Προσεκτικά βήματα για το φυσικό αέριο και στενές σχέσεις με ΝΑΤΟ και Ισραήλ!

Μήνυμα ενότητας του Ελληνισμού και συνεργασίας με την Αθήνα στέλνει ο υποψήφιος πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη στη «δημοκρατία», λίγες μέρες πριν από την κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής.

Ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού τονίζει ότι «όταν η Ελλάδα και η Κύπρος συνεργάζονται με ειλικρίνεια, αλληλοκατανόηση και υπευθυνότητα, φέρνουν σε πέρας τις δύσκολες προκλήσεις»,
υπογραμμίζοντας ότι αυτό το μήνυμα απευθύνεται «ιδιαιτέρως προς τον φίλο Αντώνη Σαμαρά, με τον οποίο εμείς και τα κόμματά μας διατηρούμε αδελφικές σχέσεις».

Ο κ. Αναστασιάδης υπογραμμίζει ότι με την άμεση αίτηση ένταξης στον «Συνεταιρισμό για την ειρήνη» και τη βελτίωση των σχέσεων με το ΝΑΤΟ θα ενδυναμωθούν οι δεσμοί της Κύπρου με τους ευρωατλαντικούς θεσμούς, ενώ τονίζει την ανάγκη πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και προσεκτικών βημάτων για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Κύριε Πρόεδρε, βρισκόμαστε μπροστά στις πιο κρίσιμες ίσως εκλογές από ιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το Κυπριακό παραμένει άλυτο, παρά τις προσδοκίες που δημιουργούσε κάθε αλλαγή της πολιτικής καταστάσεως, και πλέον η κυπριακή οικονομία δοκιμάζεται. Ποιες θα είναι οι προτεραιότητές σας την επομένη των εκλογών;
Οπως αντιλαμβάνεστε, η οικονομία έχει καταστεί το πιο επείγον και κρίσιμο πρόβλημα της Κύπρου. Προτεραιότητά μου θα είναι η πραγματοποίηση μιας πλήρους και αντικειμενικής απογραφής για το τι παραλαμβάνουμε στον κρίσιμο τομέα της οικονομίας.
Ομως το Κυπριακό Πρόβλημα δεν παύει να βρίσκεται στις προτεραιότητές μας. Θα πρέπει να συνέλθει το ταχύτερο δυνατόν το Εθνικό Συμβούλιο, για να γίνει μια συνεκτίμηση του πού βρίσκεται το εθνικό μας θέμα και την ίδια ώρα να δούμε σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι πολιτικές που αφορούν τη διαχείριση και ταχύτερη δυνατή αξιοποίηση του φυσικού αερίου.
Ταυτόχρονα, έχουμε δεσμευτεί για συγκεκριμένες θεσμικές αλλαγές και ανασυγκρότηση του κράτους. Ηδη έχει γίνει μια σημαντική νομοτεχνική προεργασία από ομάδα ειδικών. Σχεδόν όλες οι δεσμεύσεις μας έχουν πάρει τη μορφή νομοσχεδίων ή προτάσεων νόμου, που θα κατατεθούν στη Βουλή αμέσως μετά τις εκλογές, εφόσον ο λαός με τιμήσει με την ψήφο του. Εχουμε δηλαδή διαμορφώσει ένα συγκεκριμένο πλάνο πορείας με βάση τα προβλήματα που η χώρα αντιμετωπίζει και τις άμεσες και στοχευμένες κινήσεις στις οποίες θα πρέπει να προχωρήσει η νέα κυβέρνηση, προκειμένου το ταχύτερο δυνατό να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της κυπριακής οικονομίας.
Οι δανειακές συμβάσεις με την Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΔΝΤ φαίνεται να είναι μονόδρομος. Πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξουν άλλες εναλλακτικές λύσεις για τη χρηματοδότηση της κυπριακής οικονομίας;
Εχουμε επιφυλάξεις για πολλά από όσα περιλαμβάνονται στο μνημόνιο. Πολλά που θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει αν γινόταν έγκαιρη και ορθή διαπραγμάτευση, ή έστω εάν εισακούονταν οι δικές μας εισηγήσεις. Η υπέρτατη έγνοια μας, όμως, ήταν και παραμένει η διάσωση της οικονομίας μας. Η αποφυγή μιας στάσης πληρωμών και η αναπόφευκτη, σε μια τέτοια περίπτωση, κατάληξη σε ένα δεύτερο μνημόνιο. Γι' αυτό, παρά τις επιφυλάξεις μας, προσφέραμε υπεύθυνη στήριξη στην έγκριση των μνημονιακών νομοσχεδίων, όπως άλλωστε έπραξε υπεύθυνα και το σύνολο σχεδόν των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.
Σε περίπτωση που αναλάβουμε τη διακυβέρνηση του τόπου, αυτό που θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε, μέσω της επανάκτησης της αξιοπιστίας μας και με την παράθεση ισοδύναμων εναλλακτικών προτάσεων, είναι η βελτίωση το συντομότερο δυνατό προνοιών που επιβαρύνουν αντί να ενθαρρύνουν την αναπτυξιακή προοπτική, ή που δημιουργούν πρόσθετες κοινωνικές αδικίες.
Πολλοί περιμένουν τη λύση των προβλημάτων ως διά μαγείας, με την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Σε ποιον χρονικό ορίζοντα και κάτω από ποιες προϋποθέσεις θεωρείτε ότι αυτό είναι εφικτό;
Το ζήτημα της αξιοποίησης των ενεργειακών μας πόρων είναι ζήτημα υψίστης εθνικής σημασίας για την Κύπρο. Εχει να κάνει με τη δυνατότητά μας να εξέλθουμε το συντομότερο δυνατό από την οικονομική κρίση, αλλά και να διασφαλίσουμε ένα μέλλον ελπίδας για τα παιδιά μας και τις μελλοντικές γενιές. Η αξιοποίηση του φυσικού μας πλούτου πρέπει να είναι προϊόν μιας καλά σχεδιασμένης στρατηγικής που θα στοχεύει στη μέγιστη δυνατή διασφάλιση των οικονομικών και ενεργειακών συμφερόντων της Κύπρου. Η Κύπρος πρέπει να μετατραπεί σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο.
Στηριζόμενος σε μελέτες ομάδας κορυφαίων ειδικών, με τους οποίους είχα μακρές διαβουλεύσεις, έχω ήδη καταρτίσει συγκεκριμένη πρόταση με ξεκάθαρες προτεραιότητες. Εάν ο λαός με τιμήσει με την ψήφο του, θα είμαι έτοιμος από την πρώτη κιόλας μέρα να αναλάβω δράση στον τομέα αυτόν.
Η υπόθεση των ενεργειακών κοιτασμάτων είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση για τον τόπο και τις μελλοντικές γενιές. Γι’ αυτό και δεν προσφέρεται ούτε για ανέφικτες, γρήγορες λύσεις, που οδηγούν σε όσο όσο ξεπούλημα του φυσικού μας πλούτου, ούτε για εξυπηρέτηση άλλων σκοπιμοτήτων που δεν συνάδουν με τις στρατηγικές επιδιώξεις και τα ζωτικά συμφέροντα της Κύπρου.
Επίσης, πολλοί προσβλέπουν σε μια πολυεπίπεδη συνεργασία με το Ισραήλ. Ποια θα είναι η πολιτική σας στο ζήτημα αυτό;
Ακριβώς αυτή. Ασφαλώς και θα επιδιώξω μια πολυεπίπεδη συνεργασία με το Ισραήλ και στηρίζομαι γι’ αυτό στις εμπειρίες που αποκόμισα από τις πολύ σημαντικές επαφές που είχα με τον πρόεδρο, τον πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς της χώρας, τόσο στο Ισραήλ όσο και στην Κύπρο.
Θέλω όμως να τονίσω ότι, εφόσον ο λαός με τιμήσει με την ψήφο του, δεν θα ακολουθήσουμε μια μονοδιάστατη εξωτερική πολιτική. Θα αναπτύξουμε τις σχέσεις μας και με άλλες φίλες γειτονικές χώρες, αλλά κυρίως θα αναβαθμίσουμε τις σχέσεις μας με τους φυσικούς συμμάχους μας, ως μέλος της Ε.Ε. που είμαστε.
Εντονο και αυξανόμενο πρόβλημα φαίνεται ότι έγινε τα τελευταία χρόνια το μεταναστευτικό. Είναι μάλιστα ανησυχητικό το γεγονός ότι η μεγάλη πλειονότητα των μεταναστών που εγκαθίστανται στην ελεύθερη Κύπρο είναι μουσουλμάνοι. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση;
Εχουμε συγκροτημένο πρόγραμμα αντιμετώπισης του προβλήματος. Αυτό περιλαμβάνει:
Την πάταξη των κυκλωμάτων προώθησης παράνομων μεταναστών στις ελεύθερες περιοχές από τα Κατεχόμενα και ενίσχυση του ελέγχου που πραγματοποιείται κατά μήκος της πράσινης γραμμής.
Τροποποίηση της νομοθεσίας για την επιβολή παραδειγματικών ποινών και αποτρεπτικών μέτρων και προώθηση της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας.
Αναθεώρηση των κριτηρίων και αυστηρή εφαρμογή των διαδικασιών εισόδου φοιτητών από τρίτες χώρες.
Ανάληψη κοινής διπλωματικής πρωτοβουλίας με τους Ευρωπαίους εταίρους μας για τον επαναπατρισμό των παράνομων μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους.
Απλοποίηση και επιτάχυνση της διαδικασίας εκδίκασης των αιτήσεων ασύλου.
Αναθεώρηση της επιδοματικής πολιτικής της κυβέρνησης, η οποία σήμερα λειτουργεί ως κίνητρο προσέλευσης και άλλων αιτητών ασύλου κ.ά.
Πάντως, η μεγάλη πλειονότητα των μεταναστών δεν είναι μουσουλμάνοι, αλλά ούτως ή άλλως οι θρησκευτικές διακρίσεις δεν διαφοροποιούν τον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος.
Τα τελευταία 10 χρόνια, η άμυνα της Κύπρου παραμελήθηκε σε απίστευτο βαθμό. Πέρα από τους προϋπολογισμούς, βλέπουμε και μια γενική αδιαφορία, η οποία αποδεικνύεται κατά τρόπο τραγικό από την πολύνεκρη έκρηξη στο Μαρί. Πώς σκέπτεστε να αντιμετωπίσετε τα ζητήματα της άμυνας και της ασφάλειας, λαμβάνοντας υπόψη και τις απειλές της Τουρκίας αναφορικά με το φυσικό αέριο;
Η αμυντική θωράκιση της Κύπρου θα βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες της κυβέρνησής μας, γιατί θεωρούμε την άμυνα στην ευρεία της έννοια (Ενοπλες Δυνάμεις, συμμαχίες με φιλικές χώρες, στρατιωτική διπλωματία) έναν από τους βασικότερους συντελεστές ισχύος της χώρας στην προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού Προβλήματος, αλλά και υπεράσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Είμαστε μια μικρή χώρα, με περιορισμένους υλικούς και ανθρώπινους πόρους, και ως εκ τούτου με περιορισμένες δυνατότητες δημιουργίας μιας αυτάρκους άμυνας που θα παράγει αποτροπή απέναντι στην Τουρκία, η οποία, πέραν της κατοχής του 37% του εδάφους της Κύπρου, διατυπώνει συνεχείς απειλές κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων στην ΑΟΖ της Κύπρου, και μάλιστα σε περιοχές όπου η Κύπρος άρχισε διαδικασίες εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Ως εκ τούτου, πέραν της αναδιοργάνωσης και του εκσυγχρονισμού της Εθνικής Φρουράς, είμαστε υποχρεωμένοι όχι μόνο να συνεχίσουμε τη συνεργασία που διαχρονικά η Κύπρος έχει με την Ελλάδα στον αμυντικό τομέα, αλλά και να την ενδυναμώσουμε, στο πλαίσιο πάντοτε του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου.
Παράλληλα, θα επιδιώξουμε στρατηγική συνεργασία με το γειτονικό Ισραήλ προκειμένου να διασφαλιστούν συνθήκες ειρήνης και σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο, έτσι ώστε η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων όχι μόνο της Κύπρου αλλά και άλλων γειτονικών χωρών να γίνεται με ασφάλεια. Θα ενδυναμώσουμε επίσης τις σχέσεις μας με τους ευρωπαϊκούς και ευρωατλαντικούς θεσμούς άμυνας και ασφάλειας, και αυτό θα γίνει με την υποβολή αίτησης ένταξης στον «Συνεταιρισμό για την ειρήνη», με τη βελτίωση των σχέσεων με το ΝΑΤΟ και εφόσον η πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων συναινεί με υποβολή αίτησης ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Βέβαια, γνωρίζουμε ότι απέναντι στα βήματα αυτά που αφορούν το ΝΑΤΟ θα βρίσκουμε την Τουρκία, η οποία θα ασκεί το δικαίωμα του βέτο. Ομως είμαστε αισιόδοξοι ότι με τους κατάλληλους διπλωματικούς χειρισμούς και τη βοήθεια και αλληλεγγύη των φίλων μας στην Ευρώπη και στη Δύση θα ξεπεράσουμε τα εμπόδια αυτά.
Καθώς το Κυπριακό ευρίσκεται σε μια φάση ιδιαιτέρως κρίσιμη, η συνεργασία της Αθήνας με τη Λευκωσία για το εθνικό θέμα είναι ιδιαίτερα σημαντική. Τι προσδοκά η Κύπρος από την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά και ποιο είναι το μήνυμα που εσείς θα θέλατε να στείλετε σε αυτήν;
Η συνεργασία της Λευκωσίας με την Αθήνα είναι εκ των ων ουκ άνευ αναγκαία.. Οποτε η συνεργασία Αθηνών και Λευκωσίας ήταν στενή και ειλικρινής, η επίτευξη των εθνικών στόχων ήταν δεδομένη. Να σας θυμίσω ότι η Τουρκία απειλούσε με «αντίδραση χωρίς όρια» εάν η Κυπριακή Δημοκρατία εντασσόταν στην Ε.Ε. πριν από τη λύση του Κυπριακού. Ομως η Κυπριακή Δημοκρατία εντάχθηκε. Χάρη στη στενή συνεργασία της κυβέρνησης του Γλαύκου Κληρίδη με την ελληνική κυβέρνηση, η οποία στηριζόταν σε μια σώφρονα, αλλά και διεκδικητική πολιτική.
Εκείνο το όνειρο που λίγα χρόνια προηγουμένως ήταν άπιαστο έγινε κατορθωτό λόγω της συνετούς και στενής συνεργασίας της Κύπρου και της Ελλάδας. Η στρατηγική που χρειάζεται είναι αυτή. Ακόμα και υπό τις σημερινές δυσμενείς συνθήκες, όταν η Ελλάδα και η Κύπρος συνεργάζονται με ειλικρίνεια και αλληλοκατανόηση και υπευθυνότητα, φέρνουν σε πέρας τις δύσκολες προκλήσεις που και οι δύο έχουν μπροστά τους. Αυτό είναι το μήνυμα προς όλους και ιδιαιτέρως προς τον φίλο Αντώνη Σαμαρά, με τον οποίο εμείς και τα κόμματά μας διατηρούμε αδελφικές σχέσεις.
Τελειώνοντας, κ. Πρόεδρε, θα θέλαμε να κλείσουμε με ένα μήνυμα προς την Ελλάδα, την πολιτική ηγεσία και τον λαό της, που πάντα και παρ’ όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει βρίσκεται κοντά στην Κύπρο και προσδοκά ένα καλύτερο αύριο για το σύνολο του Ελληνισμού.
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε στην Κύπρο, όσο και στην Ελλάδα το διάστημα αυτό, δεν θα μας εμποδίσουν να κατακτήσουμε ένα καλύτερο αύριο για το σύνολο του Ελληνισμού. Η εμπειρία της Ελλάδας στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης είναι για μας πολύτιμη και τολμώ να πω διδακτική. Αυτό που συγκρατώ, ωστόσο, είναι το γεγονός ότι η τριμερής κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, μέσα από πολιτικές υπερβάσεις, μέσα από μια ειλικρινή συνεννόηση και κυρίως με συλλογική δράση και αποφασιστική παρέμβαση, πέτυχε να βελτιώσει τα δεδομένα του μνημονίου. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα άρχισε να ανακτά στον ευρωπαϊκό χώρο τη χαμένη της αξιοπιστία. Το πολύτιμο αυτό για μας παράδειγμα θα το αξιοποιήσουμε, διατηρώντας ταυτόχρονα στενή και συνεχή επαφή με την ελληνική κυβέρνηση, προκειμένου να αντλούμε διαρκώς γνώσεις από τη δική τους εμπειρία.
Από την άλλη, η πρόσφατη ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κύπρου, σε συνδυασμό με παλαιότερες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην οικονομική ζώνη του Ισραήλ, δημιουργεί νέα γεωπολιτικά δεδομένα στον χάρτη της ανατολικής Μεσογείου. Ανοίγει νέες προοπτικές για τη χώρα μας. Προοπτικές που οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κατάλληλα, με σύνεση, ευθύνη και διαφάνεια, ώστε η χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής στον τομέα της ενέργειας να έχει θετικές επιδράσεις και στο εθνικό μας θέμα. Στρατηγικός μας στόχος είναι η Κύπρος να καταστεί ενεργειακό κέντρο της περιοχής για τη διαχείριση και αξιοποίηση όχι μόνο των δικών της κοιτασμάτων, αλλά και των κοιτασμάτων των γειτονικών μας χωρών, εμπλέκοντας βεβαίως στο σύμπλεγμα των συνεργασιών μας και την Ελλάδα.
Το μέλλον είναι μπροστά μας. Οι δυσκολίες που περνούμε σύντομα θα είναι παρελθόν.
Συνέντευξη στους Αλέξανδρο Τάρκα και Ευθύμιο Πέτρου
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ