The Economist: Οι υπερμεγέθεις φιλοδοξίες των εταιρειών Big Tech

Υπάρχει κάποιο όριο στη φιλοδοξία των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας;  

Τον Οκτώβριο ο Mark Zuckerberg μετονόμασε το Facebook Meta και περιέγραψε το νέο μέλλον της ανθρωπότητας στους εικονικούς κόσμους. Στις 18 Ιανουαρίου, η Microsoft, αξίας άνω των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, αποφάσισε ότι δεν ήταν αρκετά μεγάλη και προσέφερε 69 δισεκατομμύρια δολάρια για την Activision Blizzard, μια εταιρεία βιντεοπαιχνιδιών, στη μεγαλύτερη συμφωνία της ποτέ. Αυτές οι αποφάσεις αποτελούν μέρος μιας τεράστιας νέας επενδυτικής αύξησης σε πέντε από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Αμερικής, την Alphabet, την Amazon, την Apple, τη Meta και τη Microsoft — τις αποκαλούμε MAAMA . Μαζί, επένδυσαν 280 δισ. δολάρια το περασμένο έτος, που ισοδυναμεί με το 9% των αμερικανικών επιχειρηματικών επενδύσεων, από 4% πριν από πέντε χρόνια.

Η μεγάλη τεχνολογία ψάχνει να βρει την επόμενη μεγάλη ευκαιρία και η ανάλυσή μας για τις συμφωνίες, άδειες ευρεσιτεχνίας, τις προσλήψεις και άλλα κριτήρια δείχνει ότι τα μετρητά ρέουν σε οτιδήποτε, από αυτοκίνητα χωρίς οδηγό μέχρι κβαντικούς υπολογιστές. 

Έχουν επίσης το βλέμμα στην ιστορία της τεχνολογίας, η οποία είναι γεμάτη από κάποτε κυρίαρχες εταιρείες, που κατέρρευσαν όχι από τις ρυθμιστικές αρχές, αλλά χάνοντας το επόμενο μεγάλο επιχειρηματικό βήμα. Η Fairchild Semiconductor κυριάρχισε τη δεκαετία του 1950, αλλά τώρα υπάρχει μόνο στα βιβλία. Το 1983 η IBM ήταν η πιο κερδοφόρα εταιρεία της Αμερικής, αλλά οκτώ χρόνια αργότερα ήταν ζημιογόνος, αφού απέτυχε τη μετάβαση από τους mainframes στους υπολογιστές . Η Nokia, κάποτε φαινομενικά αήττητη στις κινητές συσκευές, σκόρπισε με τα smartphone. Οι MAAMA πέρασαν τη δεκαετία του 2010 οχυρώνοντας διοικητικές θέσεις, σε επιχειρηματικά εργαλεία για τη Microsoft, ηλεκτρονικό εμπόριο για την Amazon, μέσα κοινωνικής δικτύωσης για το Meta κλπ. Η Apple και η Alphabet είναι πλέον μεγαλύτερες από ότι ήταν η US Steel και η Standard Oil, τα δύο ισχυρά μονοπώλια της δεκαετίας του 1900, μετρήθηκαν με βάση τα κέρδη σε σχέση με το εγχώριο ΑΕΠ. Ωστόσο, οι προηγούμενες επιδόσεις δεν είναι ενδεικτικές των μελλοντικών αποτελεσμάτων και τώρα όλοι τους είναι έκθετοι σε  αυτό που θα ακολουθήσει.

Το πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν ξέρει τι θα είναι αυτό που θα ακολουθήσει. Αλλά πιθανότατα θα περιλαμβάνει νέες συσκευές που θα αντικαταστήσουν το smartphone ως το κυρίαρχο μέσο σύνδεσης των ανθρώπων με πληροφορίες και υπηρεσίες. Επομένως, όποιος κατασκευάζει τέτοιες συσκευές θα ελέγχει την πρόσβαση στους χρήστες. Αυτό εξηγεί γιατί η Apple σχεδιάζει ένα ακουστικό εικονικής πραγματικότητας για να ανταγωνιστεί τη σειρά Oculus της Meta και το HoloLens της Microsoft. Η Alphabet, η Apple και η Amazon έχουν επίσης βάλει ακριβά στοιχήματα σε αυτόνομα αυτοκίνητα. Και δαπανώνται τεράστια ποσά για το σχεδιασμό εξειδικευμένων τσιπ και την επιδίωξη νέων προσεγγίσεων όπως οι κβαντικοί υπολογιστές, ώστε να παρέχεται η επεξεργαστική ισχύς για όποιες νέες συσκευές εμφανίζονται.

Η άλλη προτεραιότητα του MAAMA είναι η δημιουργία νέων πλατφορμών λογισμικού, για να προσελκύσουν ακόμη περισσότερους χρήστες. Εξ ου και η μετονομασία του Facebook και οι ετήσιες δαπάνες του 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων για νόυς διαδικτυακούς κόσμους, γνωστούς ως το metaverse. Η Apple επεκτείνει την ατζέντα των υπηρεσιών που παρέχει στους χρήστες των συσκευών της, μεταβαίνοντας σε τομείς όπως μαθήματα γυμναστικής και τηλεοπτικές εκπομπές. Η αγορά της Activision μπορεί να βοηθήσει τη Microsoft να προσφέρει μια πιο πλούσια εμπειρία για τους πελάτες της στο gaming, ενώ η Mesh, μια πλατφόρμα για εικονικούς τρισδιάστατους χώρους εργασίας, απευθύνεται σε εταιρικούς χρήστες.

Οι κυβερνήσεις, οι αντίπαλοι και τα δισεκατομμύρια πελάτες, που ήδη φοβούνται ότι αυτές οι εταιρείες είναι πολύ ισχυρές, μπορεί να ανησυχούν με όλα αυτά. Μια άποψη είναι ότι οι μεγάλες βάσεις πελατών των εταιρειών και ο έλεγχος των δεξαμενών δεδομένων με τις οποίες εκπαιδεύεται η τεχνητή νοημοσύνη ( AI), τους δίνει ένα ανυπέρβλητο πλεονέκτημα. Δεν θα το χρησιμοποιήσουν οι γίγαντες για να συντρίψουν τους αντιπάλους τους; Ωστόσο, όλοι αυτοί οι νέοι τομείς φαίνονται ανταγωνιστικοί προς το παρόν. Για παράδειγμα, πολλές άλλες εταιρείες βρίσκονται στην κούρσα του metaverse. Το «Fortnite», που φτιάχτηκε από την Epic Games, έχει περισσότερους από 300 εκατομμύρια παίκτες παγκοσμίως, ενώ η Roblox έχει 47 εκατομμύρια παίκτες που ξοδεύουν 3 δισεκατομμύρια ώρες το μήνα στην πλατφόρμα της. Η Nvidia, μια εταιρεία τσιπ, κινείται στο διάστημα. 

Στα αυτόνομα αυτοκίνητα, οι μεγάλες τεχνολογίες πρέπει να ανταγωνισθούν με εταιρείες όπως η Tesla, η GM και η Volkswagen. Οι παγκόσμιες νεοφυείς επιχειρήσεις συγκέντρωσαν 621 δισεκατομμύρια δολάρια επιχειρηματικής χρηματοδότησης το 2021, πολύ περισσότερα από όσα επενδύθηκαν σε μεγάλες τεχνολογίες . Νέοι αντίπαλοι έχουν εμφανιστεί με απροσδόκητη ταχύτητα σε ορισμένους τομείς, όπως το TikTok στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Επιπλέον, υπάρχει μια εξωτερική πιθανότητα το νέο έδαφος να αποδειχθεί λιγότερο επιρρεπές στην κυριαρχία από κεντρικές πλατφόρμες. Η τεχνολογία βαθιάς μάθησης, η κυρίαρχη μορφή τεχνητής νοημοσύνης σήμερα, βασίζεται σε μεγάλες ποσότητες δεδομένων, αλλά οι μελλοντικές μορφές τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να διαφέρουν. Στη συνέχεια, υπάρχουν οι υπηρεσίες blockchain που ανήκουν και λειτουργούν από χρήστες, γνωστές ως Web3. Προς το παρόν, έχουν βαριές διεπαφές, καταναλώνουν πολλή ενέργεια και δεν είναι πάντα τόσο αποκεντρωμένες όσο φαίνονται.

Παρόλα αυτά, ο πειρασμός είναι οι παρεμβάσεις από τις ρυθμιστικές αρχές. Το 2020 η Lina Khan, η οποία είναι πλέον η κορυφαία αντιμονοπωλιακή αξιωματούχος της Αμερικής, συνέστησε να απαγορευτεί στις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας να επεκταθούν σε παρακείμενες περιοχές. Ορισμένες μεγάλες υποθέσεις αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας ενδέχεται να φτάσουν στα δικαστήρια της Αμερικής έως το 2023. Και η Ευρώπη μπορεί σύντομα να εγκρίνει έναν σαρωτικό νόμο για τις ψηφιακές αγορές, που στοχεύει στη ρύθμιση των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας «εκ των προτέρων» — δηλαδή στον περιορισμό της συμπεριφοράς τέτοιων εταιρειών εκ των προτέρων, αντί να τις τιμωρεί αργότερα με αντιμονοπωλιακή νομοθεσία περιπτώσεις

Ωστόσο, μια άλλη εκδοχή είναι η καλύτερη πολιτική. Οι επενδύσεις στην τεχνολογία συνδέονται με την αύξηση της παραγωγικότητας και το μερίδιο των ταμειακών ροών που επανεπενδύουν οι τεχνολογικοί γίγαντες, έχει σχεδόν διπλασιαστεί από πριν από μια δεκαετία. Οι Trustbusters θα δυσκολευτούν να προβλέψουν τις τεχνολογίες του αύριο. Αυτό που μπορούν να κάνουν είναι να εμποδίσουν τις εταιρείες να κάνουν συμφωνίες που τους δίνουν μονοπωλιακή θέση σε νέες αγορές σήμερα. Αυτό δεν αποτελεί ακόμη κίνδυνο. Πράγματι, η ιστορία υποδηλώνει ότι οι τεχνολογικοί γίγαντες τις περισσότερες φορές καταστρέφονται, από την αποτυχία να κυριαρχήσουν στις αναδυόμενες τεχνολογίες. Εάν οι σημερινοί γίγαντες θέλουν να ξοδέψουν δισεκατομμύρια προσπαθώντας να μετακινηθούν σε νέες περιοχές για να αποφύγουν αυτή τη μοίρα, μέχρι στιγμής δεν υπάρχει λόγος να τους σταματήσουμε

economist.com

Σχόλια