Οι απόψεις των δύο υποψηφίων προέδρων για το Κυπριακό και τα ενεργειακά στην Αν. Μεσόγειο

«Θα παρακολουθήσουμε με ενδιαφέρον τις απόψεις και των δύο υποψηφίων προέδρων για το Κυπριακό σε συνάρτηση με τις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή. Ήδη, χώρα της Μεσογείου πιέζει για την κατασκευή αγωγού που θα διέρχεται από την ελεύθερη και την κατεχόμενη Κύπρο και θα καταλήγει απέναντι στο τουρκικό Τσεϊχάν, προκειμένου να μεταφέρεται το φυσικό αέριο που εξορύσσεται στην Ευρώπη μέσω του τουρκικού εδάφους. Εξέλιξη που αν συμβεί, υποβαθμίζει πλήρως την σημασία της Ελλάδος και οδηγεί σε μια λύση του Κυπριακού με ντε φάκτο διχοτόμηση» έγραψε στην ΕΣΤΙΑ (07/02/2023) ο καλά ενημερωμένος Μανώλης Κοττάκης. 

Η αλήθεια είναι ότι αξίζει να υπενθυμίσουμε εν τάχει τις απόψεις των δύο υποψηφίων προέδρων της ΚΔ για το Κυπριακό, σε συνάρτηση με τις ενεργειακές εξελίξεις. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, τον υποψήφιο πρόεδρο της ΚΔ που υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ, ο οποίος σύμφωνα με άρθρο της Φανούλας Αργυρού στη «Σημερινή» Κύπρου (18/12/2022) έχει δηλώσει:

-15 Ιουνίου 2022: Στην εφημερίδα «Πολίτης» της Κύπρου είπε ότι σκέφτεται να «ΞΕΚΛΕΙΔΩΣΕΙ» το Κυπριακό και πρόσθεσε ότι «πιστεύει πως δεν είναι μόνο θέμα διπλωματικών χειρισμών, αλλά χρειάζεται να δημιουργηθούν οι οργανικές συνθήκες της ειρήνης».

-22 Ιουνίου 2022: Στην εκπομπή «Ελεύθερα κι Ωραία» είπε ότι δεν βλέπει κίνδυνο εάν η Κύπρος επιδιώξει να πωλήσει φυσικό αέριο στην Τουρκία με την τιμή αγοράς, πριν από την λύση του Κυπριακού, προφανώς -υποθέτουμε- με αγωγό φυσικού αερίου προς την Τουρκία για αποκλειστικά δική της χρήση. Ταυτόχρονα διευκρίνισε ότι η πρόταση δεν αφορά σε μεταφορά φυσικού αερίου στην ΕΕ. 

-9 Αυγούστου 2022: Η ιστοσελίδα dialogos.com.cy αναφέρει ότι «Ο Α. Μαυρογιάννης με διασυνδέσεις με την τουρκοκυπριακή κοινότητα, αλλά και με καλές σχέσεις στο χώρο της Ευρώπης και με όλα τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, μπορεί με συλλογικότητα και διεκδικητικότητα, ρεαλισμό και πατριωτισμό να ΞΕΚΛΕΙΔΩΣΕΙ το Κυπριακό» 

-13 Οκτωβρίου 2022: Η ιστοσελίδα dialogos.com.cy μιλά πάλι για «Το πλάνο του [Α. Μαυρογιάννη] για το πώς θα ΞΕΚΛΕΙΔΩΣΕΙ το αδιέξοδο στο Κυπριακό και για το πως ο ίδιος θα κινηθεί εάν εκλεγεί σε μια προσπάθεια να επανέλθει το Κυπριακό σε τροχιά συνομιλιών...»

-17 Ιανουαρίου 2023: Στην εκπομπή «Snipers» είπε ο ίδιος ο Α.Μαυρογιάννης ότι μέσα στις προτεραιότητες του είναι να επικοινωνήσει με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και να του ζητήσει να αναλάβει νέα πρωτοβουλία για το Κυπριακό ενώ ακολούθως θα επικοινωνήσει με τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για να τους ζητήσει να στηρίξουν την προσπάθεια. Εν συνεχεία πρόσθεσε ότι θα επανέλθουμε στην διαπραγμάτευση από εκεί που έμεινε στο Κραν Μοντανά νοούμενου ότι θα αποδεχτούμε όλο το κεκτημένο της διαδικασίας. Κάτι που επανέλαβε και στις 10 Φεβρουαρίου 2023: «με δυναμικές πρωτοβουλίες προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, τα Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την τουρκοκυπριακή κοινότητα για να επαναβεβαιώσουμε τη βούληση μας για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και τη συνέπεια μας στη συμφωνημένη βάση λύσης διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως περιγράφεται στα σχετικά Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και στο διαπραγματευτικό κεκτημένο». Πρόσθεσε επίσης ότι θα «ζητήσουμε από τον Γενικό Γραμματέα να αναλάβει πρωτοβουλία και από το Σ.Α. να τον ενισχύσει. Θα ζητήσουμε από το Σ.Α. να επεκταθεί η Νεκρή Ζώνη στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου σύμφωνα με το Ψήφισμα 789».

Πριν πάμε παρακάτω, επειδή το «ξεκλείδωμα» έγινε ψωμοτύρι, ας δούμε ποιός άλλος χρησιμοποιεί με νόημα τον ίδιο όρο για το Κυπριακό... 

Στις 21 Αυγούστου 2016 σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Bloomberg ο σημερινός Ανώτερος Σύμβουλος Ενεργειακής Ασφάλειας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Άμος Χόκσταϊν, διευκρίνισε ότι «εάν καταφέρουμε να καταλήξουμε σε συμφωνία για το μελλοντικό καθεστώς του νησιού [σσ. Κύπρο], ξεκλειδώνουμε όχι μόνο Ισραήλ-Τουρκία, ΞΕΚΛΕΙΔΩΝΟΥΜΕ τη μελλοντική παραγωγή και τους προορισμούς της Κύπρου». Επιπλέον είπε ότι «μπορείς να έχεις έναν αγωγό φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη και μπορείς να έχεις LNG μέσω Αιγύπτου προς την Ευρώπη». Ενώ τόνισε ότι «η προσθήκη του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στην εικόνα ολοκληρώνει πραγματικά την Τουρκία ως μία από τις σημαντικότερες ενεργειακές χώρες με την ευρύτερη έννοια».

8 Δεκεμβρίου 2016: Εκτός του Χόκσταϊν όμως το iEpikaira (08/12/2022) αναφέρθηκε αναλυτικά και σε μια σχετική άκρως διαφωτιστική συνεδρία (08/09/2016) της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ με θέμα τις εξελίξεις στα ενεργειακά της Αν. Μεσογείου. Στην επιτροπή προήδρευσε η Ιλένα Ρος-Λέτινεν η οποία στον εναρκτήριο λόγο της είπε: «Νομίζω αυτό που πρέπει να δούμε τώρα μετά την εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ και Τουρκίας, είναι το αν μπορεί να επιτευχθεί μια λύση στο νησί της Κύπρου, που θα ΞΕΚΛΕΙΔΩΣΕΙ την δυνατότητα κατασκευής αγωγού από το Ισραήλ μέσω Κύπρου προς την Τουρκία».

Διευκρινίζεται ότι ο εν λόγω αγωγός φυσικού αερίου προς την Τουρκία αποτελεί βασικό στοιχείο του γνωστού χάρτη Μπάιντεν. Η Φανούλα Αργυρού σε άλλο δημοσίευμα στη «Σημερινή» Κύπρου (08/01/2023) ανέφερε επί τούτου: «Όσον αφορά τις αμερικανικές διεργασίες για το Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο με χάρτη Μπάιντεν/Χόκσταϊν, με δηλώσεις των και οι τρεις επικρατέστεροι υποψήφιοι [σσ. Χριστοδουλίδης-Μαυρογιάννης-Νεοφύτου] για την κυπριακή προεδρία υποστηρίζουν αγωγό μέσω Τουρκίας μετά τη λύση του Κυπριακού. Εκτός του Ανδρέα Μαυρογιάννη, ο οποίος θα τον υποστήριζε ακόμα και χωρίς τη λύση «αν είναι για τις δικές της ανάγκες» [σσ. της Τουρκίας, και όχι για μεταφορά φ/α στην ΕΕ]». Στο ίδιο δημοσίευμα επισημαίνεται επίσης ότι ο Α. Μαυρογιάννης και ο Ν. Χριστοδουλίδης θα διαπραγματευτούν στη βάση της -βρετανοτουρκικής εμπνεύσεως του 1956/57- Δικοινοτικής Διζωνικής Ομοσπονδίας. 

Στις 2 Ιανουαρίου 2023: Ο Ν. Χριστοδουλίδης (του οποίου τις θέσεις το iEpikaira έχει ήδη σχολιάσει στις 02/01/2023) από την μεριά του, δήλωσε σε συνέντευξή του στην εκπομπή «Χωρίς Περιστροφές» (δύο εβδομάδες πριν την προαναφερθείσα συνέντευξη του Α. Μαυρογιάννη στην εκπομπή «Snipers» 17/01/2023) ότι θα συνεχίσει από εκεί που σταμάτησαν οι  αποτυχημένες συνομιλίες στο Κραν Μοντανά και θα διαπραγματευτεί στο πλαίσιο Γκουτέρες (ΟΗΕ) με μεσολάβηση της ΕΕ για την επίτευξη μιας «win-win» -σας θυμίζει κάτι η φρασεολογία;- λύσης.

Ειρήσθω εν παρόδω, στις διαπραγματεύσεις του Κραν Μοντανά (Ιούνιο του 2017) για «επανένωση», ο Ν.Αναστασιάδης έκανε μεγάλες υποχωρήσεις στον διαμοιρασμό εξουσίας (power sharing) μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων σε «δύο συνιστώντα κράτη» ενώ αμφότερες οι πλευρές είχαν καταθέσει και χάρτες. Οι Τ/κ τους πήραν πίσω, ενώ οι χάρτες των Ε/κ -παραδόξως- παρέμειναν «κλειδωμένοι»(!) με ότι αυτό συνεπάγεται για την συνέχεια που έπεται...

Στις 9 Φεβρουαρίου 2023: Ο Ν. Χριστοδουλίδης επανέλαβε στο Euronews ότι: «Η δική μας θέση είναι ότι μόνο μέσα από ένα πρωταγωνιστικό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούμε να σπάσουμε το αδιέξοδο στο Κυπριακό και να οδηγηθούμε στη λύση του Κυπριακού». Σημείωσε δε ότι όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών: «πάντα σε συνεννόηση και καθοδήγηση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, για πρώτη φορά ήρθαμε τόσο κοντά με τις ΗΠΑ, υπογράφοντας σημαντικότατες συμφωνίες, αναβαθμίζοντας μέσα από αυτό και το ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή. Είναι ένας ρόλος που σε συνεργασία με την Αθήνα αναδείξαμε μέσα από τις τριμερείς συνεργασίες μέσα από τις περιφερειακές συνεργασίες. Κι αυτό, θεωρώ, ότι ενισχύει και την προσπάθειά μας στην επίτευξη του υπ' αριθμόν ένα στόχο μας που δεν είναι άλλος από την επίλυση του Κυπριακού». 

Τέλος υπογράμμισε ότι, «οι φυσικοί πόροι στην περιοχή μας είναι το κίνητρο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να να ασχοληθεί πιο πρωταγωνιστικά στο Κυπριακό. Αυτήν τη στιγμή, οι συζητήσεις που κυριαρχούν στις Βρυξέλλες σχετίζονται με την προσπάθεια των Βρυξελλών για ενεργειακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. [...] Οι πόροι που βρίσκονται στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, με την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ναι, μπορούν να αξιοποιηθούν, έτσι ώστε να αντιμετωπισθεί και η ευρωπαϊκή προσπάθεια για ενεργειακή απεξάρτηση από την Ρωσία. [...] Άρα θέλουμε την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οικονομική εμπλοκή, τεχνική εμπλοκή, έτσι ώστε να δημιουργηθεί αυτός ο διάδρομος φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου».

Στις 7 Φεβρουαρίου 2023: Επανερχόμενοι όμως στο περιβόητο «ξεκλείδωμα» του Κυπριακού, ο πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, Ρόμπερτ Μενέντεζ είπε στο Delphi Economic Forum στην Ουάσιγκτον: «Αυτό που προσπάθησα να κάνω με το νομοσχέδιο που έγινε νόμος [σσ. East Med Act], ήταν να πείσω τις αμερικάνικες κυβερνήσεις να δουν την ανατολική Μεσόγειο μέσα από μια διαφορετική δυναμική, μια δυναμική που δημιουργεί οικονομικές ευκαιρίες, μια δυναμική που ΞΕΚΛΕΙΔΩΝΕΙ τα ενεργειακά κοιτάσματα της Ελλάδας, της Κύπρου, καθώς και του Ισραήλ. Μια δυναμική μέσα από την οποία μπορεί να υπάρξει μια ισχυρότερη σχέση ασφάλειας»

Είναι προφανές λοιπόν, πέραν πάσης αμφιβολίας, από που αντλούν την έμπνευσή τους για την επίλυση του Κυπριακού ο Α. Μαυρογιάννης αλλά και ο Ν. Χριστοδουλίδης...

Οι αναγνώστες της στήλης γνωρίζουν πως έχουμε επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι μετά τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, επίκειται παρέμβαση ΕΕ-ΟΗΕ-ΗΠΑ για την επίλυση του Κυπριακού με όχημα την ενέργεια. Ο Φιλελεύθερος Κύπρου (04/12/2022), το Realnews (27/12/2022), η Εστία (31/12/2022), το Bήμα (02/01/2023), και το Euronews (30/01/2023), επιβεβαίωσαν τα όσα γράφει το iEpikaira εδώ και μήνες. Οι πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι ο Άμος Χόκσταϊν έχει ήδη λάβειτο πράσινο φως από την ΕΕ γι' αυτόν τον σκοπό. 

Συμπεράσματα 

1.Το «ξεκλείδωμα» του Κυπριακού αποτελεί προτεραιότητα των ΗΠΑ σύμφωνα με τους ενεργειακούς σχεδιασμούς τους για την ευρύτερη περιοχή όπως αυτοί είναι αποτυπωμένοι στον χάρτη Μπάιντεν.

2.Παραμένει να φανεί το ποιά στάση θα κρατήσει η Βρετανία έναντι των αμερικανικών σχεδιασμών η οποία φαίνεται να προετοιμάζει στενότερη συνεργασία με την Τουρκία. 

3.Είναι τουλάχιστον παράδοξο ότι οι «στρατηγικές» των δύο υποψηφίων για την επίλυση του Κυπριακού, είναι σχεδόν πανομοιότυπες παρεκτός του ότι ο Ν. Χριστοδουλίδης θέλει την ΕΕ να εμπλακεί στις όποιες διαδικασίες και αγωγό φ/α προς την ΕΕ, σε αντίθεση με τον Α. Μαυρογιάννη που θέλει να εξάγει φ/α αποκλειστικά και μόνο στην Τουρκία και να μην συμμετέχει η ΕΕ στην όποια λύση.

4.Η λύση που προτείνουν για το Κυπριακό είναι αυτή που Βρετανία-Τουρκία σχεδίασαν και προέκριναν από το 1956/57.

5.Είτε με τον Μαυρογιάννη είτε με τον Χριστοδουλίδη, το τί θα ακολουθήσει μετεκλογικά είναι ήδη προδιαγεγραμμένο... 

i-epikaira.blogspot.com