Ἡ ἀποξένωση Κεντροδεξιᾶς-Ὀρθοδοξίας

Μανώλης Κοττάκης

ΕΠΡΕΠΕ νά τό περιμένουμε. Θά φθάναμε κάποτε ἕως ἐδῶ

Τό κόμμα τοῦ ὁποίου ὁ ὕμνος περιέχει τόν στίχο «ζήτω

ἡ Ἑλλάδα, ζήτω ἡ θρησκεία, ζήτω ἡ ΝέαΔημοκρατία» (στό ἄκουσμα τοῦ ὁποίου παραληροῦσαν ἑκατομμύρια Ἕλληνες καί Ἑλληνίδες κάποτε στίς συγκεντρώσεις τοῦ Εὐάγγελου Ἀβέρωφ, τοῦ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, τοῦ Μιλτιάδη Ἔβερτ, τοῦ Κώστα Καραμανλῆ καί τοῦ Ἀντώνη Σαμαρᾶ) σήμερα ἐν μέσω πανδημίας εὑρίσκεται σέ ἀνοικτή σύγκρουση μέ τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος. Ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εἶναι ὁ πρῶτος ἡγέτης τῆς κεντροδεξιᾶς παράταξης πού στέκεται «ἀπέναντι» σέ Ἀρχιεπίσκοπο. Καί τό ἀκόμη χειρότερο: Κρίση καί μάλιστα βαθιά σοβεῖ καί στίς σχέσεις μεταξύ τῆς Ἀρχηγοῦ τοῦ κράτους Προέδρου τῆς Δημοκρατίας Αἰκατερίνης Σακελλαροπούλου μέ τήν Ἐκκλησία, μετά τήν ἀπαξιωτική στάση της ἀπέναντι στό Ἱερό Εὐαγγέλιο κατά τήν διάσημη πλέον ἐλέῳ ἐθνικοῦ ὕμνου-δοξολογία τῆς Πρωτοχρονιᾶς. Γιατί ὅμως φθάσαμε ἕως ἐδῶ; Γιατί πλέον Μητροπολῖτες ὅπως ὁ Ἰωαννίνων Μάξιμος βάλλουν εὐθέως καί ὀνομαστικῶς ἐναντίον Ὑπουργῶν πού κατοικοεδρεύουν στό Μέγαρο Μαξίμου; Ἐπειδή εἴμαστε οἱ μόνοι πού φωνάζουμε ἀπό τήν ἀρχή τῆς πανδημίας ὅτι ὁ τρόπος πού ἀντιμετωπίζει τήν Ἐκκλησία ἡ Κυβέρνηση καί τό πολιτικό σύστημα θά ἔχει ὀλέθρια ἀποτελέσματα, δικαιούμαστε νά τό ποῦμε: Ὅλο αὐτό συμβαίνει γιατί κάποιοι δέν ἀκοῦνε. Καβάλα στό ἄλογο τῶν δημοσκοπήσεων νομίζουν ὅτι δέν τούς ἀγγίζει τίποτε. Μέ συνέπεια αὐτό πού χαρακτηρίζει τήν εὐρύτερη Πολιτεία κατά τό διανύσαν διάστημα εἶναι ἡ ἀσεβής συμπεριφορά της ἀπέναντι στόν θεσμό τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ διαρκής ἀπόπειρα ταπείνωσής του. Ἡ ἐντύπωση ὅτι ἐπιδιώκεται ἡ συντριβή του.

Ἰδού ἕνας πρόχειρος ἀπολογισμός μετά ἀπό ἕνα ἔτος κορωνοϊοῦ: ποινικές διώξεις εἰς βάρος Μητροπολιτῶν (γιά Ἐφετεῖο, Πολυτεχνεῖο, Πρωτομαγιά καμμία). Διώξεις κατά κληρικῶν γιά τήν Θεία Κοινωνία. Ἀστυνομία ἔξω ἀπό τούς ναούς τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα. Πρόστιμα σέ πιστούς γιά τήν παρουσία τους σέ προαύλια ναῶν τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα. Εἰσηγήσεις Ὑπουργῶν νά ἀνοίξουν οἱ ναοί τελευταῖοι τῶν τελευταίων, στίς 30 Ἰουνίου μέ τήν λήξη τοῦ πρώτου κύματος τῆς πανδημίας (εὐτυχῶς τίς ἀπέρριψε ὁ πρωθυπουργός). Εἰσηγήσεις νά ἀνοίξουν οἱ ναοί τά Χριστούγεννα μέ ἐννέα μόλις πιστούς. (Εὐτυχῶς καί αὐτές τίς ἀπέρριψε ὁ Πρωθυπουργός.) Ἡ ζημιά ὡστόσο ἔγινε γιατί τά νυχάδικα ἄνοιξαν πρῶτα, ἡ «μισητή» Ἐκκλησία ἔμεινε καί πάλι τελευταία. Ἀπαγόρευση στά μικρά παιδιά νά ποῦν τά κάλαντα πού μιλοῦν γιά τοῦ «Χριστοῦ τήν Θεία γέννηση». Καί τό ἀποκορύφωμα: ἀνατροπή τῆς κοινῆς ὑπουργικῆς ἀπόφασης πού ἴσχυσε γιά τήν παρουσία πιστῶν κατά τίς λειτουργίες τῶν Χριστουγέννων – Πρωτοχρονιᾶς χωρίς προηγούμενη εἰσήγηση τῆς Ἐπιτροπῆς Λοιμωξιολόγων (μοῦ τό ἀποκάλυψε ὁ καθηγητής Χαράλαμπος Γῶγος σέ ραδιοφωνική συνέντευξη) καί χωρίς νά ἐνημερωθεῖ ἡ Ἐκκλησία. Ἡ ὁποία ἔμαθε τά νέα ἀπό τήν …τηλεόραση! Ποιά ἡ Ἐκκλησία, πού δύο φορές μέσα στά 200 χρόνια τῆς Ἀνεξαρτησίας μας ἐκποίησε δύο φορές τά τιμαλφῆ της σέ χρυσό καί ἀσήμι γιά νά δανειστεῖ τό ἑλληνικό κράτος καί νά φᾶνε ἕνα πιάτο ψωμί οἱ Ἕλληνες! Αὐτή τήν Ἐκκλησία τόλμησαν νά γράψουν κάποιοι στά παλαιά τους τά παπούτσια! Καί ἀπαξίωσαν νά κάνουν ἕνα τηλέφωνο νά τήν ἐνημερώσουν. Τόσο «μικρή» τήν ἔχουν στό μυαλό τους, στό ὁποῖο προηγεῖται πάντοτε τό ἐμπόριο καί οἱ τζίροι καί μένουν πάντα τελευταῖες οἱ ψυχές τῶν ἀνθρώπων. Ἦρθε μετά ταῦτα καί ἡ στάση τῆς Προέδρου τῆς Δημοκρατίας στή Μητρόπολη καί «ἔδεσε» τό γλυκό, οἱ περισσότεροι στήν Ἱεραρχία ὁμιλοῦν γιά «σχέδιο». Ἡ παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου στήν εἴσοδο τῆς Μητροπόλεως καί ἡ ὑποδοχή πού ἐπιφύλαξε στήν κυρία Σακελλαροπούλου εἶναι παράδοση πού μᾶς ἔρχεται ἀπό τήν Βυζαντινή Αὐτοκρατορία. Ἀπό τότε πού ὁ Πατριάρχης ὑποδεχόταν τόν Αὐτοκράτορα στήν Ἁγία Σοφία. Παράδοση πού σηματοδοτεῖ τόν σεβασμό τῆς Ἐκκλησίας στήν κοσμική ἐξουσία. Εἶναι μεγίστη τιμή.

Τό δέ Εὐαγγέλιο πού προετάθη ἀπό τόν Ἱερώνυμο στήν Πρόεδρο πρός ἀσπασμόν δέν εἶναι ἁπλῶς ἕνα θρησκευτικό κείμενο. Εἶναι ἕνα κειμήλιο πού συνδέεται μέ τήν Ἱστορία διακοσίων ἐτῶν τοῦ νεότερου Ἑλληνικοῦ Ἔθνους. Στό Εὐαγγέλιο ὁρκίστηκαν οἱ ἀγωνιστές τοῦ ’21, στό Εὐαγγέλιο πού σώζεται στήν Αἴγινα ὁρκίστηκε ὁ Καποδίστριας, στό Εὐαγγέλιο ὅρκιζε τούς ἀγωνιστές του ὁ Παῦλος Μελᾶς. Ὅταν ὅμως Μητροπολῖτες ἀπό ὅλη τήν Ἑλλάδα εἶδαν τήν Πρόεδρο στήλη ἅλατος, ἀπαθῆ, μέ βλέμμα ἀπλανές, μπροστά στό ἱερό κείμενο –δέν εἶχαν τήν ἀπαίτηση νά κάνει τόν σταυρό της ἄν εἶναι ἄθεη– πάγωσαν. Μητροπολῖτες μετριοπαθεῖς μέ καλή γνώμη γιά τόν Πρωθυπουργό μάλιστα. Ὅπως δέ μᾶς ἐλέχθη ἀπό πλείστους ἐξ αὐτῶν «οἱ σχέσεις μας μέ τήν Κυβέρνηση ἴσως ἀποκατασταθοῦν. Ἀλλά μέ τήν Προεδρία οἱ θερμοκρασίες ἐφεξῆς θά εἶναι Σιβηρίας. Μέ τόν ΣΥΡΙΖΑ εἴχαμε μεγάλες διαφορές ἀλλά ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας σεβόταν τήν Ἐκκλησία. Μέ τήν ΝΔ –τί παράδοξο– ἔχουμε Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας πού δέν σέβεται τήν Ἐκκλησία!». Αὐτά λένε! Ἔκανε βεβαίως ἄτσαλα ἕναν σταυρό ἡ Πρόεδρος κατά τήν ὁρκωμοσία τῆς Κυβέρνησης, ἀλλά ἄν δέν τό πιστεύει, τί νόημα ἔχει; Δέ σώζεται ἡ κατάσταση. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἔρριξε ἰδιωτικῶς τίς μπηχτές του στόν Πρωθυπουργό γιά τήν «οἰκοδέσποινα».

Ὅ,τι σᾶς γράφω εἶναι προϊόν πολύμηνου ρεπορτάζ στό ὁποῖο εἶναι ἐνσωματωμένες ὅλες οἱ τελευταῖες ἐξελίξεις. Εἴτε μᾶς ἀρέσει εἴτε ὄχι ἐδῶ ἔχουμε νά κάνουμε μέ μιά πραγματική κατάσταση ἡ ὁποία μάλιστα δέν πυροδοτήθηκε ἀπό κάποιο πολιτικό θέμα στό ὁποῖο ἀνεμίχθη ὡς μή ὤφειλε ἡ Ἐκκλησία ὅπως κατηγορήθηκε στό παρελθόν γιά τίς ταυτότητες. Πυροδοτήθηκε ἀπό τήν ἐχθρική συμπεριφορά τῆς Πολιτείας κατά τήν ἐπίλυση ζητημάτων ἐσωτερικῆς λειτουργίας τῆς Ἐκκλησίας καί μάλιστα πνευματικῶν. Δέν ἐξηγεῖται εὔκολα στόν πιστό ἡ κυβερνητική ἀντιπάθεια στήν Θεία Κοινωνία ἤ ἡ ἀπαγόρευση ρίψης τοῦ σταυροῦ σέ ἀνοικτό χῶρο μετά ἀπό τόσες ἐκπτώσεις στίς συγκεντρώσεις τῆς Ἀριστερᾶς. Οὔτε καταλαβαίνει ὁ πιστός γιατί πανηγυρίζεται ὁ διορισμός τοῦ πρώτου open gay ὑπουργοῦ κεντροδεξιᾶς κυβέρνησης τήν στιγμή πού ὁ δικός του ὁ καημός, ὁ περιορισμός τῶν θρησκευτικῶν καθηκόντων του, ἔπρεπε νά προηγεῖται. Εἶναι ἄρρητα ρήματα αὐτά γιά κάποιους, τό καταλαβαίνω, ἀλλά ἔτσι ἔχει ἡ κατάσταση. Ἀνακεφαλαιώνω λοιπόν: Εἴμαστε μπροστά σέ μιά τετραπλή κρίση. Κρίση μεταξύ Προέδρου Δημοκρατίας καί Ἐκκλησίας. Κρίση μεταξύ Κυβέρνησης καί Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία μέ τήν ἐγκύκλιο Ἱερώνυμου παρατηρεῖ δηκτικῶς «πολλοί κύκλοθεν οἱ ἐχθροί ἡμῶν».

Κρίση προσωπική στίς σχέσεις μεταξύ Πρωθυπουργοῦ – Ἀρχιεπισκόπου καί τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης εἶναι ὁ πρῶτος ἡγέτης τῆς κεντροδεξιᾶς στόν ὁποῖο ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπευθύνεται μέ τήν φράση «ὅπως στρώσατε θά κοιμηθεῖτε, κύριε Πρωθυπουργέ!» (ἡ φράσις αὐτή δέν ἐπιβεβαιώνεται ἀπό τήν Ἀρχιεπισκοπή πάντως). Ὁ Κωνσταντῖνος Μητσοτάκης εἶχε ἄριστες σχέσεις μέ τήν Ἐκκλησία –μέ εἶχε ξυπνήσει μιά φορά στίς 7 τό πρωί γιά ἕνα ἐπικριτικό θέμα πού εἶχε γράψει ἡ «Ἀπογευματινή» (ὄχι ἐγώ) γιά τόν Χριστόδουλο. Ὁ Κώστας Καραμανλῆς ἡγήθηκε τοῦ ἀγῶνα γιά τίς ταυτότητες. Ὁ Ἀντώνης Σαμαρᾶς φέρθηκε τόσο σπαθί στόν Ἱερώνυμο ὥστε ὁ τελευταῖος ἐκφράζει τήν εὐαρέσκειά του πρός τό πρόσωπό του στό τελευταῖο βιβλίο του.

Καί τέλος, κρίση ἀξιῶν. Δικαίως ἤ ἀδίκως δημιουργεῖται ἡ ἐντύπωση πώς ὁ Χριστιανισμός διώκεται «μέ σχέδιο». Ἡ τετραπλή αὐτή κρίση πρέπει νά σβήσει γιά λόγους ἐθνικούς, πολιτικούς καί ἰδεολογικούς. Ἐθνικούς διότι εἶναι ἐπιζήμια στούς καιρούς μας ἡ σύγκρουση κορυφῆς μεταξύ Προέδρου Δημοκρατίας, Πρωθυπουργοῦ καί Ἐκκλησίας. Πολιτικούς διότι οὔτε ἡ Πολιτεία οὔτε ἡ Ἐκκλησία θά βγοῦν κερδισμένες ἀπό μιά τέτοια σύγκρουση. Θά λαβωθοῦν καί οἱ δύο. Καί μάλιστα σέ μιά ἐποχή πού ἡ Πολιτεία χρειάζεται τήν συμμαχία τῆς Ἐκκλησίας γιά τόν ἐμβολιασμό. Καί ἰδεολογικούς γιατί ἡ ταπείνωση καί ἡ προσβολή τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας ἔχει συνέπειες στήν ἐκλογική συμπεριφορά. Οἱ Σημιτικοί πού ἔχουν εἰσχωρήσει στό κόμμα καί πιστεύουν σέ μιά «ἄθεη ΝΔ» παρεξηγοῦν τό γεγονός ὅτι οἱ συντηρητικοί πολῖτες σιωποῦν, δέν ἐπαναστατοῦν καί δέν βγαίνουν στούς δρόμους νά διαμαρτυρηθοῦν γιά τήν ἀσύλληπτη προσβολή πού δέχεται ὁ ἀξιακός τους κώδικας. Λένε ὅμως σέ ὅλους τούς Βουλευτές «μήν ἐκμεταλλεύεστε τό γεγονός ὅτι εἴμαστε φιλήσυχοι ἄνθρωποι». Πρόκειται γιά χιλιάδες πολῖτες πού ἀκόμη καί σήμερα δέν θεωροῦν ντεμοντέ τό «Ζήτω ἡ Ἑλλάδα, ζήτω ἡ Θρησκεία». Ἐξακολουθεῖ νά τούς ὁρίζει. Διότι πιστεύουν αὐτό πού λέει ὁ παπποῦς στήν κρητική διαφήμιση: «Μήν τήν φοβᾶσαι τήν Ἑλλάδα ὅσο ἔχει ρίζες!»…