Τις πταίει; Κομματοκρατίας κατάκρισις

Θεόδωρος Κουτρούκης (*)

Συμπληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες ο πρώτος χρόνος εφαρμογής του πολυθρύλητου Μνημονίου. Μολονότι η χώρα τέθηκε σε «κατάσταση οικονομικής πολιορκίας», το πολιτικό καθεστώς που εξέθρεψε η μεταπολιτευτική ευδαιμονία εξακολουθεί να παραμένει σε κατάσταση αφασίας, λαϊκίστικο και φοβικό, αδυνατώντας να αντιληφθεί η/ και να δράσει για την ανόρθωση της χώρας.

Η κομματοκρατία, όπως όρισε ο Μουζέλης την τάση των κομμάτων να διεισδύουν σε όλους τους θεσμικούς χώρους της κοινωνίας υποσκάπτοντας μέσω της άκρατης κομματικοποίησης τις αυτόνομες λογικές και αξίες αυτών των χώρων της κοινωνίας πολιτών, κυριάρχησε απόλυτα.

Οι ελληνικοί πολιτικοί οργανισμοί απειθάρχησαν στους κανόνες του δημόσιου βίου, επιδίωξαν πρόσκαιρα οφέλη, αδιαφόρησαν για την αναγκαία συναίνεση, διατήρησαν σε υψηλές διοικητικές θέσεις τους προδήλως φαύλους και ανίκανους και αποδέχθηκαν την εφαρμογή μη ορθολογικών κριτηρίων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.

Σε αυτό το τοπίο εκτράφηκαν λαϊκιστές πολιτικάντηδες που κολάκεψαν τα κατώτερα ένστικτα του πόπολου, εκμαύλισαν τα ήθη, πρόσφεραν μέρισμα από τη διαφθορά και απλώς αρκέστηκαν στο ρόλο του τηλε(σχολιαστή) των κακώς κείμενων αντί να επιχειρούν να τα διορθώσουν. Την εικόνα της δυσώδους σήψης ήρθαν να συμπληρώσουν το ρουσφέτι, η δωροληψία, η μίζα, η ψηφοθηρία, η διάβρωση της αυτονομίας των θεσμών, η θέση του κομματικού συμφέροντος άνω τού γενικού, τα πελατειακά δίκτυα, η υπερτροφική διαφθαρμένη δημόσια διοίκηση, ο στραγγαλισμός της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, η αδιαφάνεια, το λάδωμα, το γρηγορόσημο κ.α.

Είναι φανερό ότι καθώς η χώρα ανέρχεται το δικό της Γολγοθά, είναι ευκαιρία να αλλάξει όλα εκείνα που την οδήγησαν στην εποχή των οικονομικών παγετώνων. Παράλληλα με το εγχείρημα οικονομικής πολιτικής, που στοχεύει στη δημιουργική διαχείριση του δημόσιου χρέους και την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων στον προϋπολογισμό, μερικά μόνο μέτρα από αυτά που πρέπει να προωθηθούν - αφού πρωτύτερα εξειδικευτούν κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης- είναι:

• Θέσπιση συνταγματικών «βαλβίδων» για την αποφυγή του εκ νέου εκτροχιασμού του δημόσιου χρέους οποτεδήποτε στο μέλλον.
• Απόσυρση των κομμάτων από κάθε στρεβλωτική παρέμβαση στους δύο πάλαι ποτέ πυλώνες της δημοκρατίας την τοπική αυτοδιοίκηση και το συνδικαλισμό.
• Κατάργηση της απόσπασης κρατικών υπαλλήλων σε βουλευτικά και κομματικά γραφεία.
• Δραστικός περιορισμός της κρατικής χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων και αυστηρός έλεγχος των οικονομικών τους.
• Μείωση αριθμού βουλευτών στους 200.
• Άρση του καθεστώτος της ειδικής ασυλίας των βουλευτών από τη δικαιοσύνη
• Έναρξη δημόσιας συζήτησης για την πιθανότητα εμπλουτισμού των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Τέλος, είναι απαραίτητη η θεμελίωση μηχανισμών θωράκισης της χώρας έναντι της γάγγραινας της κομματοκρατίας, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται εντός των τειχών διαφορετικά η ολική κατάρρευση της εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα στο εγγύς μέλλον φαντάζει ως ένα πιθανό ενδεχόμενο.

(*) Επικ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου