Η διαπραγματευτική στρατηγική της Ελλάδας ως κράτος-μέλος της ΕΕ και το ύστερο ευρωπαϊκό θέατρο του παραλόγου

Σημείωση 24.8.2012: Το δοκίμιο που ακολουθεί αρχικά αναρτήθηκε στην  διεύθυνση στο πλαίσιο σειράς υπερκομματικών παρεμβάσεων ενόψει της κρίσης και των διαδοχικών εκλογών του 2012. Αναδημοσιεύτηκε 15 περίπου χιλιάδες φορές στο διαδίκτυο. 

Το αναπαράγω αυτούσιο εδώ, καθότι πέραν της συγκυριακής σημασίας του, περιέχει διαχρονικά στοιχεία για τον χαρακτήρα της ΕΕ, την θέση ενός κράτους-μέλους στην διαδικασία ολοκλήρωσης και τις καθιερωμένες επί δεκαετίες διαπραγματευτικές πρακτικές.

Ζητήματα του κειμένου αυτού έχουν εξεταστεί σε δημοσιεύσεις χιλιάδων σελίδων στην αγγλική και ελληνική γλώσσα (οι δέκα περίπου μονογραφίες για την ΕΕ, δοκίμια και άρθρα). Εμπεριέχει, επιπλέον, γνώσεις από την δεκαετή υπηρεσία μου σε διπλωματική αποστολή στις Βρυξέλλες και την κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου συμμετοχή μου στις κοινοτικές διαπραγματεύσεις που καθημερινά διεξάγονται εκεί. Αποτελούν, κατά κάποιο τρόπο, ολοκλήρωση θεωρητικής και πρακτικής γνώσης.

        Σχεδόν τρία χρόνια μετά την κρίση, κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει το γεγονός ότι αυτό που πολλοί φοβούμασταν είναι πραγματικότητα: Το πολιτικό προσωπικό του νεοελληνικού κράτους στερείται στοιχειωδών γνώσεων και διαπραγματευτικών δεξιοτήτων άσκησης εξωτερικής πολιτικής. Όσον αφορά την ελληνική ευρωπαϊκή πολιτική, επιπλέον, η περιρρέουσα συμβατική ατμόσφαιρα και οι αναρίθμητες επιστημονικά μεταμφιεσμένες ασυναρτησίες δεν αφήνουν περιθώρια ορθολογιστικής συμμετοχής στην διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Εξάλλου, τα δυσμενή αποτελέσματα είναι κάτι περισσότερο από ορατά. Στην διεύθυνση http://www.ifestosedu.gr/111ONEGreeceWarning.htm παραθέτω τρεις επιφυλλίδες που γράφτηκαν το 1999, το 2000 και το 2002. Αντλούν από πολλές εκτενέστερες και άρχισαν να διατυπώνονται με τεκμηριωμένο τρόπο μονογραφίες ήδη από το 1990. Ο λόγος που τις υπενθυμίζω δεν είναι για να διεκδικηθεί κάποιο δάφνινο στεφάνι αλλά για να τονιστεί η σημασία της μη ιδεολογικής και επιστημονικά θεμελιωμένης ανάλυσης. Η παραγνώριση των επιχειρημάτων αυτών στοίχισε στην Ελλάδα πολλές εκατοντάδες δισεκατομμύρια!! και πιθανότητα, κάτι το οποίο βεβαίως απευχόμαστε, την ολική της καταστροφή.

        Με κάθε αντικειμενικό κριτήριο το πολιτικό προσωπικό του νεοελληνικού κράτους βαθμολογείται μηδέν. Μετά την κρίση του 1999 δεν συγκρότησε επιχειρήματα στήριξης της εθνικού συμφέροντος και μια διαπραγματευτική στρατηγική άξια ενός ισότιμου μέλους της ΕΕ. Η Ελλάδα συμμετέχει στην διαδικασία ολοκλήρωσης ως ουραγός και όχι ως ισότιμο μέλος, το πολιτικό προσωπικό δεν δείχνει να γνωρίζει τα θεσμικά και πολιτικά λάθη που θα επέτρεπαν στην Ελλάδα να υπεραμυνθεί του συμφέροντος επιβίωσής της και οι συνομιλίες με το πολιτικό προσωπικό των άλλων μελών και με τους ευρωγραφειοκράτες θυμίζει έντονα την σχέση των αποικιοκρατών με τους υποτελείς τους. Στερούνται κοσμοθεωρητικού οράματος, λειτουργούν στο πόδι και πρόχειρα και δέχονται αδιαμαρτύρητα τα ιδιοτελή κελεύσματα των τρίτων. Τα αίτια είναι πολλά και θα εξεταστούν σε επερχόμενες δημοσιεύσεις. Εδώ σημειώνουμε μόνο ότι γράφοντας τον Αύγουστο 2012 οι τάσεις που επικρατούν οδηγούν στο οικονομικό τέλμα, στην κρατική εκμηδένιση, στην κοινωνική διαίρεση και στην υποβάθμιση της διεθνούς θέσης της Ελλάδας. Επιπρόσθετα, κράτη που επί δεκαετίες απειλούν την Ελλάδα, απλά τυγχάνει συγκυριακά να είναι απασχολημένα με άλλα περιφερειακά προβλήματά (τους). Διαφορετικά θα είχαμε υποστεί ήδη τις συνέπειες της πλήρους στρατηγικής ανυπαρξίας μας. Συναφώς σημειώνεται, επίσης, ότι οι στρατηγικές ανακατατάξεις της περιφέρειάς μας θα επέτρεπαν στην Ελλάδα -εάν το πολιτικό προσωπικό και ένα συγκεκριμένο "ίδρυμα" που επηρέασε καταστροφικά την ελληνική διπλωματία δεν είχαν εκμηδενίσει στρατηγικά και πνευματικά το νεοελληνικό κράτος- να δώσει οριστική λύση σε προβλήματά δεκαετιών αν όχι αιώνων.

        Θα συνεχίσουμε να παρατηρούμε και αναλύουμε τα ζητήματα αυτά σε μια μονιμότερη βάση και στην βάση μιας μακροχρόνιας προοπτικής.

Παναγιώτης Ήφαιστος www.ifestosedu.gr

«Όσα ωφελούν τους ιδιοτελείς τα προπαγανδίζουν οι αφελείς» (Παναγιώτης Κονδύλης).

Καθηγητής Παναγιώτης Ήφαιστος
Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
e-mail: info@ifestosedu.gr  Web www.ifestosedu.gr