Αστροπαλιά - Μια πεταλούδα στο Αιγαίο

Μια πεταλούδα στο Αιγαίο που ταξιδεύει αιώνες τώρα στο απέραντο γαλάζιο, ενώνοντας τις Κυκλάδες με τα Δωδεκάνησα είναι η Αστυπάλαια.

Η Χώρα της αμφιθεατρικά χτισμένη, στεφανωμένη από το επιβλητικό βενετσιάνικο κάστρο της, είναι από τις ομορφότερες του Αιγαίου. Η Αστυπάλαια είναι η «γέφυρα» που ενώνει τις Κυκλάδες με τα Δωδεκάνησα.

Ανεμόμυλοι, σπίτια χτισμένα με βενετσιάνικη αρχιτεκτονική, η Παναγιά η Πορταΐτισσα, κόκκινα γεράνια, και βουκαμβίλιες συνθέτουν τον μαγευτικό πίνακα της Αστροπαλιάς .

Οι αρχαίοι την αποκαλούσαν «Τράπεζα των Θεών» και σαν τέτοια δεν μπορεί παρά να ήταν πλούσια και προκλητική προς όλες τις αισθήσεις.

Πλούσια σε ιστορικές μνήμες σε παραδοσιακές εκφράσεις, και σε φυσικές ομορφιές η Αστυπάλαια ή Αστροπαλιά για τους ντόπιους , με αποτυπωμένο το πέρασμα των αιώνων πάνω της, τυλιγμένη στους θρύλους για το πολυτραγουδισμένο κάστρο της, είναι ένας αγαπημένος προορισμός .

Σύμφωνα με την μυθολογία η Αστυπάλαια και η Ευρώπη ήταν κόρες του Φοίνικος και της Περιμήδης. Για τα πολλά και μυροβόλα λουλούδια της και για τους καρπούς της οι αρχαίοι την αποκαλούσαν «Θεών Τράπεζα». Όπως και τώρα έτσι και τότε το μέλι της ήταν ονομαστό.

Οι Ρωμαίοι την ονόμαζαν «ιχθυόεσσαν» για τα πολλά και καλά ψάρια της ενώ ο Πλίνιος αποδίδει στα σαλιγκάρια του νησιού θεραπευτικές ιδιότητες.

Φημισμένη από την αρχαιότητα για τις σπάνιες γεύσεις της και τους άφθονους καρπούς της γόνιμης νησιωτικής γης παραμένει ακόμα ένας γαστρονομικός παράδεισος. Το σαφράν, το πολύτιμο μπαχαρικό των Βυζαντινών ευδοκιμεί στην Αστυπάλαια και χρησιμοποιείται ευρύτατα στο νησί, δίνοντας μία νέα αρωματική διάσταση στις παραδοσιακές γεύσεις του τόπου. Εξαιρετικές αστακομακαρονάδες, ζυμαρικά, ψάρια μαγειρεμένα με σαφράν, γλυκιές τυρόπιτες, ντόπια τυριά και αγνό βούτυρο, που παράγουν οι κτηνοτρόφοι του νησιού.

Μέχρι τον 19ο αιώνα η Χώρα ήταν ο μοναδικός οικισμός των νεότερων χρόνων της Αστυπάλαιας. Οι άλλοι οικισμοί που υπάρχουν σήμερα, δημιουργήθηκαν στη θέση αγροικιών. Οι μεγαλύτεροι είναι το Λιβάδι και η Ανάληψη ή Μαλτεζάνα όπως την αποκαλούν γιατί όπως λένε πρωτοκατοικήθηκε από Μαλτέζους πειρατές.

Η Χώρα της από τις ομορφότερες του Αιγαίου είναι κτισμένη πάνω σε μία χερσόνησο, ενώ στην κορυφή της στέκει αγέρωχο το Βενετσιάνικο Κάστρο με τις δύο κατάλευκες εκκλησίες. Με το πέρασμα των χρόνων ο οικισμός του Κάστρου άρχισε να κατρακυλά έξω από τα τείχη και στις πλαγιές του λόφου μέχρι το λιμάνι του Πέρα Γιαλού.

Ξεχωριστό στολίδι της Χώρας είναι οι 8 ανεμόμυλοι, κοντά τους βρίσκεται και το παραδοσιακό καφενείο της Χώρας.

Το νησί χωρίζεται στο Μέσα και το Έξω νησί με μία αμμουδερή λωρίδα γης, που οι ντόπιοι ονομάζουν Στενό, μήκους 100 μέτρων.

Πολλές είναι οι παραλίες που σχηματίζουν οι δαντελωτοί όρμοι της, γύρω από την Αστυπάλαια. Ο Άγιος Κωνσταντίνος, οι Βάτσες, τα Καμινάκια, ο Άγιος Γιάννης, ο Πάνορμος, η Παχιά Άμμος, μπορείτε όμως να πάρετε τα καΐκια από το λιμάνι για να πάτε σε παραλίες πιο ερημικές και να απολαύσετε το μπάνιο σας.

Η Παναγιά η Πορταΐτισσα αποτελεί το θρησκευτικό κέντρο του νησιού και το μεγαλύτερό του προσκύνημα. Εδώ τον Δεκαπενταύγουστο γίνεται και το μεγαλύτερο πανηγύρι.

Το πρώτο βράδυ, την παραμονή της Παναγίας, μετά τον εσπερινό, γίνεται γλέντι στον περίβολο της εκκλησίας, ανήμερα έξω από την εκκλησία μαγειρεύουν αρνί γεμιστό κερνώντας επισκέπτες και ντόπιους, ενώ την επομένη διοργανώνονται τα παραδοσιακά παιχνίδια «κουκάνια» με διάφορα αθλήματα και διασκεδαστικούς διαγωνισμούς.

Κάθε χρόνο ο Δήμος διοργανώνει το Φεστιβάλ Αστυπάλαιας που δηλώνει παρών και αυτό το καλοκαίρι -για 13η χρονιά- προτείνοντας στους επισκέπτες αλλά και στους κατοίκους του νησιού, μια σειρά συναυλιών, θεατρικών παραστάσεων και εικαστικών δρώμενων, ώστε μαζί με τις διακοπές του να τραγουδήσει, να συγκινηθεί, και να στοχαστεί.

Στις 5 Αυγούστου θα βρίσκεται στο νησί για μία συναυλία ο Φοίβος Δεληβοριάς, ενώ στις 24 του ίδιου μήνα θα δώσει συναυλία ο Κωστής Μαραβέγιας.

Οι φετινές εκδηλώσεις είναι αφιερωμένες στη μνήμη του εκλιπόντος δημάρχου Τήλου Τάσου Αλιφέρη.

Μαζί με το Φεστιβάλ και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αστυπάλαιας διοργανώνει τα «Μαξούλια» (Μαξούλ = συγκομιδή του έτους), μια σειρά δράσεων που περιλαμβάνουν θέατρο, μουσική και εικαστικά, ενσωματωμένες στην ιδέα της αυτοοργάνωσης, του εθελοντισμού και της ενίσχυσης ερασιτεχνικών και νεανικών πρωτοβουλιών. 

AMΠΕ