Ελλάδα, μια ευρωπαϊκή αποικία χρέους

Η υποδοχή της πρόσφατης απόφασης του Eurogroup ως πολιτική νίκη από την Ελληνική κυβέρνηση, δεν εξέπληξε τους πολίτες της χώρας, οι οποίοι την έχουν δει επανειλημμένα στο παρελθόν να πανηγυρίζει για αποφάσεις που κάνουν τη ζωή τους ακόμα πιο δύσκολη.
Αυτήν τη φορά όμως, ο πρωθυπουργός προχώρησε ένα βήμα πιο πέρα, χαρακτηρίζοντας την απόφαση «ορόσημο για την αναγέννηση της χώρας», δημοσιεύοντας μάλιστα ένα βίντεο στο YouTube με τίτλο «Η Ελλάδα τώρα ξεκινά».


Όσοι μπήκαν στον κόπο να παρακολουθήσουν το εν λόγω βίντεο, επεσήμαναν την ειρωνεία που εξέπεμψε το κάλεσμα για εθνική ενότητα και ελπίδα, προς έναν λαό που έχει δει τη ζωή του να καταστρέφεται από ανάλγητα, στην πλειοψηφία τους, μέτρα λιτότητας τα τελευταία χρόνια.
Ένα αγόρι 14 χρονών σχολίασε πως : «Το παρόν είναι αβέβαιο, το μέλλον μοιάζει ανύπαρκτο. Όταν ένα κράτος πεθαίνει, το ίδιο συμβαίνει με τους κατοίκους του.» Μια άλλη γυναίκα αναρωτιέται, «Τι σκοπεύετε να κάνετε για αυτούς που αναγκάζονται να ζουν με 5 και 10 χιλιάδες ευρώ τον χρόνο; Ευχαριστούμε για τον πολύτιμο χρόνο σας και τη εποικοδομητική συμμετοχή σας στα κοινά μιας κατεχόμενης χώρας.»
Οι Έλληνες πολίτες γνωρίζουν καλά πως οι κλήσεις για «εθνική ενότητα» δεν είναι τίποτε άλλο παρά στάχτη στα μάτια ενός λαού σε αφασία. Εκπροσωπούνται από μία αδύναμη κυβέρνηση που έχει υιοθετήσει όλες τις απαιτήσεις των δανειστών της, αφήνοντας τον πληθυσμό της χώρας ουσιαστικά ανυπεράσπιστο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, περίπου το 30% του ελληνικού πληθυσμού ζει αυτήν τη στιγμή κάτω από τα όρια της φτώχειας, με το 15% να ζει σε συνθήκες ακραίας ένδειας. Οι αριθμοί αυτή φέρνουν για πρώτη φορά τη χώρα στα επίπεδα κρατών του πρώην ανατολικού μπλοκ, όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Λεττονία.
Η λιτότητα διαρρηγνύει τον κοινωνικό ιστό της Ελλάδας. Περίπου 1000 εργαζόμενοι χάνουν κάθε μέρα τη δουλειά τους και η μακροπρόθεσμη φτώχεια χτυπά την πόρτα μιας νέας τάξης χαμηλόμισθων εργατών. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας, ο μέσος μισθός στην Ελλάδα αντιστοιχεί στο 74% του αντίστοιχου ευρωπαϊκού, ενώ η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων έχει μειωθεί στο μισό σε σχέση με το 2010. Πολλοί εργάτες αναγκάζονται σήμερα να ζουν με λιγότερα από 4.500 ευρώ τον χρόνο, τη στιγμή που το όριο της φτώχειας έχει οριστεί το ποσό των 7.100 ευρώ για το ίδιο διάστημα.
Παρά τις περικοπές μισθών και συντάξεων, την αποσάθρωση του δημοσίου συστήματος υγείας και του περιορισμού των δαπανών δημόσιας εκπαίδευσης στα επίπεδα της δεκαετίας του ’80, το κόστος διαβίωσης στη χώρα παραμένει υψηλό. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε μια Ελληνίδα νοικοκυρά, οι Έλληνες καλούνται να επιβιώσουν με μισθούς Βουλγαρίας και τιμές Λονδίνου.
Καμία «εθνική ενότητα» δεν μπορεί να προκύψει υπό τέτοιες συνθήκες απόγνωσης. Σύμφωνα με μία πρόσφατη τραπεζική έρευνα, οι 500 μεγαλύτερες ελληνικές εταιρίες είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται κατά 18,2% το 2011, παρά την ύφεση που πλήττει την οικονομία. Μεταξύ τους συγκαταλέγονται και πολλές ναυτιλιακές εταιρίες, παραδοσιακές εκπρόσωποι της πολιτικής και οικονομικής ελίτ της χώρας και κάτοχοι του 16% του παγκόσμιου στόλου, οι οποίες εξακολουθούν να επωφελούνται από ένα καθεστώς ιδιαίτερα ευνοϊκής φορολόγησης σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους.
Τα προβλήματα της Ελλάδας όμως δεν είναι μόνο οικονομικά. Η δυσλειτουργία του πολιτικού συστήματος επέτεινε την ανησυχία για την οικονομία της χώρας, η οποία με τη σειρά της επιτάχυνε την κοινωνική αποσάθρωση, μια διαδικασία γνωστή ως σπιράλ θανάτου.
Η τελευταία απόφαση των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών μείωσε το ύψος των επιτοκίων των ελληνικών δανείων, προεξέτεινε τον χρόνο αποπληρωμής τους και έθεσε σε εφαρμογή ένα σχέδιο επαναγοράς ελληνικών ομολόγων. Αν η Ελλάδα ακολουθήσει το πρόγραμμα πιστά, το ποσοστό του χρέους της επί του ΑΕΠ θα πέσει στο βιώσιμο, σύμφωνα με την τρόικα, 124% μέχρι το 2020.
Η συμφωνία αυτή όμως περιλαμβάνει τον όρο πως η Ελλάδα θα παραμείνει στο μονοπάτι της λιτότητας τουλάχιστον για τα επόμενα 10 χρόνια, μια επιλογή που αναμένεται να επιδεινώσει ακόμα περισσότερο την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας. Η ύφεση θα συνεχιστεί, νέα μέτρα λιτότητας θα εφαρμοστούν και η αποπληρωμή του χρέους θα καταστεί ακόμα δυσκολότερη, τη στιγμή που ακόμη μία ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών μπορεί να χρειαστεί σύντομα.Στην προσπάθεια επιβολής των μέτρων λιτότητας, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ήδη αντιδημοκρατικές μεθόδους, όπως οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, παρακάμπτοντας τον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Ακόμα και αυτό όμως δεν μοιάζει αρκετό για τους σωτήρες της χώρας, οι οποίοι απαιτούν ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση της δημοκρατίας.
Η Ελληνική κυβέρνηση έχει συμφωνήσει όχι μόνο τη μεταφορά όλων των εσόδων από τις κρατικοποιήσεις δημοσίων οργανισμών σε έναν ειδικό λογαριασμό για την αποπληρωμή του χρέους της, αλλά και τη μεταφορά όλων των πλεονασμάτων του προϋπολογισμού ως 4,5% και το 30% οποιουδήποτε πλεονάσματος πάνω από αυτό το ποσοστό! Ακόμα λοιπόν και στην καλύτερη δυνατή περίπτωση που η χώρα διέθετε τους πόρους για να αυξήσει τις συντάξεις και να ενισχύσει τη χρηματοδότηση του δημόσιου συστήματος υγείας και της δημόσιας εκπαίδευσης, πλέον αυτό είναι σχεδόν αδύνατο.
Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστεί κανείς πως η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε αποικία χρέους, υποδουλωμένη σε μια ομάδα τραπεζιτών, γραφειοκρατών και βορειοευρωπαίων (αλλά και Ελλήνων) νεοφιλελεύθερων φονταμενταλιστών, οι οποίοι επιθυμούν να επιβάλλουν το δόγμα τους, ανεξαρτήτως των αποτελεσμάτων του και της θέλησης του Ελληνικού λαού.
Δικαίως ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σύγκρινε την κατάσταση της Ελλάδας με την αντίστοιχη των χωρών της ανατολικής Ευρώπης τη δεκαετία του ’90 κατά τη διάρκεια πρόσφατης ομιλίας του στη γερμανική βουλή. Όπως κάποιες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ δεν κατάφεραν να φτάσουν ποτέ το βιοτικό επίπεδο των χωρών της Δυτικής Ευρώπης, έτσι και σήμερα οι χώρες του νότου δείχνουν να περνούν μια παρόμοια διαδικασία.
Ο «εχθρός» αυτήν τη φορά όμως δεν είναι ο κεντρικός προγραμματισμός της οικονομίας, αλλά το ίδιο το κοινωνικό κράτος, το οποίο η Ευρώπη εγγυάται στους πολίτες της εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.

Κώστας Αλεξανδρόπουλος, 19/12/2012 © aljazeera.com/ Matthaios Tsimitakis
 

Σχόλια