Διαρροή του Κορονοϊού από εργαστήριο; Επιστήμονες κατηγορούν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για ελλιπή έρευνα

Με επιστολή τους προς το περιοδικό Science, 18 διακεκριμένοι επιστήμονες, παγκόσμιου φήμης, επαναφέρουν τη θεωρία της διαρροής του ιού από εργαστήριο, ως αιτία της πανδημίας.

Στις 30 Δεκεμβρίου 2019, το Πρόγραμμα Παρακολούθησης Αναδυόμενων Νόσων ενημέρωσε τον κόσμο για «πνευμονία άγνωστης αιτίας» στο Γουχάν της Κίνας. Έκτοτε, οι επιστήμονες έχουν σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο στην κατανόηση του αιτιολογικού παράγοντα, του σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου κορονοϊού 2 (SARS-CoV-2), της μετάδοσης, της παθογένεσης και του μετριασμού με εμβόλια, θεραπευτικές και μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις. Χρειάζεται ακόμη περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστεί η προέλευση της πανδημίας. Οι θεωρίες της τυχαίας απελευθέρωσης από ένα εργαστήριο και των ζωονοσογόνων διαρροών παραμένουν βιώσιμες. Η γνώση του τρόπου εμφάνισης του COVID-19 είναι ζωτικής σημασίας για την ενημέρωση των παγκόσμιων στρατηγικών για τον μετριασμό του κινδύνου μελλοντικών εστιών.

Τον Μάιο του 2020, η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας ζήτησε από τον Γενικό Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) να συνεργαστεί στενά με τους εταίρους για να προσδιορίσει την προέλευση του SARS-CoV-2 (2). Τον Νοέμβριο, δημοσιεύθηκαν οι Όροι εντολής για μια κοινή μελέτη Κίνας-ΠΟΥ.

Οι πληροφορίες, τα δεδομένα και τα δείγματα για την πρώτη φάση της μελέτης συλλέχθηκαν και συνοψίστηκαν από την κινεζική ομάδα. Η υπόλοιπη επιστημονική ομάδα βασίστηκε σε αυτήν την ανάλυση. Παρόλο που δεν υπήρχαν ευρήματα για τη σαφή υποστήριξη είτε ενός φυσικού τρόπου μετάδοσης (μέσω ζώων δηλαδή) είτε ενός εργαστηριακού ατυχήματος, η ομάδα αξιολόγησε την φυσική μετάδοση από έναν ενδιάμεσο ξενιστή ως “πολύ πιθανή” και ένα εργαστηριακό συμβάν ως “εξαιρετικά απίθανο” Π. 9]. Επιπλέον, δεν δόθηκε αντίστοιχη προσοχή στις δύο θεωρίες.
Μόνο 4 από τις 313 σελίδες της έκθεσης και τα παραρτήματά της αφορούσαν την πιθανότητα εργαστηριακού ατυχήματος (!). Συγκεκριμένα, ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ Tedros Ghebreyesus σχολίασε ότι η εκτίμηση της έκθεσης για στοιχεία που υποστηρίζουν εργαστηριακό ατύχημα ήταν ανεπαρκής και προσφέρθηκε να παράσχει πρόσθετους πόρους για την πλήρη αξιολόγηση της πιθανότητας.

Ως επιστήμονες με σχετική εμπειρογνωμοσύνη, συμφωνούμε με τον γενικό διευθυντή του ΠΟΥ, τις Ηνωμένες Πολιτείες και 13 άλλες χώρες και την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι είναι απαραίτητη και εφικτή η μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με την έρευνα προέλευσης αυτής της πανδημίας. Πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη τις υποθέσεις τόσο για τα φυσικά όσο και για τα εργαστηριακά αιτία μετάδοσης μέχρι να έχουμε επαρκή δεδομένα.
Μια σωστή έρευνα θα πρέπει να είναι διαφανής, αντικειμενική, βάσει δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων ευρείας εμπειρογνωμοσύνης, υπό την επιφύλαξη της ανεξάρτητης εποπτείας και με υπευθυνότητα ώστε να ελαχιστοποιεί τον αντίκτυπο των συγκρούσεων συμφερόντων. Οι οργανισμοί δημόσιας υγείας και τα ερευνητικά εργαστήρια πρέπει να ανοίξουν τα αρχεία τους στο κοινό. Οι ερευνητές πρέπει να τεκμηριώσουν την ακρίβεια και την προέλευση των δεδομένων από τα οποία διεξάγονται αναλύσεις και συμπεράσματα, έτσι ώστε οι αναλύσεις να μπορούν να αξιολογηθούν από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες.

Τέλος, σε αυτήν την εποχή του ατυχούς αντι-Ασιατικού συναισθήματος σε ορισμένες χώρες, παρατηρούμε ότι στην αρχή της πανδημίας, ήταν Κινέζοι γιατροί, επιστήμονες, δημοσιογράφοι και πολίτες που μοιράστηκαν με τον κόσμο σημαντικές πληροφορίες για την εξάπλωση του ιού— συχνά με μεγάλο προσωπικό κόστος. Πρέπει να δείξουμε την ίδια αποφασιστικότητα για την προώθηση ενός ισχυρού επιστημονικού λόγου σχετικά με αυτό το δύσκολο αλλά σημαντικό ζήτημα.