Οι δηλώσεις Δρούτσα και Νταβούτογλου.

Δ. Δρούτσας: «Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουμε πυκνές συναντήσεις.  Είναι συναντήσεις που τις επιδιώκουμε και τις προετοιμάζουμε συστηματικά, ώστε να έχουν αποτέλεσμα.  Γιατί στόχος μας, στόχος κοινός, είναι η περαιτέρω προώθηση της ελληνο-τουρκικής συνεργασίας, ένας στόχος στον οποίο είμαστε προσηλωμένοι».

Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ:  Θα ήθελα να καλωσορίσω εδώ στην Αθήνα θερμά τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας και φίλο Ahmet Davutoglu.  Ahmet καλωσόρισες.

Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουμε πυκνές συναντήσεις.  Είναι συναντήσεις που τις επιδιώκουμε και τις προετοιμάζουμε συστηματικά, ώστε να έχουν αποτέλεσμα.  Γιατί στόχος μας, στόχος κοινός, είναι η περαιτέρω προώθηση της ελληνο-τουρκικής συνεργασίας, ένας στόχος στον οποίο είμαστε προσηλωμένοι.

Έτσι και σήμερα είχαμε μία ιδιαιτέρως εποικοδομητική συνάντηση. Συζητήσαμε θέματα διμερούς ενδιαφέροντος στα οποία θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ λίγο αργότερα.  Ανταλλάξαμε όμως απόψεις και για τη διεθνή συγκυρία και κυρίως για τις εξελίξεις στην άμεση γειτονιά μας, οι οποίες όπως ξέρετε, δυστυχώς, δεν είναι καλές.

Για τα όσα εκτυλίσσονται στη Λιβύη και ευρύτερα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, με τον κύριο Davutoglu μοιραζόμαστε την ίδια ανησυχία. Και εδώ θυμίζω ότι οι Πρωθυπουργοί Ελλάδος και Τουρκίας, αλλά και εμείς οι δύο, βρισκόμαστε σε στενή επικοινωνία, ήδη από την πρώτη στιγμή της κρίσης και ένα είναι βέβαιο - και είναι κοινή η διαπίστωσή μας σε αυτό με τον κύριο Davutoglu - ότι η κατάσταση που επικρατεί τη στιγμή αυτή στη Λιβύη δεν μπορεί, και δεν πρέπει, να συνεχιστεί και συμφωνήσαμε ότι θα δούμε και θα συζητήσουμε σήμερα και περαιτέρω σε λεπτομέρειες τρόπους Ελλάδα και Τουρκία να συνεργαστούν ακόμα πιο στενά και αποτελεσματικά σε αυτόν τον τομέα και ιδιαίτερα στο σημαντικό αυτό θέμα της απαραίτητης ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή αυτή.

Σε ό,τι αφορά τις διμερείς σχέσεις, έγινε σύντομη αποτίμηση της μέχρι σήμερα ελληνο-τουρκικής συνεργασίας.  Η συνεργασία αυτή, όπως ξέρετε, προωθείται μέσα από το βασικό όχημα που συγκροτήσαμε, το λεγόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Ελληνο-Τουρκικής Συνεργασίας και οι δυο μας νομίζω μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα που είχαμε από την πρώτη συνάντηση αυτού του Οργάνου, τον περασμένο Μάιο, κατά την επίσκεψη του Τούρκου Πρωθυπουργού, του κυρίου Erdogan εδώ στην Αθήνα. 

Πιστεύουμε στο μηχανισμό αυτό, στην πρακτικότητα, στις δυνατότητες και στις προοπτικές του για την περαιτέρω ενίσχυση της ελληνο-τουρκικής συνεργασίας σε πολύ σημαντικούς τομείς όπως, ενδεικτικά, είναι αυτός του εμπορίου, της οικονομίας, της οικονομικής συνεργασίας ευρύτερα, του πολιτισμού, του τουρισμού, της προστασίας του πολίτη και του περιβάλλοντος.

Προσβλέπουμε στη διοργάνωση του Δεύτερου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας και όπως είπαμε αυτό το προορίζουμε για τον Ιούλιο, στην Τουρκία αυτήν τη φορά και είναι ένα θέμα που θα συζητήσουμε περαιτέρω και εκτενώς σήμερα, καθώς θα προετοιμάζουμε τα επόμενα βήματα.

Στην αιχμή της προσπάθειας αυτής είναι η συνεργασία μας στον τομέα της οικονομίας.  Διαπιστώνουμε με ικανοποίηση ότι υπήρξε αύξηση των ελληνικών εξαγωγών στην Τουρκία τη χρονιά που πέρασε.  Είναι γεγονός ότι έχουμε και από τις δύο πλευρές ιδιαίτερα δραστήριες επιχειρηματικές κοινότητες.  Και εμείς, ως κυβερνήσεις, θέλουμε να διευκολύνουμε και να ενθαρρύνουμε όλες τις πρωτοβουλίες που διευρύνουν την οικονομική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας.

Φυσικά, απομένουν πολλά να γίνουν ακόμα στις διμερείς μας σχέσεις, που αναμφίβολα εντάσσονται και στο πλέγμα των σχέσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι διερευνητικές επαφές, όπως τις έχουμε ονομάσει, συνεχίζονται.  Παραμένουμε προσηλωμένοι στην προσπάθεια, μία δύσκολη προσπάθεια.  Είναι γνωστό ότι υπάρχουν διαφορές και διαφορετικές θέσεις μεταξύ μας και για αυτό άλλωστε συζητάμε.  Το πλαίσιο ωστόσο είναι σαφές, είναι καθαρό και είναι γνωστό: σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας μας.  Υπάρχουν και πρακτικές εκ μέρους της Τουρκίας που, κατά την άποψή μας και το έχουμε πει αυτό από την πρώτη στιγμή, δε συμβάλλουν σε αυτή την προσπάθεια, σε αυτή την κοινή μας προσπάθεια και το χειρότερο, αν θέλετε, είναι ότι προκαλούν δυσπιστία και στην κοινή γνώμη και έχουμε πει ότι αυτές οι πρακτικές θα πρέπει να σταματήσουν.

Συζητήσαμε φυσικά και το θέμα της παράνομης μετανάστευσης.  Η Ελλάδα, είναι γνωστό, υφίσταται πολύ μεγάλη πίεση στα σύνορά της, είναι εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύνορα της Ευρώπης με την Τουρκία  και έχει για το λόγο αυτό προσφύγει στη συνδρομή των εταίρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  Η αποστολή της FRONTEX είναι σημαντική και έχουμε δει απτά αποτελέσματα στη σωστή κατεύθυνση, αλλά βεβαίως δεν είναι αρκετή.  Εξίσου απαραίτητη είναι η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας και μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας σε αυτόν τον τομέα και νομίζω σε αυτό συμφωνούμε και οι δυο μας.

Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία επανεισδοχής Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας ήταν ένα σημαντικό βήμα, ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.  Το χαιρετίζουμε και ελπίζω σύντομα να τεθεί σε ισχύ αυτή η συμφωνία. Όπως ελπίζω να προχωρήσει και άμεσα η συζήτηση για τη λήψη μέτρων που θα διευκολύνουν την κινητικότητα των Τούρκων πολιτών στον ευρωπαϊκό χώρο και αναφέρομαι εδώ, βεβαίως, στο θέμα της άρσης της βίζας για Τούρκους πολίτες, σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση.  Άλλωστε νομίζω  τα αποτελέσματα, και τα πρόσφατα αποτελέσματα για τον τουρισμό μας, από την απελευθέρωση των θεωρήσεων στα λεγόμενα πράσινα διαβατήρια ήταν θετικά και νομίζω και οι αριθμοί ήταν ιδιαιτέρως σημαντικοί, δηλαδή η αύξηση των Τούρκων τουριστών το περασμένο καλοκαίρι στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στα ελληνικά νησιά.

Κλείνοντας, επιτρέψτε μου να αναφερθώ και σύντομα στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.  Η θέση μας σε αυτό το θέμα είναι γνωστή, υποστηρίζουμε την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς ημίμετρα και ειδικές σχέσεις.  Αυτό, βεβαίως, προϋποθέτει εκπλήρωση των ανειλημμένων υποχρεώσεων της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την απαραίτητη πρόοδο, περαιτέρω πρόοδο στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια, η οποία ήδη είναι πολύ σημαντική, στην Τουρκία.  Η διαδικασία, αυτό είναι γεγονός, δεν πρέπει να κρυβόμαστε, φθάνει σε μία κρίσιμη καμπή και σε αυτό το θέμα το Κυπριακό παραμένει ανοικτή πληγή και έχει επιπτώσεις, αυτονόητες θα έλεγα επιπτώσεις, στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.  Πρέπει, λοιπόν, τώρα να εργασθούμε με τόλμη και αποφασιστικότητα, ώστε να υπάρξει και πρόοδος, απαραίτητη πρόοδος, στις διαπραγματεύσεις υπό τον ΟΗΕ και μιλάω για πρόοδο ουσιαστική και όχι επικοινωνιακή.

Η Ευρώπη, το ευρωπαϊκό εγχείρημα, είναι η καλύτερη εγγύηση για την ειρήνη, την ευημερία και την ασφάλεια των πολιτών και των χωρών μας και είμαι βέβαιος ότι η Τουρκία θα κάνει άλματα στη μεταρρυθμιστική της διαδικασία.  Εδώ η Ελλάδα πάντα θα είναι δίπλα στην Τουρκία και θα συμβάλλει με όλες της τις δυνάμεις σε αυτήν τη διαδικασία.  Και επιτρέψτε μου να πω ότι το όραμά μας είναι να δούμε την Τουρκία πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να δούμε Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρο να συνεργάζονται στις Βρυξέλλες για τα κοινά τους συμφέροντα στο πλαίσιο μιας διευρυμένης Ευρώπης.  Ahmet, νομίζω ότι μοιραζόμαστε αυτό το όραμα και σου υπόσχομαι ότι θα συνεχίσω, η Ελλάδα θα συνεχίσει, να συνεργάζεται στενά μαζί σου, με την Τουρκία, μέχρι να το πετύχουμε αυτό, το στόχο αυτό, το κοινό μας όραμα.

Για άλλη μια φορά, και σε εσένα και σε όλους τους συνεργάτες σου που σε συνοδεύουν, για άλλη μία φορά καλώς όρισες, καλώς ορίσατε στην Αθήνα.

A. DAVUTOGLU:  Ευχαριστώ πολύ αγαπητέ φίλε Δημήτρη για τα πολύ καλά σου λόγια και για την εξαιρετική φιλοξενία που μου επιφυλάξατε. 

Σήμερα συναντήθηκα με τον Πρωθυπουργό τον κύριο Παπανδρέου και μαζί σου και πραγματοποιήσαμε πάρα πολύ σημαντικές συνομιλίες.  Όπως ξέρετε, στην πρώτη επίσκεψη που πραγματοποίησα στην Αθήνα αμέσως μετά τις εκλογές του περασμένου χρόνου είχα μεταφέρει μία επιστολή του Πρωθυπουργού μας, του κυρίου Erdogan, στον Έλληνα Πρωθυπουργό.  Εγώ θα ήθελα να εκφράσω και πάλι ότι η πολύ στενή μας συνεργασία έχει οδηγήσει σε μία νέα φάση και έχει προσδώσει μία νέα διάσταση στις ελληνο-τουρκικές συνομιλίες και στην ελληνο-τουρκική συνεργασία.  Εντός 15 μηνών συναντηθήκαμε επτά φορές και σε διεθνή φόρα μπορώ να πω δεκάδες φορές και είχαμε βεβαίως τις ευκαιρίες να κάνουμε εξαιρετικά ενδελεχείς αξιολογήσεις της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε.  Οι διμερείς σχέσεις, οι σχέσεις στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τρίτον οι σχέσεις με την ευρύτερη περιοχή και κατά τέταρτον η θέση μας στον παγκόσμιο χάρτη. 

Όπως γνωρίζετε, έχει ιδρυθεί κατά την επίσκεψη του Τούρκου Πρωθυπουργού τον Μάιο το Ανώτατο Συμβούλιο Στρατηγικής Συνεργασίας.  Νομίζω ότι 35 συμφωνίες που υπεγράφησαν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Τούρκου Πρωθυπουργού στην Αθήνα είναι ένα μοναδικό γεγονός, πρώτη φορά έχουν πραγματοποιηθεί τόσες συμφωνίες, έχουν υπογραφεί τόσες συμφωνίες σε ελληνο-τουρκικό επίπεδο.  Και τώρα, βεβαίως, οι συνομιλίες μας έχουν προπαρασκευαστικό χαρακτήρα για την επόμενη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στην Τουρκία, του Ανώτατου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας.  Βρεθήκαμε βεβαίως και στο Ερζερούμ και είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε και επ’ αυτού. 

Θα ήθελα να σας πω για ένα θέμα που είναι πάρα πολύ σημαντικό για την Τουρκία.  Όπως ξέρετε, υπάρχει απαλλαγή θεώρησης διαβατηρίου για τους κατόχους πράσινων διαβατηρίων, για τους Τούρκους πολίτες που έχουν πράσινα διαβατήρια και αυτό οδήγησε στην αύξηση επισκέψεων Τούρκων τουριστών στην Ελλάδα. 

Θα ήθελα επί τη ευκαιρία να υπογραμμίσω και την πολύ θετική εξέλιξη των διμερών μας οικονομικών σχέσεων.  Έχουμε ξεπεράσει σε όγκο διμερών εμπορικών συναλλαγών τα τρία δισεκατομμύρια δολάρια και νομίζω ότι έχουμε χώρο για να καταβάλουμε προσπάθειες για να αυξηθεί έτι περαιτέρω ο όγκος αυτός των εμπορικών συναλλαγών. Οι διερευνητικές επαφές και κάθε είδους επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τοποθετούνται και τις τοποθετούμε, τις βλέπουμε μέσα στο πλαίσιο καλής γειτονίας και νομίζω ότι έχουμε μπορέσει να κερδίσουμε ένα momentum, μία πολύ καλή επιτάχυνση στις σχέσεις αυτές και πολύ καλές ευκαιρίες στις εξελίξεις. 

Εμείς αναγνωρίζουμε και τις προσπάθειες της Ελλάδος στο θέμα των ενταξιακών συνομιλιών της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  Θέλω να ευχαριστήσω το φίλο μου Δημήτρη για τον τρόπο με τον οποίον χειρίστηκε το θέμα της βίζας, της θεώρησης των διαβατηρίων.  Οι πρώτοι συνομιλητές μας σε αυτό το θέμα είναι η Ελλάδα και η Βουλγαρία, και η Ελλάδα έχει πάντα δηλώσει την σαφή υποστήριξή της προς τη χώρα μας στις ενταξιακές της προσπάθειες, στην ενταξιακή της πορεία.  Ωστόσο πιστεύω ότι η ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών σε αυτήν τη φάση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι πάρα πολύ σημαντική και εγώ απευθύνομαι από αυτήν εδώ την έδρα στους Έλληνες πολίτες:  Ελάτε στην Τουρκία, επισκεφθείτε τη χώρα μας.  Πρέπει οι δύο λαοί να γνωριστούν, πρέπει να αναπτύξουμε τις σχέσεις καλής γειτνίασης και πρέπει να οικοδομήσουμε σε ακόμη πιο σταθερά θεμέλια τις σχέσεις καλής γειτονίας.  Και το θέμα της απαλλαγής από την υποχρέωση βίζας είναι πάρα πολύ σημαντικό και θέλουμε εμείς να επισκεφθούμε τους Έλληνες γείτονές μας, να γνωρίσουμε τον ελληνικό λαό. 

Βεβαίως έχει μεγάλη σημασία η οικονομική συνεργασία αλλά πιστεύουμε ότι υπάρχουν πολλά θέματα τα οποία θα βοηθήσουν αυτές τις σχέσεις.  Εμείς βεβαίως συνομιλούμε επί διαφόρων πολιτικών θεμάτων μεταξύ των οποίων και το Κυπριακό.  Πρέπει να δούμε την Ανατολική Μεσόγειο ως μία λεκάνη όπου μπορούμε να συμβιώσουμε ειρηνικά και πραγματικά τα εμπόδια που προβάλλουν μπροστά στην Τουρκία λόγω του Κυπριακού πιστεύουμε ότι είναι ένα σημαντικό θέμα, ωστόσο θεωρούμε ότι η Κύπρος πρέπει να γίνει ένα νησί ειρήνης και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε λόγω της Κύπρου, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα συνεχίσουν να δυσχεραίνουν γενικότερα τις σχέσεις μας στην ευρύτερη περιοχή. 

Εμείς, η Ελλάδα και η Τουρκία, αποτελούμε δύο σημαντικές χώρες του βόρειου τμήματος της Μεσογείου, έχουμε πολύ σημαντικές σχέσεις με το νότιο τμήμα της Μεσογείου, όπου αντιμετωπίζονται πολύ σοβαρά θέματα, ειδικά στην Αίγυπτο, στην Τυνησία, στη Λιβύη.  Όπως ξέρετε, οι επισκέψεις τις οποίες έχω πραγματοποιήσει στις χώρες αυτές, στην Αίγυπτο και στην Τυνησία με έκαναν να μπορέσω να έχω κάποιες άμεσες απόψεις για τα θέματα για τα οποία ενημέρωσα και τον ομόλογό μου.  Εμείς έχουμε κάθε λόγο να συνεργαζόμαστε τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στον Εύξεινο Πόντο και εν τέλει θα ήθελα να πω το εξής:  Θέλω να καλέσω και έχω καλέσει, έχω υποβάλλει επίσημη πρόσκληση στον κύριο Παπανδρέου και στον κύριο Δρούτσα να παρευρεθούν τον Μάιο στη Διάσκεψη που θα γίνει με τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, συνάντηση που γίνεται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και εμείς θα θέλαμε να δούμε την κοντινή μας, γειτονική και φίλη χώρα Ελλάδα να παρευρεθεί σε αυτή τη συνάντηση κορυφής. 

Ως εκ τούτου, αξιότιμοι εκπρόσωποι του Τύπου, το μήνυμα που έχουμε να σας μεταδώσουμε είναι η φιλία, η καλή γειτνίαση και η κοινή μοίρα που μοιραζόμαστε και ελπίζουμε ότι όλος ο κόσμος θα μπορέσει να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι, στο πολύ εγγύς μέλλον, την άριστη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. 

Ευχαριστώ πάρα πολύ, φίλε Δημήτρη, για την πολύ θερμή υποδοχή σου.  Ευχαριστούμε πάρα πολύ.

κ. SERVET:  Ο κύριος Servet από την εφημερίδα Zaman.  Θέλω να ρωτήσω το εξής τον κύριο Δρούτσα, η Τουρκία έκανε πολύ σημαντικά βήματα στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο θέμα των Βακουφίων και μετά από 50 χρόνια επισκέφθηκε τον Τούρκο Πρωθυπουργό στο γραφείο του, εκπρόσωπος της ελληνικής μειονότητας στην Τουρκία, αλλά θα ήθελα να ρωτήσω τί γίνεται στη Θράκη.  Τί κάνει η Ελλάδα σε αυτό το θέμα, γιατί δεν εφαρμόζει το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα;

Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ:  Είναι γεγονός και αναγνωρίζω βεβαίως ότι η σημερινή Κυβέρνηση της Τουρκίας έκανε θετικές κινήσεις και συμβολικού χαρακτήρα αν θέλετε, και ελπίζω ότι στο μέλλον αυτή η πορεία θα αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερο δυναμισμό, αποκαθιστώντας και αδικίες του παρελθόντος, που ο ίδιος ο σημερινός Πρωθυπουργός της Τουρκίας, ο κύριος Erdogan, με θάρρος έχει στηλιτεύσει.  Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, πιστεύω ότι η Ελλάδα αποτελεί πρότυπο αρμονικής συνύπαρξης διαφορετικών θρησκειών, ακολουθεί μία πολιτική θετικών διακρίσεων για την ενίσχυση των μελών της μειονότητας και την ενεργή συμμετοχή τους στην οικονομική ζωή, στην κοινωνική ζωή, στην πολιτική ζωή της χώρας.  Η Ελλάδα, αυτό είναι νομίζω σαφές σε όλους, είναι μία ανοικτή, μία ευρωπαϊκή δημοκρατία που σέβεται τις θρησκευτικές ελευθερίες όλων των πολιτών της.  Τολμώ να πω ότι αποτελεί πρότυπο για την περιοχή της, αλλά θα μου επιτρέψετε να πω ότι η Ελλάδα κάνει αυτά που οφείλει να κάνει απέναντι σε κάθε Έλληνα πολίτη.  Είναι υποχρέωση της Ελληνικής πολιτείας απέναντι σε κάθε Έλληνα πολίτη ανεξαρτήτως σε ποιο θρήσκευμα ανήκει και σε καμία περίπτωση –θα μου επιτρέψετε να το πω και αυτό– η Ελλάδα δεν αποδέχεται, δεν μπορεί να αποδεχθεί, την όποια λογική αμοιβαιότητας σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά βεβαίως ούτε και ανάμιξη τρίτων στα εσωτερικά της.

Ν. ΜΕΛΕΤΗΣ:  Νίκος Μελέτης από το «Έθνος».  Στον κύριο Davutoglu η ερώτησή μου.  Κύριε Υπουργέ, και από τη συνέντευξή σας στην «Καθημερινή» αλλά και από άλλες δηλώσεις σας, θέλω να ρωτήσω το εξής:  Πώς μπορεί να γίνει η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών, εάν η Τουρκία συνεχίζει να αμφισβητεί το εδαφικό status των ελληνικών νησιών και βραχονησίδων;  Θέλω να ρωτήσω, δηλαδή, εφόσον συζητούμε την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, σημαίνει ότι η Τουρκία έχει εγκαταλείψει αυτές τις αμφισβητήσεις;  Και η δεύτερη παρατήρηση, η Τουρκία και εσείς προσωπικά κριτικάρετε την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού.  Ένας από τους κανόνες του παιχνιδιού είναι ο σεβασμός στην ελευθερία του Τύπου.  Θεωρείτε ότι ήσαστε συνεπείς με αυτήν την υποχρέωση, όταν Τούρκοι συνάδελφοί μας μπαινοβγαίνουν στις φυλακές τις τελευταίες ημέρες;

A. DAVUTOGLU:  Καταρχάς σας ευχαριστώ που θέσατε το θέμα.  Από ό,τι κατάλαβα η συνέντευξή μου στην εφημερίδα «Καθημερινή», στην χθεσινή «Καθημερινή», ήταν σημαντική και δράττομαι της ευκαιρίας που μου δίδεται για να σας διευκρινίσω το εξής, το Καστελόριζο φυσικά είναι ένα ελληνικό νησί.  Δεν υπάρχει θέμα αμφισβήτησης του καθεστώτος που ισχύει για το Καστελόριζο.  Ωστόσο, εγώ νομίζω στη συνέντευξη αυτή έδωσα κάποια πάρα πολύ σαφή μηνύματα, η Τουρκία έχει μία πολύ θετική προσέγγιση στα θέματα της επίλυσης των προβλημάτων στο Αιγαίο.  Όταν ετέθη το θέμα του Καστελόριζου, εγώ είπα ότι ως προς την γεωγραφική του τοποθέτηση, το Καστελόριζο γεωγραφικά βρίσκεται στη Μεσόγειο, αυτό είπα.  Αυτό δεν έχει σχέση με το τί σκεφτόμαστε ή οποιαδήποτε νομική θέση που υποστηρίζουμε για το Καστελόριζο ή για άλλα νησιά.  Απλά θέλω να υπογραμμίσω και πάλι, η τοποθέτησή μου είναι απόλυτα γεωγραφική και θέλω επίσης να υπογραμμίσω ότι είμαστε ανοικτοί σε κάθε συζήτηση επί όλων των θεμάτων και βεβαίως επί του Καστελόριζου.  Θα το συζητήσουμε με πλήρη, ανοικτή τοποθέτηση.  Αυτή είναι η δική μας τοποθέτηση για το Καστελόριζο.  Βεβαίως η Ελλάδα έχει κάποιες δικές της τοποθετήσεις και βρισκόμαστε, συζητάμε, πρέπει να τα συζητάμε τα θέματα ανοικτά και με σαφήνεια.  Με τον ίδιο τρόπο πραγματοποιούνται και οι επίσημες συνομιλίες μεταξύ μας. 

Θα ήθελα να προσθέσω το εξής, εμείς έχουμε δρασκελίσει το κατώφλι του ψυχολογικού αρνητισμού.  Νομίζω ότι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και γι’ αυτό νομίζω ότι η κάθε διαπραγμάτευση και η κάθε συνομιλία δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα ως προς τη σαφήνειά της από κάθε πλευρά.  Εγώ, ως ακαδημαϊκός, θα ήθελα να προσθέσω το εξής, ότι η πρώτη ελευθερία που αναγνωρίζω είναι η ελευθερία έκφρασης.  Ως ακαδημαϊκός έχω κάθε λόγο να την τοποθετώ σε πρώτη θέση και γι’ αυτό το λόγο είναι από τις ελευθερίες τις οποίες τις έχω υιοθετήσει και τις οποίες τις στηρίζω, τις υποστηρίζω μέχρι τέλους.  Ωστόσο, υπάρχει και μία άλλη αρχή, η αρχή της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης.  Η δικαιοσύνη σε αυτά τα θέματα είναι ανεξάρτητη στην Τουρκία και οι δράσεις οι οποίες οδήγησαν τα συγκεκριμένα πρόσωπα στη φυλακή δεν ήταν η δημοσιογραφική τους ιδιότητα αλλά κάποιες άλλες απόψεις τους και επ’ αυτού ελπίζαμε ότι δεν θα υπήρχε μία αμφισημία επ’ αυτών των θεμάτων.  Ωστόσο διενεργείται μία δικαστική έρευνα στην Τουρκία επί συγκεκριμένων θεμάτων, η οποία δεν έχει λήξει και περιμένουμε με υπομονή και με ανοχή τα αποτελέσματα στα οποία θα οδηγηθεί αυτή η συγκεκριμένη έρευνα.  Θα ήθελα να σας πω ότι η Τουρκική Κυβέρνηση βεβαίως καταδεικνύει κάθε σεβασμό στο θέμα της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης.

Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ:  Στο πρώτο σκέλος της ερώτησης, είναι γνωστή η ελληνική θέση, οι διερευνητικές επαφές για εμάς έχουν στόχο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και το έχουμε πει από την αρχή και είναι αυτονόητο, από τον Έβρο μέχρι και το Καστελόριζο, αλλά θα ήθελα να εστιάσω περισσότερο σε αυτό που και ο κύριος Davutoglu είπε, ότι πρόκειται για μία προσπάθεια ειλικρινή, μία σοβαρή προσπάθεια η οποία γίνεται.  Εμείς νιώθουμε ότι έχουμε την υποχρέωση να προσπαθήσουμε.  Είναι μία πραγματική ευκαιρία για τις δύο χώρες μας.  Πάνω σε αυτό εμείς επικεντρώνουμε την προσοχή μας και τις προσπάθειές μας.  Όπως σας είπα, εμείς αισθανόμαστε ότι οφείλουμε να προσπαθήσουμε και πιστεύω ότι αυτή η προσπάθεια αξίζει μία πραγματική ευκαιρία από όλους μας.

K. HAVER:  Από την τουρκική τηλεόραση, Kiuliu Haver.  Ο Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, δήλωσε στο Ερζερούμ ότι δεν μπορεί η Τουρκία να ενταχθεί πλήρως στην Ευρωπαϊκή Ένωση εάν δεν επιλυθεί το Κυπριακό, ενώ εσείς λέτε ότι μέσα στα οράματά σας υπάρχει και το όραμα μίας Κύπρου, μίας Τουρκίας και της Ελλάδας που συνομιλούν από κοινού στις Βρυξέλλες.  Πώς μπορούμε να συνδυάσουμε τις δύο αυτές τοποθετήσεις;

Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ:  Δε νομίζω ότι είναι δύο διαφορετικές τοποθετήσεις.  Με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο ο Έλληνας Πρωθυπουργός, ο κύριος Παπανδρέου, στο Ερζερούμ είπε με ειλικρίνεια πώς βλέπουμε και εμείς ως Ελλάδα τα πράγματα, πού βρισκόμαστε στις σχέσεις μας, πού είναι τα θετικά, τα καλά πράγματα, αλλά πού είναι και τα προβλήματα, που είναι και λιγότερο θετικά - αρνητικά πράγματα και νομίζω ότι ακριβώς αυτό είναι ένα σημείο το οποίο πρέπει να τονίσουμε.  Είναι σημαντικό ότι έχουμε φθάσει σε αυτό το επίπεδο των σχέσεών μας, των επαφών μας, ο τρόπος που συνομιλούμε, είναι ένας πολύ ανοικτός τρόπος, είναι και αυτό ένα πραγματικά σημαντικό επίτευγμα.  Μπορούμε να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, διότι μόνο εάν λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, τότε μπορούμε να έχουμε και ελπίδες να βρούμε κοινές προσεγγίσεις και ελπίζω και κοινές λύσεις.  Εγώ δεν είπα κάτι το διαφορετικό.  Είναι κι αυτό σαφές και εδώ δεν χρειάζεται να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας.  Η επίλυση του Κυπριακού είναι μία προϋπόθεση για να έχουμε πραγματική ομαλότητα στις σχέσεις μας για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε όλη μας την περιοχή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.  Το όραμά μας είναι πραγματικά μία Ευρωπαϊκή Ένωση με κράτη-μέλη την Ελλάδα, την Τουρκία, την Κύπρο, όπου πραγματικά θα μπορούμε το κοινό μας μέλλον να το συζητάμε από κοινού, να το διαμορφώνουμε από κοινού και νομίζω είναι ένα όραμα το οποίο και ρεαλιστικό είναι και το οποίο αξίζει και να παλέψουμε, να αγωνιστούμε και να εργαστούμε και αυτό κάνουμε, αυτή είναι η προσπάθεια, μία ειλικρινής προσπάθεια.

Φ. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ:  Φάνης Παπαθανασίου, από την ελληνική δημόσια τηλεόραση, από την ΕΡΤ.  Η ερώτηση αφορά την επίσκεψή σας στη Θράκη.  Θα επισκεφθείτε λοιπόν τη Θράκη, ποιος είναι ο σκοπός της επίσκεψής σας εκεί;  Και για τον κύριο Δρούτσα, πώς βλέπει η Ελληνική Κυβέρνηση αυτή της επίσκεψη του κυρίου Davutoglu στη Θράκη.

A. DAVUTOGLU:  Καταρχάς να πούμε ότι εγώ θα μπορούσα να σας απαντήσω σαν ένας επιστήμονας ο οποίος γνωρίζει καλά αυτή την περιοχή και προσπαθεί να τη γνωρίσει καλύτερα. Νομίζω ότι η Θράκη είναι αναπόσπαστο κομμάτι μίας συγκεκριμένης επικράτειας και δεν έχει διαφορά από τη Κρήτη, από τα Δωδεκάνησα, από τη Ρόδο ή οπουδήποτε αλλού.  Εγώ θέλω να επισκεφθώ αυτή την περιοχή της Ελλάδος, να δω τις ομορφιές της, να τη γνωρίσω καλύτερα.  Η επίσκεψή μου δεν πραγματοποιείται μόνο στη Θράκη αλλά στη Θεσσαλονίκη και στην Καβάλα επίσης, και έτσι να γνωρίσω και να επισκεφθώ καλύτερα αυτήν την ευρύτερη περιοχή της επικράτειάς σας.  Επειδή πιστεύω ότι η περιοχή αυτή είναι η περιοχή που γειτνιάζει άμεσα με την Τουρκία και βεβαίως οι πληθυσμοί, οι μειονοτικοί πληθυσμοί αποτελούν στελέχη μίας γέφυρας ειρήνης που μπορεί να χτιστεί ανάμεσα στις δύο χώρες.  Εγώ στην επόμενη επίσκεψή μου θα ήθελα, επιθυμώ πολύ, να επισκεφθώ τη Σπάρτη, να δω πώς είναι σήμερα αυτή η πόλη με την τόσο μεγάλη ιστορική σημασία.  Εγώ σαν Υπουργός Εξωτερικών μπορώ να σας πω, ελάτε και επισκεφθείτε την Τουρκία, υπάρχουν μέρη στα οποία έζησαν, απ’ τα οποία έχετε ρίζες ενδεχομένως, από την Τουρκία, ελάτε να τα επισκεφθείτε, δεν υπάρχει περιορισμός. Έτσι, στη Θεσσαλονίκη, στη Σμύρνη, στην Αδριανούπολη, στην Κρήτη υπάρχουν κοινότητες οι οποίες δημιούργησαν μία κοινή πολιτιστική κληρονομιά. 

Εγώ σήμερα το βράδυ θα κάνω μία ομιλία στο ΕΛΙΑΜΕΠ όπου θα πω ότι έχουμε γυρίσει σελίδα, έχουν αλλάξει οι εποχές, έχει αλλάξει αυτό το παλιό πρότυπο που είχαμε ως προς τον τρόπο που βλέπουμε ο ένας τον άλλον.  Εάν επισκεφθείτε, εάν μας γνωρίσετε καλύτερα, ας πούμε, η επίσκεψη στο Erzurum του κυρίου Παπανδρέου και του κυρίου Δρούτσα, ήταν πάρα πολύ σημαντικές για εμάς, το να δουν μία περιοχή την οποία δεν την επισκέπτονται συνήθως Έλληνες Υπουργοί ή Πρωθυπουργοί.  Επίσης, όταν θα έρθουν με το καλό στην Κωνσταντινούπολη θα πάμε να επισκεφθούν το Πατριαρχείο στο Φανάρι, και εμείς είμαστε εξαιρετικά ικανοποιημένοι από αυτές τις επισκέψεις που πραγματοποιούνται σε κάθε επίσημη επίσκεψη Έλληνα ανώτατου κρατικού στελέχους στην Τουρκία.  Η Τουρκία όλη και όλες οι γωνίες της Τουρκίας είναι ανοικτές σε εσάς και θα χαρούμε να τις επισκεφθείτε.  Πρόσφατα ήμουν στο Bodrum στην Αλικαρνασσό και είπα, έλα να βρεθούμε εάν είσαι κοντά στη Ρόδο, και από εκεί δώσαμε ένα πάρα πολύ καλό μήνυμα και νομίζω ότι κάθε τέτοια συνεύρεση είναι μία ευκαιρία για τέτοιου είδους μηνύματα. 

Ευχαριστώ πολύ.

Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ:  Η Ελλάδα είναι μία ελεύθερη και φιλόξενη χώρα και ο κύριος Davutoglu όπως ο κάθε επισκέπτης στη χώρα μας είναι βεβαίως παντού ευπρόσδεκτος και είχα ήδη προηγουμένως την ευκαιρία να απαντήσω σε Τούρκο συνάδελφό σας, αλλά να επαναλάβω για άλλη μία φορά ότι η Ελλάδα αποτελεί πρότυπο αρμονικής συνύπαρξης διαφορετικών θρησκειών, είναι μία ανοικτή ευρωπαϊκή δημοκρατία που σέβεται τις θρησκευτικές ελευθερίες όλων των πολιτών της και για άλλη μία φορά, πιστεύω ότι η Ελλάδα αποτελεί πρότυπο για την περιοχή της.  Σεβόμαστε όλα τα δικαιώματα, όλων των Ελλήνων πολιτών.  Όποια υποχρέωση έχει η Ελληνική πολιτεία απέναντι στους πολίτες της και απέναντι στους πολίτες της μουσουλμανικού θρησκεύματος, το κάνει, θα το κάνει, τηρεί η Ελληνική πολιτεία όλες της τις υποχρεώσεις και δεν τίθεται βεβαίως η όποια λογική αμοιβαιότητας σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ούτε βεβαίως η ανάμειξη τρίτων στα εσωτερικά μας.