Ο "Τηλέμαχος" της ΕΑΒ: Το Radar που μπορεί να εντοπίσει FPV Drones σε μαζική επίθεση σαν κι αυτή στη Ρωσία

Μπάμπης Παπασπύρος

Η αιφνιδιαστική επιχείρηση και η ανάδυση ενός νέου δόγματος πολέμου

Λίγες ώρες πριν ο κόσμος έγινε μάρτυρας μίας άνευ προηγουμένου στρατιωτικής επιχείρησης πίσω από τις γραμμές της Ρωσίας. Σύμφωνα με ουκρανικές πηγές, περισσότεροι από 117 FPV drones  (First Person View) επιτέθηκαν σε βάσεις της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας, καταστρέφοντας πάνω από 40 στρατηγικά βομβαρδιστικά αεροσκάφη, κυρίως τύπου Tu-22M3 και Tu-95.

Η επιχείρηση, όπως αποκάλυψε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι, είχε προετοιμαστεί επί ενάμιση έτος, με ιδιαίτερη προσοχή στην παραλλαγή, τον συντονισμό και τη χρήση καινοτόμων μεθόδων μεταφοράς και απογείωσης των drones. Τα drones εισήχθησαν μυστικά σε ρωσικό έδαφος μέσα σε ξυλοκιβώτια, μεταφερόμενα με νταλίκα. 

Τα drones απογειώθηκαν αυτόνομα και προσέβαλαν τους στόχους τους με καταστροφική ακρίβεια.

Η επιτυχία ήταν διττή: αφενός στρατηγική, καθώς καταστράφηκε περίπου το 34% των διαθέσιμων ρωσικών στρατηγικών φορέων πυραύλων κρουζ, και αφετέρου ψυχολογική, αφού καταδεικνύει την απόλυτη διείσδυση της Ουκρανίας σε βάθος χιλιομέτρων εντός της Ρωσίας

Η τεχνολογική επανάσταση των FPV και η αποτυχία των Ρωσικών συστημάτων anti-drone

Η επιτυχία αυτής της επιχείρησης δεν βασίστηκε στην αριθμητική υπεροχή, αλλά στην τεχνολογική καινοτομία και την αδυναμία των ρωσικών συστημάτων Ηλεκτρονικού Πολέμου (EW) και anti-drone να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν απειλές κατηγορίας 1 και 2, δηλαδή πολύ μικρών drones με χαμηλό ίχνος RCS (Radar Cross Section), και χωρίς εκπομπή RF σήματος κατά την πτήση τους.

Η χρήση των FPV drones, ως αυτόνομα "καμικάζι", σημαίνει ότι δεν εξαρτώνται από τηλεκατεύθυνση από απόσταση κατά την πτήση, καθιστώντας τα αόρατα για τα συστήματα εντοπισμού ραδιοσυχνοτήτων (RF). Επιπλέον, η απογείωσή τους από σχετικά μικρή απόσταση από τις αεροπορικές βάσεις περιόρισε τον χρόνο αντίδρασης των ρωσικών δυνάμεων.

Αυτή η επιχειρησιακή τακτική, η χρήση σμηνών μικρών, αθόρυβων, αυτόνομων drones αποκαλύπτει τις ελλείψεις στην παραδοσιακή αντίληψη της αεράμυνας. Τα συμβατικά radar και οι δέκτες εκπομπών RF είναι απλώς ανεπαρκή απέναντι σε σμήνη μικρών FPV.

Η Ελληνική Λύση – Το radar ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ της ΕΑΒ

Σε αυτό το σημείο, επανέρχεται στο προσκήνιο η ελληνική τεχνολογική απάντηση στην απειλή των micro drones: το anti-drone radar ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ  , το οποίο αναπτύχθηκε από την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ).

Ο ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ είναι ένα από τα ελάχιστα  radar που έχει αποδεδειγμένη δυνατότητα ανίχνευσης μικρών αυτόνομων FPV drones, ακόμα και σε πολύ χαμηλά ύψη 

Πρόκειται για ένα radar πολλαπλών ρόλων, με δυνατότητες ενσωμάτωσης σε ολοκληρωμένα συστήματα προστασίας κρίσιμων υποδομών (όπως αεροδρόμια, στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή αστικά κέντρα). Η προσαρμοστικότητα και η ικανότητα αυτόνομης λειτουργίας το καθιστούν ιδανικό για αντιμετώπιση σύγχρονων απειλών τύπου swarm.

Πρόσφατα στο radar προστέθηκε και παρεμβολέας ώστε να καταστεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα anti-drone εντοπισμού και καταστολής

Είναι σημαντικό, λοιπόν, η Ελλάδα να επενδύσει περαιτέρω στην παραγωγή και επιχειρησιακή χρήση του ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ, καθώς οι επιθέσεις με FPV drones, όπως απέδειξε η πρόσφατη ουκρανική επιχείρηση, αποτελούν πλέον καθημερινότητα στα πεδία των συγκρούσεων. Οι παραδοσιακές μέθοδοι άμυνας δεν επαρκούν. Ο ηλεκτρονικός πόλεμος περνά σε μία νέα εποχή.

Η επιχείρηση των Ουκρανών κατέδειξε την ανατροπή των στρατιωτικών ισορροπιών μέσω ασύμμετρων μέσων. Η Ρωσία, παρά τα εξελιγμένα οπλικά της συστήματα, αιφνιδιάστηκε πλήρως από μία επιχείρηση μικρής κλίμακας σε τεχνικό επίπεδο, αλλά τεράστιας στρατηγικής σημασίας. Η ανάγκη για νέα δόγματα αντιαεροπορικής προστασίας και ανάπτυξη κατάλληλων αισθητήρων, όπως ο ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ, είναι πλέον περισσότερο επίκαιρη από ποτέ.

Η Ελλάδα, μέσα από την ΕΑΒ και άλλες εγχώριες καινοτομίες, έχει την ευκαιρία να πρωτοπορήσει στην αντιμετώπιση αυτής της νέας μορφής απειλής εφόσον υπάρξει βούληση για επένδυση σε τέτοια συστήματα.

Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο παρόμοιας ενέργειας εναντίον της πατρίδας μας, είτε από κρατικούς είτε από μη κρατικούς παράγοντες. Είναι επομένως αναγκαίο να μελετηθεί σοβαρά ένα τέτοιο σενάριο, και να προχωρήσει η επιχειρησιακή αξιοποίηση του ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ, ενός 100% ελληνικού συστήματος, σε συνεργασία με πολυβόλα ή πυροβόλα αντιαεροπορικά για την κατάρριψη των drones & προστασία αεροδρομίων, στρατιωτικών εγκαταστάσεων και λοιπών κρίσιμων υποδομών υψηλής αξίας (High Value Assets).

Η πρόληψη, σε αυτή τη νέα εποχή του πολέμου, είναι όχι μόνο αναγκαία, αλλά και απολύτως εφικτή.