Τα “ξεχασμένα” βρετανικά έγγραφα…

Ξεκίνησε και η δεύτερη αποδέσμευση των «Ξεχασμένων Εγγράφων» της αποικιοκρατίας από το Κρατικό Αρχείο του Λονδίνου, στις 27 Ιουλίου 2012.  Τα έγγραφα αυτά, αν και βγήκαν στην επιφάνεια και διασώθηκαν λόγω της δίκης που ξεκίνησαν (και συνεχίζεται στο Λονδίνο) ζώντες Κενυάτες πρώην Μάου Μάου εναντίον της βρετανικής κυβέρνησης, ζητώντας αποζημιώσεις για τα βασανιστήρια που υπέστησαν επί αποικιοκρατίας, δεν περιλαμβάνουν στη δεύτερη αυτή αποδέσμευση ούτε ένα έγγραφο για την Κένυα. Σημειώνεται, όμως, ότι οι δικηγόροι των εναγόντων είχαν προ καιρού πλήρη πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα που αναφέρονται στην υπόθεσή τους.
Για την Κύπρο, όμως, αποδεσμεύθηκε συγκριτικά μεγάλος αριθμός φακέλων, που καλύπτει τις χρονολογίες μεταξύ 1935 – 1960 και η αποδέσμευση θα συνεχιστεί μέχρι και τα μέσα του 2013. Ορισμένοι δημοσιογράφοι είχαμε πρόσβαση δύο μέρες πριν την αποδέσμευσή τους για να μπορέσουμε να δημοσιεύσουμε παράλληλα με την ημέρα της αποδέσμευσής τους στο Κρατικό Αρχείο. ΄Ετσι ξεκίνησα την κάλυψη και αυτών των εγγράφων στην εφημερίδα Σημερινή από τις 27 Ιουλίου 2012. Παραθέτω πιο κάτω για ευρύτερη ανάγνωση όλα τα σχετικά δημοσιεύματα, τα οποία έχει ήδη κυκλοφορήσει και η Κίνηση για Ελευθερία και Δικαιοσύνη στην Κύπρο. Παραθέτω και τους συνδέσμους (links) για τις δημοσιεύσεις στην εφημερίδα Σημερινή.
Μέρος Α’ – 27/07/2012
«Αυτοδιάθεση = Διχοτόμηση»
Ο Μακάριος έλεγε στους Άγγλους το ’58 ότι θα αποκήρυσσε την Ένωση.
Οι Άγγλοι έδιναν οδηγίες στους Αμερικανούς για το είδος των πιέσεων που έπρεπε να ασκούν στους Κυπρίους.
«Ναι» Μακαρίου, χαμόγελο Καραμανλή
Σε τηλεγράφημά του ο κυβερνήτης Σερ Χιου Φουτ, ημερ. 19 Σεπτεμβρίου 1958, ενημέρωνε το Γραφείο Αποικιών στο Λονδίνο ότι η κ. Μπάρπαρα Κασλ (των Εργατικών), που έφθασε στην Κύπρο στις 17 Σεπτεμβρίου, αφού είδε τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο στην Αθήνα, του είπε τα εξής: «Μου είπε ότι ο Μακάριος της είπε πως θα υποστήριζε μιαν ανεξάρτητη Κύπρο και μπορούσε να προβεί σε δημόσια δήλωση πολύ σύντομα αποκηρύσσοντας την Ένωση. Είπε (η Μπάρπαρα) ότι ο Καραμανλής ήταν κατενθουσιασμένος όταν του το είπε και της είπε πως αν ο Μακάριος προέβαινε σε τέτοια αποκήρυξη της Ενώσεως και υπέρ ανεξαρτησίας για την Κύπρο, η ελληνική κυβέρνηση θα ανακοίνωνε αμέσως την υποστήριξή της για τη δήλωση. Η κ. Κασλ ήταν πολύ θυμωμένη με την πρόταση διορισμού Τούρκου αντιπροσώπου στην Κύπρο και είπε ότι θα πρέπει να αποτραπεί οπωσδήποτε και ότι ήταν ο καιρός να αντιμετωπισθεί η τουρκική αδιαλλαξία». Η Μπάρπαρα Κασλ θα επέστρεφε στις 21 στην Αθήνα, όπου θα ξανάβλεπε τον Μακάριο προτού επιστρέψει στο Λονδίνο.
Η ανάγκη απομάκρυνσης του Γρίβα
Σε τηλεγράφημά του το Λονδίνο ημερ. 3 Μαΐου 1957, ενημέρωνε μεταξύ άλλων και τον Κυβερνήτη στην Κύπρο ότι η αμερικανική πρεσβεία στο Λονδίνο τους είχε γνωστοποιήσει ότι: «Σε συνέντευξη που πήρε από τον Μακάριο ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, ο τελευταίος του υπέδειξε ότι έπρεπε να αποκηρύξει τη βία και να υιοθετούσε τακτικές που ταιριάζουν καλύτερα στο εκκλησιαστικό του σχήμα. Του τόνισε επίσης την πραγματικότητα του τουρκικού στοιχείου. Ο Μακάριος φάνηκε να αντιλαμβάνεται την ανάγκη απομάκρυνσης του Γρίβα από το νησί, όμως σκεφτόταν ότι ο τελευταίος ίσως να ήταν απρόθυμος να φύγει με τόσους πολλούς από τους συνεργάτες ήδη στις φυλακές με μακροχρόνιες ποινές. Διερωτάτο κατά πόσο μπορούσε κάτι να γίνει γι΄ αυτό, αλλά δεν πήρε απόκριση από τον Αμερικανό πρέσβη».
Και συμπληρώνει το τηλεγράφημα, «δεν πρέπει να ενθαρρύνουμε τον Αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα να πάρει περαιτέρω πρωτοβουλίες σε σχέση με τον Μακάριο εφόσον κάτι τέτοιο θα ενθαρρύνει τον Μακάριο να πιστεύει ότι θα μπορεί να διαπραγματεύεται μαζί μας μέσω των Αμερικανών. Σε τέτοια περίπτωση θα βρεθούμε εκτεθειμένοι σε αμερικανικές πιέσεις για περισσότερες κινήσεις προς τον Μακάριο, για να τον καταφέρουμε να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις. Εν πάση περιπτώσει, οι Αμερικανοί το ξεκαθάρισαν ότι δεν έχουν διάθεση ή πρόθεση να διαπραγματευτούν με τον Μακάριο». 
H συνέχεια ΕΔΩ

Σχόλια