Διδάγματα από τη χρήση drones στον πόλεμο της Ουκρανίας

Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν εφαρμόσει τον «πόλεμο της γκρίζας ζώνης» (κυβερνοχώρος, μισθοφόροι, ομάδα Wagner κ.λπ.) τόσο στην Ανατολική Ουκρανία όσο και σε όλο τον κόσμο εκτενώς εδώ και πολλά χρόνια. Η χρήση drones είναι μια επέκταση αυτής της στρατηγικής.

Τα drone μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τέσσερις τρόπους στον πόλεμο: ακριβή παράδοση φορτίου (όπως ρίψη εκρηκτικών ή επιθέσεις καμικάζι), επιτήρηση (ανίχνευση θέσεων του εχθρού για ρίψη όλμων ή συντονισμό μιας επίθεσης), ενόχληση / περιπλάνηση και cyber/hacking (χρησιμοποιώντας εγγύτητα σε εχθρικά δίκτυα για να χακάρουν μέσω drone και να υποβαθμίσουν/διεισδύσουν στα δίκτυα).

Τα drone ήρθαν να συμβολίζουν τον ασύμμετρο πόλεμο... Ένα drone 3.000 δολαρίων να μπορεί να ρίξει μια γόμωση σε ένα άρμα 5 εκατομμυρίων δολαρίων, καταστρέφοντας το τανκ και τους επιβαίνοντες του, χωρίς ο πιλότος του drone να βρίσκεται στη γραμμή πυρός.

Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν τα ακόλουθα μικρά/τακτικά drones:

• Orlan-10 (Ειδικό Τεχνολογικό Κέντρο, Αγία Πετρούπολη) – το πιο γνωστό drone, με σύμφωνα με πληροφορίες για κατασκευασμένα περισσότερα από 2.000.
• Eleron-3SV (Enics, Kazan);
• Granat and the Takhion (Izhmash Unmanned Systems, Izhevsk);
• Korsar (United Instrument Manufacturing Corporation, Μόσχα);
• Zala-421 (Zala Aero Group, Izhevsk); και
• Irkut-10 (εταιρεία Irkut, Μόσχα).

Οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν επίσης drones, με πιο διάσημο το TB2 Bayraktar που προμήθευσε η Τουρκία, μετά την επιτυχία τους στην Αρμενία ενάντια σε συστήματα όπως τα ρωσικά Pantsir, με το Αζερμπαϊτζάν να χρησιμοποιεί τα TB2, καθώς και στη Μέση Ανατολή.  Αμέσως πριν από τον πόλεμο, οι Ουκρανοί ήταν στη διαδικασία να δημιουργήσουν μια τοπική γραμμή παραγωγής για TB2 κοντά στο Κίεβο. Ωστόσο, ορισμένα από τα drone που χρησιμοποιούνται, σχεδιάζονται και κατασκευάζονται ήδη τοπικά και στην Ουκρανία, όπως:

• σειρά drones UKRINMASH.
• Ουκρανικά περιπλανώμενα πυρομαχικά ST-35 drones και
• KB Robotics περιπλανώμενα drones πυρομαχικών.

Τα Loitering munition drones (καμικάζι drones) είναι μια συναρπαστική κατηγορία από μόνα τους, ουσιαστικά ένα χαμηλού κόστους ιπτάμενο έξυπνο πυρομαχικό, που διαδόθηκε από το Switchblade της AeroVironment, που εκτοξεύεται από έναν σωλήνα στο πεδίο.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενέκρινε πρόσφατα την διάθεση μη επανδρωμένων αεροσκαφών AeroVironment Switchblade στην Ουκρανία, για χρήση σε μια σειρά από σενάρια, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων σε άρματα μάχης.

Και τι γίνεται με τα συστήματα counter-drone/C-UAS (anti-drone) ;

Φαίνεται ότι υπάρχει διάκριση μεταξύ της ικανότητας ηλεκτρονικού πολέμου πλήρους κλίμακας που έχουν οι Ρώσοι, όπως σύστημα επί οχήματος (το οποίο είναι υπερβολικό για παρεμβολές drone, πολύ ακριβό για να έχουν πολλές από αυτές τις μονάδες και είναι ευάλωτοι στόχοι).

Και από την άλλη, οι φτηνές φορητές μονάδες παρεμβολών που τις βρίσκει κανείς ακόμα και στο εμπόριο...

Πόσο αποτελεσματικά όμως είναι τα δυτικά συστήματα αντι-drones κατά των ρωσικών drones;  

Πολλά εξαρτήματα του Orlan-10 φαίνεται να είναι κινεζικής, ευρωπαϊκής ή αμερικανικής κατασκευής. Ως εκ τούτου, τα καθιερωμένα συστήματα C-UAS θα ήταν πιθανότατα πολύ αποτελεσματικά, τόσο στον εντοπισμό όσο και στην καταστροφή. Με τη ρωσική στρατιωτική-βιομηχανική βάση πιθανόν να μαστίζεται από χρόνια διαφθοράς και κακοδιαχείρισης, η χρήση μη ρωσικών εξαρτημάτων δεν προκαλεί έκπληξη. 

Η χρήση των drones (και των anti-drones) στον πόλεμο είναι εδώ, για να μείνει στα στρατιωτικά εγχειρίδια σε όλο τον κόσμο για τα επόμενα 20 χρόνια ως μελέτη αναφοράς.  

Με όλη την τραγωδία, την καταστροφή, τον θάνατο και τις απώλειες, είναι επίσης ένα πεδίο δοκιμής για τεχνολογίες και εφαρμογές drones σε στρατιωτικό περιβάλλον (πρώτος ουσιαστικός πόλεμος κλίμακας για μεγάλο χρονικό διάστημα). Τα συστήματα Counter-UAS θα γίνουν ένα κρίσιμο συστατικό για στόχους, όπως τανκς και οβίδες, και θα αποτελούν μέρος των φορητών κιτ στρατιωτών (μαζί με τα μικρά τακτικά drones).

Oleg Vornik Διευθύνων σύμβουλος της DroneShield.

defenceconnect.com