Του Γιώργου Καισάριου
Ότι το ευρώ είναι ένα νόμισμα που γεννήθηκε για να αυτοκαταστραφεί έχει αναλυθεί από πάρα πολλούς εδώ και πολλά χρόνια. Το κατηγορητήριο υποστηρίζει ότι το ευρώ έχει φτιαχτεί σε λάθος βάση εξαρχής και για αυτό το λόγο δεν έχει μέλλον. Το βασικό επιχείρημα του κατηγορητηρίου είναι το εξής:
Οι βόρειες χώρες, που είναι πιο ανταγωνιστικές, παράγουν πλεονάσματα εις βάρος των μη ανταγωνιστικών χωρών και δεν υπάρχει τρόπος αυτά τα πλεονάσματα να μπορούν να ανακυκλωθούν προς το νότο.
Αποτέλεσμα είναι ότι χώρες όπως η Ελλάδα, θα συσσωρευόσουν χρέος με αποτέλεσμα αργά ή γρήγορα τα πράγματα να φτάσουν εδώ πού είμαστε σήμερα. Πράγματι κάπως έτσι είναι τα πράγματα.
Ότι το ευρώ είναι ένα νόμισμα που γεννήθηκε για να αυτοκαταστραφεί έχει αναλυθεί από πάρα πολλούς εδώ και πολλά χρόνια. Το κατηγορητήριο υποστηρίζει ότι το ευρώ έχει φτιαχτεί σε λάθος βάση εξαρχής και για αυτό το λόγο δεν έχει μέλλον. Το βασικό επιχείρημα του κατηγορητηρίου είναι το εξής:
Οι βόρειες χώρες, που είναι πιο ανταγωνιστικές, παράγουν πλεονάσματα εις βάρος των μη ανταγωνιστικών χωρών και δεν υπάρχει τρόπος αυτά τα πλεονάσματα να μπορούν να ανακυκλωθούν προς το νότο.
Αποτέλεσμα είναι ότι χώρες όπως η Ελλάδα, θα συσσωρευόσουν χρέος με αποτέλεσμα αργά ή γρήγορα τα πράγματα να φτάσουν εδώ πού είμαστε σήμερα. Πράγματι κάπως έτσι είναι τα πράγματα.
Ας εξηγήσουμε τι εννοούμε με τον όρο ανακύκλωση πλεονασμάτων. Αν η Ευρώπη ήταν πιο πολιτικά ενωμένη, ας πούμε κάτι σαν τις ΗΠΑ, τότε θα μπορούσε να γίνει το εξής.
Το Ευρωπαϊκό ομοσπονδιακό σύστημα φυλακών, θα μπορούσε να φτιάξει αναλογικά περισσότερες φυλακές στην επικράτεια της Ελλάδος αντί της Ολλανδίας. Με αυτό τον τρόπο, το κόστος κατασκευής αυτών των φυλακών, το κόστος συντήρησης καθώς και το προσωπικό που θα απασχολεί, είναι μια μεταφορά πόρων στην Ελλάδα.
Αποτέλεσμα είναι ότι θα υποστηριχτεί η απασχόληση αλλά και η οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Θα μπορούσαν επίσης να έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα και άλλες ομοσπονδιακές υπηρεσίες. Η ιδέα να μεταφερθούν πόροι στην Ελλάδα μέσω ΕΣΠΑ χωρίς εθνική συμμετοχή (που κυκλοφόρησε πρόσφατα) είναι προς αυτή την κατεύθυνση.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι η ΕΕ δεν φτιάχτηκε με σκοπό να γίνει μια ένωση ανακύκλωσης πλεονασμάτων, αλλά φτιάχτηκε σαν μια χαλαρή εμπορική ένωση και πολύ λιγότερο σαν μία πολιτική ένωση. Άρα το κατηγορητήριο δεν είναι σωστά διατυπωμένο, το ότι δηλαδή φτιάχτηκε για να αυτοκαταστραφεί, διότι ουδέποτε φτιάχτηκε η ένωση πάνω σε αυτή τη βάση.
Η ένωση να τονίσω, φτιάχτηκε σε πολύ σωστή βάση. Αν όλες οι χώρες της ένωσης είχαν ανώτατο χρέος 60% του ΑΕΠ και έλλειμμα λιγότερο του 3%, τότε η ένωση αυτή θα ήταν σε ατόφια βάση και ποτέ δεν θα αντιμετώπιζε πρόβλημα. Αλλά ουδέποτε κάποια χώρα προάσπισε αυτούς τους όρους, ούτε η Γερμανία και ούτε η Ελλάδα. Αποτέλεσμα του ότι, ο κάθε ένας έκανε ό,τι ήθελε και όλοι μαζί φτάσαμε στο σημερινό αδιέξοδο.
Στο ερώτημα εάν οι βόρειες χώρες θα ήθελαν να ενοποιηθεί περισσότερο πολιτικά η Ευρώπη και να επινοηθεί κάποιο είδος μηχανισμού ανακύκλωσης πλεονασμάτων, η απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι. Ναι μεν θα το ήθελε η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ιρλανδία, αλλά όχι οι χώρες που θα κάνουν αυτές τις μεταφορές.
Παρ΄ όλο που και η Γερμανία αναγνωρίζει ότι έχει μεγάλη ευθύνη για να κρατήσει την Ευρώπη ενωμένη -και μέχρι τώρα έχει πληρώσει αρκετά προς αυτή την κατεύθυνση- ακόμα και αυτή δεν θέλει να ενοποιηθεί περισσότερο πολιτικά η Ευρώπη.
Αλλά ακόμα και αν θα ήθελε η Γερμανία, δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνη της. Δεν φτάνει μια Γερμανία για να μπορεί να καλύψει τα ελλείμματα όλων των ελλειμματικών χωρών έτσι ώστε να είναι όλοι ευχαριστημένοι. Θα πρέπει να συμφωνήσουν και οι άλλες χώρες του βορρά για κάτι τέτοιο. Και κάτι τέτοιο, δεν είναι στον ορίζοντα.
Στην περίπτωση της Ιρλανδίας, το πρόβλημα εκεί είναι καθαρά τραπεζικό και όχι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας όπως της Ελλάδος. Η λύση της Ιρλανδίας (που με μαθηματική ακρίβεια θα κάνει default) δεν έχει σχέση με την συνταγή της Ελλάδος.
Άρα εκτός από το θέμα της ανακύκλωση πλεονασμάτων, η Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει και το πρόβλημα της μόχλευσης στο τραπεζικό σύστημα και στους κρατικούς ισολογισμούς (solvency). Τέτοιο πρόβλημα να τονίσω έχει και η ίδια η Γερμανία.
Και αυτό το πρόβλημα δεν θα λυθεί με κανέναν άλλον τρόπο (εδώ θα είμαστε και θα το δούμε μαζί) παρά μόνο όταν αναγνωριστούν τα προβληματικά πάγια, γίνουν οι απαραίτητες διαγραφές και ανακεφαλαιοποιηθεί το τραπεζικό σύστημα.
Για να μπορεί η Ευρώπη να πάει μπροστά και να ολοκληρωθεί η Ευρωπαϊκή ενοποίηση, θα πρέπει η Ευρώπη να κάνει και τα δυο προαναφερθέντα: να επιλύσει το θέμα της ανακύκλωσης πλεονασμάτων και να επιλύσει το θέμα του solvency. Σε διαφορετική περίπτωση, η προφητεία που κάνει λόγο ότι σύντομα η Ευρώπη θα διαλυθεί, δεν θα αργήσει να έρθει.
Έχουν άραγε τη θέληση οι ηγέτες της Ευρώπης για μια ενοποιημένη Ευρώπη; Προσωπικά αμφιβάλω, αλλά επειδή ποτέ δεν πρέπει να λέμε ποτέ, θα το δούμε σήμερα.
george.kesarios@capital.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια δημοσιεύονται με μια καθυστέρηση και αφού τα δει κάποιος από τη διαχείριση...και όχι για λογοκρισία αλλά έλεγχο για: μη αναφορά σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, διευθύνσεις, προσβλητικά, υποτιμητικά και υβριστικά μηνύματα ή δεσμούς (Link) με σεξουαλικό περιεχόμενο.
Η φιλοξενία και οι αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων, τα σχόλια και οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά. Προειδοποίηση: Περιεχόμενο Αυστηρώς Ακατάλληλο για εκείνους που νομίζουν ότι θίγονται προσωπικά στην ανάρτηση κειμένου αντίθετο με την ιδεολογική τους ταυτότητα ή άποψη, σε αυτούς λέμε ότι ποτέ δεν τους υποχρεώσαμε να διαβάσουν το περιεχόμενο του ιστολογίου μας.