Γιατί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρώπη έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ και πόσο θα διαρκέσει...

Στην Ευρώπη το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είναι στα ύψη. Οι τιμές αυξάνονταν σταθερά φέτος, καθώς άρχισαν οι οικονομικές ανακάμψεις. Αλλά έχουν αυξηθεί αρκετά τις τελευταίες εβδομάδες. Από τις αρχές Σεπτεμβρίου, οι τιμές χονδρικής ισχύος στη Γερμανία και τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 36% και 48%, αντίστοιχα. Τώρα αιωρούνται γύρω στα 160 ευρώ (189 δολάρια) ανά μεγαβατώρα, επίπεδο ρεκόρ. Στη Βρετανία οι τιμές είναι σε 385 £ ($ 532), από 147 £ πριν από μερικές εβδομάδες. Τι εξηγεί την αύξηση; 

Ένα πρόβλημα είναι η παροχή φυσικού αερίου, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή περίπου του 1/5 της ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης. Οι ελλείψεις ώθησαν την τιμή του - και έτσι την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος - να γίνει υψηλότερη. Περίπου το 1/3 της ευρωπαϊκής προμήθειας προέρχεται από τη Ρωσία και άλλο 1/5 προέρχεται από τη Νορβηγία. Και οι δύο χώρες έχουν πληγεί από ζημιές & προβλήματα, όπως πυρκαγιά σε εργοστάσιο επεξεργασίας στη Σιβηρία, προκαλώντας χαμηλότερο από τον αναμενόμενο ανεφοδιασμό. Οι Ευρωπαίοι αγοραστές, όπως οι εθνικές εταιρείες φυσικού αερίου, προσβλέπουν στην αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) για να καλύψουν το έλλειμμα. Αλλά χρειάστηκε να ανταγωνιστούν τους αγοραστές στην Κίνα και την Ιαπωνία, όπου η ζήτηση για LNG αυξάνεται. Μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου οι εισαγωγές LNG στην Ευρώπη ήταν 15% χαμηλότερες από τον περυσινό όγκο, σημειώνει ο Graham Freedman, αναλυτής της Wood Mackenzie, μιας ερευνητικής εταιρείας. Επιπλέον, η Ευρώπη υπέστη έναν κρύο και παρατεταμένο χειμώνα που εξάντλησε τα αποθέματα. Είναι περίπου 25% κάτω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο τους.

Συνήθως οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφελείας ανταποκρίνονται στις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου χρησιμοποιώντας περισσότερο άνθρακα. Αλλά η τιμή του άνθρακα είναι επίσης σε υψηλά επίπεδα, λόγω της κινεζικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και συμφόρησης στην παραγωγή. Το κόστος των ευρωπαϊκών αδειών άνθρακα είναι επίσης σε υψηλά επίπεδα. Επειδή η καύση άνθρακα εκπέμπει περισσότερο από το φυσικό αέριο, οι ακριβές άδειες άνθρακα προσθέτουν ακόμη περισσότερο στην τιμή.

Ένας άλλος παράγοντας είναι ο άνεμος ή η έλλειψή του. Περίπου το 1/10 της ενέργειας της Ευρώπης παράγεται από τον άνεμο. Σε ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Βρετανίας, το μερίδιο είναι διπλάσιο. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων εβδομάδων του Σεπτεμβρίου η παραγωγή αιολικής ενέργειας ήταν 50% κάτω από τον μέσο όρο της πενταετίας, λέει ο Roy Manuell της ICIS, μια ερευνητική εταιρεία. 

Οι αναλυτές αναμένουν ότι οι τιμές θα παραμείνουν αυξημένες όλο το χειμώνα, όταν η ζήτηση για θέρμανση και ηλεκτρική ενέργεια κορυφωθεί. Αυτά είναι άσχημα νέα για τους Ευρωπαίους καταναλωτές, οι οποίοι θα αναλάβουν μεγάλο μέρος του κόστους. Ορισμένες χώρες ήδη προσπαθούν να τις προστατεύσουν. Στην Ισπανία το υπουργικό συμβούλιο ψήφισε έκτακτα μέτρα για να θέσει όριο στην τιμή του φυσικού αερίου και στα κέρδη των εταιρειών κοινής ωφέλειας. Η κυβέρνηση της Ιταλίας εξετάζει τον τρόπο υπολογισμού των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν θα είναι σε θέση να προστατεύσουν τους καταναλωτές από τις πιο ακραίες επιπτώσεις της έλλειψης φυσικού αερίου. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι ένας ιδιαίτερα κρύος χειμώνας θα μπορούσε να προκαλέσει μέχρι και διακοπές ρεύματος.

economist