Η ευρωπαϊκή βιομηχανία κοιτάζει στην Κίνα καθώς εργοστάσια αλουμινίου κλείνουν...

Καθώς οι ραγδαία αυξανόμενες τιμές της ενέργειας επιβαρύνουν τους Ευρωπαίους παραγωγούς αλουμινίου με αποτέλεσμα να κλείνουν, πολλοί παίκτες θα στραφούν στην Κίνα για να καλύψουν τον περιορισμού εφοδιασμού της στρατηγικής βιομηχανίας μετάλλων, προειδοποιούν παράγοντες.

Πολλές ευρωπαϊκές βιομηχανίες βρέθηκαν σε κατάσταση πλήρους κρίσης μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που οδήγησε τις τιμές της ενέργειας σε πρωτόγνωρα ύψη. Ωστόσο, η βιομηχανία αλουμινίου και άλλες βιομηχανίες τήξης είναι εξαιρετικά ενεργοβόρες και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που αποτελεί πρόβλημα όταν μειώνονται οι προμήθειες ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.

Όπως δήλωσε στη EURACTIV Γαλλίας ο Cyrille Mounier, γενικός αντιπρόσωπος της ομοσπονδίας Aluminium France, «ένα εργοστάσιο πρωτογενούς αλουμινίου είναι μια συνεχής φωτιά- δεν μπορεί να σταματήσει για περισσότερο από δύο ώρες», διαφορετικά θα καταστρεφόταν ολόκληρη η γραμμή παραγωγής.

Η διακοπή λειτουργίας ενός εργοστασίου είναι μια επώδυνη απόφαση στον κλάδο, διότι η επανεκκίνηση μπορεί να κοστίσει εκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, αυτό ακριβώς πρόκειται να κάνει στα τέλη Σεπτεμβρίου ο κορυφαίος σλοβακικός παραγωγός αλουμινίου Slovalco, που ανήκει στη νορβηγική Norsk-Hydro. Το αν θα επανεκκινήσει ποτέ, κανείς δεν το γνωρίζει.

Την Κυριακή, η Aldel -ο μόνος παραγωγός πρωτογενούς αλουμινίου στην Ολλανδία- έλαβε την ίδια απόφαση. Ο μεγαλύτερος παραγωγός αλουμινίου στην ανατολική Ευρώπη – η ρουμανική Alro Slatina – επίσης ο μεγαλύτερος καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, ανακοίνωσε το κλείσιμο τριών από τις πέντε γραμμές παραγωγής τον Δεκέμβριο του 2021. Νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι, ο ολλανδικός παραγωγός ψευδαργύρου Nyrstar ανακοίνωσε επίσης τη διακοπή λειτουργίας.

Οι έμποροι αναμένουν περισσότερα κλεισίματα καθώς πλησιάζει το φθινόπωρο.

Από τον Οκτώβριο του 2021, όταν οι τιμές της ενέργειας άρχισαν να αυξάνονται, η Ευρώπη αναγκάστηκε να κλείσει ή να σταματήσει τη μισή πρωτογενή παραγωγή αλουμινίου, που αντιστοιχεί σε 1,1 εκατομμύρια τόνους.

Στροφή προς την Κίνα για βοήθεια;

Το αλουμίνιο είναι ένα υλικό στρατηγικής σημασίας για την ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς χρησιμοποιείται σε κρίσιμους τομείς, όπως οι ιατρικές συσκευασίες και οι συσκευασίες τροφίμων, τα αυτοκίνητα και οι τεχνολογίες κλειδιά για την οικολογική αναβάθμιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας.

Το κλείσιμο παραγωγών αλουμινίου και άλλων μεταλλουργείων θα επηρεάσει σημαντικά την ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς άλλοι στρατηγικοί τομείς όπως ο χάλυβας, η άμυνα ή η αυτοκινητοβιομηχανία προσπαθούν να βασίζονται λιγότερο στις εισαγωγές.

Παρά τα σκληρά λόγια και τις κυρώσεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση αύξησε το ακατέργαστο αλουμίνιο από τη Ρωσία τον Μάρτιο-Ιούνιο κατά 13% σε σύγκριση με πέρυσι, ανέφερε την Τετάρτη το Reuters.

Ωστόσο, πολλοί στην ευρωπαϊκή βιομηχανία είναι επίσης πιθανό να στραφούν στον μεγαλύτερο παραγωγό αλουμινίου στον κόσμο, την Κίνα.

Η ρωσική Rusal είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός αλουμινίου στον κόσμο εκτός της Κίνας και αντιπροσωπεύει περίπου το 6% της εκτιμώμενης παγκόσμιας παραγωγής.

Ο διευθυντής του εργοστασίου της Slovalco, Milan Veselý, προειδοποίησε ότι προς τα εκεί ακριβώς κατευθύνεται η Ευρώπη. «Η διακοπή της παραγωγής σημαίνει ότι η Ευρώπη θα αναγκαστεί να εισάγει αλουμίνιο από χώρες όπως η Κίνα», δήλωσε, επισημαίνοντας ότι ενώ το εργοστάσιο της Σλοβακίας ήταν ένα από τα πιο οικολογικά στον κόσμο, το αλουμίνιο από την Κίνα είναι πολύ πιο «βρώμικο».

Η αξία των εισαγωγών αλουμινίου της ΕΕ από την Κίνα έχει σχεδόν διπλασιαστεί από πέρυσι, ενώ ο όγκος τους αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 20,07% την περίοδο Φεβρουαρίου-Ιουνίου σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι.

Η εξόρυξη πρώτων υλών κυριαρχείται σήμερα από μια χούφτα μόνο παικτών, με την Κίνα, ιδίως, να κατέχει μονοπώλιο σε αρκετούς τομείς. Το γεγονός αυτό προκάλεσε διαταραχές πέρυσι, όταν η Κίνα μείωσε την παραγωγή μαγνησίου – ένα βασικό κράμα απαραίτητο για τη βιομηχανία αλουμινίου – επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό την Ευρώπη, η οποία εισήγαγε τότε το 93% του μαγνησίου της από την Κίνα.

Εκπρόσωπος του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ δήλωσε στη EURACTIV Slovakia ότι «η Επιτροπή έχει πλήρη επίγνωση της εξαιρετικά δύσκολης κατάστασης που αντιμετωπίζουν οι ενεργοβόρες βιομηχανίες», προσθέτοντας ότι «οι εισαγωγές είναι πιθανό να αντικαταστήσουν τον ενδοκοινοτικό εφοδιασμό σε σύντομο χρονικό διάστημα».

Ωστόσο, το αλουμίνιο είναι ένα κρίσιμο μέταλλο για το μέλλον λόγω της χρήσης του σε βασικές τεχνολογίες και εφαρμογές του μέλλοντος (ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κινητικότητα κ.λπ.) και η μακροπρόθεσμη αντικατάσταση της εγχώριας παραγωγής με εισαγωγές δεν είναι επιθυμητή, καθώς θα δημιουργούσε ενδεχομένως άλλη μια στρατηγική εξάρτηση για την ΕΕ που θα μπορούσε να υπονομεύσει την πράσινη μετάβαση της ΕΕ», πρόσθεσαν.

Εκτός από το αλουμίνιο, μπορεί να ακολουθήσουν και άλλες βιομηχανίες. Οι παραγωγοί τσιμέντου δεν ανησυχούσαν προηγουμένως για τον ανταγωνισμό από την Κίνα, καθώς το τσιμέντο έχει χαμηλότερη μοναδιαία αξία σε σύγκριση με το αλουμίνιο ή τον χάλυβα. «Ωστόσο, αν ρίξουμε μια ματιά στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην ευρωπαϊκή αγορά, όλα είναι πιθανά», δήλωσε ο πρόεδρος της Σλοβακικής Ένωσης Παραγωγών Τσιμέντου Rudolf Mackovič στη EURACTIV Σλοβακία.

Ποιος φταίει;

Η Slovalco κατηγορεί τη σλοβακική κυβέρνηση ότι δεν παρέχει επαρκή στήριξη. Το ίδιο ισχύει και για το εργοστάσιο της Aldel στην Ολλανδία.

Στη Γαλλία, οι βιομηχανικοί παραγωγοί επωφελούνται από τη ρυθμιζόμενη πρόσβαση σε φθηνότερη πυρηνική ενέργεια – το λεγόμενο σύστημα ARENH – το οποίο τους παρέχει μια ορισμένη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή 42 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh). Ωστόσο, ακόμη και εδώ, ο τομέας αντιμετωπίζει ένα δυσοίωνο μέλλον.

Αν και ο Mounier διαβεβαιώνει ότι δεν προβλέπονται προς το παρόν στάσεις εργασίας, προσθέτει ότι «είναι πιθανό όλα να είναι στάσιμα τον Οκτώβριο».

Για να βοηθήσει την προβληματική βιομηχανία και να περιορίσει για λίγο τις επιπτώσεις των σημερινών τιμών, η γαλλική κυβέρνηση αύξησε πρόσφατα το ανώτατο όριο του καθεστώτος ARENH.

Την ίδια στιγμή, σε όλη την Ευρώπη, οι παραγωγοί μετακύλησαν τις αυξανόμενες τιμές στους πελάτες. Για παράδειγμα, τα έσοδα της ρουμανικής Alro Slatina αυξήθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022 παρά το κλείσιμο των περισσότερων γραμμών παραγωγής. Το ίδιο ισχύει και για τη Slovalco, η οποία θα έχει πρόσθετα κέρδη από την πώληση της ηλεκτρικής ενέργειας που έχει ήδη αγοράσει για το επόμενο έτος.

Τα ευρωπαϊκά χυτήρια, αλλά και άλλες ενεργοβόρες βιομηχανίες στρέφονται τώρα σε λύσεις που αφορούν ολόκληρη την ΕΕ. Ο Mounier συνιστά «να βρεθεί γρήγορα ένα μέτρο για την τιμή του φυσικού αερίου και να προβλεφθεί το 2023, ώστε να αποφευχθεί η διακοπή της γραμμής παραγωγής και η εκτίναξη της τιμής του μετάλλου στα ύψη».

Μεγάλες ελπίδες υπάρχουν για τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας που έχει προγραμματιστεί για την Παρασκευή (9 Σεπτεμβρίου). «Θα αποτελούσε έκπληξη αν δεν σκεφτόντουσαν να περιορίσουν τις τιμές του φυσικού αερίου», είπε.

«Πρέπει να βρούμε άμεσα μια λύση σε επίπεδο ΕΕ, αλλιώς κινδυνεύουμε με κατάρρευση της βιομηχανίας σε όλη την Ευρώπη», προειδοποιεί ο Mackovič.

euractiv.gr