεροσκάφη που ανταποκρίνονται κατ ελάχιστο στις τρέχουσες ανάγκες και την τεχνολογική  καινοτομία.

 

aerospacereviews.com