Η δασοπυρόσβεση στην Ελλάδα.Τι λείπει;

Ακολουθεί απόσπασμα μελέτης της PWC (Σεπ. 2018) με τίτλο... "Η δασοπυρόσβεση στην Ελλάδα.Τι λείπει;" και τα κύρια ευρήματα-συμπεράσματα  και προτάσεις...

 

Αστοχίες στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα

Τα πρόσφατα γεγονότα των πυρκαγιών και των πλημμυρών έφεραν πάλι στην επιφάνεια το κεντρικό πρόβλημα της χώρας: την παντελή έλλειψη μάνατζμεντ. Δηλαδή την απουσία οργανωμένης, συστηματικής, εσωτερικά συνεπούς και προβλεπτικής προσέγγισης στην αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων. Η Ελλάδα υποφέρει συστηματικά από πυρκαγιές με καταστροφικά αποτελέσματα για το περιβάλλον, τις περιουσίες και αρκετές φορές για ανθρώπινες ζωές.

 

Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των Νότιων, Κεντρικών και Βορείων Ευρωπαϊκών χωρών οι οποίες εν μέρει οφείλονται στις κλιματικές διαφορές, αλλά θα μπορούσαν να εξηγηθούν και από τη συνολική ποιότητα του μηχανισμού πυροπροστασίας

Σε όρους γενικής αποτελεσματικότητας πυροπροστασίας, η Γαλλία, η Ισπανία, η Βουλγαρία, η Γερμανία, η Αυστρία και η Εσθονία προπορεύονται έναντι των υπολοίπων χωρών της Ευρώπης...

Η Ελλάδα εμφανίζεται ως αναποτελεσματική στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών σε σχέση με άλλες παρόμοιες χώρες 

Η έκταση των πυρκαγιών διαμορφώνεται από παράγοντες όπως η οργάνωση της πυροπροστασίας, το είδος και ο τρόπος χρήσης των ανθρωπίνων και μηχανικών πόρων

 

Η ποσότητα και ο συνδυασμός των ανθρωπίνων και μηχανικών πόρων επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα των δασικών πυρκαγιών.Οι μηχανοποιημένες χώρες φαίνεται ότι περιορίζουν σχετικά καλύτερα τις πυρκαγιές από εκείνες που εξαρτώνται κυρίως από τους ανθρώπινους πόρους

Η Ελλάδα βρίσκεται στο υψηλότερο τεταρτημόριο (άνω 25%)όλων των ευρωπαϊκών χωρών όσον αφορά στον αριθμό των επαγγελματιών πυροσβεστών που απασχολούνται, αλλά είναι μερικώς ανεπαρκής ως προς τα μηχανικά μέσα πυρόσβεσης που διαθέτει,και γενικά αναποτελεσματική στην πυροπροστασία 

Αστοχίες στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα

Οι πυρκαγιές, όπως και οι πλημμύρες και οι σεισμοί, είναι επαναλαμβανόμενα γεγονότα με υψηλή πιθανότητα, των οποίων αγνοούμε τον χρονισμό αλλά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους στην εκδήλωσή τους. Είναι προβλέψιμα σε κάποιο βαθμό και διαχειρίσιμα στην εξέλιξή τους.

Τέσσερις είναι οι βασικές αρχές διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων:
•τα αίτια έχουν μικρή σημασία
•η επαρκής αναγνώριση και η κατανόηση της δυναμικής των γεγονότων είναι ιδιαίτερα σημαντικά
•οι εξουσίες, οι ανθρώπινοι και μηχανικοί πόροι και τα μέσα για την διαχείριση τους παραχωρούνται σε ένα αρχηγό του οποίου η εντολή είναι διττή: όχι ανθρώπινες απώλειες και ελαχιστοποίηση των υλικών ζημιών
•τα αναγκαία μέσα για την διαχείριση είναι διαθέσιμα, λειτουργούντα και επανδρωμένα.

Αυτές οι αρχές υπηρετούνται όταν υπάρχει τεχνοκρατικό μάνατζμεντ για την πρόβλεψη και αναγνώριση του προβλήματος και στην συνέχεια για την σωστή χρησιμοποίηση των μέσων και των πόρων για την αντιμετώπισή του. 

Αυτές απαιτούν εκτεταμένες αλλαγές σε οργάνωση, διαδικασίες και συστήματα την χρησιμοποίηση μοντέλων επιχειρησιακής προσομοίωσης, προσοχή στην επιλογή και εκπαίδευση του μόνιμου και εποχιακού προσωπικού και ουσιαστική αύξηση των μηχανικών μέσων πυρόσβεσης.
Η απουσία μάνατζμεντ ήταν σαφής στη διαχείριση των τελευταίων πυρκαγιών με άμεσο αποτέλεσμα μετρήσιμες απώλειες ζωής και περιουσίας. 

Χωρίς ταχύτατες παρεμβάσεις στην δομή και λειτουργία της πολιτικής προστασίας και της πυροπροστασίας ειδικά, οι επόμενες χρονιές θα μας χαρίσουν κι άλλες δυσάρεστες εκπλήξεις.
Οργάνωση, συστήματα, συντονισμός της διοίκησης και μηχανήματα πρέπει να είναι τα εστιακά σημεία της μεταρρύθμισης δασοπυρόσβεσης στην Ελλάδα

Για να μειωθεί ο αριθμός και η έκταση των πυρκαγιών, υπάρχει ανάγκη θέσπισης μιας νέας δομής πολιτικών και κανόνων

Πρόληψη

• δημιουργία οργανισμού ειδικευμένου στην πυροπροστασία
•  υιοθέτηση μοντέλων προσομοίωσης για την πρόβλεψη της πορείας και της ταχύτητας των πυρκαγιών
•  έμφαση στη μακρο-παρακολούθηση των μη αστικών εκτάσεων σε συνδυασμό με φυσικές περιπολίες
• χρήση κινητών τηλεφώνων και κοινωνικών μέσων ενημέρωσης για τη γρηγορότερη αναφορά εστιών πυρκαγιάς, αλλά και την καλύτερη διάδοση πληροφοριών

 Πυρόσβεση

• βελτίωση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών στα πρώτα κρίσιμα λεπτά μέσω: 
• • εγκατάστασης τεχνολογικών συστημάτων επιτήρησης και έγκαιρης προειδοποίησης σε περιοχές υψηλού κινδύνου
  • αναβάθμισης των πυροσβεστικών αεροσκαφών
  • αύξησης του στόλου των πυροσβεστικών οχημάτων 

• ενοποιημένη ηγεσία σε επίπεδο πυρκαγιών με σκοπό τη βελτίωση της ταχύτητας αντίδρασης
• βελτίωση της συνεργασίας και της επικοινωνίας όλων των αρμόδιων φορέων για την πυροπροστασία μέσω απλούστευσης των επικοινωνιών και της λήψης αποφάσεων
• ορθολογική χρήση των αποθεματικών ανθρωπίνων και μηχανικών πόρων για την εξασφάλιση κρίσιμης μάζας σε κάθε πυρκαγιά
• βέλτιστη κατανομή των μόνιμων ανθρωπίνων και μηχανικών πόρων πυρόσβεσης σε μη αστικές εκτάσεις
• σύνταξη νέων, πλήρων και εφαρμόσιμων σχεδίων εκκένωσης για ημιαστικές περιοχές
• χρησιμοποίηση κατάλληλα επιλεγμένων και συστηματικά εκπαιδευμένων πυροσβεστών που έχουν ενσωματωθεί πλήρως στην επιχειρησιακή δομή διοίκησης

Δομές

• ενιαία πυροσβεστική δύναμη, σε περιφερειακό επίπεδο, ανεξάρτητη από τις τοπικές αρχές και πλήρως εξουσιοδοτημένη να σώσει ζωές και περιουσίες
• θέσπιση ενιαίου εθνικού κέντρου παρακολούθησης και συντονισμού πυρασφάλειας σε σύνδεση με τα αντίστοιχα περιφερειακά κέντρα
• αύξηση των δαπανών για την πυροπροστασία κατά 50% μέσα στην επόμενη πενταετία στοχεύοντας στην τεχνολογική αναβάθμιση συστημάτων παρακολούθησης και πρόληψης, αλλά και στην αναβάθμιση μηχανικών πόρων
• υποχρεωτική ασφάλιση κατά των πυρκαγιών σε αστικές και ημιαστικές περιοχές
• ενοικίαση δασικών και μη αστικών εκτάσεων, με σκοπό την ήπια παραγωγική χρήση τους, με αντιστάθμισμα την πρόληψη κατά των πυρκαγιών

exomatiakaivlepo