Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος, Γαλλία: Άριστες σχέσεις με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας

Με την κοινή συνέντευξη Τύπου και το κοινό ανακοινωθέν ολοκληρώθηκε η τετραμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας Νίκου Δένδια, Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη, Αιγύπτου Σάμεχ Σούκρι, Γαλλίας Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. Στο κοινό ανακοινωθέν που εξεδόθη μετά την τετραμερή συνάντηση γίνεται σαφής αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο και ιδιαίτερα στο Δίκαιο της Θάλασσας, στη σύγκληση απόψεων σε όλα τα ζητήματα, καθώς και στη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας.

Το κοινό ανακοινωθέν της τετραμερούς που αποτελείται από τέσσερα άρθρα, ξεκινάει με την αναφορά στην προηγούμενη συνάντηση στο Κάιρο τον Ιανουάριο του 2020, στην οποία υπάρχουν εκτενείς αναφορές στην Ανατολική Μεσόγειο και προτάσσεται η ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, σε πλήρη συμμόρφωση με το υφιστάμενο νομικό πολυμερές πλαίσιο.

Ακολουθεί αναλυτικά το ανακοινωθέν:

1. Σε συνέχεια της πρώτης μας συνάντησης, που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2020 στο Κάιρο, και των αποτελεσμάτων και του τελικού ανακοινωθέντος, εμείς, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αιγύπτου και της Γαλλίας συναντηθήκαμε στην Αθήνα στις 19 Νοεμβρίου 2021, για να συζητήσουμε τις πρόσφατες εξελίξεις στην περιοχή, υπό το φως των πολύπλευρων προκλήσεων που επηρεάζουν την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια.

2. Αναφερθήκαμε στις άριστες σχέσεις μεταξύ των αντίστοιχων κρατών μας, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, και τονίσαμε τη στρατηγική φύση της σχέσης μας, η οποία θέτει τα γερά θεμέλια για ενισχυμένη συνεργασία σε πολλούς τομείς.

3. Οι απόψεις μας συνέκλιναν σε σχέση με την αντιμετώπιση της ασφάλειας και της σταθερότητας και συζητήσαμε τρόπους για να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας και να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί για την επίτευξη των κοινών μας στόχων στους διάφορους τομείς, όπως η ενέργεια, η κλιματική αλλαγή, η καταπολέμηση της πανδημίας της πανδημίας του Covid-19 και η μετανάστευση.

4. Συμπερασματικά, επιβεβαιώσαμε ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, και στη συνολική οικονομική ανάπτυξη που όλοι φιλοδοξούμε, σε πλήρη συμμόρφωση με το υφιστάμενο νομικό πολυμερές πλαίσιο.

Τη σημασία των κοινών αρχών και αξιών που διέπουν τη συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Γαλλίας, μεταξύ των οποίων ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, ανέδειξε ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, κατά τις κοινές του δηλώσεις με τους ομολόγους τους, μετά το πέρας της τετραμερούς συνάντησης που διεξήχθη σήμερα στην Αθήνα.

«Πιστεύουμε ότι η αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών της περιοχής προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις κοινές προκλήσεις είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ειρήνη και την ευημερία», ανέφερε ο κ. Δένδιας.

Όπως υπογράμμισε, η στρατηγική σχέση μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Γαλλίας βασίζεται σε κοινές αρχές, όπως «ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, στο Δίκαιο της Θάλασσας, η ειρηνική επίλυση των διαφορών, η απαγόρευση της χρήσης ή της απειλής χρήσης βίας, όπως ορίζει ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών και βεβαίως, ο σεβασμός της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών».

Ο κ. Δένδιας ανέφερε ότι αποτελεί δυσάρεστο γεγονός ότι πολλά από τα περιφερειακά προβλήματα, που είχαν συζητηθεί κατά τη διάρκεια των προηγούμενων τετραμερών συναντήσεων με τους ομολόγους του, παραμένουν ακόμη ενεργά. Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκε στη στάση της Τουρκίας, η οποία, όπως είπε, αποτελεί «κοινό παρονομαστή» πολλών εξ αυτών των προβλημάτων.

«Η Τουρκία συνεχίζει να απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα και να παραβιάζει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Να κατέχει παράνομα έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας και να παραβιάζει τα δικαιώματα στις θαλάσσιες ζώνες της. Να υποθάλπει τη Μουσουλμανική αδελφότητα. Να εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό. Κάτι που βρίσκει μιμητές σε άλλα μήκη και πλάτη της Γης, όπως βλέπουμε με τις εκβιαστικές πρακτικές του Λευκορώσου δικτάτορα. Και να αποσταθεροποιεί τη Λιβύη με την παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων και μισθοφόρων», ανέφερε ο κ. Δένδιας.

Σημείωσε, ωστόσο, ότι «η σημερινή συνάντηση δεν αποτελεί μια αντι-τουρκική συνάντηση», προσθέτοντας ότι η Ελλάδα αλλά και το σύνολο των χωρών της περιοχής επιθυμούν σχέσεις καλής γειτονίας με την Τουρκία.

Τονίζοντας την ανάγκη για έναν εποικοδομητικό διάλογο με σκοπό την επίλυση των εκκρεμοτήτων, ο κ. Δένδιας υποστήριξε ότι «θα επιθυμούσαμε να συμπεριληφθεί μια μέρα η Τουρκία στα πολυμερή σχήματα συνεργασίας». Θεμελιώδης προϋπόθεση για αυτό, ξεκαθάρισε ο ίδιος, είναι «η προσχώρηση στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας».

Τέλος, ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε στις κοινές προκλήσεις, οι οποίες συζητήθηκαν στο πλαίσιο της τετραμερούς, στις περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και του Σαχέλ, καθώς και στις προοπτικές εμβάθυνσης της τετραμερούς συνεργασίας σε στρατηγικούς τομείς, όπως η ενέργεια.

Τον στρατηγικό προσανατολισμό της συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Γαλλίας, ανέδειξε ο Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης, κατά τις κοινές του δηλώσεις με τους ομολόγους του, μετά το πέρας της τετραμερούς συνάντησης σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών, που διεξήχθη σήμερα στην Αθήνα.

Ο κ. Χριστοδουλίδης υπογράμμισε ότι οι τέσσερις χώρες αντιμετωπίζουν «κοινές προκλήσεις, αλλά και ένα κοινό όραμα», που αφορά τη «δημιουργία συνθηκών ειρήνης, ασφάλειας και συνεργασίας στην περιοχή».

Σε αυτό το πλαίσιο, υπογράμμισε τη σημασία της ενεργού συμμετοχής των τεσσάρων χωρών στους υπό διαμόρφωση ενεργειακούς σχεδιασμούς στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και τη βούλησή τους να μετάσχουν στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός «εναλλακτικού ενεργειακού διαδρόμου για την Ευρώπη».

Όπως ανέφερε ο Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, στις εργασίες της τετραμερούς ενημέρωσε τους ομολόγους του για τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας τόσο στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, όσο και στην κυπριακή ΑΟΖ, οι οποίες, όπως είπε, εντάσσονται στο πλαίσιο της «αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας στην περιοχή».

Επιπλέον, ο κ. Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τους ομολόγους του και για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, υπογραμμίζοντας την ανάγκη «η διεθνής κοινότητα να αποστείλει τα ορθά μηνύματα όσον αφορά την ανάγκη επανέναρξης των διαπραγματεύσεων στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου».

Παράλληλα, επανέλαβε ότι η τετραμερής συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Γαλλίας δεν «έχει χαρακτήρα παιγνίου μηδενικού αθροίσματος ούτε στοχεύει στον αποκλεισμό καμίας χώρας».

Ακόμα, ο κ. Χριστοδουλίδης έκανε ειδική αναφορά στο μεταναστευτικό ζήτημα, το οποίο συζητήθηκε κατά τη διάρκεια της τετραμερούς, σημειώνοντας ότι η Κύπρος αποτελεί για μια ακόμη χρονιά το κράτος μέλος της ΕΕ με τις περισσότερες αιτήσεις ασύλου κατά αναλογία πληθυσμού, με τον αριθμό των αιτητών ασύλου να αγγίζει το 4% του πληθυσμού.

Ως προς το ζήτημα αυτό, ο κ. Χριστοδουλίδης συνεχάρη την Αίγυπτο για «τον πολύ υπεύθυνο τρόπο», όπως είπε, που διαχειρίζεται τη μεγάλη πίεση που δέχεται στα σύνορά της, «σε αντίθεση με άλλες χώρες που επιλέγουν να εργαλειοποιούν τον ανθρώπινο πόνο».

Τέλος ο κ. Χριστοδουλίδης σημείωσε ότι κατά τη διάρκεια της τετραμερούς συζητήθηκαν και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, τη Συρία, το Λίβανο και το Σαχέλ, καθώς και τα αποτελέσματα της Διάσκεψης των Παρισίων για τη Λιβύη για τη διοργάνωση της οποίας συνεχάρη τη Γαλλία.

Από την πλευρά του, ο Αιγύπτιος Υπουργός Εξωτερικών Σάμεχ Σούκρι ανέδειξε επίσης τις κοινές αξίες και τις σχέσεις αδελφοσύνης, όπως είπε, που ενώνουν τις τέσσερις χώρες.

«Επαναβεβαιώσαμε τη σύγκλιση απόψεων μεταξύ μας σε μια σειρά από περιφερειακά και διεθνή θέματα», είπε ο κ. Σούκρι, υπογραμμίζοντας ότι μεταξύ αυτών κοινό στόχο αποτελεί και «η πλήρης αξιοποίηση των ενεργειακών μας πόρων».

Παράλληλα, ο κ. Σούκρι τόνισε ότι στόχος της πολυμερούς συνεργασίας είναι η εμβάθυνση των σχέσεων των τεσσάρων χωρών και η προώθηση της ευημερίας και της ανάπτυξης για τους λαούς τους.

Ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών Ζαν Υβ Λε Ντριάν, χαρακτήρισε το σχήμα «3+1» ως ένα «σχήμα εμπιστοσύνης», υπογραμμίζοντας τη σύγκλιση των απόψεων των τεσσάρων χωρών σε μια σειρά σύνθετων και δύσκολων ζητημάτων.

Όπως σημείωσε, η τετραμερής συνεργασία δίνει τη δυνατότητα στις τέσσερις χώρες να δράσουν από κοινού και να αναλάβουν πρωτοβουλίες, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις αλλά και να αξιοποιήσουν τις τεράστιες δυνατότητες που υπάρχουν στην Ανατολική Μεσόγειο.