H Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινεί σε βάθος έρευνα σχετικά με πιθανή κρατική ενίσχυση της Ελλάδας υπέρ της Γενικής Μεταλλευτικής και Μεταλλουργικής Α.Ε. «ΛΑΡΚΟ»

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε σε βάθος έρευνα προκειμένου να εξακριβωθεί κατά πόσο τα μέτρα κρατικής στήριξης που χορηγήθηκαν από την Ελλάδα υπέρ της Γενικής Μεταλλευτικής και Μεταλλουργικής Α.Ε. «ΛΑΡΚΟ» (ΛΑΡΚΟ), ύψους άνω των 105 εκατ. ευρώ, είναι συμβατά με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ. 

Η Επιτροπή δεν έχει πεισθεί ότι τα μέτρα είναι σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, και ιδίως τους κανόνες σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων.

Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η έναρξη σε βάθος έρευνας δεν προδικάζει το αποτέλεσμα της έρευνας αυτής, στο πλαίσιο της οποίας παρέχεται στην Ελλάδα και σε άλλους ενδιαφερόμενους τρίτους η ευκαιρία να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους για τα μέτρα που αξιολογεί η Επιτροπή.

Θεωρείται πιθανό ότι κατά το παρελθόν η ΛΑΡΚΟ επωφεληθηκε από διάφορα μέτρα κρατικών ενισχύσεων ύψους άνω των 105 εκατ. ευρώ. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου το 2009 και αρκετές κρατικές εγγυήσεις για δάνεια κατά την περίοδο 2008-2010, πιθανή μη είσπραξη από το κράτος ενός χρέους από το 2004, και παραίτηση από την είσπραξη προκαταβολής φορολογικού προστίμου το 2010. Βάσει των οικονομικών δεδομένων της ΛΑΡΚΟ, η εταιρεία φαίνεται ότι αντιμετώπιζε προβλήματα τουλάχιστον από το 2008.

Η Επιτροπή θα διερευνήσει τώρα κατά πόσο τα μέτρα αυτά συνιστούν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια των κανόνων της ΕΕ. Μέτρα δημόσιας στήριξης συνιστούν κρατική ενίσχυση εάν δεν έχουν χορηγηθεί υπό όρους που θα ήταν αποδεκτοί για έναν ιδιωτικό φορέα που ενεργεί βάσει των κανόνων της αγοράς. Εάν οιοδήποτε από τα μέτρα περιλαμβάνει κρατικές ενισχύσεις, η Επιτροπή θα εξετάσει στη συνέχεια κατά πόσον οι ενισχύσεις αυτές είναι συμβατές με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ.

Οι κατευθυντήριες γραμμές του 2004 για τις ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης καθορίζουν αυστηρούς όρους υπό τους οποίους οι προβληματικές επιχειρήσεις μπορούν να λάβουν κρατική ενίσχυση. Ειδικότερα, ενίσχυση διάσωσης και αναδιάρθρωσης μπορεί να χορηγηθεί μία μόνο φορά σε περίοδο 10 ετών (σύμφωνα με τη λεγόμενη αρχή της «εφάπαξ ενίσχυσης»). Επιπλέον, η ενίσχυση αυτή πρέπει είτε να περατωθεί μετά από 6 μήνες ή είτε να χορηγείται προκειμένου να εφαρμοστεί κατάλληλο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Η Επιτροπή αμφιβάλλει κατά πόσο, όσον αφορά τη ΛΑΡΚΟ, τα μέτρα στήριξης χορηγήθηκαν στο πλαίσιο τέτοιου σχεδίου αναδιάρθρωσης και εάν τα μέτρα αυτά έχουν περατωθεί. Η Επιτροπή αμφιβάλλει επίσης αν έχει τηρηθεί η αρχή της «εφάπαξ ενίσχυσης».

Ιστορικό

Η ΛΑΡΚΟ ειδικεύεται στους τομείς της εξόρυξης και επεξεργασίας κοιτασμάτων λατερίτη, της εξόρυξης λιγνίτη και της παραγωγής σιδηρονικελίου και υποπροϊόντων. Εξάγει το μεγαλύτερο τμήμα της παραγωγής της στην ΕΕ ή σε ευρωπαϊκές χώρες, στοχεύοντας κυρίως στις βιομηχανίες αλουμινίου και χάλυβα και συγκαταλέγεται μεταξύ των 5 μεγαλύτερων εταιρειών πώλησης των προϊόντων αυτών σε παγκόσμιο επίπεδο. Το 2012, ποσοστό 55,2% των μετοχών της ΛΑΡΚΟ ανήκε στο ελληνικό Δημόσιο, 33,4% στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα) και 11,4% στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. (η κατεστημένη εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας, στην οποία το δημόσιο είναι ο πλειοψηφικός μέτοχος).

Η ΛΑΡΚΟ άρχισε να είναι προβληματική τουλάχιστον από το 2008 και περιλαμβάνεται στο ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης.

Οι δημόσιες παρεμβάσεις σε εταιρείες που ασκούν οικονομικές δραστηριότητες μπορεί να θεωρηθούν ότι δεν περιλαμβάνουν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια των κανόνων της ΕΕ όταν πραγματοποιούνται υπό όρους που θα ήταν αποδεκτοί για έναν ιδιωτικό φορέα που ενεργεί βάσει των κανόνων της αγοράς (η λεγόμενη «αρχή του επενδυτή στην οικονομία της αγοράς» – ΑΕΟΑ). Εάν δεν τηρείται η αρχή του επενδυτή σε οικονομία της αγοράς, η δημόσια παρέμβαση συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια των κανόνων της ΕΕ (άρθρο 107 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης – ΣΛΕΕ), δεδομένου ότι παρέχει στον δικαιούχο οικονομικό πλεονέκτημα το οποίο δεν έχουν οι ανταγωνιστές του. Στη συνέχεια, η Επιτροπή θα προβεί σε αξιολόγηση για το κατά πόσο η εν λόγω ενίσχυση μπορεί να θεωρηθεί συμβιβάσιμη με τους κοινούς κανόνες της ΕΕ που επιτρέπουν ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων, όπως τις κατευθυντήριες γραμμές του 2004 για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων.