Ελπίδα από τον Ράσμουσεν για τα "εγκλήματα" Βενιζέλου

Ενδεχόμενο βελτίωσης της ελληνικής θέσης στη Νέα Δομή Διοίκησης του ΝΑΤΟ εξετάζει ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Α. Ράσμουσεν με επιστολή του προς την Αθήνα, μόλις λίγους μήνες μετά την αποτυχημένη διαπραγμάτευση του τότε υπουργού Εθνικής Αμυνας Ευ. Βενιζέλου, που μετέβαλε τις ισορροπίες Ελλάδας - Τουρκίας.

Υπενθυμίζεται ότι κατά τη Σύνοδο Υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ στις 8 Ιουνίου 2011 η Ελλάδα είχε υποστεί ήττα ιστορικών εθνικών διαστάσεων λόγω της κατάργησης
του Συνδυασμένου Κέντρου Αεροπορικών Επιχειρήσεων - CAOC Λάρισας και της ταυτόχρονης αντικατάστασης του ανάλογου CC Air Izmir από ένα χερσαίο στρατηγείο με πρωτοφανείς αρμοδιότητες σε μια ευρεία γεωγραφική περιοχή από τη Μέση Ανατολή έως τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία. (Κατά τη σχετική απόφαση το νέο στρατηγείο στην Τουρκία θα έχει την «επιπλέον δυνατότητα διοίκησης μειζόνων επιχειρήσεων επιπέδου πολλών Σωμάτων».) Πρακτικά, η απόφαση του περασμένου Ιουνίου σήμαινε ότι για πρώτη φορά από το 1952 (!) δεν θα υπάρχει ισορροπία των συμμαχικών δομών στην Ελλάδα και την Τουρκία.

- Τρία θετικά σημεία

Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «δ», η επιστολή Ράσμουσεν περιλαμβάνει τρεις αναφορές που, κατά την εκτίμηση διπλωματικών και στρατιωτικών πηγών, «θα μπορούσαν, ερμηνευτικά, να θεωρηθούν ότι εναρμονίζονται με τις θέσεις μας ως προς τη χρήση από το ΝΑΤΟ του συνόλου των δυνάμεων και των υποδομών» που του διαθέτει η Ελλάδα. Οι κρίσιμες αναφορές είναι οι ακόλουθες:

Πρώτον, ότι το ΝΑΤΟ θα προχωρήσει με μια πιο λιτή, πιο ευέλικτη και πιο αποτελεσματική δομή «που θα είναι λειτουργική για όλους τους συμμάχους».

Δεύτερον, ότι η νέα, μικρότερη δομή «θα βασιστεί -και θα κάνει χρήση- επί όλων των εθνικών δυνάμεων, των υποδομών και δυνατοτήτων (τους) στον μέγιστο βαθμό».

Τρίτον, ότι, προκειμένου το ΝΑΤΟ να ανταποκριθεί στις προκλήσεις ασφαλείας που τονίζονται στη νέα στρατηγική του αντίληψη, θα πρέπει «να έχει πρόσβαση σε ολόκληρο το φάσμα των δυνάμεων και των δυνατοτήτων (των μελών του), ώστε η Συμμαχία να αποτρέπει και να αμύνεται έναντι οποιουδήποτε κινδύνου αντιμετωπίζει και να αναλαμβάνει, με επιτυχία, ολόκληρο το φάσμα των ρόλων και αποστολών του. Αυτό», όπως γράφει ο κ. Ράσμουσεν και προσδοκά και η ελληνική πλευρά, «απαιτεί εκπαίδευση, ασκήσεις και τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης σε καιρό ειρήνης».

- Ανάγκη διαπραγμάτευσης

Οπως γίνεται φανερό από τις παραπάνω διπλωματικές διατυπώσεις, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ δεν δίδει ευθεία υπόσχεση ικανοποίησης κάποιων ιδιαίτερων ελληνικών αιτημάτων, αλλά τουλάχιστον το πολιτικό και στρατιωτικό σκεπτικό της επιστολής του (περί χρήσης δυνάμεων και δυνατοτήτων όλων των μελών) προσφέρει το περιθώριο διαπραγμάτευσης.

Με δεδομένο ότι στόχος του ΝΑΤΟ είναι η μετάβαση στη Νέα Δομή στα τέλη του 2012 και η εξασφάλιση επιχειρησιακής ετοιμότητας στα τέλη του 2013, είναι σαφές ότι η Αθήνα δεν διαθέτει μεγάλα χρονικά περιθώρια για τη βελτίωση (ή μερική αναστροφή) των κάκιστων αποφάσεων του περασμένου Ιουνίου.

Ωστόσο, όπως συνάγεται από τις προηγούμενες εμπειρίες μετάβασης σε καινούργιες λειτουργίες του ΝΑΤΟ (από τη Σύνοδο της Ουάσινγκτον το 1999, επί πρωθυπουργίας Κ. Σημίτη, ως πρόσφατα), η ελληνική πλευρά μπορεί, επίσης, να διεκδικήσει θέσεις αξιωματικών σε διάφορες οντότητες της Νέας Δομής. Υφίσταται ακόμα η δυνατότητα ενίσχυσης του ρόλου της Ελλάδας στην οργάνωση του ΝΑΤΟ κατά της τρομοκρατίας μέσω του ΚΕΝΑΠ (Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ναυτικής Αποτροπής), το οποίο εδρεύει στη Σούδα και μπορεί να διασυνδεθεί με το ναυτικό στρατηγείο του Νόρθγουντ στη Βρετανία.
 Δοκιμασία, το Μάιο, για τη νέα κυβέρνηση

Αν το χρονοδιάγραμμα των εκλογών τηρηθεί πιστά, τότε η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Σικάγο στις 20 και 21 Μαΐου, θα αποτελέσει την πρώτη δοκιμασία της νέας κυβέρνησης στο μέτωπο της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής.

Διπλωματικές πηγές δεν προβλέπουν κάποια σημαντική πίεση στο θέμα της ΠΓΔΜ, όπως στη Σύνοδο του Βουκουρεστίου τον Απρίλιο του 2008, καθώς οι Σύμμαχοι δεν θέλουν να προσθέσουν άλλο ένα «βαρύ» ζήτημα, πέραν της οικονομικής κρίσης, στη χώρα μας. Ειδικά ο πρόεδρος Μπ. Ομπάμα η υπουργός Εξωτερικών Χ. Κλίντον και, που ίσως να ευνοούσαν μια συζήτηση για την ΠΓΔΜ, δεν έχουν λόγο να εκτεθούν στην ελληνοαμερικανική κοινότητα ενόψει των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου.

Αντίθετα, σημαντικές θα είναι οι συζητήσεις για την οριστική ένταξη της Ελλάδας στην αντιπυραυλική άμυνα (διασύνδεση των συστημάτων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ) και για τη μεγαλύτερη προσφορά της στην «ενεργειακή ασφάλεια, καθώς, πέραν των αγωγών, έχει ανακύψει και το μείζον ζήτημα των κοιτασμάτων στη ΝΑ Μεσόγειο.
 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΑΡΚΑΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ