Έλληνες μαθηματικοί εξήγησαν το Αλτσχάιμερ

Ελπίδες σε εκατομμύρια ασθενείς με Αλτσχάιμερ και νόσο του Πάρκινσον δίνουν Ελληνες επιστήμονες που ανοίγουν τον δρόμο για την κατανόηση και την αντιμετώπιση εκφυλιστικών ασθενειών του εγκεφάλου.
Η ερευνητική ομάδα του τμήματος Πληροφορικής του Ιόνιου Πανεπιστημίου -με επικεφαλής τους Παναγιώτη Βλάμο, Αθανάσιο Αλεξίου και Ιωάννη Ρέκκα- εδώ και έξι χρόνια εργάζεται πάνω σε μαθηματικά μοντέλα προσομειώνοντας σε υπολογιστή τις λειτουργίες των μιτοχονδρίων (κυτταρικά οργανίδια που διενεργούν τα στάδια του αερόβιου μεταβολισμού και τα οποία αποδίδουν ενέργεια), που αποκαλούνται και «εργοστάσια των κυττάρων».
Με τον τρόπο αυτόν οι Ελληνες επιστήμονες κατάφεραν να εξηγήσουν τους λόγους για τους οποίους προκαλούνται δυσλειτουργίες στα μιτοχόνδρια, αντί να εξαντλούνται στην εξέταση των συμπτωμάτων που προκαλούν τις δυσλειτουργίες αυτές, πρακτική που ακολουθούνταν στο παρελθόν από την επιστημονική κοινότητα.

Η δημοσιοποίηση της μελέτης των Ελλήνων ερευνητών έχει προκαλέσει αισιοδοξία στην επιστημονική κοινότητα, καθώς μέσω των συγκεκριμένων μαθηματικών μοντέλων θα φτιαχτούν φάρμακα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση νευρολογικών διαταραχών για νόσους όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον και το Χάντινγκτον. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εργασία των Ελλήνων ερευνητών βρίσκεται το τελευταίο διάστημα στα είκοσι πρώτα περισσότερο αναγνωσμένα άρθρα -μεταξύ 4.500 άλλων εργασιών- με θέμα τις μιτοχονδριακές ασθένειες.

Συγκεκριμένα για την περίπτωση του Αλτσχάιμερ ο πληθυσμός των υγιών μιτοχονδρίων διαπιστώθηκε ότι μειώνεται κατά πολύ. Καθώς το Αλτσχάιμερ φαίνεται ότι είναι αποτέλεσμα τόσο γενετικών όσο και περιβαλλοντικών παραγόντων, κατηγοριοποιείται σε δύο κύριες μορφές: τη γενετική ή κληρονομική (5%) και τη σποραδική (95%). Στην περίπτωση της σποραδικής μορφής οι επιστήμονες υποστηρίζουν τη συσχέτισή της με τη δραστική μείωση της λειτουργίας των μιτοχονδρίων κατά τη γήρανση. Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επίκουρος καθηγητής του τμήματος Πληροφορικής του Ιόνιου Πανεπιστημίου Παναγιώτης Βλάμος, η «ηλεκτρική θρόμβωση» αποτελεί τη βασική αιτιολόγηση των δυσλειτουργιών των μιτοχονδρίων, καθώς από αυτήν προκαλούνται ηλεκτρικά σύμπλοκα και δυσμορφίες στο εσωτερικό της μεμβράνης τους.

Η ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετέχουν επίσης ο υποψήφιος διδάκτορας Βιοπληροφορικής Αθανάσιος Αλεξίου και ο ερευνητής φυσικών επιστημών Ιωάννης Ρέκκας, στοχεύει στο να αποκωδικοποιήσει και να καταγράψει πλήρως τις συνθήκες που επικρατούν στην εσωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη, έτσι ώστε να δημιουργηθούν μοντέλα κατάλληλα για τον σχεδιασμό νέων φαρμάκων. «Ουσιαστικά τα Μαθηματικά μάς επέτρεψαν να κατανοήσουμε τον μηχανισμό λειτουργίας αυτών των κυτταρικών οργανιδίων, κάτι που δεν μπορούσε να επιτευχθεί στις εργαστηριακές μελέτες» κατέληξε ο κ. Βλάμος.

ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΤΟΥΝΑΣ

espresso