Aποκωδικοποιητής MPEG-4

Το Pathfinder σας δείχνει όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για να κάνετε τη σωστή επιλογή αποκωδικοποιητή MPEG-4 ανάλογα με την τηλεόραση και τις ανάγκες σας

H ψηφιακή τηλεόραση στη χώρα μας κλείνει ήδη δύο χρόνια. Οι κάτοικοι των περιοχών που μπορούν να λαμβάνουν ψηφιακό σήμα από τη Digea και διαθέτουν τον απαραίτητο εξοπλισμό απολαμβάνουν πολύ καλύτερη εικόνα και ήχο. Ωστόσο, μέχρι τώρα υπήρχε η επιλογή μεταξύ αναλογικού και ψηφιακού σήματος και έτσι δεν ήταν αναγκαία η αλλαγή τηλεόρασης ή η προσθήκη του ειδικού αποκωδικοποιητή. Αυτό όμως πλέον αλλάζει καθώς πρέπει να σταματήσει σταδιακά η εκπομπή του αναλογικού σήματος!

Η διακοπή του αναλογικού σήματος από τον Υμηττό, μετά τις 20 Ιουλίου,

γεγονός που επηρεάζει 100-150.000 νοικοκυριά, φέρνει και πάλι στο προσκήνιο την ανάγκη για αγορά αποκωδικοποιητή MPEG-4 για όσους δε διαθέτουν τηλεόραση με ενσωματωμένη δυνατότητα της σχετικής αποκωδικοποίησης. Οι τηλεοράσεις που έχουν αυτή τη δυνατότητα συνήθως φέρουν στο τηλεκοντρόλ κάποιο πλήκτρο «Digital» για εναλλαγή αναλογικού και ψηφιακού σήματος ή κάποια ένδειξη DVB-T πάνω στην ίδια τη συσκευή (ή στο εγχειρίδιο χρήσης).

Πάντως, αν αγοράσατε τηλεόραση τα τελευταία 3 χρόνια είναι μάλλον βέβαιο ότι ενσωματώνει δυνατότητα λήψης ψηφιακού σήματος. Τι γίνεται όμως με τις παλαιότερες τηλεοράσεις που δε διαθέτουν αυτή τη δυνατότητατα, ή διαθέτουν αποκωδικοποιητή MPEG-2 και όχι MPEG-4; (Με αποκωδικοποιητή MPEG-2, η τηλεόραση μας πιάνει τα ψηφιακά κανάλια, αλλά ακούμε μονάχα ήχο και δεν βλέπουμε εικόνα. Ουσιαστικά οι επίπεδες τηλεοράσεις ηλικίας πέραν των 3 ετών, μπορεί να έχουν ψηφιακό αποκωδικοποιητή, αλλά MPEG-2,όχι MPEG-4, οπότε και πάλι χρειαζόμαστε εξωτερικό ψηφιακό αποκωδικοποιητή MPEG-4.) Στην περίπτωση αυτή είναι απαραίτητη η αγορά ενός αποκωδικοποιητή MPEG-4.

Oι αποκωδικοποιητές MPEG-4 είναι συσκευές που παίρνουν το συμπιεσμένο, κωδικοποιημένο σήμα και το εμφανίζουν σωστά στην τηλεόραση. Όμως, δεν υπάρχει ένα μόνο είδος αποκωδικοποιητή και, η επιλογή της σωστής συσκευής για όσους δε γνωρίζουν τι πρέπει να αγοράσουν, μπορεί να αποδειχθεί μια αρκετά δύσκολη διαδικασία. Το Pathfinder ρίχνει φως σε όλα τα «σκοτεινά» σημεία και σας δείχνει όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για να κάνετε τη σωστή επιλογή!

Λίγα λόγια για την ψηφιακή τηλεόραση

Η ψηφιακή τηλεόραση δεν είναι απλά μια εξέλιξη της παραδοσιακής αναλογικής τηλεόρασης η οποία μας συντρόφευε τόσα χρόνια. Είναι ένα νέο είδος τηλεόρασης αφού έρχεται τόσο να βάλει τάξη στην αναρχία των συχνοτήτων, όσο και να προσφέρει στο δέκτη μας πολύ καλύτερη εικόνα και ήχο.

Σκεφτείτε ότι, με την πλήρη μετάβαση στο ψηφιακό σήμα, στο διαθέσιμο εύρος συχνοτήτων θα «χωράνε» πολλά περισσότερα κανάλια, κάτι που σημαίνει ότι στο μέλλον μπορεί να δούμε και πιο εξειδικευμένα κανάλια.
Όσον αφορά στην εικόνα και τον ήχο που φτάνει στην τηλεόρασή μας, αυτά είναι πλήρως απαλλαγμένα από τις αλλοιώσεις που συνηθίσαμε από το αναλογικό σήμα. Το ψηφιακό σήμα φτάνει στο δέκτη μας «καθαρό», αφού οι πιθανές αλλοιώσεις διορθώνονται και έτσι δεν υπάρχουν ούτε είδωλα και χιόνια στην εικόνα, ούτε θόρυβος στον ήχο.

Για να γίνει η μετάδοση, το σήμα κωδικοποιείται σε ένα πρότυπο, γνωστό σε όσους ασχολούνται με υπολογιστές, το MPEG-4. Πρόκειται για πρότυπο συμπίεσης που διατηρεί την ποιότητα σε υψηλά επίπεδα και θα μπορεί να επιτρέψει στο μέλλον τη μετάδοση εικόνας με υψηλότερη ανάλυση.

Για να μπορέσει όμως η τηλεόρασή μας να δείξει το κωδικοποιημένο σήμα απαιτείται μια συσκευή που αναλαμβάνει ακριβώς αυτή την εργασία να πάρει δηλαδή το σήμα, να το αποκωδικοποιήσει και να το προσφέρει στην τηλεόραση έτοιμο για προβολή. Και έτσι μπήκαν στη ζωή μας οι αποκωδικοποιητές...

Standard ή High, ιδού η απορία

Με βάση την ανάλυση εικόνας που υποστηρίζουν, οι αποκωδικοποιητές χωρίζονται σε standard και high definition. Στο εμπόριο, οι δύο τύποι ξεχωρίζουν συνήθως από το γεγονός ότι οι high definition διαθέτουν θύρα HDMI για να συνδέονται, μέσω του κατάλληλου καλωδίου, σε τηλεοράσεις Plasma ή LCD ανάλυσης HD Ready ή Full HD.

Ωστόσο, αυτή τη στιγμή όλα τα επίγεια ψηφιακά κανάλια μεταδίδουν σε standard definition. Αυτό σημαίνει πως η σύνδεση ενός αποκωδικοποιητή HD σε μια τηλεόραση HD δεν πρόκειται να σας προσφέρει σημαντικά ανώτερη ποιότητα από την σύνδεση ενός αποκωδικοποιητή SD.

Αν και στο website της Digea θα διαβάσετε ότι για τη βέλτιστη ποιότητα σε μια τηλεόραση HD συνίσταται αποκωδικοποιητής HD και σύνδεση μέσω HDMI, κάτι που φυσικά είναι σωστό με τους «νόμους της φυσικής», πρακτικά η βελτίωση σε σχέση με τη χρήση ενός αποκωδικοποιητή SD που συνδέεται μέσω καλού αναλογικού καλωδίου composite είναι εξαιρετικά μικρή.

Αλλά, για να μην παρεξηγηθούμε, αν διαθέτετε τηλεόραση HD, προτείνουμε και εμείς την αγορά ενός ελάχιστα ακριβότερου, αποκωδικοποιητή HD ο οποίος θα σας επιτρέψει στο μέλλον να βλέπετε τηλεόραση υψηλής ευκρίνειας. Φυσικά, αν διαθέτετε τηλεόραση CRT (παλιά ογκώδης τηλεόραση), δεν έχετε το δίλλημα που αναφέραμε αφού μπορείτε να συνδέσετε μόνο αποκωδικοποιητή SD.

Desktop, SCART ή module;

Οι μορφές των διάφορων αποκωδικοποιητών που συναντάμε σήμερα στην αγορά είναι τρεις: desktop, SCART και module. Στην πρώτη περίπτωση, αναφερόμαστε στις γνωστές ξεχωριστές συσκευές που αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία των αποκωδικοποιητών.

Στη δεύτερη περίπτωση, οι συσκευές είναι μικρές και τοποθετούνται απ' ευθείας σε μια είσοδο SCART της τηλεόρασης ενώ, μέσω ενός καλωδίου ο δέκτης υπερύθρων τοποθετείται σε εμφανές σημείο ώστε να συνεργάζεται με το τηλεκοντρόλ.

Οι αποκωδικοποιητές της τρίτης περίπτωσης έχουν τη μορφή μικρής κάρτας που τοποθετείται στην ειδική υποδοχή Common Interface (CI) της τηλεόρασης και προϋποθέτουν την ύπαρξη αποκωδικοποιητή MPEG-2 (όπως είπαμε παραπάνω) από την ίδια την τηλεόραση.

Αλλά ας δούμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε τύπου για τους γνωρίσουμε καλύτερα:

Τύπος	Πλεονεκτήματα	Μειονεκτήματα
Desktop	Υπάρχουν συσκευές τόσο ανάλυσης SD όσο και HD Διαθέτουν θύρα USB για σύνδεση αποθηκευτικού μέσου (εγγραφή προγραμμάτων, Time Shifting)	Καταλαμβάνουν χώρο κοντά στην τηλεόραση Απαιτείται η χρήση δεύτερου τηλεκοντρόλ
Scart	Είναι μικρές συσκευές και τοποθετούνται πίσω από την τηλεόραση Διαθέτουν θύρα USB για σύνδεση αποθηκευτικού μέσου (εγγραφή προγραμμάτων, Time Shifting)	Λόγω του τρόπου σύνδεσης υποστηρίζουν μόνο ανάλυση SD Απαιτείται η χρήση δεύτερου τηλεκοντρόλ
Module	"Εξαφανίζονται" μέσα στην ειδική υποδοχή CI της τηλεόρασης Δεν απαιτεί χρήση δεύτερου τηλεκοντρόλ	Δε διαθέτουν κάποια θύρα USB για σύνδεση αποθηκευτικού μέσου (δεν υποστηρίζονται εγγραφή προγραμμάτων και Time Shifting) Δεν υποστηρίζονται από όλες τις τηλεοράσεις, απαιτούν θύρα CI και αποκωδικοποιητή MPEG-2

Τυπικές λειτουργίες ενός αποκωδικοποιητή

Αν και δεν κάνουν όλοι οι αποκωδικοποιητές τα πάντα, συγκεντρώσαμε κάποιες από τις πιο συνηθισμένες λειτουργίες που θα βρείτε σε έναν αποκωδικοποιητή ώστε, με βάση τις λειτουργίες που απαιτείτε, να επιλέξετε την κατάλληλη συσκευή.

Ας τις γνωρίσουμε λοιπόν καλύτερα:

• Ηλεκτρονικός οδηγός προγράμματος (Electronic Programmable Guide, EPG): Εμφανίζει το πρόγραμμα των ψηφιακών καναλιών στην οθόνη της τηλεόρασης σε χρονικό ορίζοντα μιας εβδομάδας και παρέχει πληροφορίες για κάθε τηλεοπτική εκπομπή. Αν η συσκευή επιτρέπει την εγγραφή, με το πάτημα ενός πλήκτρου προγραμματίζεται η έναρξη και λήξη της εγγραφής, το κανάλι από το οποίο θα γίνει και όλες οι άλλες απαραίτητες παράμετροι.
• Εγγραφή προγράμματος: Επιτυγχάνεται με τη σύνδεση ενός αποθηκευτικού μέσου, USB stick ή εξωτερικού σκληρού δίσκου, στη θύρα USB του αποκωδικοποιητή. Επιτρέπεται τόσο η άμεση εγγραφή μιας εκπομπής, όσο και ο προγραμματισμός μιας εγγραφής. Συνήθως, ο προγραμματισμός μπορεί να γίνει είτε ελεύθερα με την εισαγωγή όλων των παραμέτρων (έναρξη, λήξη, κανάλι, κλπ), είτε αυτόματα, με το πάτημα ενός πλήκτρου, μέσα από το EPG.
• Time Shifting: Επιτυγχάνεται με τη σύνδεση ενός αποθηκευτικού μέσου, USB stick ή εξωτερικού σκληρού δίσκου, στη θύρα USB του αποκωδικοποιητή. Με τη λειτουργία αυτή επιτρέπεται η παύση μιας εκπομπής, η αναπαραγωγή μιας σκηνής πολλές φορές και η συνέχιση της παρακολούθησης από το σημείο παύσης κανονικά.
• Αναπαραγωγή μουσικής, φωτογραφιών και βίντεο: Σχεδόν όλοι οι αποκωδικοποιητές επιτρέπουν την προβολή φωτογραφιών με αρχεία JPEG και την αναπαραγωγή μουσικής με αρχεία MP3 από το συνδεδεμένο αποθηκευτικό μέσο. Οι πιο σύγχρονοι αποκωδικοποιητές της αγοράς επιτρέπουν και την προβολή βίντεο με αρχεία AVI ή MKV ενώ, υποστηρίζονται και συγχρονισμένα αρχεία υποτίτλων SRT. Είναι δηλαδή και Media Player.
• Λίστα των προς εγγραφή προγραμμάτων: Πρόκειται για λίστα που εμφανίζεται με το πάτημα ενός πλήκτρου και σας επιτρέπει να δείτε τις εκπομπές που έχετε προγραμματίσει για εγγραφή. Επιλέγοντας μία εκπομπή από τη λίστα εμφανίζονται όλες οι παράμετροι της εγγραφής και μπορείτε να αλλάξετε κάποια από αυτή (π.χ. ώρα λήξης).
• Λίστα εγγεγραμμένων προγραμμάτων: Πρόκειται για λίστα που εμφανίζεται με το πάτημα ενός πλήκτρου και σας επιτρέπει να δείτε τις εκπομπές που έχουν ήδη εγγραφεί. Επιλέγοντας μια εκπομπή από τη λίστα, αυτή αναπαράγεται κανονικά στην τηλεόραση.
• Παιχνίδια: Ορισμένοι αποκωδικοποιητές περιλαμβάνουν στο μενού επιλογών και κάποια παιχνίδια (π.χ. Tetris) δίνοντάς σας τη δυνατότητα να παίξετε μέσω του τηλεκοντρόλ.

Θύρες, θύρες, θύρες

Μεταξύ αποκωδικοποιητών της ίδιας κατηγορίας, οι διαφορές στις θύρες είναι ελάχιστες. Αντίθετα, οι θύρες ενός αποκωδικοποιητή SD διαφέρουν από αυτές ενός HD σε ένα μεγαλύτερο βαθμό.

Ας τις γνωρίσουμε όλες:

• RF: Όλοι οι αποκωδικοποιητές διαθέτουν μία θύρα RF-in στην οποία συνδέεται η κεραία και μια θύρα RF-out για σύνδεση με την τηλεόραση. Όταν παρακολουθείτε ψηφιακά κανάλια το σήμα λαμβάνεται από την θύρα RF-in, αποκωδικοποιείται και μεταφέρεται στην τηλεόραση μέσω μιας από τις ψηφιακές ή αναλογικές θύρες. Όταν παρακολουθείτε αναλογικά κανάλια το σήμα λαμβάνεται από τη θύρα RF-in και μεταφέρεται αυτούσιο στην τηλεόραση από τη θύρα RF-out (pass through). Το τελευταίο βέβαια, παύει να μας απασχολεί, μετά την παύση των αναλογικών εκπομπών.
• Composite: Αναλογική έξοδος (με κίτρινο χρώμα) που επιτρέπει τη σύνδεση με την τηλεόραση για μεταφορά εικόνας standard definition.
• SCART: Αναλογική θύρα για σύνδεση με την τηλεόραση μέσω καλωδίου SCART που επιτρέπει τη σύνδεση με την τηλεόραση για λήψη εικόνας standard definition. Κάποιοι αποκωδικοποιητές διαθέτουν δύο θύρες SCART (είσοδο SCART-in για σύνδεση με συσκευή αναπαραγωγής και έξοδο SCART-out για σύνδεση με τηλεόραση).
• Component: Τρεις θύρες (με τρία χρώματα) που επιτρέπουν τη σύνδεση με την τηλεόραση μέσω ανάλογων καλωδίων για τη μεταφορά εικόνας standard ή high definition.
• ΗDMI: Έξοδος που επιτρέπει τη σύνδεση με την τηλεόραση μέσω ανάλογου καλωδίου για μεταφορά εικόνας standard ή high definition.
• Stereo RCA: Δύο αναλογικές έξοδοι (λευκό κόκκινο) που επιτρέπουν τη σύνδεση με την τηλεόραση ή το στερεοφωνικό για μεταφορά στερεοφωνικού ήχου.
• Digital Audio: Ψηφιακή έξοδος που μπορεί να είναι είτε ομοαξονική, είτε οπτική και επιτρέπει τη σύνδεση με ηχοσύστημα (και με κάποιες τηλεοράσεις) για μεταφορά πολυκάναλου ήχου.
• USB: Επιτρέπει τη σύνδεση ενός αποθηκευτικού μέσου, USB stick ή εξωτερικού σκληρού δίσκου, προκειμένου να «ενεργοποιηθούν» οι λειτουργίες εγγραφής προγράμματος και Time Shifting. Επίσης, δίνεται δυνατότητα αναπαραγωγής αρχείων από τα συνδεδεμένα μέσα.

Για τον υπολογιστή μας τι κάνουμε;

Όπως παλαιότερα υπήρχαν αναλογικά TV tuners που σας επέτρεπαν να δείτε να αναλογικά κανάλια στην οθόνη του υπολογιστή, σήμερα υπάρχουν ψηφιακά ή υβριδικά TV tuners.
Τα πρώτα υποστηρίζουν μόνο τα επίγεια ψηφιακά κανάλια ενώ, τα δεύτερα υποστηρίζουν και τα αναλογικά και τα επίγεια ψηφιακά. Συνήθως, στα υβριδικά TV tuners συναντάμε και δυνατότητα λήψης ραδιοφώνου.
Φυσικά, στα TV tuners που περιλαμβάνουν ψηφιακό δέκτη περιλαμβάνονται όλες οι λειτουργίες που βρίσκουμε σε ένα αποκωδικοποιητή που συνδέεται στην τηλεόραση όπως EPG, εγγραφή προγράμματος, Time Shifting, κ.ά.

Πως θα το συνδέσω και πως το χειρίζομαι;

Μείνετε συντονισμένοι στο Pathfinder καθώς σύντομα θα δημοσιεύσουμε κατατοπιστικά βήμα προς βήμα βίντεο και εικόνες για:

- τη σύνδεση του αποκωδικοποιητή βήμα προς βήμα (SD και HD),
- το συντονισμό και την οργάνωση των καναλιών καθώς και τη λειτουργία της τηλεόρασης,
- τις επιπλέον λειτουργίες (EPG, time shifting, εγγραφή τηλεοπτικών προγραμμάτων, extra)

Γιώργος Ροπόδης