Ένας προϋπολογισμός οικονομικής αυτοκτονίας


Του Γιώργου Καισάριου
Στο χρηματιστήριο και, γενικά στις αγορές, οι επενδυτές ποτέ δεν παίρνουν αυτό που θέλουν, παίρνουν πάντα αυτό που τους αξίζει. Tι αρμόζει, λοιπόν, να αποδοθεί στην Ελλάδα όταν έχει κυβέρνηση που δεν καταλαβαίνει τι τις λένε οι αγορές; Τι αρμόζει να αποδοθεί στον ελληνικό λαό που επιβραβεύει τον κάθε πολιτικό που του λέει ψέματα για την πραγματική κατάσταση της οικονομίας;  
 
Τι αρμόζει να αποδοθεί σε ένα χρεωκοπημένο κράτος, ενώ η πλειοψηφία του λαού νομίζει ότι "λεφτά υπάρχουν", όπως του υποσχέθηκαν πριν τις εκλογές; Η απάντηση είναι αργός και επώδυνος οικονομικός μαρασμός. Το πιο πιθανό είναι να εκτροχιαστεί και αυτός, όπως όλοι οι άλλοι προϋπολογισμοί των ελληνικών κυβερνήσεων των τελευταίων 30 ετών. Με αποτέλεσμα, τη συσσώρευση περαιτέρω χρεών και νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας
Πριν από λίγο καιρό, η Moody's έκανε λόγο για υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδος. Ο κυριότερος λόγος γι' αυτή την αλλαγή στάσης, είναι το δημοσιονομικό πρόβλημα που έχει η χώρα. Επιπλέον, ο διεθνής οίκος διαβλέπει αυξημένο κίνδυνο διάβρωσης των αναπτυξιακών δυνατοτήτων εξαιτίας της μειωμένης ανταγωνιστικότητας. Επίσης, είπε ότι είναι αμφίβολο αν μπορεί μέσω της ανάπτυξης να μειωθεί το δημόσιο χρέος την επόμενη δεκαετία.
Ειδικά για την τελευταία παρατήρηση της Moody's, αυτό σημαίνει δυο πράγματα. Από τη μια, δε διαβλέπει ανάπτυξη και από την άλλη, «το χρέος για να μειωθεί, θα πρέπει να πληρωθεί», και όχι απλά να μεγαλώνει το ΑΕΠ και να μειώνεται ο λόγος ΧΡΕΟΣ/ΑΕΠ.
Η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι δεν θα ανανεώσει τον πακτωλό ρευστότητας που έχει δώσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες το 2010. Αυτό, μεταξύ άλλων, σημαίνει ότι το arbitrage (και carry trade), που έκαναν οι ελληνικές τράπεζες μεταξύ ΕΚΤ και ελληνικού δημοσίου θα τερματισθεί απότομα και ολοκληρωτικά. Με αποτέλεσμα ότι, το ελληνικό δημόσιο δε θα μπορεί να βασιστεί τόσο πολύ στις ελληνικές τράπεζες για δανεισμό, αλλά θα πρέπει να απευθυνθεί περισσότερο στους διεθνείς επενδυτές.
Με τα spreads μεταξύ των ελληνικών και γερμανικών ομολόγων να έχουν φτάσει τις 170 μονάδες περίπου, αυτό σημαίνει ότι ο τόκος που θα κληθεί να πληρώσει το ελληνικό δημόσιο γι' αυτές τις δανειακές του ανάγκες το 2010 θα είναι αυξημένες. Ο λόγος που αυξάνονται τα spreads και ο λόγος για την απειλή υποβάθμισης από τη Moody's, είναι το δημόσιο χρέος που έχει ξεπεράσει το 120% του ΑΕΠ (και αυτό αν υποθέσουμε ότι τα στοιχεία που έχουμε είναι σωστά). Καθώς αυξάνεται το συνολικό χρέος, οι επενδυτές που είναι πρόθυμοι να δανείσουν το ελληνικό κράτος, είναι αυτοί που παίρνουν ρίσκο. Ως γνωστό, όσο μεγαλύτερο το ρίσκο τόσο μεγαλύτερη η απόδοση.
Ο προϋπολογισμός που κατέθεσε την Παρασκευή στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών, εγγυάται ότι το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να ανεβαίνει. Όχι μόνο για το 2010, αλλά και το 2011 και το 2012. Συνολικά, το ελληνικό δημόσιο θα προσθέσει στο χρέος του το 2010 περίπου 22 δις ευρώ. Ο προϋπολογισμός, όμως, όπως είπε και ο υπουργός Οικονομικών, είναι σαν να «τετραγωνίζει τον κύκλο». Με λίγα λόγια, είναι από αμφίβολο έως τρομερά δύσκολο, να εκτελεστεί. Το πιο πιθανό είναι να εκτροχιαστεί και αυτός, όπως όλοι οι άλλοι προϋπολογισμοί των ελληνικών κυβερνήσεων των τελευταίων 30 ετών. Με αποτέλεσμα, τη συσσώρευση περαιτέρω χρεών και νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.
Αυτός ο προϋπολογισμός θα κάνει εχθρό μας τις αγορές και θα μας βάλει θηλιά στο λαιμό, σε μερικά μόνο χρόνια από τώρα. Αυτός ο προϋπολογισμός θα μείνει στην ιστορία ως προϋπολογισμός οικονομικής αυτοκτονίας
Πριν από μερικές μέρες, ο υπουργός Οικονομίας ανήγγειλε ότι θα παγώσουν οι μισθοί και οι συντάξεις για το 2010. Ξαφνικά σε 2 μέρες, (με την ανταρσία εντός του ΠΑΣΟΚ) τα πήρε όλα πίσω. Πώς το είδαν αυτό οι αγορές; Οι αθρόες πωλήσεις στο ΧΑΑ και στην αγορά ομολόγων την Παρασκευή, μάλλον, σημαίνει ότι δεν το είδαν με καλό μάτι. Αν δε μπορεί ο υπουργός να περάσει απλά ένα πάγωμα μισθών, (τη στιγμή που σε πολλές άλλες χώρες έχουμε δει μεγάλη μείωση αποδοχών στο δημόσιο τομέα), τι σημαίνει αυτό για την ικανότητα της κυβέρνησης να περικόψει τις δαπάνες; Σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν περικοπές στις δαπάνες και ότι το χρέος θα συνεχίσει να μεγαλώνει.
Η κυβέρνηση είναι, πράγματι, σε πολύ δύσκολη θέση. Από τη μία, αν μειώσει τις δαπάνες, θα έχει να αντιμετωπίσει την κοινωνική οργή και από την άλλη, αν δε μειώσει τις δαπάνες, θα έχει να αντιμετωπίσει τις αγορές. Το πρόβλημα, όμως όπως είπα αρχικά, είναι το δημόσιο χρέος. Όλα τα δεινά που θα μας βρουν από ‘δω και μπρος, θα έχουν σχέση με το δημόσιο χρέος. Αυτός είναι ο δαίμονας της κυβέρνησης και της Ελλάδος. Η κυβέρνηση θα πρέπει με οποιοδήποτε κόστος να το μειώσει. Διότι αν δε μειωθεί το δημόσιο χρέος, τότε σε σύντομο χρονικό διάστημα μερικών ετών, θα είναι αργά για να αντιδράσουμε και να αντιστρέψουμε την κατάσταση.
Αυτός ο προϋπολογισμός, όμως, δεν κάνει τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτός ο προϋπολογισμός διαιωνίζει την ανευθυνότητα των ελληνικών κυβερνήσεων, των τελευταίων 30 ετών. Αυτός ο προϋπολογισμός θα κάνει εχθρό μας τις αγορές και θα μας βάλει θηλιά στο λαιμό, σε μερικά μόνο χρόνια από τώρα. Αυτός ο προϋπολογισμός θα μείνει στην ιστορία ως προϋπολογισμός οικονομικής αυτοκτονίας.

Σχόλια