Η όραση στην εποχή των μνημονίων

Ναούμης Νικόλαος

Πολιτικός επιστήμονας

Είναι γνωστή η απέχθεια μου, για την μόδα που έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια και σύμφωνα με την οποία, κάθε μέρα είναι και μια… παγκόσμια ημέρα για κάτι, για το οτιδήποτε. Σήμερα όμως, πιστεύω, ότι χρίζει ιδιαίτερης αναφοράς σ’ αυτή την ανοησία, καθώς, κάθε δεύτερη Πέμπτη του Οκτώβρη, έχει καθιερωθεί, η παγκόσμια ημέρα της όρασης και η μέρα κατά της τύφλωσης.

Αφού πρώτα δούμε κάποια ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία για το θέμα, εν συνεχεία, θα πω και δυο πράγματα για την κατάσταση που επικρατεί στην χώρα μας και πως η πολιτεία και η κοινωνία, προσεγγίζει το εν λόγω ζήτημα.

- Κάθε 5 δευτερόλεπτα ένας συνάνθρωπός μας τυφλώνεται και κάθε ένα λεπτό ένα παιδί

- Σε 40-45 εκατομμύρια ανέρχονται οι τυφλοί σε όλο τον κόσμο

- Με μειωμένη όραση αγγίζουν τα 135 εκατομμύρια

- Στην Ελλάδα οι τυφλοί αγγίζουν τις 30 χιλιάδες

- Με μειωμένη όραση προσεγγίζουν τις 100 χιλιάδες

Όπως παρατηρούμε, η αναλογία των τυφλών στην χώρα μας, δεν θεωρείται και τόσο υψηλή. Με βάση λοιπόν αυτά τα δεδομένα, κανείς θα περίμενε η για την ακρίβεια θα υποψιαζόταν, ότι η ευαίσθητη αυτή ομάδα της κοινωνίας μας, δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα στις διάφορες εκφάνσεις της καθημερινότητας της, τόσο σε κοινωνικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Η πραγματικότητα όμως, έρχεται να γκρεμίσει αυτό το σκεπτικό.

Η αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος για την πολιτεία, έχει περιοριστεί, στην ακατάσχετη επιδοματολογία, φρούτο που ευδοκίμησε από την δεκαετία του 1980, που στόχευε με τον τρόπο αυτό, να βάλει το ζήτημα κάτω απ’ το χαλί και να μην το κοιτάξει… κατάματα. Με τον τρόπο αυτό, όλοι ήταν ευχαριστημένοι, διότι λεφτά υπήρχαν και κανείς δεν γκρίνιαζε. Τώρα όμως, που λεφτά δεν υπάρχουν, τι γίνεται; Τώρα δυστυχώς, αρχίζουν και βγαίνουν στην επιφάνεια, όλες οι αγκυλώσεις και οι στρεβλώσεις αυτής της ανεύθυνης πολιτικής, σοσιαλιστικής έμπνευσης.

Δυστυχώς, με τα μνημόνια και τα μεσοπρόθεσμα προγράμματα, που βλέπουν τους ανθρώπους ως αριθμούς και όχι ως ανθρώπινες οντότητες, η κοινωνική ομάδα που αρχίζει ήδη να μετράει απώλειες με οδυνηρές συνέπειες μαζί με άλλους αδύναμους κρίκους του κοινωνικού γίγνεσθαι της πατρίδας μας, είναι και οι τυφλοί.

Μην βιαστείτε να βγάλετε συμπεράσματα. Οι απώλειες για τις οποίες αναφέρομαι, δεν έχουν να κάνουν με την απώλεια και την συρρίκνωση των εισοδημάτων των τυφλών. Είναι και αυτά. Δεν είναι όμως για εμένα προσωπικά, το σημαντικότερο ζήτημα. Απώλειες άλλωστε, μετρούν όλοι οι συμπολίτες μας κι αν θέλουμε να θεωρούμαστε ισότιμοι, σίγουρα δεν γίνεται ν’ αποτελέσουμε εξαίρεση. Επεκτείνοντας το σκεπτικό μου, εκείνο που με τρομάζει, είναι όλα όσα έπρεπε να γίνου και δεν έγιναν, στις εποχές που οι παχιές αγελάδες σιτίζονταν ανεμπόδιστα.

Θα μπορούσα ν’ αναφέρω πάρα πολλά και να κουράσω τον αναγνώστη. Δεν είναι αυτή η πρόθεσή μου και θα περιοριστώ σε βασικά πράγματα κι αυτονόητα, που δεν έχουν γίνει και θα έχουν σαν αποτέλεσμα, την πλήρη περιθωριοποίηση των ανθρώπων με κάποιο πρόβλημα όρασης.

Στις μέρες μας, που η ανεργία αναμένεται να ξεπεράσει σύμφωνα με μελέτες ειδικών το 20% πριν να φύγει το 2011, αποτελεί και για τους τυφλούς, η θηλιά που θα τους στραγγαλίσει. Τόσα χρόνια, κανείς δεν είδε σοβαρά αυτό το ζήτημα. Στην εποχή που η τεχνολογία έκανε την επανάσταση της, η ελληνική πολιτεία έκρινε, πως ένας τυφλός, για το μόνο που είναι ικανός να προσφέρει έργο, είναι αν εξειδικευτεί στο επάγγελμα του τηλεφωνητή. Στην ψηφιακή εποχή, οι πολιτικοί μας ταγοί, παρακολουθούσαν άπραγοι τις εξελίξεις και ουσιαστικά απαγόρευαν σε κάποιον τυφλό, να μάθει κάτι άλλο, με αποτέλεσμα να έχουμε φτάσει σήμερα στο σημείο, θέσεις τηλεφωνητών να μην διατίθενται, πολύ απλά, διότι η τεχνολογία πρόλαβε και λειτουργεί τα τηλεφωνικά κέντρα αυτόματα, χωρίς την ανάγκη χειριστή. Αν συνυπολογίσουμε δε, την περεταίρω συρρίκνωση του δημοσίου τομέα, που κατ’ εξοχήν απορροφούσε μέχρι σήμερα ανθρώπους από την ιδιαίτερη αυτή κοινωνική ομάδα, αντιλαμβάνεστε την διόγκωση του προβλήματος.

Δεύτερος τομέας που η πολιτεία δεν έκρινε σκόπιμο να δώσει έμφαση, είναι η εκπαίδευση. Ένεκα της οικονομικής κρίσης, τα διάφορα κέντρα που σαν στόχο έχουν την εκπαίδευση και την παροχή παιδείας στους τυφλούς είτε κλείνουν, είτε υπολειτουργούν. Είναι χαρακτηριστικό δε, ότι στον περίφημο νόμο για την εφεδρεία, η παρούσα κυβέρνηση έκρινε με μεγάλη δόση σοφίας υποθέτω, ότι αυτοί οι οργανισμοί, ευθύνονται εξ’ ολοκλήρου για την κατάντια της οικονομίας μας, με αποτέλεσμα να ενταχθούν πρώτοι – πρώτοι, στις διατάξεις του. Μοναδική ίσως εξαίρεση στο ζήτημα της παιδείας όλα αυτά τα χρόνια, είναι ο ν. 3599 του 2008, που καθιέρωσε μαζί με μια άλλη σειρά διατάξεων, την υποχρεωτικότητα στην εκπαίδευση των ΑμεΑ, καθώς μέχρι την ψήφισή του, κανείς δεν θεωρούσε ότι είναι απαραίτητο, ένας ανάπηρος να μορφωθεί!

Σημαντικός παράγοντας για την ένταξη των τυφλών στο κοινωνικό γίγνεσθαι, είναι ασφαλώς και τα έργα υποδομής. Είναι γεγονός, ότι με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, γίνανε πάρα πολλά πράγματα. Πεζοδρόμια βελτιώθηκαν, κοινόχρηστοι χώροι έγιναν προσβάσιμοι, δημόσιες υπηρεσίες εκσυγχρονίστηκαν προς όφελος των αναπήρων γενικότερα. Μετά όμως τι; Τίποτα. Τα πράγματα παρέμειναν στο 2004. Πολλά από τα έργα υποδομής πλέον έχουν μετατραπεί χωρίς υπερβολή και σε επικίνδυνες παγίδες, όχι για κάποιον που δεν βλέπει μόνο αλλά και για κάποιον που χαίρεται το υπέρτατο αγαθό της όρασης. Με τα όσα αντιλαμβάνομαι, σε λίγο δεν θα έχουμε μαντίλι να κλάψουμε, τα ξηλωμένα πεζοδρόμια θα κοιτάξουμε;

Επειδή δεν μ’ αρέσει να γκρινιάζω μόνο αλλά και να δώσω μια νότα αισιοδοξίας, υπάρχουν και πράγματα τα οποία χαρίζουν ελπίδα και μπορούμε να πιαστούμε απ’ αυτά. Είναι γεγονός, ότι με το πέρασμα των χρόνων, η κοινωνία έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει κάποιον τυφλό και γενικότερα κάποιον ανάπηρο. Στις μέρες μας, όλοι γύρω μας αναγνωρίζουν ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι δεν διαφέρουν σε κάτι από τους αρτιμελείς συνανθρώπους τους. Σπουδάζουν, δουλεύουν, συμμετέχουν στα κοινά, ερωτεύονται και κάνουν οικογένειες, χωρίς οι γύρω τους να το θεωρούν κάτι αξιοσημείωτο αλλά μια φυσική εξέλιξη των πραγμάτων.

Τέλος, επειδή οι εποχές αναμένεται να είναι πολύ δύσκολες, κάποιοι έχουν αυτή την στιγμή στα χέρια τους μια μεγάλη ευθύνη. Η ευθύνη είναι δύσκολη κι αν δεν μπορούν να την φέρουν εις πέρας, καλό θα είναι να την αφήσουν σε άλλους. Μην έχουν την ψευδαίσθηση, ότι οι αγώνες τόσων ετών για ισονομία και κοινωνική ένταξη των τυφλών θα πάνε χαμένοι. Αν πιστεύουν ότι θα ξανανοίξουμε τον Καιάδα η θα ξαναβγάλουν τους Έλληνες τυφλούς στην ζητιανιά, είναι μακρά νυχτωμένοι…

www.naoumis-nikos.gr