Στροφή σε εναλλακτικές καλλιέργειες

Σε μια εποχή που βασικές καλλιέργειες βρίσκονται σε αμφισβήτηση και έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδο χιλιάδες αγροτικά νοικοκυριά, οι παραγωγοί της ευρύτερης περιοχής της Καλαμπάκας,στο νομό Τρικάλων, δείχνουν έναν άλλο, διαφορετικό δρόμο, με απώτερο στόχο την επιβίωσή τους. Σαράντα μέχρι τώρα παραγωγοί, με 2.500 στρέμματα, έχουν υπογράψει συμβόλαια με την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Καλαμπάκας προκειμένου να καλλιεργήσουν ηλίανθο, ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί από εταιρεία για την παραγωγή βιοντίζελ.
Η Ε.Α.Σ. Καλαμπάκας, αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γεωπόνος της Ένωσης, Θανάσης Λιακατής, θα συγκεντρώνει το παραγόμενο προϊόν στις αποθήκες της στην Μύκανη και θα το προωθεί στην βιομηχανία για την εξαγωγή του βιοντίζελ.



Το βιοντίζελ αναμιγνύεται σε όλα τα καύσιμα σε ποσοστό 5% βάσει των υποχρεώσεων της χώρας.
"Η Ε.Α.Σ. Καλαμπάκας υπογράφει τα συμβόλαια με τους παραγωγούς (συμβολαιακή γεωργία), με προκαθορισμένη τιμή για τον παραγωγό και απορρόφηση του συνόλου της παραγωγής. Μέχρι στιγμής έχουν υπογράψει συμβάσεις με την Ένωση Καλαμπάκας 40 παραγωγοί ή περίπου 2.500 στρέμματα και στόχος μας είναι να φτάσουμε τα 6.000 στρέμματα", επισημαίνει ο κ. Λιακατής.
Γιατί, όμως, να καλλιεργήσουν ηλίανθο οι παραγωγοί; Ο γεωπόνος της Ε.Α.Σ. Καλαμπάκας υποστηρίζει πως αποτελεί καλλιέργεια χαμηλών εισροών, εγγυημένο εισόδημα, εξασφαλίζει ελκυστικές τιμές για το 2010 σε σχέση με άλλες καλλιέργειες, ενώ είναι και λιγότερες οι απαιτήσεις σε νερό. Επίσης, αποτελεί εύκολη καλλιέργεια, με καλή προσαρμογή στη χώρα μας, άριστη αμεψισπορά και είναι φιλικότερη προς το περιβάλλον.
Ο ηλίανθος, σύμφωνα με τον κ. Λιακατή, μπορεί να ευδοκιμήσει σε όλων των ειδών τα εδάφη. Τα βαθιά και καλά στραγγιζόμενα εδάφη δίνουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Σε φτωχά ξηρικά χωράφια, το νερό στη διάρκεια της άνοιξης είναι ο πιο κρίσιμος παράγοντας. Σε γερά χωράφια πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική ποσότητα αζώτου γιατί υπάρχει κίνδυνος πλαγιάσματος των φυτών.
Η εποχή σποράς είναι ιδιαίτερα σημαντική απόφαση, γιατί από αυτήν εξαρτάται το κανονικό φύτρωμα του σπόρου. Η σπορά γίνεται νωρίς την άνοιξη και όταν η θερμοκρασία εδάφους σταθεροποιηθεί στους 8Β°C. Με την πρώιμη σπορά αυξάνονται οι στρεμματικές αποδόσεις και η ελαιοπεριεκτικότητα του σπόρου. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα στο φυτό να αξιοποιήσει τις βροχές Μάίου-Ιουνίου μια που το κρίσιμο στάδιο για την παραγωγή του ηλίανθου είναι το τελείωμα της ανθοφορίας.
Η κατάλληλη εποχή σποράς είναι το διάστημα 15 Μαρτίου -15 Απριλίου, ανάλογα βέβαια με την περιοχή. Η σπορά γίνεται γραμμικά με πνευματικές μηχανές. Οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών είναι 75 cm και επί της γραμμής σποράς 20-22 cm για γόνιμα-ποτιστικά χωράφια και 25 cm για πιο φτωχά και αδύνατα ξηρικά χωράφια.
Τα θρεπτικά στοιχεία που δίνονται με τη λίπανση, είναι κυρίως το άζωτο που βοηθάει στην ανάπτυξη του ηλίανθου και ο φώσφορος που επηρεάζει την παραγωγή και την περιεκτικότητα του σπόρου σε λάδι. Λίπανση με κάλιο απαιτείται σε εδάφη όπου λείπει και κυρίως σε ελαφριά χωράφια.
Επιστημονικά δεδομένα, που βασίζονται σε εκτενή πειραματισμό σε χώρες όπου ο ηλίανθος καλλιεργείται σε πολύ μεγάλη έκταση, αναφέρουν ότι μια μέση παραγωγή 250 κιλών ανά στρέμμα απομακρύνει από το έδαφος 9 μονάδες αζώτου, 5 μονάδες φωσφόρου, 20 μονάδες καλίου, 4 μονάδες μαγνησίου και 12 μονάδες ασβεστίου.
Σύμφωνα με την πρακτική που εφαρμόζεται στις ελληνικές συνθήκες, μία ισορροπημένη λίπανση με 8 μονάδες αζώτου, φωσφόρου και καλίου προσφέρει επαρκή θρέψη στα φυτά. Σε ποτιστικές καλλιέργειες η συνολική ποσότητα αζώτου μπορεί να φθάσει μέχρι τις 15 μονάδες. Το κάλιο είναι απαραίτητο να εφαρμοσθεί σε περιπτώσεις εδαφών με έλλειψη στο στοιχείο αυτό. Τέλος, το βόριο είναι το σημαντικότερο ιχνοστοιχείο για την καλλιέργεια του ηλίανθου, καθώς η έλλειψη του μπορεί να έχει επιπτώσεις στην τελική παραγωγή ιδιαίτερα σε φτωχά εδάφη με έλλειψη ασβεστίου.
Για τον αλωνισμό, σύμφωνα με τον κ. Λιακατή, χρησιμοποιούνται οι συμβατικές αλωνιστικές μηχανές σταριού - καλαμποκιού με την προσθήκη μαχαιριού κατάλληλου για τον αλωνισμό του ηλίανθου. Η συγκομιδή -αλωνισμός πρακτικά γίνεται όταν τουλάχιστον τα 2/3 των φύλλων από τη βάση έχουν ξηραθεί και το κάτω μέρος του κεφαλιού έχει αλλάξει χρώμα προς το καστανοκίτρινο. Συνιστάται να μην περιμένουμε να ξεραθεί υπερβολικά ο σπόρος αλλά να ξεκινήσουμε το αλώνι σε 10%-12% υγρασία για να μειώσουμε το ρίσκο των απωλειών με το τίναγμα.
Η σύμβαση που υπογράφεται μεταξύ εταιρείας μεταποίησης και παραγωγού αφορά την καλλιέργεια φυτών των οποίων ολόκληρη η παραγωγή θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο για την παραγωγή βιοκαυσίμων.
Βάσει, μάλιστα, αυτής, ο παραγωγός έχει δεσμεύσεις, αλλά και υποχρεώσεις.
Κείμενο: Π. Ζώης
Από: ΑΠΕ