Μνημείο Αρμενικής Γενοκτονίας στο Εριβάν |
Η γενοκτονία των Αρμενίων τιμάται κάθε
χρόνο στις 24 Απριλίου σαν ημέρα μνήμης της εξόντωσης 1,5 εκατομμυρίου
Αρμενίων πολιτών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας κατά την διάρκεια του
Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι πράξεις γενοκτονίας άρχισαν από το 1894
επί Σουλτάνου Αμπτούλ Χαμίτ αλλά εντάθηκαν και επεκτάθηκαν μετά την
επικράτηση της επανάστασης των Νεότουρκων
(1908) σε όλους ανεξαιρέτως
τους μη μουσουλμανικούς πληθυσμούς, Αρμένιους, Έλληνες, Ασσύριους.
Σαν συμβολική έναρξη, ειδικά της
Αρμενικής Γενοκτονίας, θεωρείται η 24η Απριλίου του 1915, όταν η ηγεσία
της Αρμενικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης φυλακίστηκε και 250
περίπου επιφανείς Αρμένιοι της Πόλης απαγχονίστηκαν την ίδια ημέρα,
κατόπιν εντολής του Τούρκου Υπουργού Εσωτερικών Ταλαάτ Πασά.
Η εξόντωση 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων από
τους Νεότουρκους μπορεί να θεωρείται γενοκτονία από την Διεθνή Ένωση
Μελετητών για τη Γενοκτονία (International Association of Genocide Scholars)
αλλά και δεκάδες χώρες του κόσμου που την έχουν αναγνωρίσει, όχι όμως
από την Τουρκία που ακόμα και σήμερα θεωρεί την γενοκτονία «Αρμενικά ψεύδη».
Στις 25 Απριλίου 2014 ο Πρόεδρος της
Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν μιλώντας στην Τουρκική Ένωση Ανεξάρτητων
Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών (MÜSİAD) κατηγόρησε τους προέδρους Γαλλίας, Γερμανίας και Ρωσίας ότι «υποστηρίζουν θέσεις που βασίζονται στα αρμενικά ψεύδη» επειδή στις τελετές μνήμης χρησιμοποίησαν τον όρο «Γενοκτονία» και κάλεσαν την Τουρκία να την αναγνωρίσει. Αναφερόμενος στην έκκληση της 15ης
Απριλίου 2015 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το ίδιο θέμα (αναγνώριση
της γενοκτονίας των Αρμενίων από την Τουρκία) ο Τούρκος πρόεδρος έδειξε
το ίδιο εκνευρισμένος: «Δεν έχουμε ανάγκη από τις σκέψεις και τις θέσεις σας, κρατείστε τες για τον εαυτό σας...»
Λίγες μέρες νωρίτερα, τις 21 Απριλίου
2015, ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Ρώσου Προέδρου Β. Πούτιν, είχε
κάνει μια φλεγματική δήλωση για τις ποικίλες Τουρκικές αντιδράσεις στην
παρουσία σημαντικών ξένων ηγετών στην Αρμενική πρωτεύουσα για τις
εκδηλώσεις μνήμης:
«Οι καλές σχέσεις Ρωσίας και
Τουρκίας δεν πρόκειται να διαταραχθούν από την επίσκεψη του Ρώσου
προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αρμενία, στις 24 Απριλίου, με αφορμή τις
εκδηλώσεις τιμής προς τα θύματα της γενοκτονίας που διέπραξαν οι
Τούρκοι, 100 χρόνια πριν. Οι σχέσεις Ρωσίας και Τουρκίας είναι ισχυρά
θεμελιωμένες και βασίζονται στα κοινά οικονομικά συμφέροντα. Υπό αυτό το
πρίσμα δεν μπορεί να διανοηθεί κανείς πως οι διμερείς σχέσεις θα
επηρεαστούν».
Η ανακοίνωση του Τουρκικού Υπουργείου
Εξωτερικών μετά τις εκδηλώσεις μνήμης (25/4/2015) επιβεβαίωσαν
πανηγυρικά την Ρωσική βαρύτητα στην γεοπολιτική ζυγαριά της Τουρκίας,
βάζοντας στην άκρη λεονταρισμούς και λοιπές μεγαλοστομίες: «Ενώ
αναμένουμε από την Ρωσία να δώσει σημασία στην φιλία της Τουρκίας και να
λάβει υπ’ όψιν τις ευαισθησίες της, η επιμονή της στο λάθος δεν βοηθά
την ειρήνη και την ευημερία της περιοχής μας. Το μόνο που μπορεί να
κάνει η Ρωσία είναι να εγκαταλείψει την προκατειλημμένη της προσέγγιση
που ενθαρρύνει την Αρμενία και τους Αρμένιους να ανταποκριθούν θετικά
στην έκκληση της Τουρκίας για ειρήνη και φιλία».
Αλλά και ο Τούρκος Υπουργός επί των θεμάτων Ευρωπαϊκής Ένωσης Βολκάν Μπόζκιρ όχι μόνο παρέστη για πρώτη φορά
στην επιμνημόσυνη δέηση που τελέστηκε στην έδρα του Αρμενικού
Πατριαρχείου στην Πόλη (στην ίδια εκδήλωση που περιελάμβανε και Θεία
λειτουργία παρέστη ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος), αλλά βρήκε
την ευκαιρία να κάνει και δηλώσεις που υπαγορεύονται από τις ίδιες
«γεοπολιτικές ισορροπίες»: «Με τους Αρμένιους αδελφούς μας έχουμε
μια ιστορία 1000 ετών. Πρέπει να λαμβάνεται όλη η χρονική περίοδος υπ’
όψιν και όχι μόνο το 1915. Εμείς επιθυμούμε να εξετασθεί όλη η ιστορία
από το 1870 μέχρι και το 1920. Επιθυμούμε να προχωρήσουμε μαζί ειρηνικά
στο μέλλον και να εγκαταλειφθεί στο παρελθόν αυτή η εχθρότητα».
Εξ άλλου, Τούρκοι δημοσιογράφοι και
διανοούμενοι δεν διστάζουν να θεωρούν απαραίτητη την αναγνώριση της
γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους. Πολύ χαρακτηριστικό
παράδειγμα αποτελεί ο Χασάν Κεμάλ, δημοσιογράφος και συγγραφέας ο οποίος
είναι εγγονός του Τζεμάλ Πασά, ενός από τους κορυφαίους δράστες της
Γενοκτονίας των Αρμενίων. Ο Χασάν Κεμάλ με άρθρο του (Νοέμβριος 2013, T24 online newspaper), καλούσε την Τουρκία «να
μοιραστεί τον πόνο των Αρμενίων και να παρουσιάσει με θάρρος την
τραγωδία αυτή στην ευρύτερη Τουρκική κοινωνία εν όψει των επερχόμενων
εκδηλώσεων για την συμπλήρωση 100 χρόνων». Δεν παρέλειπε μάλιστα να υπογραμμίσει πως «οι
Αρμένιοι είναι ένας λαός από την Ανατολία με βαθιές ρίζες, όπως και οι
Κούρδοι, που ζούσαν εκεί πολύ πριν εμφανιστούν οι Τούρκοι» και να διακηρύξει πως «η
Τουρκία δεν έχει ακόμη αποδεχθεί το γεγονός ότι οι Αρμένιοι αποκόπηκαν
από τις ιστορικές ρίζες τους και την πατρίδα τους το 1915».
Ο πρόεδρος της Αρμενίας Σερζ Σαρκισιάν στο φετινό του μήνυμα τονίζει ξεκάθαρα –μεταξύ άλλων- την ίδια αναγκαιότητα: «Η
γενοκτονία συνεχίζει να υφίσταται όσο ο διάδοχος της Οθωμανικής
Τουρκίας συνεχίζει την πολιτική της πλήρους άρνησης. Μόνον η αναγνώριση
και η καταδίκη της μπορούν να εμποδίσουν την επανάληψη ενός τέτοιου
εγκλήματος στο μέλλον. 1,5 εκατ. μέλη της Αρμενικής κοινότητας σκοτώθηκαν μόνο και μόνο επειδή ήταν Αρμένιοι».
Πορεία μνήμης για την γενοκτονία των Αρμενίων |
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η Τουρκία
φαίνεται παγιδευμένη σε ένα πραγματικό αδιέξοδο: Από την μία πλευρά
καυχιέται πως αποτελεί την συνέχεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και
εφαρμόζει στην πράξη τον επεκτατισμό και τις ιδέες των Νεότουρκων αλλά
από την άλλη αρνείται πεισματικά να αποδεχτεί τα ειδεχθή εγκλήματα τους!
Μια πιθανή πορεία της Τουρκίας προς την
Ευρωπαϊκή Ένωση προϋποθέτει την αναγνώριση της «εθνοκάθαρσης» που
εφάρμοσαν οι Νεότουρκοι στους μη μουσουλμανικούς πληθυσμούς με την
γενοκτονία όχι μόνο των Αρμενίων αλλά και των Ελλήνων και των Ασσυρίων.
Προϋποθέτει επίσης την αυτογνωσία για την λέξη Τούρκος η οποία, σύμφωνα με σύγχρονους Τούρκους καθηγητές όπως ο Cemalettin Taşkıran, καθηγητής ιστορίας του πανεπιστήμιου Gazi ή ο καθηγητής Yasin Aktay
που είναι και μέλος της κεντρικής επιτροπής του κόμματος των
ισλαμιστών, στην οθωμανική εποχή ήταν ένας άκρως υποτιμητικός
χαρακτηρισμός και σήμαινε γάιδαρος. Η ίδια η λέξη Τούρκος δεν απαντούσε πουθενά στα επίσημα έγραφα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι το 1876!
Τέλος, η διολίσθηση της σύγχρονης
Τουρκίας προς ένα ιδιόρρυθμο ολοκληρωτισμό μετά την τρίτη συνεχόμενη
εκλογική νίκη του Ρ.Τ. Ερντογάν και την μεταπήδηση του στην Προεδρία της
Τουρκικής Δημοκρατίας αποτελεί μια ανησυχητική πραγματικότητα.
Ενδεχόμενη, νέα επικράτηση του κόμματος του Ερντογάν στις επερχόμενες
βουλευτικές εκλογές της Τουρκίας (7 Ιουνίου 2015) με ποσοστά που θα του
επιτρέψουν να μεταφέρει επίσημα πλέον την πραγματική εξουσία από το
πρωθυπουργικό γραφείο στο Προεδρικό μέγαρο, θεωρείται βέβαιο πως θα τον
καταστήσει ακόμα πιο απολυταρχικό και μεγαλομανή, με ότι αυτά
συνεπάγονται…
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια δημοσιεύονται με μια καθυστέρηση και αφού τα δει κάποιος από τη διαχείριση...και όχι για λογοκρισία αλλά έλεγχο για: μη αναφορά σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, διευθύνσεις, προσβλητικά, υποτιμητικά και υβριστικά μηνύματα ή δεσμούς (Link) με σεξουαλικό περιεχόμενο.
Η φιλοξενία και οι αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων, τα σχόλια και οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά. Προειδοποίηση: Περιεχόμενο Αυστηρώς Ακατάλληλο για εκείνους που νομίζουν ότι θίγονται προσωπικά στην ανάρτηση κειμένου αντίθετο με την ιδεολογική τους ταυτότητα ή άποψη, σε αυτούς λέμε ότι ποτέ δεν τους υποχρεώσαμε να διαβάσουν το περιεχόμενο του ιστολογίου μας.