Οδικός Χάρτης για τις Προτεραιότητες της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Πολιτικής

Μπάμπης Παπασπύρος* 

Ο κλάδος της βιομηχανίας είναι ζωτικής σημασίας για μια σύγχρονη οικονομία, ένα βασικό μέρος σχεδόν κάθε αλυσίδας εφοδιασμού που προσθέτει σημαντική αξία σε όλους τους τομείς. Η Σύγχρονη Στρατηγική Βιομηχανικής Παραγωγής (ΣΣΒΠ) καθοδηγείται από τη βιομηχανία, για τη βιομηχανία, για να βοηθήσει τους κατασκευαστές να ενισχυθούν, να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί και να δημιουργήσουν πιο ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού. Το κράτος θα πρέπει να είναι ο κινητήριος μοχλός, μέσω καθορισμένων τομέων προτεραιότητας βιομηχανικής παραγωγής, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγικότητα και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας τόσο τώρα όσο και για τις επόμενες γενιές. 

Ενδεικτικοί-προτεινόμενοι βασικοί τομείς: 

• Τεχνολογία Υποδομών & Επεξεργασία Κρίσιμων Ορυκτών

• Είδη διατροφής & Εστίαση  

• Τουρισμός 

• Ιατρικά προϊόντα & εφαρμογές

• Ανακύκλωση & Καθαρή Ενέργεια 

• Άμυνα 

• Διαστημική τεχνολογία

Μέσω της ΣΣΒΠ, η κυβέρνηση θα υποστηρίξει προγράμματα από τη βιομηχανία που θα μεταμορφώσουν την παραγωγή στη χώρα μας. 

Οδικός χάρτης της αμυντικής παραγωγής 

Ένας από τους τομείς έμφασης βιομηχανικής παραγωγής είναι η Άμυνα-Αμυντική Βιομηχανία. Ο οδικός χάρτης αμυντικής παραγωγής, που δεν υπάρχει, θα πρέπει να περιγράφει τις ευκαιρίες ανάπτυξης της παραγωγής στον αμυντικό τομέα και τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση θα συνεργαστεί με τη βιομηχανία, για να προσφέρει μακροπρόθεσμα αναβάθμιση και θετικά αποτελέσματα για την οικονομία. 

Αυτός ο οδικός χάρτης ευθυγραμμίζεται και συμπληρώνει τα υπάρχοντα στρατηγικά πλαίσια πολιτικής της κυβέρνησης στον τομέα της άμυνας και της αμυντικής βιομηχανίας, αξιοποιώντας υπάρχοντα και μελλοντικά προγράμματα για να διασφαλιστεί μια ενοποιημένη προσέγγιση. 

Οι ενέργειες που διατυπώνονται στον οδικό χάρτη της αμυντικής παραγωγής, μπορούν να βοηθήσουν στην οικοδόμηση των ικανοτήτων των κατασκευαστών άμυνας, ώστε να μπορούν να προμηθεύουν και να εξυπηρετούν καλύτερα τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και άλλες αγορές.

Ενδεικτικά αναφέρονται πολιτικές αναβάθμισης & στήριξης της αμυντικής βιομηχανίας και γενικά προγράμματα υποστήριξης των επιχειρήσεων, που θα πρέπει από κοινού να καθορισθούν μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων Άμυνας, Ανάπτυξης και Οικονομίας:

• Πολιτική Αμυντικής Βιομηχανίας

• Προτεραιότητες Βιομηχανικής Δυνατότητας 

• Κέντρο Αμυντικής Βιομηχανικής Ικανότητας

• Ολοκληρωμένο Επενδυτικό Πρόγραμμα 

• Στρατηγική Εξαγωγών Άμυνας 

• Στρατηγική Αμυντικής Τεχνολογίας ως το 2030 

• Κέντρα Ανάπτυξης Βιομηχανίας 

• Προγράμματα Επιχειρηματιών 

• Συνεργατικά Ερευνητικά Κέντρα 

• Εξαγωγικοί κόμβοι μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων 

• Φορολογικό κίνητρο Έρευνας και Ανάπτυξης. 

Η Στρατηγική Εθνικής Άμυνας και η Εθνική Αµυντική Βιομηχανική Στρατηγική (ΕΑΒΙ), περιγράφουν τις απειλές που αντιμετωπίζει η χώρα και τις δυνατότητες που απαιτείται να αναπτυχθούν από την αμυντική βιομηχανία, για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις. Αυτά τα βασικά στρατηγικά θεσμικά κείμενα, σκιαγραφούν τη σημασία της αύξησης της εθνικής κυριαρχίας μας, κάτι που δεν μπορούμε να επιτύχουμε χωρίς μια ισχυρή, ανθεκτική και ανταγωνιστική αμυντική βιομηχανική βάση. 

Η Αμυντική Βιομηχανία είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή και διασφάλιση των αμυντικών δυνατοτήτων, που θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του ολοένα και πιο αμφισβητούμενου στρατηγικού περιβάλλοντος. Μέσα από τους εξοπλισμούς-εξοπλιστικά προγράμματα μεγάλης  αξίας, θα πρέπει να διασφαλίζεται ένα ανάλογο επίπεδο ευκαιριών για τις εγχώριες αμυντικές εταιρείες, με μακροπρόθεσμη απασχόληση για τους εργαζομένους.

Η αμυντική βιομηχανία υποστηρίζεται από μια σειρά προηγμένων τεχνολογιών και βιομηχανικών δυνατοτήτων αιχμής. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η αμυντική βιομηχανία είναι μέρος της ευρύτερης βιομηχανικής βάσης και οι δυνατότητες , τεχνολογίες που στηρίζουν την αμυντική παραγωγή είναι σε ζήτηση σε άλλους τομείς.  Η ανάπτυξη των αμυντικών κατασκευαστικών δυνατοτήτων θα έχει δευτερεύοντα οφέλη για την ευρύτερη οικονομία και θα οδηγήσει σε αυξημένη ικανότητα για άλλες Εθνικές Προτεραιότητες Παραγωγής και αντίστροφα. 

Αυτός ο οδικός χάρτης θα υπογραμμίζει τις ευκαιρίες εξαγωγών για εταιρείες που ασχολούνται με τον αμυντικό τομέα. Περιλαμβάνει πέρα από το όποιο κατασκευαστικό έργο αμυντικού υλικού και παροχή υπηρεσιών συντήρησης και τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να συνεργάζονται ως υποκατασκευαστές, με παγκόσμιους κατασκευαστές σε μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα. Η συμμετοχή όμως της Αμυντικής Βιομηχανίας θα πρέπει να είναι προαπαιτούμενο και δεδομένη σε όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα. Με την ενσωμάτωση της σε αυτές τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, η αμυντική βιομηχανία είναι πιο πιθανό να έχει πρόσβαση σε μακροπρόθεσμη εργασία και σε πρόσθετες ευκαιρίες εξαγωγών. 

Ο οδικός χάρτης απαιτείται να περιγράφει λεπτομερώς το όραμά για τις Προτεραιότητες της Αμυντικής Βιομηχανίας, τις ενέργειες για να επιτύχουμε αυτό το όραμα και πώς θα μετρήσουμε την επιτυχία μας σε σχέση με τον στόχο. Περιγράφει επίσης και αναλύει τα μοναδικά χαρακτηριστικά του αμυντικού κατασκευαστικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των προκλήσεων και των ευκαιριών και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν. 

Στην ουσία ο οδικός χάρτης αποτελεί ένα αναπόσπαστο στοιχείο της ατζέντας της κυβερνητικής πολιτικής στον τομέα της άμυνας και της βιομηχανίας. Η ανάπτυξη των κατασκευαστικών μας ικανοτήτων, είναι ένα κρίσιμο στοιχείο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας που διαπιστώθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 αλλά κυρίως θα αυξήσει την αυτοδυναμία, αυτάρκεια και την ευρύτερη κυριαρχία μας. 

Σημασία της αμυντικής βιομηχανικής παραγωγής

Η αμυντική βιομηχανία αποτελεί βασική προτεραιότητα  καθώς και σημαντικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις του χώρου. Αυτό περιλαμβάνει: 

• Κατασκευή εξαρτημάτων και συστημάτων που απαιτούνται για την υποστήριξη της Άμυνας της χώρας
• Εργασίες εργοστασιακής συντήρησης αμυντικού υλικού
• Αύξηση της κυριαρχίας και της αυτοδυναμίας μας 
• Ενσωμάτωση σε παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού όπου οι επιχειρήσεις μπορούν να εξάγουν τα προϊόντα τους στους στρατηγικούς μας συμμάχους. 

Η αυξημένη αμυντική παραγωγή θα αποφέρει επίσης σημαντικά οφέλη για την ευρύτερη οικονομία. Περιλαμβάνει ευκαιρίες για καινοτομία, με τις επιχειρήσεις να δημιουργούν προηγμένα τεχνολογικά προϊόντα, υιοθετώντας νέες τεχνολογίες για να ανταποκριθούν στη διεθνή ζήτηση και ευκαιρίες. Ο τομέας της αμυντικής βιομηχανίας πρέπει να συνεχίσει να εξελίσσεται και να οικοδομεί τις δυνατότητές του, για να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες, να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση και να διαχειριστεί την πολυπλοκότητα των απαιτήσεων εξαγορών.  Στο πλαίσιο των μεμονωμένων επιχειρήσεων, η ικανότητα αναφέρεται γενικά στην ικανότητα μιας επιχείρησης να αναπτύσσει και να παρέχει προϊόντα ή υπηρεσίες. Σε ένα πλαίσιο Άμυνας, έχει μια ευρύτερη έννοια, που αναφέρεται στην ικανότητα επίτευξης ενός επιθυμητού αποτελέσματος σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον λειτουργίας.

 

Εστίαση στα μέσα και τις απαιτήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων

Η κυβέρνηση πρέπει να προσδιορίσει τις προτεραιότητές για την αμυντική βιομηχανία μέσω μιας σειράς θεμελιωδών κειμένων. Αυτό γίνεται εστιάζοντας στις υπάρχουσες δυνατότητες και μέσα αλλά, κυρίως στις απαιτούμενες κρίσιμες επιχειρησιακές απαιτήσεις των Ε.Δ. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι δεν αναφερόμαστε σε συγκεκριμένες τεχνολογίες ή προϊόντα, αλλά σε επιχειρησιακές απαιτήσεις. Στη συνέχεια απαιτείται η επικοινωνία και ενημέρωση των φορέων αμυντικής βιομηχανίας, επί των ανωτέρω για εξέταση της δυνατότητας μελλοντικής εμπλοκής τους. Αυτή η  διαφάνεια, σαφήνεια και έγκαιρη δέσμευση, επιτρέπει στην αμυντική βιομηχανία σε πρώτη φάση να εξετάσει τις επιχειρησιακές απαιτήσεις. Στη συνέχεια, μπορούν (οι αμυντικές βιομηχανίες) να δομήσουν τις επιχειρήσεις και τα επιχειρηματικά σχέδια τους, ώστε να είναι σε θέση προετοιμαστούν και να συμμετέχουν σε μελλοντικές προμήθειες. Οι ενέργειες αυτές στοχεύουν στην ανάπτυξη μιας ισχυρής, βιώσιμης και ασφαλούς αμυντικής βιομηχανίας, για να διασφαλισθεί ότι, η Ελλάδα θα είναι σε θέση να ενεργεί με μεγαλύτερη ανεξαρτησία και ισχυρή κυριαρχία, έναντι των απειλών σε ένα ολοένα και πιο αμφισβητούμενο στρατηγικό περιβάλλον. Οι πολιτικές της αμυντικής βιομηχανίας απαιτείται να υποστηρίζονται από μια σειρά ενεργειών, που στοχεύουν στην καινοτομία και ανάπτυξη και συμβάλλουν στη σύνδεση των ελληνικών  επιχειρήσεων με το αμυντικό οικοσύστημα. 

Εργαλεία πολιτικών Αμυντικής Βιομηχανίας

• Πρόγραμμα-Σχέδιο Ικανοτήτων Αμυντικής Βιομηχανίας: Πλαισιώνει και καθοδηγεί τη συμμετοχή της αμυντικής βιομηχανίας σε μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα. 

• Κέντρο Αμυντικής καινοτομίας και τεχνολογιών αιχμής: Υποστηρίζει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που εισέρχονται ή εργάζονται στην αμυντική βιομηχανία. Χρηματοδοτεί την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών με τη δυνατότητα ενίσχυσης των αμυντικών δυνατοτήτων. Επικεντρώνεται στην έρευνα και τις επενδύσεις που σχετίζονται με τεχνολογίες αιχμής. 

• Γραφείο Αμυντικών Εξαγωγών: Παρέχει εξατομικευμένη βοήθεια και στοχευμένη υποστήριξη σε όλα τα στάδια του εξαγωγών μιας εταιρείας. 

• Συμμετοχή στη σχεδίαση της αμυντικής πολιτικής: Μεγιστοποιεί τις ευκαιρίες για συμμετοχή της βιομηχανίας στις προμήθειες αμυντικού υλικού. 

• Σχέδιο προτεραιοτήτων Δυνατοτήτων Αμυντικής Βιομηχανίας: Παρέχει καθοδήγηση στη βιομηχανία για εταιρικό σχεδιασμό και επενδύσεις που σχετίζονται με τις προτεραιότητες της βιομηχανικής ικανότητας της Άμυνας. 

• Δημιουργία Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας, ώστε να μπορεί απερίσπαστο και απρόσκοπτα να συντονίζει και παρακολουθεί την υλοποίηση του σχεδίου ανάπτυξης της Αμυντικής Βιομηχανίας.

  
  Ο οδικός χάρτης της αμυντικής παραγωγής:

  • Θα βοηθήσει τους κατασκευαστές αμυντικού υλικού, να αναπτύξουν τις δυνατότητες που απαιτούνται για να επωφεληθούν από τις σχετικές ευκαιρίες της αμυντικής αγοράς, σε εγχώριο και παγκόσμιο επίπεδο.

  • Θα ενισχύσει τους κατασκευαστές, να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί και να δημιουργήσουν πιο ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού για την υποστήριξη του έργου των Ενόπλων Δυνάμεων.

  Οφείλουμε όλοι μαζί να δημιουργήσουμε ένα νέο μέλλον για το έθνος μας. 

   
  * Ταξίαρχος εν αποστρατεία Μηχανικός ΣΜΑ, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας

aerospacereviews.com