Οδοιπορικό στα Τζουμέρκα: αντιμέτωπος με τη φύση και τη σιωπή

Άγριο και δυσπρόσιτο, που από μακριά φαντάζει παραμυθένιο και από κοντά επιβλητικό, το τοπίο στα Τζουμέρκα του νομού Άρτας, μια από τις τελευταίες περιοχές, που δεν έχουν ακόμα υποκύψει στην τεχνολογία και στην υπερανάπτυξη, είναι απλώς ... μαγικό.

   Εδώ, ο χρόνος μοιάζει να αιωρείται μετέωρος πάνω από τις χαράδρες των ποταμών Άραχθος και Καλαρρύτικος, τα καθάρια παραδοσιακά χωριά, τους κατακόρυφους γκρεμούς των φαραγγιών και τα χιονισμένα έλατα, που αναρριχώνται στα βράχια μέχρι τη γυμνή, αλπική ζώνη.

   Τα άφθονα, τρεχούμενα νερά δικαιολογούν την παρουσία της απανταχού πυκνής βλάστησης και των αμέτρητων πέτρινων βρυσών, που ικανοποιούν στο έπακρο τη δίψα των ματιών και του σώματος. 

   Ο νομός Άρτας βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα της Ελλάδας και ανήκει γεωγραφικά και διοικητικά στην Ήπειρο, καταλαμβάνει δε το ΝΑ τμήμα της Ηπείρου. Μέσα από την έκδοση "Γνωρίστε την Ορεινή Άρτα" (Ν.Α. Άρτας- ΝΕΛΕ) μπορούμε να ταξιδέψουμε νοερά σ' αυτή την- κατά γενική ομολογία- εκπληκτική τοποθεσία.

   Το οδικό μεταφορικό μέσο που σε φέρνει στους Μελισσουργούς σταματά εδώ, δεν μπορεί να σε βγάλει αλλού. Οι Μελισσουργοί, δεν πρόκειται για μέρος που συναντάς και ύστερα προσπερνάς, προχωρώντας μπροστά, με τον ίδιο τρόπο που έφτασες εδώ.

   Το χωριό τούτο, με τα συγκεντρωμένα σπίτια και τα τρεχούμενα νερά, προστατεύεται από όλα τα βουνά γύρω του, από ανοιχτές εκδηλώσεις θαυμασμού. Τούτο το μέρος νοιώθεις να σου δίνει αναλογίες μιας στερεής ανθρώπινης "ταυτότητας", χωρίς παρηγοριές, χωρίς μύθους, χωρίς ψεύτικα παιχνίδια ελπίδας, με λιγοστά τα θέλω σου και μετρημένα τα αγαθά σου, σε μια απλή συμφωνία με το παρόν.

   Από εδώ θα πάρεις τον δρόμο για ν΄ ανέβεις ψηλά, για να δεις άλλους μακρινούς ορίζοντες, για να επικοινωνήσεις με καινούριους τόπους και ανθρώπους, σαν περάσεις τον αυχένα των Τζουμέρκων για να φτάσεις σε 'να άλλο γραφικό και όμορφο χωριό της ορεινής Άρτας, τα Θεοδώριανα.

   Η διαδρομή - δίοδος ανάμεσα στα βουνά - διασχίζει νοτιοανατολικά τα υπερήφανα Τζουμέρκα (Αθαμανικά Όρη), ανεβαίνοντας μέχρι και τα 1680 μ. υψόμετρο, σ΄ ένα αλπικό τοπίο στην θέση "Αυτί".

   Γύρω σου βασιλεύει μια σιγή, βαριά και απόλυτη, κάτι σαν ισορροπία ζυγαριάς. Ξαφνικό πέταγμα πουλιών, αιωροπτέρισμα και σαϊτέματα αετών, μακρινά τροκάνια κοπαδιών, κάποιο γαύγισμα τσοπανόσκυλου, νομίζεις πως είναι ήχοι που φτάνουν ως εδώ, από τον ουρανό, ήχοι που αποτελούν τη σιωπή αυτού του εξαίσιου τοπίου.

   Βρίσκεσαι αυτοσυγκεντρωμένος και αντιμέτωπος με τη φύση και τη σιωπή. Προσαρμόζεις την αναπνοή σου, με τις δυνατές ανάσες του τοπίου, του κόσμου όλου, στην κορυφή! Ανοίγεις τα μάτια και την καρδιά στο απέραντο μεγαλείο που απλώνεται γύρω σου, απαλλάσσεσαι απ΄ την στιλπνότητα της ανθρώπινης επιβολής, ξαναγυρίζεις στη φύση. 

   Οι Μελισσουργοί (μέσω Ροδαυγής)

   Η ορειβατική διαδρομή με αφετηρία τους Μελισσουργούς και προορισμό τα Θεοδώριανα διαρκεί περίπου 5 ώρες. Ο δρόμος ή το μονοπάτι - που αρχικά κινείται ή χάνεται στον χωματόδρομο - ξεκινά πριν από την είσοδο στους Μελισσουργούς, περνάει στο επάνω μέρος του χωριού, φτάνει στον Κάμπο Μέγα και μέσα από έλατα και ρεματιές κατευθύνεται στην πηγή ¨Αγκάθι¨. Συνεχίζει μέσα σε έλατα και τρεχούμενα νερά για αρκετά χιλιόμετρα και βγαίνει στην τοποθεσία ¨κόκκινο¨ (κόκκινα χώματα), ενώ το τοπίο αλλάζει σταδιακά, προετοιμάζοντας σε να ανηφορίσεις στην αλπική ζώνη στην θέση "Αυτί".

   Προσαρμόζεις το βήμα σου στα χνάρια του (ασαφούς) μονοπατιού που ανεβαίνει στο διάσελο (όπου υπάρχουν απομεινάρια απ΄ τα πέτρινα φυλάκια του ΕΛΑΣ) και στη συνέχεια κατεβαίνει κακοτράχαλη πλαγιά και οδηγεί στην θέση ¨Χούνη¨, όπου βρίσκονται δύο στάνες και νερό (Βρύση Κατή).

   Κατηφορίζεις ομαλά μέσα από λιβάδια, στάνες, εγκαταλελειμμένα χωράφια και στη συνέχεια μέσα από ελατόδασος ανηφορίζεις για την Άσπρη Γκούρα. Στο σημείο αυτό, άφθονο νερό ξεπηδάει σε απότομη πλαγιά, μέσα σε έλατα, σχηματίζει χείμαρρο και καταλήγει πιο κάτω στον φυσικό καταρράκτη Σούδα. Το καλογραμμένο μονοπάτι ελίσσεται αρχικά στις όχθες ρηχής ρεματιάς με ιτιές και έλατα και αμέσως μετά μπαίνει σε χωράφια με καρυδιές και μηλιές. Φτάνοντας σε χαρακτηριστικό σημείο με εικονοστάσι, αγναντεύεις τις άγριες κορφές των Τζουμέρκων και όλα τα βουνά της Νότιας Πίνδου, ενώ μπροστά σου ξεπηδάνε τα πρώτα σπίτια του μαγευτικού καταπράσινου χωριού, τα Θεοδώριανα.

   Αξιοθέατα

   Για να επισκεφθείς τα αξιοθέατα της περιοχής, θα πρέπει σε αρκετές περιπτώσεις να αφήσεις τον κεντρικό δρόμο (βασική διαδρομή) και να περιδιαβείς κάποια απόσταση με σύμβουλο τους χάρτες και τις σχετικές πληροφορίες.

   Βυζαντινά - Μεταβυζαντινά μνημεία

   1. Ναός Αγίου Νικολάου στους Μελισσουργούς. Τρίκλητη θολωτή βασιλική χωρίς τρούλο. Κτίστηκε το 1778 αλλά επειδή καταστράφηκε από τους Τούρκους, ανακατασκευάστηκε το μεγαλύτερο τμήμα του το 1846. Έχει τοιχογραφίες του 19ου αιώνα. Πρόσφατα ανακαινίστηκε.

   2. Μονή Γέννησης της Θεοτόκου στα Θεοδώριανα. Ξυλόστεγη βασιλική χωρίς τοιχογραφίες, αλλά με ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Χτίστηκε το 1793. Στον Περίβολο του ναού λειτούργησε αλληλοδιδακτική σχολή (είδος κρυφού σχολείου), όπου δίδαξε ο λόγιος μοναχός Άνθιμος Αργυρόπουλος, στέλεχος της Φιλικής Εταιρίας.

   Νεότερα μνημεία

   Στα νεότερα μνημεία εντάσσεται το κτίριο του Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου στα Θεοδώριανα. Ενοριακός ναός. Τρίκλητη βασιλική με νάρθηκα και πολλούς εσωτερικούς έναστρους θόλους. Κτίστηκε το 1880 και έχει θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο, δεσποτικό και άμβωνα καθώς και μοναδική ξυλόγλυπτη σκεπαστή Αγία Τράπεζα.

   Ενδιαφέρον προκαλεί, επίσης, στον επισκέπτη το γεφύρι Γκούρας στα Θεοδώριανα, αλλά και ο νερόμυλος - νεροτριβή (ιδιοκτησία Εκκλησίας) στη θέση Λαύρος, στα Θεοδώριανα.

   Οι λάτρεις του ψαρέματος, σίγουρα θα ενθουσιαστούν από το ψάρεμα πέστροφας στον παραπόταμο Γκούρα και κολύμπι στα πεντακάθαρα νερά του.

   Δασικό Χωριό "Κέδρος"

   Το Δασικό χωριό βρίσκεται στις Δυτικές πλαγιές των Τζουμέρκων (Αθαμανικά Όρη), σε υψόμετρο 920 μ., στη θέση "Κέδρος" της περιφέρειας του Δ.Δ. Καταρράκτη του Δήμου Αγνάντων και σε απόσταση 64 χλμ. Από την πόλη της Άρτας.

   Το Δασικό χωριό έχει περίφραξη από ξύλο και καταλαμβάνει έκταση 45 στρεμμάτων.

   Η βλάστηση της περιοχής είναι εξαίρετη. Η διακύμανση του τοπογραφικού ανάγλυφου της ευρύτερης περιοχής, εμφανίζει έντονη ποικιλότητα, οι δε φυσιογραφικοί σχηματισμοί παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

   Συνυπάρχουν ενδιαφέροντα στοιχεία με ποικιλότητα και αρμονία, δημιουργώντας ξεχωριστή αισθητική απόλαυση στον επισκέπτη (όρος Τζουμέρκα, όρος Ξηροβούνι, Άραχθος ποταμός, τεχνητή λίμνη Πουρναρίου).

   Η θέση του αποτελεί ορμητήριο για μια επίσκεψη στα πανέμορφα χωριά των Τζουμέρκων.

ΑΠΕ