Ανοικτή επιστολή του Τσενγκίζ Ακτάρ στον Ζοζέπ Μπορέλ για την υποδοχή Τσαβούσογλου: Πικρό αστείο ή καθαρή ντροπή;

Αγαπητέ κ. Borrell, 

Την Πέμπτη, δεχτήκατε τον αγαπητό σας φίλο

Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu με ανοιχτές αγκάλες στις Βρυξέλλες. Ήσουν ο κύριος των τελετών. Κανονικά για την Τουρκία, μια λεγόμενη «υποψήφια χώρα», ο οικοδεσπότης του Çavuşoğlu θα έπρεπε να ήταν ο Oliver Varhelyi, Επίτροπος για τη Γειτονία και τη Διεύρυνση. 

Αλλά αυτές οι μέρες έχουν περάσει πολύ. Η Τουρκία αποσύρθηκε από τη διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ για να γίνει «τρίτη χώρα», που υπάγεται στην αρμοδιότητα της Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης σας, την οποία ηγήθηκε η προκάτοχός σας Federica Mogherini. Έτσι, ο «αγαπητός σας Mevlüt» έφτασε στις Βρυξέλλες με μια γεμάτη ατζέντα. Πιθανότατα τον συμβούλεψε ο άνθρωπός σας στην Άγκυρα, ο Νικόλαος Μέιερ-Λάντρουτ, πρώην στενός συνεργάτης στον πραγματικό εγκέφαλο της πολιτικής κατευνασμού της ΕΕ, Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ. 

Η φάρσα στις Βρυξέλλες την Πέμπτη ξεκίνησε με το «ορόσημο» σας, ζωντανή δήλωση στον Τύπο πριν από τις συναντήσεις. Πρώτα απ 'όλα, αναφέρατε ορισμένα άσχετα ζητήματα και αποφύγατε προσεκτικά, να μην πείτε τίποτα σχετικά με τη θλιβερή κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου στην Τουρκία. Ως μεταγενέστερη σκέψη, προσθέσατε μια αναφορά σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ένα μεταγενέστερο αντίγραφο των σχολίων σας (και σε παρενθέσεις!) Δυστυχώς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε προγραμματίσει μια συζήτηση για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία την ίδια μέρα. Δεδομένου ότι είχατε ένα επιτακτικό καθήκον να ηρεμήσετε έναν Τούρκο, στείλατε την Επίτροπο για την Ισότητα Helena Dalli για να μιλήσει στο κοινοβούλιο εκ μέρους σας. 

Ας περάσουμε στα άσχετα σχόλια που κάνατε στον Τύπο, ένα προς ένα. Η νέα λέξη-κλειδί της «αποκλιμάκωσης» για την επίλυση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο χάνει το νόημα, καθώς η κλιμάκωση ήταν η μόνη ενέργεια της Άγκυρας. Ως πρώην υπουργός Εξωτερικών, υποθέτω ότι δεν θα εξομοιώσετε τη διπλωματία με καραβάκι με την κανονική διπλωματία. Συνεχίσατε να μιλάτε για «κοινές αξίες» και «αρχές μεταξύ της Άγκυρας και της ΕΕ». Στην πραγματικότητα, το modus operandi της Άγκυρας έρχεται σε αντίθεση με τους κανόνες, τα πρότυπα, τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ. Αυτοί οι κανόνες, στην πραγματικότητα, αντιπροσωπεύουν τα ίδια τα εμπόδια στον τρόπο της «ομαλής» λειτουργίας του τουρκικού καθεστώτος. Γι 'αυτό το σύστημα στην Άγκυρα δεν μπορεί ποτέ να αναμορφωθεί. 

Αναφέρατε τις πολιτικές διαδικασίες για τον τερματισμό των περιφερειακών συγκρούσεων στη Λιβύη, τη Συρία και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, και ζητήσατε τη συνεργασία της Τουρκίας. Αλλά δεν μπορείτε και δεν πρέπει να αγνοήσετε ότι η Τουρκία είναι μια δύναμη κατοχής στη Συρία, διατηρώντας τον εμφύλιο πόλεμο ζωντανό και δημιουργώντας όλο και περισσότερους πρόσφυγες. Η Τουρκία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο στα κατεχόμενα εδάφη της Συρίας, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Michelle Bachelet. Στη Λιβύη, συμμετείχατε προσωπικά στην Επιχείρηση Ειρήνη, μια ναυτική αστυνομική δύναμη η οποία στοχεύει ειδικότερα την Τουρκία που καταστρέφει το εμπάργκο. Και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η Τουρκία δεν ήταν ένα ουδέτερος παίκτης αλλά συμμετείχε πολεμώντας. 

Πρέπει κανείς να αναρωτηθεί ποιες «πολιτικές διαδικασίες» έχετε στο μυαλό σας. Αναφέρατε επίσης τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, για επανάληψη των διαπραγματεύσεων για το μέλλον της διχασμένης Κύπρου. Όμως, η νέα τουρκοκυπριακή διοίκηση στο Βορρά, εντελώς υποταγμένη στην Άγκυρα, επιμένει τώρα σε μια λύση δύο κρατών που απορρίφθηκε από τον υπόλοιπο κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ. Δεν χρειάζεται να αναφέρω τη λεγόμενη «Μεσογειακή Διάσκεψη», που πρότεινε η Τουρκία. Μια τέτοια συγκέντρωση πολιτικών ηγετών παραμένει εκτός ερώτησης για την Κύπρο μέλος της ΕΕ, διότι θα νομιμοποιούσε την παράνομη διοίκηση στο Βορρά. 

Αναφερθήκατε επίσης στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας χρησιμοποιώντας τη γαλλική λέξη "adhésion", που σημαίνει προσήλωση στα αγγλικά. Αυτό το λεξιλόγιο είναι κατανοητό όμως, καθώς τηρείτε τις απόψεις της Άγκυρας! Προφανώς, οι σύμβουλοί σας δεν ήταν αρκετά προσεκτικοί κατά τη σύνταξη της δήλωσής σας την Πέμπτη. Ωστόσο, δεν μπορείτε να αγνοήσετε, τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2018, τα οποία παγώνουν, πιθανώς ad vitam aeternam, τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας καθώς και την αναθεώρηση της τελωνειακής ένωσης. 

Αυτά τα συμπεράσματα υπογράφηκαν από τη χώρα σας, την Ισπανία, η οποία παρά τις πλούσιες εμπορικές της συμφωνίες με την Τουρκία, δεν είναι έτοιμη να συζητήσει την ένταξη. Όσον αφορά την εξαίρεση από τις θεωρήσεις Σένγκεν για τους πολίτες της Τουρκίας, να γνωρίζετε ότι το τελικό εμπόδιο παραμένει πολιτικό. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ γνωρίζουν καλά την ύπαρξη Τούρκων υπηκόων ανάμεσα στις τάξεις του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), την αυξανόμενη ισλαμοφοβία και την Τουρκοφοβία στην Ευρώπη, τον τεράστιο αριθμό ανέργων στην Τουρκία και τους πιθανούς αιτούντες άσυλο που αυξάνονται σε αριθμό λόγω της πολιτικής κατάστασης στη χώρα. Αυτό αποτρέπει οποιαδήποτε θετική έκβαση, μην ξεχνάτε τα κριτήρια της ΕΕ που δεν πληρούνται από την Άγκυρα. Στην πραγματικότητα, κύριε Borrell, κάθεστε χωρίς εργασία, εφόσον η ΕΕ δεν έχει κοινή εξωτερική πολιτική και δεν θα έχει στο εγγύς μέλλον. Επομένως, αποφύγετε την υποκρισία και τις κινήσεις εντυπωσιασμού. Εκτός από τις εθνικές εξωτερικές πολιτικές, οι εξωτερικές αποφάσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής διεύρυνσης, λαμβάνονται με συναίνεση μεταξύ των κρατών μελών. 

Τώρα, επιτρέψτε μου να σας πω τι γνωρίζουμε πλήρως για την Τουρκία και φαίνεται να αγνοείτε αλαζονικά. - Κανένας Τούρκος πολίτης δεν πιστεύει εύλογα στη σκοπιμότητα της ένταξης στην ΕΕ πλέον. - Με την προοπτική προσχώρησης, δεν υπάρχει μεγάλο "καρότο" για την ΕΕ. Επομένως, σταματήστε να προσποιείται ότι έχετε μοχλό πίεσης στην Άγκυρα. Σταματήστε όλες τις προσδοκίες και να είστε ευχαριστημένοι με τις συναλλαγές με την Τουρκία, όπως η συμφωνία για τους πρόσφυγες. Δεν χρειάζεται να μαζέψεις τον αγαπημένο σου φίλο Mevlüt. Είναι περισσότερο από έτοιμος να κλείσει τη συμφωνία. Κανείς δεν έχει ψευδαισθήσεις σχετικά με την επικείμενη «θετική ατζέντα» με την Τουρκία, την οποία σας ανατέθηκε να σχεδιάσετε μετά από μια έντονη ώθηση από έναν νέο «άξονα» υπέρ της Άγκυρας, με επικεφαλής τη Γερμανία και με τη συμμετοχή της Βουλγαρίας, της Ουγγαρίας, της Ιταλίας, Μάλτας, Πολωνίας και Ισπανίας. 

Γνωρίζουμε πλήρως ότι πίσω από την κενή συζήτηση «θετικής δράσης» και «στρατηγικής εταιρικής σχέσης», υπάρχει στην πραγματικότητα μια συγκεκριμένη, κυνική ατζέντα, με πέντε ομάδες λόγων για τη συνεργασία με την Άγκυρα. Τρομοκρατείστε από την προοπτική να χάσετε τον «εταίρο του ΝΑΤΟ Τουρκία» από τη Ρωσία, να θέσετε σε κίνδυνο τα οικονομικά σας συμφέροντα στην Τουρκία, να διακινδυνεύσετε τη συμφωνία για τους πρόσφυγες, να προκαλέσετε επιθετικά στοιχεία της τουρκικής διασποράς στις χώρες σας και να επιταχύνετε την κατάρρευση της Τουρκίας. Δυστυχώς, εξακολουθείτε να μην καταλαβαίνετε ότι όσο περισσότερο ευχαριστείτε τον Πρόεδρο Ερντογάν, τόσο περισσότερο χρησιμοποιεί και καταχράται τους φόβους σας, και τόσο μεγαλώνει ο κύκλος ζωής του καθεστώτος του. 

Επιτρέψτε μου να τελειώσω αυτήν την επιστολή χρησιμοποιώντας τον όρο σας, «ζωντανή τουρκική κοινωνία». Ίσως θελήσατε να πείτε, «κοινωνία των πολιτών», αλλά δεν πειράζει. Πράγματι, το ήμισυ αυτής της κοινωνίας, που είναι ένθερμοι υποστηρικτές του Τούρκου δικτάτορα, «δονείται» - ή θα πούμε, «τρέμουν» - μπροστά του, είτε από έκσταση, μυστικό φόβο, είτε λόγω κρύου, ασθένειας και πείνας. Πιθανότατα δεν γνωρίζετε, ναι, στην πραγματικότητα υπάρχει πείνα στην Τουρκία τώρα. Όσον αφορά το υπόλοιπο μισό της κοινωνίας, υπάρχουν πολλές πραγματικές πληροφορίες και δεδομένα που παρέχονται από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα σχετικά με τις «δονήσεις» αυτών των ανθρώπων και τις τρομερές μοίρες τους. Επιτρέψτε μου να μοιραστώ δύο νέες φιγούρες. Σύμφωνα με τον Sezgin Tanrıkulu, έναν κορυφαίο βουλευτή του αντιπολιτευόμενου Δημοκρατικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), 1.855 Τούρκοι πολίτες βασανίστηκαν σε αστυνομική κράτηση και φυλακές το 2020. Αυτό αυξάνει το σύνολο από την έναρξη της θητείας του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) το 2002 έως 27.493 «δονούμενοι» πολίτες που υπέστησαν βασανιστήρια, κάτι που έχει γίνει συστηματικό.

Επομένως, αποφύγετε να προσθέσετε προσβολή στην πληγή. Σύμφωνοι; 

Παρεμπιπτόντως: Είμαι βέβαιος ότι έχετε ακούσει ότι τα κράτη μέλη στην Ανατολική Ευρώπη, είναι αρκετά δυσαρεστημένα με το ταξίδι σας στη Μόσχα για να κατευνάσουν έναν άλλο δικτάτορα, ο οποίος μόλις φυλάκιζε τον κορυφαίο αντίπαλό του, Alexei Navalny. Ακριβώς όπως και ο αντίστοιχός του στην Τουρκία, ο Selâhattin Demirtaş, είναι προφανώς κάποιος που ποτέ δεν σας ενδιαφέρει πραγματικά. 

*Ο Τσενγκίζ Ακτάρ. Τούρκος συγγραφέας και Ακαδημαϊκός υπηρέτησε στον ΟΗΕ για 20 χρόνια, επιστρέφοντας ως καθηγητής στην Τουρκία το 2000.

Ο Τσενγκίζ Ακτάρ το 2018 ξεκίνησε μια διαδικτυακή απολογητική καμπάνια απευθυνόμενη στους Αρμένιους, «Ζητώ συγγνώμη από τους Αρμενίους», η οποία υποστηρίχθηκε από μεγάλο αριθμό Τούρκων λόγιων καθώς επίσης και από 32.000 πολίτες.

Σήμερα ζει στην Ελλάδα και είναι αναπληρωτής καθηγητής στο ΕΚΠΑ,Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών)