Εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο: Δεν αναμένεται «λευκός καπνός» στη Σύνοδο Κορυφής

Οι προσπάθειες διαπραγμάτευσης ενός συμβιβασμού της τελευταίας στιγμής για να πειστεί η Ουγγαρία να υποστηρίξει την πλήρη απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου πριν από την έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ αργότερα τη Δευτέρα (30 Μαΐου) δεν σημείωσαν πρόοδο. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ηγέτες δεν θέλουν να τσακωθούν και θα εξετάσουν «τη γενικότερη εικόνα».

Οι πρεσβευτές της ΕΕ εξέτασαν καθ’ όλη τη διάρκεια της Κυριακής έναν συμβιβασμό που θα τους επέτρεπε να βγουν από το αδιέξοδο σχετικά με το εμπάργκο του ρωσικού πετρελαίου, το οποίο από τον Μάιο εμποδίζει το μπλοκ να επιβάλει τον έκτο γύρο κυρώσεων στη Μόσχα για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Καθώς οι νέες κυρώσεις δαγκώνουν τα κράτη μέλη, έχει φθάσει το στάδιο, όπως είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, όπου η ενότητα της ΕΕ «αρχίζει να καταρρέει».

Η Ουγγαρία εξακολουθεί να εμποδίζει τα σχέδια, επικαλούμενη φόβους για τον ενεργειακό της εφοδιασμό, καθώς η χώρα εξαρτάται για το 65% των πετρελαϊκών της αναγκών από το ρωσικό αργό που προμηθεύεται μέσω του αγωγού Druzhba, ο οποίος διέρχεται από τη Ρωσία σε διάφορα σημεία της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης.

Η Βουδαπέστη απέρριψε ως ανεπαρκή την πρόταση να της επιτραπεί για δύο χρόνια περισσότερο από τα άλλα κράτη της ΕΕ για να απεξαρτηθεί από το ρωσικό πετρέλαιο.

Θέλει τουλάχιστον τέσσερα χρόνια και τουλάχιστον 800 εκατ. ευρώ σε κονδύλια της ΕΕ για να προσαρμόσει τα διυλιστήριά της ώστε να επεξεργάζονται μη ρωσικό αργό και να ενισχύσει τη χωρητικότητα του αγωγού προς τη γειτονική Κροατία.

Κατατέθηκε συμβιβασμός

Μια συμβιβαστική λύση, που κατατέθηκε από τη Γαλλία και τέθηκε στους εθνικούς διαπραγματευτές, συνίστατο στο να εξαιρεθεί ο αγωγός Druzhba «προς το παρόν» από ένα μελλοντικό εμπάργκο πετρελαίου και να επιβληθούν κυρώσεις μόνο στο πετρέλαιο που μεταφέρεται στην ΕΕ με δεξαμενόπλοια, δήλωσαν Ευρωπαίοι διπλωμάτες.

Ο αγωγός Druzhba αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του συνόλου των προμηθειών πετρελαίου της ΕΕ από τη Ρωσία, ενώ το πετρέλαιο που μεταφέρεται από τη θάλασσα αντιπροσωπεύει τα υπόλοιπα δύο τρίτα.

Η Σλοβακία και η Τσεχική Δημοκρατία, που επίσης προμηθεύονται από τον αγωγό Druzhba, αποδέχθηκαν εξαιρέσεις δυόμισι ετών, δήλωσαν διπλωματικές πηγές της ΕΕ.

Η πρόταση προβλέπει τον τερματισμό των αγορών ρωσικού πετρελαίου εντός έξι μηνών και ρωσικών πετρελαιοειδών μέχρι το τέλος του έτους.

Θα επιβάλει επίσης πρόσθετες κυρώσεις στις ρωσικές τράπεζες και θα διευρύνει τον κατάλογο των Ρώσων πολιτών που περιλαμβάνονται στη μαύρη λίστα της ένωης.

«Ισότιμοι όροι ανταγωνισμού»

Ωστόσο, οι πρεσβευτές της ΕΕ δεν κατέληξαν σε συμφωνία επί του συμβιβασμού, με αξιωματούχους της ΕΕ να δηλώνουν ότι η συμβιβαστική πρόταση εγείρει ζητήματα δικαιοσύνης όσον αφορά το βάρος των κυρώσεων που επωμίζονται τα κράτη μέλη.

Σύμφωνα με ορισμένες πρωτεύουσες της ΕΕ, το «ισότιμο πεδίο ανταγωνισμού» της ενιαίας αγοράς του μπλοκ θα γέρνει από το συμβιβαστικό σχέδιο για την απαγόρευση της παράδοσης ρωσικού πετρελαίου με δεξαμενόπλοια, ενώ θα εξακολουθεί να επιτρέπεται η ροή πετρελαίου μέσω αγωγών.

Την Κυριακή, ορισμένα δυτικοευρωπαϊκά κράτη μέλη διαμαρτυρήθηκαν ότι η εξαίρεση από τους αγωγούς θα ωφελούσε άδικα χώρες όπως η Γερμανία και η Πολωνία που δεν κινδυνεύουν από ελλείψεις καυσίμων, ενώ θα τους παρείχε αθέμιτο οικονομικό πλεονέκτημα.

Οι πρεσβευτές της ΕΕ πρόκειται να συναντηθούν εκ νέου νωρίς το πρωί της Δευτέρας, καθώς ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ φάνηκαν αισιόδοξοι για συμφωνία.

«Μπορεί να μην πετύχει, μπορεί να πετύχει, αλλά νομίζω ότι έχουμε καθήκον να προσπαθήσουμε», δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.

«Υπάρχει προθυμία από όλα τα κράτη μέλη να εργαστούν για το πετρέλαιο και να απαγορεύσουν το (ρωσικό) πετρέλαιο από τις ευρωπαϊκές αγορές. Το ερώτημα είναι, πώς θα το κάνουμε και πώς θα λάβουμε υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες», πρόσθεσε, αλλά ήταν πολύ πιο αισιόδοξος από ό,τι άλλοι ήταν καθ’ όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.

Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες φαίνεται πιθανό, το θέμα θα συζητηθεί πιθανότατα από τους ηγέτες της ΕΕ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κάτι που αρκετές χώρες της ΕΕ ήθελαν να αποφύγουν.

Ένας αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετρίασε τις προσδοκίες για μια συμφωνία για τις κυρώσεις στη σύνοδο κορυφής λέγοντας ότι οι ηγέτες θα «ενημερωθούν μόνο εν συντομία» το βράδυ της Δευτέρας και ότι αναμένεται συμφωνία αργότερα μέσα στην εβδομάδα σε επίπεδο πρεσβευτών της ΕΕ.

Στο τραπέζι βρίσκεται επίσης η επιλογή να αναβληθεί ολόκληρο το πακέτο των νέων κυρώσεων έως ότου βρεθεί λύση για την παροχή εναλλακτικών προμηθειών πετρελαίου στην Ουγγαρία.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ότι, εφόσον η απαγόρευση δεν θα πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του έτους, δεν θα πρέπει να υπάρχει βιασύνη για γρήγορη συμφωνία.

Υποσχέθηκε υποστήριξη, αλλά…

Ωστόσο, οι προσδοκίες είναι ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος πρόκειται να απευθυνθεί στους ηγέτες της ΕΕ ουσιαστικά, θα πιέσει το μπλοκ να «σκοτώσει τις ρωσικές εξαγωγές» τρεις μήνες μετά την εισβολή στην Ουκρανία.

Σε μια προηγούμενη σύνοδος κορυφής τον Μάρτιο περιελάμβανε μια συναισθηματική έκκληση για βοήθεια και περισσότερες κυρώσεις, αλλά επίσης επιτέθηκε στον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν για την παρεμπόδιση των προηγούμενων μέτρων.

Σύμφωνα με το τελευταίο σχέδιο συμπερασμάτων, το οποίο είδε η EURACTIV, οι ηγέτες της ΕΕ πρόκειται να συζητήσουν πώς θα βοηθήσουν καλύτερα την Ουκρανία τέσσερις μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας και πώς θα αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της σύγκρουσης στις υψηλές τιμές της ενέργειας, την επικείμενη έλλειψη τροφίμων και τις αμυντικές ανάγκες της ΕΕ.

Ωστόσο, αναμένονται ελάχιστες νέες αποφάσεις για οποιοδήποτε από τα κύρια θέματα.

Μία από τις υποσχέσεις περιλαμβάνει την πολιτική υποστήριξη για ένα πακέτο δανείων της ΕΕ ύψους 9 δισεκατομμυρίων ευρώ, με ένα μικρό στοιχείο επιχορήγησης για την κάλυψη μέρους των τόκων, έτσι ώστε η Ουκρανία να μπορέσει να διατηρήσει την κυβέρνησή της και να πληρώσει τους μισθούς για περίπου δύο μήνες.

euractiv.gr