Τίνα και λοιποί «κολλητοί» στο «πράσινο» πηγάδι

Γράφει η Λιάνα Γούτα
Ένα από τα χαρακτηριστικά του πρόσφατου κυβερνητικού ανασχηματισμού, ήταν η επιστροφή στις «παλιές καλές κομματικές συνταγές»! Ο Γιώργος Παπανδρέου, «μάζεψε» τις προσωπικές του επιλογές, τις έβαλε στην άκρη ωσάν να τελείωσε η περίοδος πειραματισμών, και κοίταξε πάνω από όλα να συσπειρώσει το βαθύ κόμμα που έμοιαζε να διαλύεται στα «εξ ων συνετέθη».  Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της μεταστροφής, το τέλος της ασυλίας που προνομιακά έδινε σε περιπτώσεις όπως της Τίνας Μπιρμπίλη και το τέλος της εποχής των γυναικείων υπουργικών χαρτοφυλακίων.
Για την περίπτωση δε της Τίνας, θα έλεγε κανείς ότι το πολυδιαφημισμένο χρώμα της Πράσινης Ανάπτυξης ξεθώριασε από αυτό που αρχικά διαφημίστηκε και, πλέον, έδωσε τη θέση του στο κομματικό Πράσινο του βαθέως ΠΑΣΟΚ.
Η Τίνα Μπιρμπίλη ήταν, αναμφίβολα, μια μεγάλη έκπληξη στην πρώτη κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ τον Οκτώβριο του ‘09. Την ημέρα της ορκωμοσίας, όλοι αναρωτιόντουσαν ποια ήταν η άγνωστη Τίνα που αναλάμβανε το … hot υπουργείο της κυβέρνησης Παπανδρέου, αφενός γιατί η δημιουργία ενός ανεξάρτητου υπουργείου Περιβάλλοντος έμοιαζε παραπάνω από επιτακτική και αφετέρου, γιατί όλη η ρητορική του ΠΑΣΟΚ των τελευταίων χρόνων βασίσθηκε στο πολυδιαφημισμένο όραμα της Πράσινης Ανάπτυξης, προσωπική «σημαία» του ίδιου του Γιώργου Παπανδρέου, σερβιρισμένη συχνά ως η μαγική λύση για όλα τα προβλήματα!
Έτσι, όλα τα μάτια στράφηκαν στην άγνωστη Τίνα, που αναλάμβανε να οδηγήσει τη χώρα στο Όραμα της Πράσινης Ανάπτυξης, με το χαρτοφυλάκιο του Περιβάλλοντος και της Ενέργειας στα χέρια της. Η επιλογή της είχε προκαλέσει ανάμικτα συναισθήματα.
Το αντισυμβατικό της στυλ, αφενός έδινε έναν άλλο αέρα, κόντρα στην πολυκαιρισμένη πολιτική σκηνή της χώρας, με τα επαναλαμβανόμενα πολιτικά ονόματα από γενιά σε γενιά, αφετέρου έμοιαζε να ταιριάζει περισσότερο στον έως τότε καταταλαιπωρημένο και παραμελημένο τομέα του Περιβάλλοντος. Ελπιδοφόρο και ανανεωτικό έμοιαζε, επίσης, και το ότι η Τίνα με τα αθλητικά παπούτσια και το σακίδιο στον ώμο, φαινόταν να μη δίνει πεντάρα για πολιτικές σταδιοδρομίες, παρακαταθήκες, κομματικά ένσημα και άλλα τινά. Ό,τι πρέπει, δηλαδή, για τον άνθρωπο που θα προέτασσε το Περιβάλλον πάνω έναντι των προσωπικών και κομματικών συμφερόντων.
Βέβαια, μια τέτοια εξωκοινοβουλευτική επιλογή θα είχε πράγματι ενδιαφέρον, αν επρόκειτο για ένα πρόσωπο πετυχημένο και αναγνωρισμένο στην αγορά και στον επαγγελματικό στίβο. Ωστόσο, η νέα υπουργός δεν ήταν μόνο άγνωστη στο κόμμα της, αλλά δυστυχώς και σε όλους τους άλλους.
Όσο για το κόμμα του ΠΑΣΟΚ, το μίγμα ήταν πραγματικά εκρηκτικό για τη νέα υπουργό που συνομιλούσε απευθείας με τον πρωθυπουργό και έχαιρε ασυλίας, προκαλώντας συνεχή παράκρουση στα κομματικά στελέχη και σε όλο το πολιτικό δυναμικό! Αυτό φαινόταν, όμως, να είναι …«δικό τους πρόβλημα», με το οποίο έπρεπε να συμβιβαστούν, καθώς η επιλογή της Τίνας ήταν πάνω από κομματικούς κανόνες και πρακτικές.
Αλλά και η ίδια πέρασε, από νωρίς, δύσκολες ώρες. Πρώτον, από τον «συναδελφικό» πόλεμο και το βάρος των πιέσεων του πελατειακού ΠΑΣΟΚ και δεύτερον, από το ότι δυσκολευόταν να ισορροπήσει ανάμεσα στον περιβαλλοντικό ακτιβισμό και στην πραγματικά αναπτυξιακή περιβαλλοντική πολιτική.  Το αποτέλεσμα ήταν να βρεθεί πολύ γρήγορα να πράττει τα τελείως αντίθετα από όσα το ΠΑΣΟΚ διαφήμιζε προεκλογικά, όπως πχ στην απόσυρση των αυτοκινήτων, την εκτροπή του Αχελώου, την δόμηση στις καμένες εκτάσεις, τις περιοχές Natura, την εκτός σχεδίου δόμηση και από την άλλη να υπερβάλλει συχνά εαυτόν φρενάροντας φοβικά κάθε αναπτυξιακό σχέδιο.
Ωστόσο, καθώς η επιλογή της είχε την προσωπική σφραγίδα του πρωθυπουργού, η «ασυλία» της διατηρήθηκε για καιρό.
Παρομοίως, την προσωπική σφραγίδα του πρωθυπουργού είχε και η ενισχυμένη συμμετοχή γυναικών στο κυβερνητικό σχήμα. Είχε δώσει, άλλωστε, ο ίδιος το στίγμα από παλιά, όταν από το 2004, στη σύνθεση της ομάδας των ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ επέλεξε ίσο αριθμό γυναικών και ανδρών. Η επιλογή του το 2009, για αυξημένη συμμετοχή γυναικών υπουργών στη νέα κυβέρνηση, εκτόξευσε την κατάταξη της Ελλάδας στην ετήσια έκθεση του World Economic Forum (WEF) για τις ίσες ευκαιρίες μεταξύ των φύλων, και μέσα σε ένα μόλις χρόνο, από την 85η θέση το 2009, ανεβήκαμε στην 58η θέση το 2010, 27 ολόκληρες θέσεις, με μία μόνο πολιτική κίνηση.
Θα έλεγε κανείς ότι με τη σύνθεση εκείνης της πρώτης κυβέρνησης, ο Γιώργος Παπανδρέου επιχείρησε να δώσει έναν αέρα ανανεωτικών και σύγχρονων αντιλήψεων, αν δεν είχε κάνει το λάθος να «κάψει» το πλεονέκτημα των εξωκοινοβουλευτικών υπουργών με κολλητούς, φίλους και γνωστούς και αν, αντ’ αυτού, το είχε αξιοποιήσει με ανθρώπους επαγγελματικά καταξιωμένους και πετυχημένους στον τομέα τους (από την αγορά, κατά προτίμηση, και όχι από τη….θεωρία)!
Με τον τελευταίο ανασχηματισμό, φάνηκε ότι τα πειράματα αντέχουν λίγο στην πολιτική ζωή αυτού του τόπου, ειδικά όταν γίνονται πρόχειρα. Εκτός από την Τίνα, παρόμοια τύχη, αν και για άλλους λόγους, είχαν και οι περισσότερες γυναίκες υπουργοί. Οι εικόνες από την πρόσφατη ορκωμοσία των νέων υπουργών και υφυπουργών, ήταν απολύτως ενδεικτικές, καθώς δεν υπήρχε ούτε μία γυναίκα για δείγμα! Η επόμενη έκθεση του WEF θα βρει την Ελλάδα να έχει αποσύρει την εμπιστοσύνη της από τις γυναίκες πολιτικούς και να ξανακατρακυλάει καμιά 30αριά θέσεις στην κατάταξη ως προς τις ίσες ευκαιρίες των φύλων…
Έτσι, έληξαν άδοξα οι πειραματισμοί… εξωκοινοβουλευτικού και γυναικείου τύπου εκ μέρους του Γιώργου Παπανδρέου. Το σημαντικότερο όμως ήταν ότι, δυστυχώς, την τελευταία στιγμή απετράπη το πιο πολυαναμενόμενο πείραμα, αυτό που φάνηκε να έχει περισσότερο ανάγκη αυτή τη στιγμή η χώρα : την επιλογή εξωκοινοβουλευτικών, αλλά αναγνωρισμένων και πετυχημένων επαγγελματιών τεχνοκρατών σε κρίσιμες υπουργικές θέσεις… Κάτι που πολύ διαφημίστηκε, πολύ συζητήθηκε, κάτι που το ανέμενε όλη η κοινωνία αλλά στο άκουσμά του το βαθύ κόμμα «αγρίευε» ακόμα περισσότερο!….
Έτσι, θα πορευτούμε ξανά, -ποιος ξέρει για πόσο ακόμα-, με πολιτικούς….«έτοιμους για όλα» που μπορεί να μην έχουν ιδέα από το αντικείμενο του υπουργείου που αναλαμβάνουν, θα κληθούν όμως, για ακόμα μια φορά, να το μάθουν στις πλάτες μας. Ο καιρός της «πολιτικής του μετρήσιμου αποτελέσματος» φαίνεται να αργεί ακόμα. Προς το παρόν, για το ΠΑΣΟΚ, προέχει η εσωκομματική συνοχή και η επιβίωση του υπάρχοντος πολιτικού δυναμικού! Δυστυχώς!…

Σχόλια